Μετά την ανακοίνωση παραίτησης από τον Τζάστιν Τριντό, τελειώνει -ουσιαστικά- μια σημαντική περίοδος για τον Καναδά.
Ο Τριντό, που ήταν πρωθυπουργός του Καναδά από το 2015 - σχεδόν επί μία δεκαετία - αντιμετώπιζε το τελευταίο διάστημα πολιτικές πιέσεις περί παραίτησης. Με την απόφασή του να παραιτηθεί, το Φιλελεύθερο Κόμμα του πρέπει τώρα να βρει έναν νέο ηγέτη για να συμμετέχει στις γενικές εκλογές που θα γίνουν το αργότερο έως τον Οκτώβριο και στις οποίες διαβλέπεται βαριά ήττα για τους φιλελεύθερους.
Τι ακολουθεί τις επόμενες ημέρες στον Καναδά
Ο πρόεδρος του Φιλελεύθερου Κόμματος του Καναδά, Sachit Mehra, σχεδιάζει να συγκαλέσει συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου αυτή την εβδομάδα για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες επιλογής νέου αρχηγού του κόμματος, σύμφωνα με δήλωση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
«Οι φιλελεύθεροι σε όλη τη χώρα είναι απίστευτα ευγνώμονες στον Τζάστιν Τριντό για πάνω από μια δεκαετία ηγεσίας στο κόμμα μας και τη χώρα», έγραψε. Ο Mehra επαίνεσε τον Τριντό για την ανοικοδόμηση του κόμματος, λέγοντας ότι το έκανε «το πιο ανοιχτό και χωρίς αποκλεισμούς κίνημα στην καναδική πολιτική». «Τον ευχαριστούμε για την υπηρεσία του στον Καναδά και προσβλέπουμε στη συνέχιση της ηγεσίας του μέχρι να επιλεγεί νέος ηγέτης», έγραψε.
Please see my statement below.
— Sachit Mehra (@Sachitmehra) January 6, 2025
More details on leadership race timelines and processes can be found in the Liberal Party of Canada’s Constitution: https://t.co/4afT2oDcHj pic.twitter.com/d9HR7sdLYC
Ποιοι θεωρούνται επικρατέστεροι διάδοχοι του Τριντό
Σύμφωνα με το BBC, οι παρακάτω προσωπικότητες αναμένεται να διεκδικήσουν την αρχηγία του κόμματος και την πρωθυπουργία του Καναδά.
- Πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κρίστια Φρίλαντ: Η πρώην υπουργός Οικονομικών που παραιτήθηκε από τη θέση της επικαλούμενη διαφωνίες με τον Τριντό για το πώς να απαντήσει στην απειλή του Τραμπ για δασμούς θεωρείται ένας από τους κορυφαίους υποψήφιους.
- Πρώην κεντρικός τραπεζίτης Μαρκ Κάρνεϊ: Ο Κάρνεϊ υπηρετούσε τους τελευταίους μήνες ως ειδικός σύμβουλος του Τριντό.
- Ανίνα Ανάντ, υπουργός Μεταφορών: Η Ανάντ συχνά διαφημίζεται ως ένα από τα πιο φιλόδοξα μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας των Φιλελευθέρων και μπήκε στην πολιτική το 2019.
- Φρανσουά - Φιλίπ Σαμπάν, υπουργός Καινοτομίας, Επιστήμης και Βιομηχανίας: Ο Σαμπάν εισήλθε στα Κοινά το 2015, αλλά έκτοτε έχει περάσει από το διεθνές εμπόριο, τις εξωτερικές υποθέσεις και πιο πρόσφατα το τμήμα καινοτομίας, επιστήμης και βιομηχανίας.
- Μέλανι Τζολί, υπουργός Εξωτερικών: Η Τζολί εκπροσωπεί τον Καναδά στην παγκόσμια σκηνή από το 2021. Είναι η σημερινή υπουργός Εξωτερικών.
- Ντομινίκ ΛεΜπλάνκ, υπουργός Οικονομικών και Διακυβερνητικών Υποθέσεων: Ο ΛεΜπλάνκ έχει ιστορικό να μπαίνει σε χαρτοφυλάκια σε δύσκολες στιγμές, συμπεριλαμβανομένου του να γίνει υπουργός Οικονομικών μέσα σε λίγες ώρες από την παραίτηση-βόμβα της Φρίλαντ.
- Κρίστι Κλαρκ, πρώην πρωθυπουργός επαρχίας: Η πρώην πρωθυπουργός υπηρέτησε ως ηγέτης της πιο δυτικής επαρχίας του Καναδά από το 2011 έως το 2017.
Τραμπ: Να γίνει ο Καναδάς η 51η πολιτεία
Λιγότερο από δύο ώρες αφότου ο Τριντό ανακοίνωσε τα σχέδιά του να παραιτηθεί, ο εκλεγμένος Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έκανε άλλη μια επίθεση εναντίον της γειτονικής του χώρας, προτείνοντας και πάλι, ο Καναδάς να συγχωνευθεί με τις ΗΠΑ ως η 51η πολιτεία του. «Πολλοί άνθρωποι στον Καναδά ΛΑΤΡΕΥΟΥΝ να είναι η 51η Πολιτεία», έγραψε ο Τραμπ στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Truth Social.
«Εάν ο Καναδάς συγχωνευόταν με τις ΗΠΑ, δεν θα υπήρχαν δασμοί, οι φόροι θα μειώνονταν πολύ και θα ήταν ΑΠΟΛΥΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΣ από την απειλή των ρωσικών και κινεζικών πλοίων που τους περιβάλλουν συνεχώς. Μαζί, τι σπουδαίο έθνος θα ήμασταν!!!».
Η τελευταία φορά που ο Τραμπ πρότεινε κάτι τέτοιο φέρεται να ήταν στο σπίτι του στο Μαρ-α-Λάγκο στη Φλόριντα τον Δεκέμβριο, όταν ο Τριντό βρέθηκε εκεί για να συζητήσει την υπόθεση των δασμών. Ο Τραμπ έχει απειλήσει να επιβάλει δασμούς 25% σε καναδικά προϊόντα, κάτι που θα καταστρέψει την οικονομία του Καναδά. Τότε είχε επίσης αναφερθεί υποτιμητικά στον Τριντό ως «κυβερνήτη» της «Μεγάλης Πολιτείας του Καναδά».
Ένας Καναδός υπουργός που συνόδευε τον Τριντό είχε πει τότε, ότι «σε καμία περίπτωση δεν ήταν ένα σοβαρό σχόλιο».
Η «αρχή του τέλους» για τον Τριντό
Στην ομιλία ανακοίνωσης της παραίτησής του στην Οτάβα, ο Τριντό είπε στους Καναδούς ότι αξίζουν μια «πραγματική επιλογή στις επόμενες εκλογές». «Έχω καταστήσει σαφές για μένα ότι εάν πρέπει να δώσω εσωτερικές μάχες, δεν μπορώ να είμαι η καλύτερη επιλογή σε αυτές τις εκλογές», είπε.
Οι «εσωτερικές μάχες» του Τριντό, ήταν προφανώς οι επανειλημμένες εκκλήσεις για παραίτηση, μεταξύ άλλων από το εσωτερικό του κόμματός του.
Το σημείο καμπής φαίνεται να ήταν η παραίτηση μιας από τις πιο ισχυρές και πιστές υπουργούς του Τριντό, της Κρίστια Φρίλαντ, τον Δεκέμβριο. Η Φρίλαντ είπε ότι ο Τριντό δεν έπαιρνε αρκετά σοβαρά την απειλή των δασμών από την επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ στις ΗΠΑ. Μετά την παραίτηση της Φρίλαντ, ο Τριντό άρχισε να χάνει την υποστήριξη μικρότερων κομμάτων που προηγουμένως είχαν βοηθήσει να κρατηθεί το Φιλελεύθερο Κόμμα στην εξουσία - το εθνικιστικό κόμμα του Κεμπέκ, το Bloc Quebecois και οι αριστεροί Νεοδημοκράτες.
Παραίτηση Τριντό: Τι ακολουθεί στον Καναδά
Ο Τριντό είπε ότι ο γενικός κυβερνήτης αποδέχθηκε το αίτημά του να θέσει το κοινοβούλιο σε αναβολή, πράγμα που σημαίνει ότι όλες οι διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων των συζητήσεων και των ψηφοφοριών, θα ανασταλούν, αν και το κοινοβούλιο δεν θα διαλυθεί.
Η παρέκκλιση αυτή θα διαρκέσει έως τις 24 Μαρτίου. Στο μεταξύ, το Κόμμα των Φιλελευθέρων θα αναζητήσει τον νέο του αρχηγό, μια διαδικασία που συνήθως διαρκεί περίπου τέσσερις μήνες.
Ο πρόεδρος του Φιλελεύθερου Κόμματος δήλωσε τη Δευτέρα ότι θα χρησιμοποιηθεί μια «εθνική δημοκρατική διαδικασία» για την επιλογή νέου ηγέτη, χωρίς περισσότερες λεπτομέρειες. Στον Καναδά, οι ομοσπονδιακοί ηγέτες εκλέγονται κατά τη διάρκεια συνελεύσεων του κόμματος, όπου ψηφίζουν τα μέλη του κόμματος.
Αλλά ακόμη και μετά την επανέναρξη των εργασιών του κοινοβουλίου στις 24 Μαρτίου, ο νεοεκλεγείς ηγέτης των Φιλελευθέρων μπορεί να μην κρατήσει την εξουσία για πολύ καιρό.
Ανεβαίνοντας ψηλά στις δημοσκοπήσεις με διψήφιο προβάδισμα, το Συντηρητικό Κόμμα προσπάθησε εδώ και μήνες να πυροδοτήσει εκλογές - οι οποίες πρέπει να γίνουν πριν τον Οκτώβριο - φέρνοντας μια σειρά ψήφων μομφής στη Βουλή των Κοινοτήτων. Θεωρείται πιθανό μια νέα τέτοια πρόταση να έρθει στη Βουλή ξανά τον Μάρτιο.
Εάν η κυβέρνηση χάσει πρόταση εμπιστοσύνης ή ψήφο στη Βουλή, αναμένεται να παραιτηθεί ή να επιδιώξει τη διάλυση του κοινοβουλίου, προκαλώντας ομοσπονδιακές εκλογές.
Η κυβέρνηση χρειάζεται την υποστήριξη της πλειοψηφίας των 338 βουλευτών σε ψήφο δυσπιστίας. Οι Φιλελεύθεροι έχουν 17 έδρες λιγότερες από αυτό, που σημαίνει ότι χρειάζονται υποστήριξη από μέλη άλλων κομμάτων του Καναδά.
Τι σημαίνει η «διακοπή» του κοινοβουλίου
Η διακοπή των λειτουργιών του κοινοβουλίου είναι ουσιαστικά μια αναστολή που θα σταματήσει όλες τις διαδικασίες. Αν και αποτελεί μέρος ρουτίνας της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, μερικές φορές χρησιμοποιείται από τις κυβερνήσεις για να κερδίσουν χρόνο κατά τη διάρκεια μιας πολιτικής κρίσης.
Το κοινοβούλιο καταργήθηκε πιο πρόσφατα από τον Τριντό τον Αύγουστο του 2020, όταν η κυβέρνησή του αντιμετώπιζε ένα σκάνδαλο ηθικής σχετικά με τον χειρισμό μιας σύμβασης με φιλανθρωπικό οργανισμό.
Χρησιμοποιήθηκε επίσης για να αποφευχθεί η ψήφος εμπιστοσύνης από τον προκάτοχο του Τριντό, τον Συντηρητικό πρωθυπουργό Στίβεν Χάρπερ, ο οποίος απέκλεισε το κοινοβούλιο τον Δεκέμβριο του 2008 όταν τα ομοσπονδιακά κόμματα της αντιπολίτευσης προσπάθησαν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού.
Το κοινοβούλιο άρχισε ξανά τον Ιανουάριο του 2009. Μέχρι τότε ο συνασπισμός είχε καταρρεύσει, επιτρέποντας στην Χάρπερ να παραμείνει στην εξουσία.
Με πληροφορίες από BBC
