Όταν σκεφτόμαστε πώς είναι ένας επιστήμονας, στο μυαλό μας φτιάχνουμε είτε ένα πανέξυπνο άντρα με χοντρά γυαλιά μυωπίας, κοινώς πατομπούκαλα, αντικοινωνικό και ντροπαλό, που θυμίζει το εξελιγμένο «φυτό» της τάξης είτε απλώς τον Αϊνστάιν. Ο πρώτος τύπος έχει πολλές διαφορετικές μορφές, δηλαδή μπορεί να έχει ίσια και μονίμως λιπαρά μαλλιά ή πολύ σγουρά , παραλίγο afro,που πάντα πέφτουν στο πρόσωπό του, ενώ είναι υπερβολικά χοντρός ή αδύνατος. Πολλά από αυτά μπορεί να μην ισχύουν (οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα, πράγματα ή καταστάσεις είναι εντελώς συμπτωματική και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα-πείτε μου ότι δε σας θύμισα και τίποτα τώρα! ), πάντως από αυτή την προκατειλημμένη θεωρία λείπει σίγουρα η εικόνα της γυναίκας επιστήμονα. Μετά από αυτό το καθαρά βιωματικό και άσχετο πρόλογο, ήρθε η ώρα να σας παρουσιάσω κάποιες σημαντικές γυναίκες επιστήμονες, που αφοσιώθηκαν στην επιστήμη τους και η ανθρωπότητα τους οφείλει πολλά.
Η Marie Curie υπήρξε παραδειγματικά αφοσιωμένη στην επιστήμη και αποφοίτησε από την Σορβόννη με πτυχία στα μαθηματικά, φυσική και χημεία-και εσύ αναρωτιέσαι αν θα περάσεις κανένα μάθημα στην εξεταστική.
Μακράν η γνωστότερη γυναίκα επιστήμονας είναι η Marie Curie, η πολωνή φυσικός και χημικός με τον αξιοθαύμαστο τίτλο της «μοναδικής γυναίκας επιστήμονα τιμωμένη με βραβείο Νόμπελ σε δυο ξεχωριστά πεδία επιστημών». Ωστόσο, η μακρόχρονη έκθεση στη ακτινοβολία λειτούργησε επιβαρυντικά για την υγεία της, με αποτέλεσμα να πεθάνει από απλαστική αναιμία «που χαρακτηρίζεται από έλλειψη όλων των τύπων των κυττάρων του αίματος και μείωση ή εξαφάνιση των κυτταρικών σειρών στο μυελό των οστών»! Υπήρξε παραδειγματικά αφοσιωμένη στην επιστήμη και αποφοίτησε από την Σορβόννη με πτυχία στα μαθηματικά, φυσική και χημεία-και εσύ αναρωτιέσαι αν θα περάσεις κανένα μάθημα στην εξεταστική.
Αν ρωτούσαμε τους Γουάτσον και Κρικ, την γνώμη τους για την Ρόζαλιντ Φράνκλιν σε διαφορά 20 ετών, θα είχαμε δυο εκ διαμέτρου αντίθετες απαντήσεις. Όσο ζούσε η βιολόγος, το διάσημο δίδυμο φρόντιζε να την συκοφαντεί και να την λούζει με σεξιστικά υπονοούμενα. Οι δηλώσεις τους με τον θάνατό της: «εκτιμούμε βαθύτατα την τιμιότητα και τη γενναιοδωρία της, συνειδητοποιώντας με καθυστέρηση χρόνων τις μάχες που πρέπει να δώσει μια έξυπνη γυναίκα προκειμένου να γίνει αποδεκτή σε έναν επιστημονικό κόσμο ο οποίος συχνά θεωρεί τις γυναίκες σαν ανάπαυλα από την υψηλή διανόηση». Αίτιο της αρχικής λασπολογίας ήταν η ζήλεια για την εργασία της Φράνκλιν σχετικά με την διπλή έλικα του DNA, την οποία ιδιοποιήθηκαν κρυφά και χάρις σε αυτή έλαβαν το βραβείο Νόμπελ. Αυτή ένιωθε περήφανη για τη φήμη που είχε αποκτήσει ως ειδήμων της κρυσταλλογραφίας, αν και είχε καταλάβει την απάτη και κινητοποιήθηκε χωρίς αποτέλεσμα. Περιττό να πούμε ότι η γυναίκα πέθανε στα 37 της από καρκίνο των ωοθηκών, «συμφιλιωμένη», όσο μπορεί να είναι κανείς, με την αδικία και με τους δυο συναδέλφους της.
Επόμενη είναι η φιλόσοφος και μαθηματικός Υπατία, που δολοφονήθηκε από τον όχλο φανατικών χριστιανών, οδηγώντας μας στο συμπέρασμα ότι τελικά η ζωή δεν παίζει τίμιο «παιχνίδι» με τις γυναίκες επιστήμονες. Η ειρωνεία είναι πως στην Αλεξάνδρεια του 400 μ.Χ., έχαιρε σεβασμού από την τοπική κοινωνία και θεωρούταν χαρισματική δασκάλα, ενώ πολλοί άνδρες ζητούσαν την συμβουλή της σε φιλοσοφικά θέματα . Σίγουρα πολλά από αυτά που σημειώθηκαν παραπάνω να είναι γνωστά και από την κινηματογραφική μεταφορά της ζωής της, με τίτλο Agora. Επειδή όμως οι ταινίες ικανοποιούν και αισθητικές ανάγκες, είναι λογικό η δολοφονία της Υπατίας να παρουσιάζεται εξιδανικευμένη(και με μια δόση ρομαντισμού). Ο Σωκράτης ο Σχολαστικός αναφέρει: «...την μετέφεραν στην Εκκλησία που ονομαζόταν Caesarium, την γύμνωσαν εντελώς, της έσκισαν το δέρμα και έκοψαν τις σάρκες του σώματός της με κοφτερά κοχύλια μέχρι που ξεψύχησε, διαμέλισαν το σώμα της, έφεραν τα μέλη της σε ένα μέρος που ονομαζόταν Κίναρον και τα έκαψαν».
Ας πάμε τώρα από τα γνωστά ονόματα στις πιο «άσημες», χωρίς να μειώνεται και η αξία των δεύτερων. Στην πραγματικότητα, αυτή η επιστήμονας ήταν τόσο άστατη που αντισταθμίζει τα επίπεδα αγνότητας των τριών προηγούμενων-αν και δεν παίρνω και όρκο για την πρώτη κυρία. Η Έμιλι ντι Σατλέ, υπήρξε μια σπουδαία φυσικός, μαθηματικός και συγγραφέας , όπου έζησε χωρίς περιορισμούς ,με ένα από τους πολλούς εραστές της να είναι και ο Βολταίρος. Με αυτόν, ανακαίνισαν ένα παλιό πύργο του «παρατημένου» συζύγου της, όπου συζούσαν και μελετούσαν. Θέμα σε μια από τις γόνιμες διενέξεις τους υπήρξε μάλιστα και η φύση της ενέργειας, με τον Βολταίρο να υποστηρίζει την νευτώνεια εξήγηση, ότι δηλαδή ο Θεός την δημιουργεί. Εκείνη απάντησε «Νεύτωνα κάνεις λάθος. Η ενέργεια εξαρτάται από το τετράγωνο της ταχύτητας. Ο Θεός χρειάστηκε στην αρχή αλλά όχι και στη συνέχεια!», κάτι που επιβεβαίωσε και αργότερα η εξίσωση του Αϊνστάιν! Επίσης αν είχε μεγαλύτερη ακρίβεια σε ένα, τελικά, πρόδρομο πείραμα που αποδεικνύει την αρχή διατήρησης της μάζας ,θα είχε αποσπάσει τα εύσημα από τον Lavoisier,50 χρόνια πριν. Και ως είθισται σε αυτό το απαισιόδοξο άρθρο, ο θάνατος της Σατλέ επήλθε από πολυπλοκότητες σε μια γέννα, σε συνδυασμό με μόλυνση.
Ίσως επειδή ψυχοπλακώθηκα λίγο με το άδικο τέλος κάποιων από τις παραπάνω-τι κάποιων; ΟΛΩΝ!-, ίσως επειδή είναι απαραίτητος ένας επίλογος, ίσως επειδή δεν ξέρω πώς να γράφω έναν επίλογο, ίσως επειδή βαρέθηκα με τα «ίσως επειδή», τέλος πάντων, κάνω χρήση των δυνατοτήτων του ιστότοπου και ανεβάζω αυτό το GIF αντί επιλόγου( αν η εικόνα δεν κινείται είτε δε διαβάζετε το άρθρο σε ιστότοπο είτε ο εν λόγω ιστότοπος δεν έχει δυνατότητες) :
