Στη σύντομη, αλλά σαρωτική ιστορία των social media, ο ισχυρότερος παίκτης τους, το facebook, αντιμετωπίζεται αδιαλείπτως ως μελλοθάνατος. Από την πρώτη του ακμή, ήδη, οι Τρωαδίτισσες ήταν σένιες πάνω στα τείχη, τραβώντας τα μαλλιά τους (πολλοί φαλακροί μεταξύ τους): «Είναι θέμα μηνών, το facebook ξεφουσκώνει».
Όταν είδαν κι απόειδαν και το facebook όχι μόνο δεν ξεφούσκωσε αλλά γιγαντώθηκε με ρυθμό που δεν είχε καταγραφεί ξανά, μέχρι να κυριεύσει τα πάντα, το τροπάριο άλλαξε: «Ναι, αλλά το διαβάζουν θείτσες... Οι νέοι το εγκαταλείπουν κατά κράτος, προτιμώντας αρχικά το twitter (μέχρι που το twitter ξημερώθηκε τίγκα στους δημοσιογράφους και τους γιάπηδες), μετά το instagram, μετά το snapchat, μετά το Εllo – και ούτω καθεξής».
Όμως το facebook εξακολουθεί να έχει συντριπτικά τους περισσότερους νέους από οποιοδήποτε άλλο κοινωνικό δίκτυο (όπως και πρεσβύτερους), κι αυτό δεν δείχνει να αλλάζει για πολύ πολύ καιρό. Καλώς ή κακώς.
Ακόμη θυμάμαι πριν χρόνια τη σκαλωμένη αντίδραση δυο φίλων μου, όταν μια μέρα, διαβάζοντας μια ανάλυση στο Διαδίκτυο, τους ανακοίνωσα φουριόζος ότι όποιο μέσο αγνοεί το facebook, στο μέλλον θα λιμοκτονήσει. «Άραξε, μεγάλε» μου είπε ο ένας, ο πιο κυνικός. «Λεφτά θα εξακολουθήσεις να βγάζεις εκτός facebook – από το έντυπο ή τα μπάνερ σου». Ενώ ο άλλος είπε: «Είναι χαζό να βάζετε τόσες ειδήσεις περί facebook. Σ' το υπογράφω. Σε 10 χρόνια το facebook δεν θα υπάρχει».
Tο facebook εξακολουθεί να έχει συντριπτικά τους περισσότερους νέους από οποιοδήποτε άλλο κοινωνικό δίκτυο (όπως και πρεσβύτερους), κι αυτό δεν δείχνει να αλλάζει για πολύ πολύ καιρό. Καλώς ή κακώς.
Αυτό που δεν υπάρχει είναι οι φίλοι μου – ως ελάχιστα διορατικοί σε μια πιάτσα που μεταλλάσσεται με ρυθμό Λερναίας Ύδρας. Και ειδήσεις για το facebook εξακολουθούμε να βάζουμε κατ' αύξοντα ρυθμό. Διότι είναι εξαιρετικά δημοφιλείς. Και είναι εξαιρετικά δημοφιλείς διότι αφορούν πολλούς ανθρώπους. Και αφορούν πολλούς ανθρώπους επειδή το facebook είναι πια τα πάντα! Οι σχέσεις των ανθρώπων, το status των ανθρώπων, η φήμη των πραγμάτων, και εσχάτως οι ειδήσεις εξαρτώνται πια από αυτό.
Σε μια πρόσφατη έρευνα καταγράφηκε ότι περισσότεροι από το 50% των αναγνωστών πληροφορούνται πια τις ειδήσεις όχι από κάποια συγκεκριμένη πηγή αλλά από το timeline του facebook. Κατακτώντας και αυτό το κρίσιμο πεδίο (τις ειδήσεις) με το να γίνεται ο ρυθμιστής τους, το facebook κάνει το Colpo Grosso, βγάζοντας νοκ-άουτ όλα τα μέσα: παραδοσιακά και ψηφιακά, κοινωνικά και δημοσιογραφικά... Ο τελευταίος δυνατός και ευγενής αντίπαλος, η «New York Times», έκοψε τις σνομπαρίες κι άρχισε να ποστάρει ανά τέταρτο στο facebook του. Όποιος δεν είναι πραγματιστής, ας ανέβει στον Ελικώνα να παίξει με τις Μούσες του.
Συνεπώς, γελάω λίγο με το Εllo. Ακόμα ένας νεκροθάφτης του facebook στη γειτονιά. Θα κάνει, θα δείξει... Στο facebook (!) είδα ουκ ολίγα ποστ: «Εllo: Τhis is the facebook killer!». Του έστειλα μια αίτηση να γίνω μέλος, «περίμενε» μου απάντησε, «είμαστε σε beta... γραφόμαστε λίγοι-λίγοι... θα σου απαντήσουμε» (προφανώς τους τελείωσαν τα φτυάρια).
Εντάξει, θα περιμένω. Μου αρέσουν και τα κόλλυβα.
Στο μεταξύ, ας δούμε το facebook ως πραγματικότητα που χρειάζεται σοβαρότερη ανάλυση – πέρα από λεονταριστικούς φετφάδες. Γιατί όντως έχει ξεμπουρλιάσει την επικοινωνία, τα έχει κάνει όλα φύλλο και φτερό. Με την ολοκληρωτική επικράτησή του, την αύξουσα πλεονεξία του (οικονομική, διαφημιστική και μιντιακή), τις εκβιαστικές τακτικές του, την οριακά παράνομη χρήση των προσωπικών δεδομένων και την επικίνδυνη πρωτοκαθεδρία του στη διακίνηση της ειδησεογραφίας (δεδομένου ότι η είδηση που δεν αξιολογείται από την ανθρώπινη νόηση αλλά από το πλήθος των share αναπόφευκτα καταλήγει στον κιτρινισμό – το sensationalism) – με όλα αυτά έχει γίνει ένα δεσποτικό blob, εξόχως σιχαμένο και εξόχως άφευκτο. Που θέλει τον Αντόρνο του. Ή έστω τον Σοπενάουέρ του.
Τέλος άρθρου. Let's post it on facebook.
σχόλια