Έκτακτη ανακοίνωση για τις κονσέρβες τόνου εξέδωσε ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ), μετά τον πανικό που ξέσπασε για την περιεκτικότητα σε υδράργυρο.
Στην ανακοίνωσή του, ο ΕΦΕΤ καθησυχάζει τους καταναλωτές σχετικά με την ασφάλεια του προϊόντος. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, διενεργεί διαχρονικούς ελέγχους για τα επίπεδα βαρέων μετάλλων (υδράργυρος, μόλυβδος, κάδμιο) σε αλιεύματα ελληνικής προέλευσης, ευρωπαϊκής προέλευσης και τρίτων χωρών, συμπεριλαμβανομένων και αλιευμάτων σε κονσέρβες.
Όπως ενημερώνει, κατά τον ετήσιο επίσημο έλεγχο τροφίμων του 2024 τα δείγματα που ελήφθησαν σε κονσερβοποιημένα αλιεύματα κρίθηκαν όλα συμμορφούμενα. Παρακάτω παρατίθενται τα αποτελέσματα της τελευταίας πενταετίας που αφορούν σε ανίχνευση βαρέων μετάλλων σε αλιεύματα:
«Ο τόνος σε κονσέρβα μολυσμένος με υδράργυρο» λένε ΜΚΟ
Νωρίτερα, σοβαρές ανησυχίες για τη δημόσια υγεία εξέφρασαν οι μη κυβερνητικές οργανώσεις Bloom και Foodwatch, οι οποίες κατήγγειλαν ότι ο τόνος σε κονσέρβα είναι σε μεγάλο βαθμό μολυσμένος με υδράργυρο, μια εξαιρετικά βλαβερή ουσία για τον ανθρώπινο οργανισμό. Οι οργανώσεις ζητούν από μεγάλες αλυσίδες σούπερ-μάρκετ και τις δημόσιες αρχές να λάβουν «επείγοντα μέτρα», περιλαμβανομένης της μείωσης των επιτρεπόμενων ορίων υδραργύρου.
Η Bloom διεξήγαγε έρευνα σε 148 κουτιά κονσέρβας από πέντε ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία, Ισπανία και Ιταλία), τα οποία ελέγχθηκαν από ανεξάρτητο εργαστήριο. Τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά: το 100% των δειγμάτων βρέθηκαν μολυσμένα με υδράργυρο. Σύμφωνα με την έκθεση, σε περισσότερα από τα μισά κουτιά η περιεκτικότητα σε υδράργυρο ξεπερνούσε το ανώτατο όριο για άλλα είδη ψαριών, που είναι 0,3 mg/kg.
Η Bloom υποστηρίζει ότι τα όρια επιτρεπτής περιεκτικότητας σε υδράργυρο για τον τόνο στην Ευρώπη έχουν καθοριστεί βάσει των επιπέδων μόλυνσης και όχι των κινδύνων για την υγεία, με αποτέλεσμα να επιτρέπεται περιεκτικότητα έως και 1 mg/kg στο «βάρος του φρέσκου» τόνου – τριπλάσιο όριο από εκείνο των λιγότερο μολυσμένων ειδών.
Ο υδράργυρος, ο οποίος απελευθερώνεται κυρίως από ατμοσφαιρικές εναποθέσεις που προέρχονται από θερμοηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας, έχει χαρακτηριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως μια από τις δέκα πιο ανησυχητικές ουσίες για τη δημόσια υγεία. Στον ωκεανό, ο υδράργυρος αλληλεπιδρά με βακτήρια, μετατρέπεται σε μεθυλυδράργυρο και εισέρχεται στην τροφική αλυσίδα, προκαλώντας σοβαρούς κινδύνους για το νευρικό σύστημα.
Ο ΠΟΥ έχει προειδοποιήσει ότι τόσο ο υδράργυρος όσο και το παράγωγό του, ο μεθυλυδράργυρος, μπορούν να προκαλέσουν νευρολογικές και συμπεριφορικές διαταραχές, ενώ η κατανάλωσή τους ενέχει κινδύνους ιδιαίτερα για τα παιδιά και τις εγκύους.
Οι οργανώσεις Bloom και Foodwatch χαρακτηρίζουν την κατάσταση ως «σκάνδαλο δημόσιας υγείας» και ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θεσπίσει αυστηρότερα όρια υδραργύρου, στα 0,3 mg/kg, σύμφωνα με τα ισχύοντα για άλλα είδη ψαριών. Η Καμίγ Ντοριόζ, διευθύντρια εκστρατειών της Foodwatch, δήλωσε ότι απαιτείται από τις δημόσιες αρχές να ενισχύσουν τις κανονιστικές ρυθμίσεις και να πιέσουν τους διανομείς να διαθέτουν στο εμπόριο μόνο προϊόντα που πληρούν τα χαμηλότερα προστατευτικά όρια.
«Είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν αυστηρότεροι κανονισμοί άμεσα, ώστε να προστατευτεί η υγεία των καταναλωτών από την τοξική επίδραση του υδραργύρου», τόνισε η Ντοριόζ. Με τα νέα δεδομένα, οι οργανώσεις καλούν τα μεγάλα σούπερ-μάρκετ να αποσύρουν προϊόντα τόνου με αυξημένη περιεκτικότητα σε υδράργυρο και να διασφαλίσουν τη διάθεση ασφαλών τροφίμων. Η Foodwatch υποστηρίζει ότι η δημόσια υγεία δεν πρέπει να τίθεται σε κίνδυνο για λόγους εμπορικής εκμετάλλευσης και ζητά αυστηρότερο έλεγχο των προϊόντων από τις αρμόδιες αρχές.
Τα ευρήματα της έκθεσης έχουν προκαλέσει ανησυχία, με τις οργανώσεις να επισημαίνουν ότι ο τόνος αποτελεί σημαντικό στοιχείο της διατροφής πολλών ευρωπαϊκών νοικοκυριών και να τονίζουν την ανάγκη για διαφάνεια και ευθύνη στο χειρισμό αυτού του ζητήματος.
