ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΙΛΙΠΠΟ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ
Στο Δαμιανό των Γιαννιτσών του νομού Πέλλης τα νέα παιδιά αποκαλούν όλους τους μεγαλύτερους «θείο» και «θεία». Η θεία Μαρία, ετών 86, κατοικεί στον πάνω μαχαλά του χωριού με την οικογένειά της (το γιο της, τη σύζυγό του και τα τρία παιδιά τους). Ο άντρας της ’σχωρέθηκε (που λένε και στο χωριό) εδώ και χρόνια. Η θεία, παρόλη την ηλικία της, ασχολείται ακόμη με όλες τις αγροτικές εργασίες. Ο μπαξές της είναι γεμάτος μαρούλια, λάχανα, τομάτες και άλλα ζαρζαβατικά. Επίσης, εκτρέφει ζώα: Κότες, κόκορες, αγελάδες. Καθημερινά σκαλίζει το έδαφος, φυτεύει, ποτίζει, ταΐζει τα ζώα. Κι όταν θέλει να μαγειρέψει κάτι σπέσιαλ για την οικογένειά της, σφάζει μόνη της το «ζωντανό». Αυτό που ακούγεται βάρβαρο και σκληρό, για αυτή είναι κάτι εντελώς φυσιολογικό. Οι παλιές καραβάνες του χωριού όπως είναι η θεία Μαρία έχουν τσαμπουκά. Ξέρουν να επιβιώνουν, να διεκδικούν τον επιούσιο με κάθε πιθανό τρόπο. Δεν καταλαβαίνουν από καθωσπρεπισμούς και σονσονισμούς. Κι επειδή η νεότερες γενιές του χωριού θα προτιμούσαν ίσως να πεθάνουν από την πείνα παρά να σφάξουν, φωνάζουν την θεία Μαρία να σφάξει την κότα της αυλής. Ή φωνάζουν κάποιο μεγαλύτερης ηλικίας άτομο που είναι σκληραγωγημένο. Για τους νεότερους, το ενδεχόμενο του να σφάξουν το φαγητό που θα φάνε φαντάζει εφικτό μόνο σε περίπτωση πολέμου, κακουχιών και άλλων παρόμοιων συνθηκών που θα επέβαλλαν μια τέτοια πράξη καθαρά για λόγους επιβίωσης. Η θεία Μαρία σφάζει από μικρή ηλικία. Έτσι έχει μάθει. Και πηγαίνει πρόθυμα σε όποιο σπίτι την φωνάξουν για να αποκεφαλίσει μια κότα. Δεν έχει ηθικές αναστολές και ενοχές και δεν διστάζει να σφάξει έναν κόκορα μπροστά στην κάμερα. Ακόμα λιγότερες ενοχές έχουν όσοι θα φάνε τον κόκορα κρασάτο. Αν δεν είχαν φάει τον συγκεκριμένο, σφαγμένο από τα χέρια της θείας Μαρίας, θα είχαν φάει κάποιον που έσφαξε σε ένα σφαγείο κάποιος «επαγγελματίας δολοφόνος». Κανένα από τα κοκόρια που απολαμβάνεις σε μορφή φιλέτου ή ψητά στο φούρνο δεν έχει φυτρώσει στα βουνά.