Οι δύο δολοφονίες σε λιγότερο από 24 ώρες -του υψηλόβαθμου στρατιωτικού διοικητή της Χεζμπολάχ, Φουάντ Σουκρ, στη Βηρυτό και του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στην Τεχεράνη- κατέδειξαν την ισχύ των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ.
Το Ισραήλ επιλέγει να στείλει το μήνυμα ότι μπορεί να παραβιάσει τις άμυνες ασφαλείας τόσο του Ιράν όσο και της Χεζμπολάχ, καθώς και να επηρεάσει τη λήψη αποφάσεων του αυτοαποκαλούμενου «Άξονα της Αντίστασης». Η δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια με ένα χτύπημα ακριβείας στην Τεχεράνη -όπου είχε μεταβεί για την ορκωμοσία του νέου προέδρου του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν- κινδυνεύει να πυροδοτήσει τον ολοκληρωτικό πόλεμο στη Μέση Ανατολή που η διεθνής κοινότητα φοβάται για την περιοχή, μετά τις επιθέσεις στις 7 Οκτωβρίου και την επακόλουθη ασύμμετρη επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα.
Το Ιράν είχε προγραμματίσει να χρησιμοποιήσει την ορκωμοσία του νέου του προέδρου αυτή την εβδομάδα για να επιδείξει τη συλλογή των πολιτοφυλακών του. Εκπρόσωποι της Χαμάς, της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ, των Χούτι της Υεμένης και της Χεζμπολάχ του Λιβάνου συγκεντρώθηκαν στην Τεχεράνη, όπου ο Ισμαήλ Χανίγιε αγκάλιασε τον Μασούντ Πεζεσκιάν εν μέσω συνθημάτων «θάνατος στο Ισραήλ».
Αλλά πριν ξημερώσει η επόμενη μέρα, ο Χανίγια ήταν νεκρός, με τη Χαμάς να κατηγορεί το Ισραήλ. Αυτό συνέβη λίγες ώρες αφότου ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι σκότωσε έναν κορυφαίο αξιωματούχο της Χεζμπολάχ σε αεροπορική επιδρομή στη Βηρυτό.
Η επίθεση στην Τεχεράνη αποτελεί ένα καίριο, ταπεινωτικό πλήγμα όχι μόνο για τη Χαμάς, αλλά και για το Ιράν, σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη στιγμή. O ρόλος του Ιράν ως περιφερειακή δύναμη και των Φρουρών της Επανάστασης ως «καθοδηγητών» αμφισβητείται -και κυρίως διακυβεύεται- από τη στιγμή που δεν μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια των επισκεπτών συμμάχων τους ακόμη και μέσα στην Τεχεράνη.
«Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας μεγάλης, μεγάλης κλίμακας κλιμάκωσης» δήλωσε ο Ντάνι Σιτρινόβιτζ (Danny Citrinowicz), ο οποίος διετέλεσε επικεφαλής του κλάδου του Ιράν για τις ισραηλινές στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες και τώρα είναι συνεργάτης του Ινστιτούτου Μελετών Εθνικής Ασφάλειας με έδρα το Τελ Αβίβ. «Το Ιράν ηγείται του Άξονα και δεν μπορούν να προστατεύσουν έναν από τους ηγέτες του άξονα που έρχεται για την ορκωμοσία του Πεζεσκιάν» σημείωσε.
Το Ιράν έχει καταστήσει σαφές ότι δεν επιθυμεί άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ ή τις ΗΠΑ. Πρωταρχικός του στόχος είναι η επιβίωση του καθεστώτος, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να κρατήσει τη σύγκρουση εκτός συνόρων και να βασιστεί στους μαχητές που υποστηρίζει για να χτυπήσουν αντ' αυτού. Αλλά η απόφαση της Τεχεράνης να εξαπολύσει την πρώτη άμεση επίθεση κατά του Ισραήλ από το ιρανικό έδαφος τον Απρίλιο έδειξε ότι και αυτή είναι πρόθυμη να αυξήσει το διακύβευμα αν νιώσει ότι προκαλείται ή ότι δέχεται πίεση.
Η αντίδραση του ιρανικού καθεστώτος στη δολοφονία Χανίγια θα καθορίσει και τον ρόλο του ως περιφερειακή δύναμη και, αν αποτύχει να εμφανιστεί αρκετά ισχυρό, κινδυνεύει. Ένα κρυφό, ασύμμετρο χτύπημα, σε εβδομάδες από τώρα, μπορεί να μην αποκαταστήσει το πλήγμα στο κύρος του.
Ωστόσο δεν είναι σαφές αν οι δύο αυτές δολοφονίες θα ανατρέψουν τις ισορροπίες. Το Ισραήλ προετοιμάζεται τώρα για απαντήσεις τόσο στο έδαφός του όσο και σε ισραηλινούς και εβραϊκούς στόχους στο εξωτερικό, δήλωσε στη Wall Street Journal ο πρώην επικεφαλής του Ισραηλινού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας Γιάκοβ Αμιντρόρ. Το Ιράν στο παρελθόν έχει βάλει στο στόχαστρο Ισραηλινούς στο εξωτερικό και η Χεζμπολάχ εβραϊκά ιδρύματα διεθνώς.
Tο εφιαλτικό σενάριο για τη Μέση Ανατολή και για το οποίο οι περιφερειακές δυνάμεις έχουν προειδοποιήσει καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, ξετυλίγεται. Παράλληλα, οι προσπάθειες υπό την ηγεσία των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα έχουν δεχθεί το σοβαρότερο μέχρι στιγμής πλήγμα με τη δολοφονία Χανίγια, του κύριου συνομιλητή της Χαμάς με τους διαμεσολαβητές.
Με πληροφορίες από FT, WSJ
