H Ηλιοθεραπεία βρίσκετα εδώ και σας περιμένει να λιαστείτε μαζί της.
Η συνέντευξη έγινε λίγο μετά την κυκλοφορία του Please Make Me Dance.
Γκρινιάζει ο νέος, μποέμ τύπος για τα λεφτά;
Την εποχή που δεν με ενδιέφερε τίποτα την πέρασα. Μέχρι τα 25μου δεν με ένοιαζε. Έμενα σε μια γκαρσονιέρα με τρεις φίλους μου και ήταν όλα καλά. Τώρα θα ήθελα να έχω τα λεφτά της επιβίωσης. Όχι για να πάω στη Χαβάη…
Θεωρείς πως έχεις καταφέρει κάτι παραπάνω από συνομηλίκους σου;
Δεν ξέρω. Μια νιώθω πως κάνω κάποια πράγματα αλλά και πως είμαι ακόμα έφηβος. Μου αρέσουν αυτά που κάνω, δεν τα πολυψυρίζω, είμαι ικανοποιημένος αλλά θα ήθελα να κάνω πολλά περισσότερα. Τώρα φέτος θέλω να κάνω δέκα πράγματα και ήδη αγχώνομαι γιατί θέλω να κάνω και άλλα δέκα. Δεν θέλω να γίνω ο καλύτερος σε όλα ή σε κάτι. Με ενδιαφέρει να μπορώ να κάνω ό,τι μου αρέσει.
Δεν θες να γίνεις πιο «επαγγελματίας»;
Ναι, θέλω. Με τη μουσική νομίζω πως τώρα με το δίσκο που ετοιμάζω κατασταλάζω σε κάτι. Τα προηγούμενα ήταν πιο αρχικά. Και με την ταινία έχω θέσει πολύ υψηλά στάνταρ. Θα τη δουλεύω για πέντε χρόνια. Με αφορά να γίνομαι καλύτερος. Όλα αυτά έρχονται με τον καιρό τους και συνδέονται και με ψυχολογικούς παράγοντες. Όταν έκανα το Ροζ έλεγα πως την επόμενη χρονιά θα κάνω τρεις ταινίες και μετά έπαθα κατάθλιψη, παράτησα το σινεμά και άρχισα να ασχολούμαι με τη μουσική.
Υπάρχει μια κοινή σκέψη γύρω από αυτά που καταπιάνεσαι;
Πριν από τρία χρόνια το κοινό στοιχείο ήταν το σκοτάδι. Μια σκοτεινή ατμόσφαιρα που αφορούσε περισσότερο τον εσωτερικό μου κόσμο. Τον τελευταίο καιρό προσπαθώ να κάνω πιο εξωστρεφή πράγματα. Κοινό στοιχείο, τώρα, είναι ό,τι «παράγω» δεν θα ήθελα να περνάνε σαν προφανή ή ανώδυνα. Θα ήθελα να είναι πιο διαταραγμένα.
Με το Please Make Me Dance μιλάς ή εκφράζεις μια γενιά που βρίσκεται σε σύγχυση;
Είμαι 28χρονών και μιλάω για τη δική μου γενιά που είναι σαφώς υπό σύγχυση. Είναι μια γενιά που δεν έχει πιεστεί στον βιοπορισμό της. Λειτουργεί το μυαλό της πιο ελεύθερα. Καλώς ή κακώς είμαστε πιο καλοζωισμένοι από τους γονείς μας. Δεν περνάμε τα «πακέτα» της ζωής όπως το περνούσανε αυτοί. Οπότε βλέπω ότι έχει κάποιες άλλου τύπου ανησυχίες. Έχουν έρθει στην επιφάνεια διαφορετικά προβλήματα. Πιο ψυχαναλυτικά, πιο υπαρξιακά. Σε συνδυασμό με μια υπερπληροφόρηση πραγμάτων που δημιουργούν μια νέα σύγχυση γύρω από το τι είναι πολλά πράγματα γύρω μας. Τώρα που κάνω ένα δίσκο μόνο στα ελληνικά μου φαίνεται πως ο προηγούμενος που ήταν στα ελληνικά και στα αγγλικά ήταν πιο ελληνικός δίσκος. Ότι είναι όλα τα τραγούδια στα ελληνικά δεν το κάνει πιο ελληνικό αλλά πιο παλιομοδίτικο. Γιατί καλώς ή κακώς στη χώρα ακούγονται άλλες τριάντα γλώσσες. Άλλος ένας λόγος σύγχυσης. Η αγγλική μουσική και κουλτούρα περνάει στη ζωή μας όπως η ανατολίτικη όταν είχαμε 400 χρόνια Τουρκοκρατία. Σε λίγα χρόνια η ροκ θα είναι μέλος της ελληνικής μουσικής. Αυτό είναι και το ενδιαφέρον…
Προτιμάς την αγγλική από την ανατολίτικη κουλτούρα;
Δε νομίζω ότι μου έχουν δοθεί και το δικαίωμα της επιλογής. Με αυτήν έχω μεγαλώσει.
Έχεις και συ το απωθημένο να γίνουμε «ευρωπαίοι»;
Δεν ξέρω πως είναι οι άλλοι άνθρωποι γιατί δεν έχω ζήσει έξω. Ξέρω ότι οι Έλληνες θέλουν να παλεύουν με τη φύση τους. Το πρωί λένε: «α ρε Έλληνα είσαι ο καλύτερος», και μια ώρα μετά λένε «πως είμαστε η χειρότερη χώρα». Αυτό υπάρχει και σε μένα. Από τη μία πήγα διακοπές και είδα τουρίστες που ήταν πολύ καλύτεροι από εμάς. Ξυπνούσαν το πρωί και έτρεχαν για jogging ενώ εμείς το μεσημέρι και τρέχαμε στις ταβέρνες. Σε άλλα, όμως, οι ξένοι μου φαίνονται αρκετά καταπιεσμένοι. Δεν θα ήθελα να γίνουμε ευρωπαίοι. Θα ήθελα να είμαστε πιο πολιτισμένοι σε κάποια πράγματα πρακτικά. Το να είναι η Αθήνα μια κακάσχημη πόλη δεν είναι κάτι που μας τιμά. Όταν ακούω κάποιους να λένε πως ο Κολωνός είναι μια ωραία περιοχή τρελαίνομαι αφού δεν είναι. Η Χαβάη είναι ωραία περιοχή. Αρρωσταίνει τόσο πολύ το μυαλό που βλέπει κάτι ωραίο ενώ δεν είναι. Δεν είναι γοητευτική η Ομόνοια είναι άρρωστη. Σαν μια κοπέλα που της αρέσει να την πλακώνουν στο ξύλο και να την βιάζουν. Έχουμε συνηθίσει σε πάρα πολύ άσχημα πράγματα. Να μας δουλεύουν οι πολιτικοί, να μένουμε σ’ ένα πολύ βρώμικο μέρος, να συμπεριφερόμαστε άσχημα. Το έχουμε συνηθίσει και το θεωρούμε και προσόν.
Είναι αυτό που έχεις γράψει: «μια πόλη που κοιμάται και νομίζει ότι σκίζει». Εδώ, όμως, τα κατάφερες;
Κοίτα δεν είμαι και φανατικός του Βερολίνου και του Λονδίνου. Συμβαίνουν πράγματα στην Αθήνα απλά δεν πάει κανείς. Όλοι θέλουν να συμβούν πράγματα αλλά δεν κάνουν κάτι γι’ αυτό. Ειδικά το εναλλακτικό κοινό. Δεν αγαπάει στην ουσία τίποτα. Οι «μεταλλάδες» είναι παράδειγμα προς μίμηση. Αγαπάνε αυτό που κάνουν, το στηρίζουν και του δίνουν ζωή. Το εναλλακτικό κοινό δεν αγαπάει τίποτα. Το Μικρό Μουσικό Θέατρο έβαζε 5€ είσοδο και όλοι ήθελαν να μπούνε τσάμπα ενώ τα 60€ στους Depeche Mode θα τα σκάσανε. Εκτός από αυτούς που κάνουνε κάτι πρακτικά, το υπόλοιπο κοινό δεν προχωράει, οπότε δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει κάτι παραπάνω. Ένα κίνημα που θα έχει μια καλύτερη πρόταση για την Αθήνα.
Ναι αλλά το alternative είναι το νέο trend. Σκέψου ό,τι εσύ τώρα δίνεις μια συνέντευξη σε ένα παραδοσιακό μέσο όπως ο «Τ».
Το εναλλακτικό κοινό εντοπίζει κάποια πράγματα πριν από το mainstream. Το πρόβλημα όλου του mainstream είναι ότι δεν ξέρει πώς να εντοπίσει τα θεωρητικά καλά πράγματα. Απλά όλο αυτό το εναλλακτικό συνονθύλευμα δεν εκφράζει τίποτα σε ένα 95%. Αν εκφράζει κάτι είναι μια μεγάλη ανάγκη παιδιών να φύγουν από την Ελλάδα. Μια ομάδα νέων που θέλει να φύγει για το Λονδίνο και το Βερολίνο. Γι’ αυτό και αυτά που δημιουργεί δεν έχει να καμία σχέση με την Αθήνα ή την Ελλάδα. Η μουσική Bristol εκφράζει το Bristol, των Στέρεο Νόβα εξέφραζε εκείνη την εποχή, των ελληνικών alternative συγκροτημάτων εκφράζει μόνο το αδιανόητο complex της Αθήνας που δεν μπορεί να έρχεται δεύτερη. Φτιάχνουν ένα συγκρότημα και έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους πως θέλουν να βγουν έξω.
Ψάχνουμε μια νέα ελληνική μουσική;
Όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου και τελικά δεν βγαίνει κάποιος στο εξωτερικό για διάφορους λόγους κάπως αυτόματα θ’ αρχίσουν να ενδιαφέρονται για εδώ. Νομίζω πως θα έρθει με τον καιρό. Ότι σταμάτησε να βγαίνει καλή ελληνόφωνη μουσική δεν είναι τυχαίο. Στα τέλη του 90 είχε γίνει νια νια. Έτσι όλοι μπήκαν στο αγγλόφωνο. Έχω φίλους που δεν αντέχουν να ακούνε ελληνικά. Αυτό το διάλειμμα λειτούργησε και πάλι θα βγουν πράγματα που αφορούν το εδώ. Σιγά σιγά αρχίζει και η κατάσταση να γίνεται πάλι ενδιαφέρουσα και κοινωνικά ώστε να κάθεσαι να βρεις και κάτι άλλο ν’ ασχολείσαι. Όχι με το «έξω» και τον εαυτό σου…
Πως θα αλλάξει, όμως, κάτι; Από τους τωρινούς πολιτικούς;
Οι πολιτικοί είναι όλοι «καμένοι» ανεξαιρέτως κόμματος. Δεν μπορούν ν’ αλλάξουν κάτι. Απλά να ρίχνουν στάχτη στα μάτια. Μικρές αλλαγές μπορεί να κάνει ο καθένας μόνος του. Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι κανείς δεν κοιτάει μόνο τη δουλειά του. Όποιος κάνει κάτι για τους άλλους αρχίζει και μετά να τους πατάει κάτω. Τώρα για να γίνει μια επανάσταση πρέπει να μην υπάρχει φαγητό. Δεν έχει γίνει επανάσταση από ανθρώπους που έχουν όλα τα comfort. Εγώ είμαι κατά των δραστικών αλλαγών. Τη λύση τη φέρνει μια σωστή ισορροπία. Το ιδανικό δεν θα είναι να φτάσει η κατάσταση στα άκρα αλλά να αλλάξεις τις τωρινές ισορροπίες.
Πως θα υπάρξει η ισορροπία όταν υπάρχει όμως και το «επαναστατικό μονοπώλιο» των Εξαρχείων π.χ.;
Για μένα οποιοσδήποτε είναι κάτω από μια παράταξη εξυπηρετεί κομματικά συμφέρονται. Είτε είναι οι αναρχικοί είτε οι νεοδημοκράτες. Σε αυτό το επίπεδο δεν συμπαθώ περισσότερο κανέναν. Είναι όλοι ίδιοι. Τώρα ότι τα Εξάρχεια έχουν κατοίκους που είναι πιο δραστήριοι ισχύει αλλά δεν έχουν σχέση με κόμματα. Είναι ένα μέρος, όμως, που και αυτό με τη σειρά του εξυπηρετεί κάποια συμφέροντα.
Έχουμε πρόβλημα πνευματικής ηγεσίας;
Δεν μπορώ να σου πω με σιγουριά πως υπάρχει τέτοια ηγεσία στην Ελλάδα σήμερα. Και αν υπάρχει είναι αρκετά underground. Η Αντιγόνη του Άρη Ρέτσου είναι για μένα το καλύτερο cd που έχει βγει τα τελευταία είκοσι χρόνια. Πολύ πιο μπροστά από δίσκους των Radiohead και δεν το ξέρει κανείς. Αυτοί που γκρινιάζουν και λένε πως δεν είμαστε Βερολίνο κάνει ο Ρέτσος performance και ούτε γνωρίζουν ποιος είναι. Είχα δώσει ένα cd στον Matt Elliot, που τον παρακολουθεί όλο το alternative κοινό και όταν τον είδα μετά από καιρό μου είπε ότι το ακούει όλη τη μέρα και ότι άμα παίξει στην Αθήνα θα δώσει 1.000€ να πάει να τον δει και εδώ δεν δίνουμε 5€ να τον δούμε στο Booze.
Μουσικά έχουμε αρκετές αναφορές. Το βλέπουμε και στο δίσκο σου με τα κομμάτια από Θεοδωράκη και Σαββόπουλο που περιλαμβάνεις; Κινηματογραφικά έχουμε;
Πέτυχες και σ’ έναν άνθρωπο που είναι «ψημένος» με τον ελληνικό κινηματογράφο. Μπορώ να σου πω πενήντα ταινίες που είναι πρώτης γραμμής από το 70 και μετά. Αν ο Ταραντίνο είχε δει Νικολαιδη θα τον είχε διαδώσει σε όλο τον κόσμο. Αυτά που κάνει ο Γκας Βας Σαντ τα έχει προσεγγίσει ο Τορνές τριάντα χρόνια πριν. Αν είχανε πέσει λεφτά στο σινεμά θα είχαμε και περισσότερες. Για όλα τα επαγγέλματα το κράτος έχει δείξει έλεος. Στους καλλιτέχνες κανένα. Εγώ σαν σκηνοθέτης θα έπρεπε να ζω από αυτό και όχι να αναγκαστώ να κάνω τηλεόραση για να ζήσω. Όλο το σουηδικό σινεμά και ο Μπέργκμαν φτιάχτηκε από το φόρο στις πορνοταινίες. Εκεί βρέθηκε ένας τρόπος, εδώ τίποτα.
Θεωρείς ότι έχουν άδικο όλοι αυτοί που λένε πως κατάφερες ό,τι κατάφερες εξαιτίας των γονιών σου;
Έχουν απόλυτο άδικο. Εγώ πρωτ’ απ’ όλα από τη στιγμή που κάποιος είναι γιός κάποιου επωνύμου θα κοίταζα αυτό που κάνει. Από τη στιγμή που δε μου αρέσει τότε μπορεί να και να το σκεφτόμουνα. Καταλαβαίνω, δηλαδή, κάποιον που δεν του αρέσει αυτό που κάνω να αναρωτιέται «γιατί γίνεται;» Πρόβλημα του καθ’ ενός είναι να σκέφτεται ό,τι θέλει. Να το κάνει, όμως, σε μια ρεαλιστική βάση. Ο πατέρας μου δεν είναι ούτε ο Βαρδινογιάννης ούτε ο Καραμανλής. Σε κάθε ταινία του πατέρα μου βάζουμε υποθήκη το σπίτι. Οπότε να με έχει βοηθήσει οικονομικά αποκλείεται. Τώρα πρακτικά με το να βάλει κάποιο μέσο; Αν κάποιος μπορεί να κρίνει μέσα από τις ταινίες του τι άνθρωπος είναι τότε μπορεί να κρίνει αν θα το έκανε κιόλας.
Δεν έχεις το άγχος να τους ξεπεράσεις;
Όχι!. Δεν με πίεσαν ούτε ποτέ με είδαν ανταγωνίστηκα. Εξάλλου αυτά που κάνω είναι τελείως διαφορετικά. Δεν σκέφτηκα ποτέ αν θα γίνω καλύτερος ή χειρότερος. Άλλα χίλια δυο πράγματα μπορεί να σκέφτομαι για την οικογένεια μου αλλά σίγουρα όχι αυτό. Αν υπάρχει ένα τελευταίο πράγμα που θέλω να ξεπεράσω είναι το φόβο να κάνω κάτι σημαντικό και να είμαι σοβαρός. Όσο προχωράω θέλω να γίνομαι όλο και περισσότερο κάφρος…
σχόλια