Σε δύο Ιρακινές της φυλής Γεζίντι απονέμει αυτή τη χρονιά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το βραβείο Ζαχάρωφ. Η Νάντια Μουράντ Μπασί και η Λάμια Χατζί Μπασάρ είναι θύματα σεξουαλικής δουλείας του αυτοαποκαλούμενου Ισλαμικού Κράτους (IS), επέζησαν των κτηνωδιών στις οποίες υποβλήθηκαν και έγιναν εκπρόσωποι των γυναικών που έχουν υποστεί σεξουαλική βία από το IS. Είναι δημόσιες υποστηρίκτριες της κοινότητας των Γεζίντι του Ιράκ μιας θρησκευτικής μειονότητας κατά της οποίας οι τζιχαντιστές έχουν εξαπολύσει εκστρατεία γενοκτονίας. Η επίσημη απονομή του βραβείου στις δύο γυναίκες πραγματοποιείται την Τρίτη 13 Δεκεμβρίου κατά την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Οι δύο Ιρακινές, εκπροσωπούν με τη βράβευσή τους την καταδιωκόμενη κοινότητα των Γεζίντι και των γυναικών που έχουν υπάρξει θύματα σεξουαλικής βίας από το Ισλαμικό Κράτος. Κατάγονται από το Κος, συνοριακό χωριό του Ιράκ. Η οργάνωση Ισλαμικό κράτος μπήκε στο χωριό το καλοκαίρι του 2014 και έσφαξε άνδρες και παιδιά, ενώ οι περισσότερες γυναίκες προστέθηκαν στις χιλιάδες Γεζίντι που απήχθησαν από το ΙΚ εξαναγκάστηκαν σε σεξουαλική δουλεία και υπέστησαν συστηματικούς βιασμούς.
Η Νάντια Μουράντ κατάφερε να δραπετεύσει απο το Ισλαμικό Κράτος τον Νοέμβριο του 2014. Το κατόρθωσε με τη βοήθεια γειτόνων της, οι οποίοι την έβγαλαν από την περιοχή που ελεγχόταν από το Ισλαμικό Κράτος, και έτσι έφτασε σε καταυλισμό προσφύγων στο βόρειο Ιράκ και έπειτα στη Γερμανία. Ένα χρόνο μετά, τον Δεκέμβριο του 2015, μίλησε για την εμπειρία της στην πρώτη στην ιστορία σύνοδο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την εμπορία ανθρώπων. Τον Σεπτέμβριο του 2016 έγινε η πρώτη πρέσβειρα καλής θέλησης του UNODC (Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος) για την αξιοπρέπεια των επιζώντων από εμπορία ανθρώπων και συμμετείχε σε παγκόσμιες και τοπικές πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης σχετικά με τη δεινή θέση αναρίθμητων θυμάτων εμπορίας. Τον Οκτώβριο του 2016 το Συμβούλιο της Ευρώπης την τίμησε με το Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Václav Havel.
Η Χατζί Μπασάρ την ακολούθησε τον Απρίλιο του 2016 με τη βοήθεια της οικογένειάς της που πλήρωσε διακινητές της περιοχής για τον σκοπό αυτό. Πριν καταφέρει να ξεφύγει από τα χέρια των τζιχαντιστών έκανε πολλές αποτυχημένες προσπάθειε. Καθώς περνούσε τα κουρδικά σύνορα, κινούμενη όσο το δυνατόν πιο γρήγορα προς τα εδάφη που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης του Ιράκ, και με τους ισλαμιστές να την ακολουθούν, εξερράγη νάρκη που είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους δύο γνωστοί της και η ίδια να τραυματιστεί και σχεδόν να τυφλωθεί. Κατάφερε, ωστόσο, να δραπετεύσει και εστάλη τελικά στη Γερμανία για ιατρική περίθαλψη, όπου βρήκε ξανά τα αδέλφια της που είχαν επιζήσει.
Σήμερα, και οι δύο ζουν στη Γερμανία και δραστηριοποιούνται για την ενημέρωση ευαισθητοποίηση του κόσμου σε σχέση με τη δεινή κατάσταση στην οποία έχει βρεθεί η κοινότητα των Γεζίντι, ενώ συνεχίζουν να βοηθούν γυναίκες και παιδιά που έπεσαν θύματα δουλείας και θηριωδιών από το IΚ.
«Είδα χιλιάδες πρόσφυγες να βιώνουν το ίδιο πράγμα που βιώσαμε εγώ και η οικογένειά μου. Είμαστε σκορπισμένοι παντού. Γνωρίζω επίσης ότι το Ισλαμικό Κράτος συνεχίζει να μας ακολουθεί προσπαθώντας να μας εξοντώσει. Αυτό σκέφτομαι και αυτό είναι που μου δίνει τη δύναμη, όλη τη δύναμη για να συνεχίσω», λέει η Μουράντ σε συνέντευξη που παραχώρησε στη διαδικτυακή τηλεόραση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. «Θα ήθελα να εξηγήσω τι μου συνέβη εκεί, όχι μόνο για εμένα αλλά ώστε οι άλλοι, οι άλλες γυναίκες να μην περάσουν τέτοια δοκιμασία κι εμείς οι Γεζίντι να μην υποστούμε ποτέ ξανά κάτι τέτοιο», δηλώνει η Χατζί Μπασάρ.
