ΧΑΖΕΥΑ, ΠΟΥ ΛΕΤΕ, τις προάλλες κάτι ημερολόγια για το 2025 σε μια σελίδα και σκάει η εξής διαφήμιση: «MALE LONELINESS EPIDEMIC KILLS - CLICK HERE TO CONNECT WITH A PARTNER NOW» (μτφρ.: Η επιδημία ανδρικής μοναξιάς σκοτώνει - πάτα εδώ για να βρεις σύντροφο)
Ξέρετε ποιες διαφημίσεις λέω, αυτές που είναι κάτω κάτω στη σελίδα, και συνήθως είναι για μύκητες στα πόδια, δίαιτες και ροζ γραμμές. Αυτή η διαφήμιση όμως ήταν ξεχωριστή. Και ήταν ξεχωριστή, γιατί, σκέφτομαι, οι διαφημίσεις αυτές χρησιμοποιούν πολύ ξεκάθαρο, εύληπτο λεξιλόγιο για να κερδίσουν το κλικ. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο όρος «επιδημία ανδρικής μοναξιάς» έχει γίνει διαδικτυακά δημοφιλής.
Η σκέψη αυτή στριφογύριζε χωρίς λόγο στο μυαλό μου κάποιες μέρες, σαν ακίδα. Κατιτί την ήθελα, αλλά δεν ήξερα τι. Μιλώντας στο τηλέφωνο με μια φίλη που χώρισε, άναψε το λαμπάκι.
Τι δουλειά έχουν οι άντρες με τη μοναξιά; Τόσα χρόνια η μοναξιά δεν είναι αυτό με το οποίο απειλούν οι άντρες τις γυναίκες; Η μοναξιά, η δυστυχία, η μπακουρίαση και ένας θλιβερός θάνατος με ανθρωποφάγες γάτες δεν είναι τα βασικά συστατικά του παραμυθιού που σερβίρεται κάθε φορά που μια γυναίκα αποφασίζει να έχει στάνταρ; Εγώ το έχω ακούσει, το έχω διαβάσει, το έχω δει να λέγεται εκατό φορές, άλλοτε με συγκατάβαση κι άλλοτε με επιθετικότητα. Κάθε φορά που μια γυναίκα μιλάει για τις προτιμήσεις της στο dating, η σελίδα της γεμίζει με «καλή τύχη στο γηροκομείο», «το τάδε μαγαζί έχει έκπτωση στην τιμή της άμμου για γάτες», «όταν η μήτρα σου ξεραθεί στα 35 μη λες ότι δεν προειδοποιήθηκες», «κανένας άντρας δεν ενδιαφέρεται για ληγμένες». Οι γυναίκες είναι αυτές που κάθονται και αναρωτιούνται αν θα τις θέλει κανείς μετά τα 30, στις γυναίκες έχει καλλιεργηθεί η τάση να συγκρίνονται με νεότερες με το φόβητρο «αν δεν έχεις δέσει τον γάιδαρό σου, μετά δυσκολεύει η κατάσταση», οι γυναίκες είναι εκείνες που δέχονται πίεση να κάνουν σχέση με όποιον να ’ναι γιατί «το ρολόι μετράει αντίστροφα, πότε θα γίνεις μητέρα;».
Τη γυναικεία μοναξιά τη βλέπω να συνοδεύεται από ένα «Ψηλό, ξανθό με μούσια δεν ήθελες; Πάρ' τα τώρα. Ψόφα μόνη, προς παραδειγματισμό των νεότερων». Την αντρική μοναξιά τη βλέπω να πλασάρεται ως «τα μικρά αγόρια είναι θύματα της πατριαρχίας από μωρά και δεν μαθαίνουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους».
Πώς έφτασε το φαινόμενο της αντρικής μοναξιάς να είναι πρωτοσέλιδο και να φιγουράρει μέχρι και στο ευτελέστερο είδος διαφημίσεων, τη στιγμή που όλα, παντού, κάθε μέρα απειλούν με μοναξιά τις γυναίκες;
Nα είναι ότι όσο και να απειλήσουν, οι αντικοινωνικοί άντρες που πιστεύουν ότι τους χρωστάει η ζωή είναι ανεπιθύμητα ταίρια;
Ότι τ’ αγόρια δεν μαθαίνουν να καλλιεργούν τις κοινωνικές τους δεξιότητες από μικρά με αποτέλεσμα να μην μπορούν να δημιουργήσουν βαθιές, μη ρομαντικές σχέσεις;
Ότι πολλές γυναίκες που λούστηκαν τη «μοναξιά», διαπίστωσαν ότι η ζωή δεν είναι άσχημη με τον παρά σου, τη συγκάτοικό σου και το γατόσκυλό σου;
Ότι υπεύθυνες για κανόνισμα τραπεζιών, υπενθύμιση γενεθλίων, αγορά ωραίων δώρων και όσων αφορούν κοινωνική δικτύωση και σύσφιξη κοινωνικών σχέσεων είναι οι γυναίκες και αυτές οι δραστηριότητες θεωρούνται εκθηλυμένες;
Να είναι μήπως ότι οι γυναίκες που πραγματικά θέλουν οικογένεια, πραγματικά θέλουν παιδί και να υλοποιήσουν αυτή την επιθυμία, διαπιστώνουν ότι ο κατάλληλος σύντροφος είναι το βασικότερο συστατικό της συζυγικής και οικογενειακής ευτυχίας, οπότε τον διαλέγουν κατάλληλα;
Ή το ότι το «bro code» προϋποθέτει ανοχή άσχημων, αγενών και προσβλητικών συμπεριφορών ως βασικό συστατικό της αντρικής φιλίας;
Και κανένα απ’ αυτά να μην είναι ή και όλα από λίγο, το ερώτημα παραμένει: πώς φτάσαμε να μιλάμε για αντρική μοναξιά όταν μ’ αυτήν απειλούμε τις γυναίκες που έχουν «θέλω»;
Ταυτόχρονα: γιατί μιλάμε για την αντρική μοναξιά με τόση τρυφερότητα; Τη γυναικεία μοναξιά τη βλέπω να συνοδεύεται από ένα «Ψηλό, ξανθό με μούσια δεν ήθελες; Πάρ' τα τώρα. Ψόφα μόνη, προς παραδειγματισμό των νεότερων». Την αντρική μοναξιά τη βλέπω να πλασάρεται ως «τα μικρά αγόρια είναι θύματα της πατριαρχίας από μωρά και δεν μαθαίνουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους». Με το οποίο εν μέρει συμφωνώ, αλλά γιατί δεν γράφεται κάπου ότι «τα νεαρά κορίτσια είναι θύματα της πατριαρχίας από μωρά και μεγαλώνοντας κάνουν βηματάκια ανεξαρτησίας, προσπαθώντας να σεβαστούν τον εαυτό τους, αφού δεν τα σέβεται κανείς άλλος;». Όταν η γυναίκα αποτυγχάνει στις φιλίες είναι φίλη-φίδι, αντικοινωνική, γυναικούλα. Όταν αποτυγχάνει στα γκομενικά είναι ντίβα, δήθεν, σνομπ, λίγο «γεια σου». Γιατί όταν οι άντρες έχουν θέμα μοναξιάς και δεν έχουν φίλους ή σχέση, αυτό γίνεται πρόβλημα του κόσμου όλου, με καθημερινή σχετική ειδησεογραφία;
Υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι οι γυναίκες νιώθουν περισσότερη μοναξιά. Κάθε έρευνα έχει τις δικές της ερωτήσεις, τους δικούς της δείκτες και τις δικές της αφορμές. Όλ’ αυτά επηρεάζουν το τελικό αποτέλεσμα. Κάποια έρευνα μπορεί να θέσει το ερώτημα «πόσους φίλους έχεις», ενώ μια άλλη «νιώθεις ερωτική μοναξιά;». Υπάρχουν έρευνες ποσοτικές και έρευνες ποιοτικές, που ρωτούν τις συμμετέχουσες και τους συμμετέχοντες «πώς νιώθουν». Που σημαίνει ότι οποιοσδήποτε κατσει να ψάξει αυτό που θέλει να βρει για να υποστηρίξει κάτι, θα το βρει.
Τα λέω αυτά για να πω ότι μου φαίνεται ύποπτο που την εποχή που δεν μπορείς να γλιτώσεις απ’ το manosphere και τα αντρικά podcasts, τη συγκεκριμένη εποχή με την άνοδο της ακροδεξιάς και τη σύνδεση της εκλογής του Προέδρου των ΗΠΑ με χώρους οργανωμένου μισογυνισμού, τρεντάρει η αντρική μοναξιά. Λίγο σαν δικαιολογία· λίγο σαν «να μωρέ, τ’ αγόρια αντιδρούν»· λίγο σαν «σας είπαμε ότι τους ταράξατε απότομα με τα δικαιώματα και όλ’ αυτά, λογικό δεν είναι;».
Κάθε βία από την όποια εξουσία μπορεί να δικαιολογηθεί εύκολα. Το γράφω αυτό για όποιο έγκλημα συμβαίνει και θα συμβεί με θύτη κάποιο γλυκό 35χρονο αγόρι που παραήταν ευαίσθητο για ν’ αντέξει τη σκληρότητα αυτού του κόσμου. Ή για όποιο κεκτημένο δικαίωμα αφαιρεθεί έπειτα από συλλογική στήριξη τρυφερών 45χρονων αγοριών που δεν άντεξαν το ξεβόλεμα από τον επί ίσοις όροις ανταγωνισμό με ομάδες που μέχρι πρότινος ήταν από κάτω τους.