Σε ένα beach bar στο Καβούρι επικρατεί η συνηθισμένη καλοκαιρινή κατάσταση: το πήγαινε - έλα σωμάτων με μαγιό, με ρακέτες, με καφέδες και με ποτά στα χέρια. Η μουσική από τα ηχεία μου αποσπά την προσοχή. Περίεργο, συνήθως ότι ακούγεται από τα beach bars δεν έχει καμία ιδιαίτερη σημασία. Μέσα από μπλιμπλίκια και λοιπά electronics, ξεπροβάλλει μια γνώριμη αγαπημένη μελωδία. Είναι το ''Αργοσβήνεις μόνη'' ή ''Στης ζωής τη στράτα'', όπως το ξέρει πολύς κόσμος, όχι όμως με τη φωνή της Ιωάννας Γεωργακοπούλου, αλλά μ' αυτήν του Βασιλικού ή του Vassilikos, μια και ο δημοφιλής ερμηνευτής και τραγουδοποιός ξεκίνησε από την αγγλόφωνη indie σκηνή. Ακούμε ραδιόφωνο, κάτι λέει ο παραγωγός προφανώς άσχετο με το τραγούδι κι ακολουθεί ένα κομμάτι στα ιταλικά με τον Χρήστο Δάντη! Δεν περνάει ένα τέταρτο και νάσου πάλι ο Vassilikos με τη ''Σεράχ'', του Τσιτσάνη πάντα. Ε, αυτό πια είναι το greek summer hit του 2013: Νεολαίοι τραγουδούν ''Και αρπάζει τη Σεράχ/ κι όλες λεν Αλλάχ Αλλάχ'' κι εγώ έχω μείνει μαλάκας! Σκαλώνω άγρια! Η φωνή του Vassilikos ακούγεται ρομποτική, ''φιλτραρισμένη'', ενώ η διασκευή του σχεδόν βέβηλη πρωτίστως απέναντι σ' αυτόν τον Αλλάχ Αλλάχ, τον Ανατολίτη Θεό.
Η σκέψη με γυρίζει πολλά χρόνια πίσω, τότε που πρωτοέπεσε στα χέρια μου το άλμπουμ ''Στο βάθος κήπος'' της Μαρίζας Κωχ, του 1983 νομίζω. Εκεί μέσα η Κωχ, που είχε μοιραστεί τη σκηνή κάποτε με τον Τσιτσάνη, είχε τολμήσει να ερμηνεύσει τραγούδια της Μαρίκας Νίνου χωρίς μπουζούκια και ορχήστρα, αλλά παιγμένα μόνο μ' ένα συνθεσάιζερ. Ανατρεπτική πράξη, θα έλεγε κανείς, όλο νόημα, εφόσον η Κωχ με την ίδια λογική που ''πείραξε'' το δημοτικό τραγούδι στα 70s (για να το ''ξεπλύνει'' από τα χουντικά διαγγέλματα), ''πείραξε'' και τότε το ρεμπέτικο (αυτό, για να το ''ξεπλύνει'' από τη συνταύτιση του με το αντάρτικο στις μπουάτ της Πλάκας της Μεταπολίτευσης).
Ακόμη έχω την εντύπωση πως αυτό το εγχείρημα της Κωχ στέφθηκε από απόλυτη καλλιτεχνική επιτυχία. Λειτούργησαν η εποχή η ίδια και οι προθέσεις της δημιουργού.
Έπειτα θυμήθηκα το ''- Μετά'', τη δισκογραφική συνεύρεση της Δήμητρας Γαλάνη με τον Κ. Βήτα. Ενώ όλα τα τραγούδια, αμιγώς ηλεκτρονικά και μπαλάντες, τα μοιράζονταν οι δυο τους, υπήρχε κι ένα σμυρναίικο με τη συμμετοχή της Ελευθερίας Αρβανιτάκη. Πολύ με είχε ξενίσει η επιλογή αυτή του συνθέτη - και της Γαλάνη προφανώς - να πάρει ένα παραδοσιακό τραγούδι, όχι ιδιαίτερα γνωστό μάλιστα, και να το διασκευάσει. Ωστόσο, από σεβασμό, από αμηχανία ή κι εγώ δεν ξέρω από τι άλλο, ο Κ. Βήτα δεν το ''πείραξε'' και πολύ το κομμάτι.
Εξαιρουμένου δηλαδή του intro με τη φωνή της Γαλάνη, στο ρεφραίν με τη φωνή της Αρβανιτάκη διατηρήθηκαν τα ορίτζιναλ λαϊκά όργανα εν μέσω του ηλεκτρονικού beat. Κατά τη γνώμη μου εκεί έγκειται και η επιτυχία του εν λόγω εγχειρήματος, στο ότι ο Κ. Βήτα δεν του ''άλλαξε τα φώτα'' του τραγουδιού και κατάφερε να το ενσωματώσει στο όλο concept, το οποίο περιείχε επίσης δικές του συνθέσεις και διασκευές σε Μάνο Λοΐζο και Παύλο Σιδηρόπουλο.
Και φτάνουμε στο 2013 με τον Βασίλη Τσιτσάνη να παίζεται στα beach bars, μέσω του Vassilikos. Αυτό αν είναι καλό ή κακό, ειλικρινά ακόμη δεν είμαι σε θέση να κρίνω, έχω ακούσει μόνο σκόρπια κομμάτια στο youtube και ολόκληρο το άλμπουμ ''Sunday cloudy Sunday'' δεν έχει φτάσει ακόμη στα χέρια μου. Γιατί, όμως, ''Sunday cloudy Sunday'' και όχι ''Συννεφιασμένη Κυριακή'', αφού ο Vassilikos τραγουδάει στη μητρική του γλώσσα; Μήπως ακούγεται έτσι πιο... trendy ο Τσιτσάνης αγγλιστί; Δεν θα τό'λεγα σε καμία περίπτωση. Γιατί ο Τσιτσάνης μπορεί να μην είναι Μάρκος, ο γεννήτορας, αλλά ολόκληρο το λαϊκό - έντεχνο τραγούδι του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι και των άλλων συνθετών, στις δικές του συνθέσεις βασίστηκε. Ο Τσιτσάνης από τη μία είναι εθνικό κεφάλαιο κι από την άλλη η πιο οικεία ''παρουσία'' σε κάτι κυριακάτικα οικογενειακά απογεύματα στην Ελευσίνα και στο Κερατσίνι, όπου όλο και από κάποιο κασετόφωνο θα ακούγονταν η ''Αχάριστη'' και ο ''Ζητιάνος της αγάπης''. Από φωνές τραχιές, ακαλλιέργητες, ''βυζαντινά μαχαίρια'' που θά'λεγε και ο Μάνος Χατζιδάκις! Από ερμηνευτές που στο λαρύγγι τους πέρασε η σκληρή ζωή του πρόσφυγα, του χασικλή και του φυλακισμένου. Και σίγουρα όχι από φωνές γλυκόλαλες, ασκημένες, δυτικότροπες ή έστω pop, μια και μιλάμε για τον σπουδαιότερο - κατά τη γνώμη μου - Έλληνα pop ερμηνευτή.
Θεωρώ πως αν ο Vassilikos άρπαζε μια ευκαιρία για διεθνή καριέρα, που θα του παρουσιαζόταν, θα άφηνε κατά πολύ πίσω του κι αυτή του Demis Roussos στα 70s. Εδώ όμως δεν τραγουδάει στα αγγλικά Neil Sedaka, ούτε Leonard Cohen. Είχε την τόλμη, ενδεχομένως και το θράσος να αναμετρηθεί με τα πιο κοσμαγάπητα ελληνικά τραγούδια. Βαριά λέξη το ''θράσος'', μα είναι η πρώτη που μού'ρχεται σαν σκέφτομαι πως έγινε μια απόπειρα ''αναγέννησης'' του Τσιτσάνη. Ας πει όμως κάποιος σ' αυτούς που του έβαλαν την ιδέα των διασκευών πως ''εδώ είναι Μπαλκάνια, δεν είναι παίξε - γέλασε'' και πως ο Τσιτσάνης ισοδυναμεί με δέντρο ελιάς επιβλητικό, αγέρωχο και κυρίως βαθιά ριζωμένο στον τόπο του. Δεν απευθύνομαι τυχαία ''σ' αυτούς που του έβαλαν την ιδέα'' - ο Vassilikos άλλα μου είχε δηλώσει στις 14 Ιανουαρίου του 2010 σε συνέντευξη του για το περιοδικό ''Δίφωνο'' (παραθέτω αυτούσια την απάντηση του μαζί με το ερώτημα μου):
Θα ήταν τελείως κουφό να πάρετε αυτή τη στιγμή ένα παλιό ρεμπέτικο και να το φτιάξετε με το δικό σας τρόπο;
Σ' αυτή τη φάση θα ήταν θεόκουφο. Δε θα μου πέρναγε ποτέ απ' το μυαλό. Εγώ, ξέρετε, είμαι και λίγο συντηρητικός, δηλαδή όταν ακούω παλιές ηχογραφήσεις με samples, πλην ελάχιστων εξαιρέσεων, δεν είμαι πάντοτε θετικός...
Επαναλαμβάνω, δεν έχω ακούσει το ''Sunday cloudy Sunday'' απ' το πρώτο ως το τελευταίο track, σκόρπιες σκέψεις και συνειρμούς κατέθεσα για κάποια ''πειραγμένα'' ρεμπέτικα μαζί με μια πρώτη εκτίμηση για το δίσκο του Vassilikos. Ο τελικός κριτής είναι πάντα ο χρόνος, άλλωστε.
