Η Μαρία Μαρή, καθηγήτρια-θεατρολόγος, πρόσφατα κυκλοφόρησε τη συλλογή διηγημάτων της με τίτλο Μάρθα (εκδ. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ, σειρά Διατυπώσεις).
Στο LIFO.gr όμως εμπιστεύεται σήμερα την αφήγησή της για τα δύο ζωάκια της, που είναι μαζεμένα, από άποψη, από το δρόμο.
Πρίγκιπας ήταν ο Όλιβερ στο σπίτι! Αφεντικό από μικρός ένα μικρό γατάκι σαν τη χούφτα ήταν, όταν ήρθε στη ζωή μου για να χαρεί όλα τα χάδια, τις αγκαλιές και τα φιλιά του κόσμου. Και τι δεν έκανε, κωλοτούμπες, τρεξίματα, αναπηδηχτά. Δεν του άρεσε το νυχοδρόμιό του. Προτιμούσε το μπράτσο μιας μονής πολυθρόνας, έπιπλο του Σαρίδη, οικογενειακό κειμήλιο, με την οποία έπαιζε λες και ήθελε να την εκδικηθεί. Εμμονή με ένα μόνο σημείο. Γαντζωνόταν μια με δυο φορές την ημέρα πάνω της και με μένος νύχιαζε το κάλυμμα, πέρναγε στην ταπετσαρία και στο ξύλο. Κανείς δεν τον μάλωνε. Πώς να μαλώσεις έναν πρίγκιπα, αυτόν μόνο τον κακομαθαίνεις.
Κάθε πρωί και κάθε βράδυ αγκαλιές στο κρεβάτι για καλημέρα και καληνύχτα. Ήταν πολύ συντροφικός και όταν ξαπλώναμε πάντα το σωματάκι του ήταν σε επαφή με το δικό μου, σε μια τομή γεμάτη τρυφερότητα, σιγουριά, εφησυχασμό. Τον είχα σαν γραβάτα επάνω μου και έτσι με έπαιρνε ο ύπνος.
Έτσι κοιμόμαστε όλα τα βράδια. Παρέα. Και το πρωί η καλημέρα πάντα με φιλιά και αγκαλιά. Το ξυπνητήρι προβλέπει δέκα λεπτά πριν την πρωινή εκκίνηση για περιπτύξεις και θερμούς εναγκαλισμούς το χειμώνα, δροσερούς το καλοκαίρι. Βάζει τα μπροστινά του πόδια στους ώμους μου, αγκαλιά κανονική και με φιλά στα μάγουλα, στα μάτια στο πηγούνι. Μου δαγκώνει ελαφρά στη μύτη, τα χείλια κι εγώ του ανταποδίδω τα φιλιά και τις τρυφερές δαγκωματιές. Το βράδυ τα πράγματα είναι πιο ήρεμα. Ξέρει ότι πρέπει να ξεκουραστούμε, όταν όμως ξαπλωμένη δουλεύω με τον υπολογιστή διεκδικεί το χώρο και το χρόνο του. Σχεδόν πατάει πάνω στο πληκτρολόγιο και ανεβαίνει πάνω μου για χάδια. «Έχεις χρόνο γι' αυτό και δεν έχεις για μένα;» και όταν είμαι στην τραπεζαρία και δουλεύω το μισό του σώμα είναι πίσω από το laptop και το κεφάλι του είναι δίπλα στο πληκτρολόγιο για να τον χαϊδεύω και να τον φιλώ στα συχνά μου διαλείμματα.
Σταθερή παρουσία. Σύντροφος, σωματοφύλακας μοναδικός, ευγενής, ιππότης, πολεμιστής, αγωνιστής για όλα τα καλά.
Δεν έβγαινε από το σπίτι και δεν είχε φίλους. Ήταν όμως βασιλιάς, ευχαριστημένος και πλήρης στο δικό του ανάκτορο. Όλα γύρω τα είχε μεταμορφώσει σε υπέροχο παραμύθι.
Πάντα όμως η κακιά μάγισσα εμφανίζεται δυστυχώς για να ταράξει την ευτυχία. Παρουσίασε όγκο στο συκώτι του. Η περίπτωσή του δε δέχεται εγχείρηση και έτσι ζούμε με αυτό το θέμα και με αγωγή τροφής. Η αγάπη θεραπεύει όλες τις ασθένειες! Ναι και τον καρκίνο! Θα ζήσει μαζί μου και όντως ζει χρόνια μετά τη διάγνωση του όγκου μετά τον υπέρηχο.
Η πριγκηποσύνη του, η ευγένειά του και η αρχοντιά του αναδείχθηκε από την ώρα που εμφανίστηκε «αυτός». Η μητέρα μου τον αποκαλεί κτήνος, έτσι με ρωτά κάθε τόσο «Τι κάνει το κτήνος;», «Έβγαλες βόλτα το κτήνος;» Πρόκειται για ένα ημίαιμο γκριφόν τερριέ που περιμάζεψα από την παλιά εθνική οδό Αθηνών Πατρών και σχεδόν διέσωσα από τις ρόδες ενός αυτοκινήτου.
Ακόμα και τώρα έχει τη συνήθεια να πετάγεται στο δρόμο και να χώνεται στις ρόδες των αυτοκινήτων. Άγνοια κινδύνου. Ήταν φοβισμένος, με γρατζουνισμένη μυτούλα, βρώμικος και πεινασμένος. Ανυπεράσπιστος, χωρίς οικογένεια, Πάντα ήθελα ένα σκύλο! Ο Γκαστόν (Gaston) γιατί έτσι τον ονόμασα ήταν η τύχη μου και εγώ η δικιά του.
Η συγκατοίκηση τον πρώτο καιρό μου δημιούργησε τεράστιο φόβο. Μήπως ο ένας άρχιζε να χυμάει πάνω στον άλλο. Μην τραυματιστούν. Είναι βλέπεις και τα δυο αρσενικά.
Στο σημείο καμπής στη ζωή μου, εκεί ακριβώς που είχα διαλύσει ένα γάμο και έμεινα μόνη μου, αποφάσισα να δημιουργήσω τη δική μου οικογένεια, αυτή τη φορά με ιππότες αυτού είδους, όπως ο πρίγκιπας Όλιβερ και ο ιππότης της Γαστώνης, Gaston.
Αυτό ήθελα λόγο τιμής, ακεραιότητα, εντιμότητα, αφοσίωση, αγάπη. Ήμουν τυχερή γιατί αυτή την τελευταία την επεδείκνυε πιο πολύ ο γάτος μου παρά ο σκύλος μου. Αυτός που ήταν απαιτητικός ήταν ο σκύλος και για την τροφή και για τα χάδια. Αν κατά τύχη αγκάλιαζα κάποιον ή μιλούσα μαζί του, ή άγγιζα άλλο ζώο, ήθελε με ένα τρόπο να μου αποδείξει ότι του ανήκω και ενώ είναι στειρωμένος έπιανε το πόδι μου και το καβάλαγε σαν να ήμουν θηλυκιά σκυλίτσα, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι αυτός ήταν ο ισχυρός και ότι εγώ του ανήκα. Ο γάτος μου, ο πρίγκιπας μου, το ξέρει, Του ανήκω! Μόνο σε εκείνον θα μπορούσα να ανήκω, γιατί ο άνθρωπος εξ' ορισμού είναι ελεύθερος και κανείς δεν είναι κανενός ανθρώπου. Για τη διεκδικητική συμπεριφορά του σκύλου μου όμως, όπως και για κάθε αρσενικό, έχω να λέω, πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι.
Η συγκατοίκηση τον πρώτο καιρό μου δημιούργησε τεράστιο φόβο. Μήπως ο ένας άρχιζε να χυμάει πάνω στον άλλο. Μην τραυματιστούν. Είναι βλέπεις και τα δυο αρσενικά.
Ο Όλιβερ δεν είχε ποτέ βγει από το σπίτι. Ήταν η ιστορία του αυτοκράτορα της Κίνας, που δεν είχε βγει έξω από το παλάτι. Και τι να κάνει να διαπιστώσει τη φτώχια, την αδικία, την απάτη; Να αντιμετωπίσει τους φονιάδες οδηγούς, τον ασυνείδητο και δειλό δολοφόνο με τις φόλες, τα ανόητα παιχνίδια κάποιων παιδιών ή τα βασανιστήρια κάποιων άλλων. Έχουν χορτάσει τα ζώα στο δρόμο από εγκληματικές συμπεριφορές των ανθρώπων.
Καλύτερα στον ιδανικό κόσμο με την ασφάλεια του σπιτιού, μακριά από φόλες, δηλητήρια και βίες. Ο Όλιβερ από την άλλη ήταν σαν τη λυδία λίθο. Κάθε που κάποιος τοξικός άνθρωπος εμφανιζόταν στο σπίτι, ο Όλιβερ εξαφανιζόταν επιδεικτικά. Με το που για κάποιον λόγο έστω και για αστείο υψωνόταν φωνή ο Όλιβερ τρεπόταν σε φυγή και κρυβόταν σε κάποια πίσω δωμάτια.
Μέχρι και ψυχολόγο για ζώα έφερα για να εξοικειώσω τα κατοικίδια μου μεταξύ τους. Άδικα ανησυχούσα. Αυτά βρήκαν τον ρυθμό τους. Μπορεί στην αρχή να διατηρούσαν μια απόσταση ασφαλείας μεταξύ τους, μέχρι να δουν τα χνώτα τους, αλλά στο τέλος γίναμε αγέλη με αρχηγό εμένα και ήμασταν όλοι φιλαράκια, κοιμόμασταν μαζί τρυφερά και όμορφα.
Μόνο οι άνθρωποι είμαστε άσπονδοι εχθροί. Καιροφυλακτούμε σαν τον Καιν και τον Άβελ για να αλληλοσκοτωθούμε, σαν τον Ετεοκλή και τον Πολυνείκη. Αχόρταγη φύση, αιμοσταγής, λυσσαλέα, πιο άγρια από τα άγρια θηρία.
Σαν την ύαινα, ο άνθρωπος κατασπαράσσει ακόμα και για τα ψόφια κρέατα, κυλιέται μέσα στην αρρώστια, βουλιάζει στη λάσπη της ανεντιμότητας. Τα ζώα άντε να μαλώσουν για την λεία τους, για ένα γεύμα, όχι για μια ήπειρο. 'Οχι εκατομμύρια εκατομμυρίων ανθρώπων υποβιβασμένα σε άψυχα χειραγωγούμενα playmobil και lego!
Μια χαρά αυτή η οικογένεια.
Μπορεί να μην επιστρέφει ο λόγος στο σπίτι, να μην δομείται ο χαρακτήρας των παιδιών, όμως η αγάπη είναι περισσή και δεν υπάρχει περίπτωση η Κλυταιμνήστρα να συνευρεθεί με τον Αίγισθο, ούτε να τιμωρηθεί η Ηλέκτρα ή η Αντιγόνη, ούτε να πάρει εκδίκηση ο Ορέστης και να τον κυνηγούν οι Ερινύες, ούτε ο Οιδίποδας να συνευρεθεί με τη μάνα του κι αν το έχει κάνει, έχει τέτοια τραύματα τυφλότητας και άλλης ψυχικής αναπηρίας που δεν θα βρει ποτέ μια θέση σε αυτό το αρχοντικό. Φύλακες ο Όλιβερ και ο Γκαστόν.
Η μοναξιά δεν είναι οπωσδήποτε φυλακή, είναι και απελευθέρωση. Μακριά από την αρρώστια του καθενός, από τις ψυχολογικές παθογένειες, μόνη της η ψυχή να βρει τη δική της ισορροπία τη δική της σύσταση για να μπορεί να δοθεί στη δημιουργία.
Όταν οι ιδιαιτερότητες συναντιούνται σε μια σχέση, είναι σαν τα αρσενικά σκυλιά στο δρόμο, που γαυγίζονται. Ο Gaston τουλάχιστον, μάλλον βασανισμένος από την αλήτικη ζωή, κάθε που βλέπει αρσενικό σκύλο, αλλά και στα θηλυκά τις περισσότερες φορές τους γαυγίζει κουνώντας την ουρά. Φωνάζει από φόβο για να μην χαθεί σε μια ανώνυμη ανυπαρξία, να μην του πάρουν τον αέρα. Να υπάρξει ισότιμα με όλα τα άλλα σαν κι αυτόν ζώα. Ζει αρμονικά με τον Όλιβερ και φωνάζει τα ξένα σκυλιά και γατιά, κυνηγά δε με μανία τα πουλιά. Αυτά τα ζηλεύει, μπορούν και πετούν! Ας τα αφήσουμε στη ζωώδη φύση τους δεν θα κινδυνεύουν όπως οι άνθρωποι.
Βγαίνω και γράφω στον τοίχο έξω στους δρόμους, εκεί που το βλέπουν πολλοί άνθρωποι, δίπλα στο «λάθως» και το «βασανίζομαι», «don't kill the beast inside you, kill the monster!», «Μη σκοτώνεις το κτήνος μέσα σου, σκότωσε το τέρας!». Έτσι σε δύο γλώσσες μήπως και καταλάβουν όλοι ή κάποιοι, μήπως και συνεννοηθούμε πια εμείς οι «έλλογοι», και εύγλωττοι και νουνεχείς άνθρωποι και φωνάξουμε πια εκεί που πρέπει να φωνάξουμε για να μην τρωγόμαστε «σαν το σκύλο με τη γάτα» !
Ωστόσο έφτασε η ώρα που έπρεπε να αποφασίσω το τέλος του γάτου. Μακάρι να είχαμε και οι άνθρωποι αυτή την επιλογή. Ο όγκος του κάλυψε όλο το συκώτι αφήνοντας πολύ λίγη ηπατική ουσία. Μεταστάσεις, όγκος που είχε σπάσει μέσα στη κοιλιά. Μαζί πεθάναμε. Φιλιόμασταν μέχρι τελευταία στιγμή, ακόμα και πριν τη ταφή. Η ευθανασία είναι δωρεάν! Χωρίς κόστος μπορεί και ο άνθρωπος και αυτό κυρίως κάνει να σκοτώνει αναίμακτα έναν άλλον και μετά να πλένει τα χέρια του σαν τον υποκριτή Πιλάτο.
Ο Όλιβερ όμως δε θα πεθάνει ποτέ μέσα μου απλά επιστρέφει στη μήτρα που μας γεννά όλους και με περιμένει για να ξαναέρθουμε μαζί αυτή τη φορά στη σωστή υπόσταση και να χαρούμε την ουτοπική για τους ανθρώπους αφοσιωμένη σχέση, στηριγμένη στο σεβασμό, στην αγάπη, στη τρυφερότητα, τη στήριξη και τη κατανόηση. Έτσι θα κοιτιόμαστε βαθιά μέσα στα μάτια και θα μιλάμε χωρίς ήχους, έτσι μόνο με το βαθύ βλέμμα με το οποίο τα λέγαμε όλα! Ακόμα και το τέλος!
Με είχε προϊδεάσει και όταν του μίλαγα στο τέλος για τη συμφωνία μας, να ζήσουμε όμορφα όσο μπορούμε ακόμα, είχε την ίδια ακριβώς απάντηση να μου δώσει με εκείνη του αγαπημένου μου θείου, όταν τον εκλιπαρούσα να μην με αφήσει και μου είπε απλά με ένα νεύμα «Δεν γίνεται, δε μπορώ!». Τι να σου κάνει η γλώσσα, όταν κανείς επικοινωνεί με όλα τα άλλα, μέσα από την απόλυτη αγάπη, που ξεπερνά όλα τα επικοινωνιακά σκώμματα. Ο άνθρωπος ακριβώς απομακρύνθηκε από τη ζωώδη επικοινωνία, ανέπτυξε ομιλία και σκέψη για να πνιγεί έπειτα σε έναν βούρκο ασυνεννοησίας, αδηφαγίας, ανικανοποίητου, ανεντιμότητας απελπισίας, ανυπαρξίας και ψυχικής αναπηρίας.
Μέσα στα μάτια σε κοιτάζει το ζώο και μπορεί να σου μεταδώσει την ανάγκη του, τη σκέψη του και τη στοργή του. Τι πήγε λάθος; Πόσο αναστρέψιμο μπορεί να είναι αυτό για το ανθρώπινο είδος προς εξαφάνιση;