ERTAN TEKIN - MURAT AYDEMIR - CAG ERCAG
ITRI & BACH
KALAN
Το cd αυτό μού ήρθε πρόσφατα ως δώρο από μία φίλη που επισκέφτηκε την Κωνσταντινούπολη. Δεν γνωρίζω αν κυκλοφορεί στην Ελλάδα, πάντως βρίσκεται εύκολα μέσω διαδικτύου, ενώ ήδη πολλά από τα κομμάτια του υπάρχουν αναρτημένα στο youtube. Πρόκειται για ένα πραγματικά αριστουργηματικό concept, στο οποίο τρεις κορυφαίοι Τούρκοι μουσικοί, ο Cag Ercag στο βιολοντσέλο, ο Ertan Tekin στο πνευστό duduk και ο Murat Aydemir στον ταμπουρά, επιχειρούν να μας γνωρίσουν το αισθητικό συνταξίδεμα δύο κλασικών συνθετών, που έζησαν την ίδια ακριβώς χρονική περίοδο και δημιούργησαν κάτω από ολότελα διαφορετικές συνθήκες: Του Γερμανού Johann Sebastian Bach και του Οθωμανού Buhurizade Mustafa Itri. Για τον Δυτικό Bach, οι πάντες γνωρίζουν το έργο του και τη σημασία του στην τέχνη της μουσικής. Για τον Ανατολίτη Itri, αντιθέτως, λιγότεροι ξέρουν πώς ενώ έγραψε χιλιάδες έργα μόνο σαράντα διασώθηκαν - αρκετά ωστόσο για να αναγορεύσουν τον μουσικό, συνθέτη, τραγουδιστή και ποιητή Itri σε Γεννήτορα της τουρκικής κλασικής μουσικής! Στο cd αυτό τώρα περιέχονται 14 συνθέσεις του Bach και του Itri, ερμηνευμένες και όχι διασκευασμένες από τους τρεις νέους Τούρκους μουσικούς με τα αντίστοιχα μουσικά όργανα τους. Εμβόλιμα ακούγονται και τρία σύντομα ταξίμια για duduk και ταμπουρά σαν ιντερμέδια μέσα στο όλο concept. Ως αποτέλεσμα έχουμε μία ευφάνταστη εναλλαγή δυτικών και ανατολίτικων αρμονιών και τη συνειδητή τοποθέτηση τους σε ένα σταυροδρόμι πολιτισμού, προσβάσιμο από όλους όσοι αναζητούν την ψυχική ανάταση δια της μουσικής τέχνης. Νομίζω πως μόνο η έκφραση Αισθητική Απόλαυση δύναται να περιγράψει το εγχείρημα των Τούρκων Ertan Tekin, Murat Aydemir και Cag Ercag!
TRITULEN
TRITULEN
ETNISK MUSIKKLUBB
Εν αντιθέσει με το cd των Τούρκων Tekin - Aydemir - Ercag, το άλμπουμ των Νορβηγών Tritulen με τίτλο το όνομα τους μπορείτε κάλλιστα να το βρείτε στα εναπομείναντα δισκοπωλεία και στην κατηγορία ethnic ή world music. Οι Tritulen είναι ένα τρίο μουσικών, αποτελούμενο από την Ebba Jacobsson στο τραγούδι, τον Jonas Akerlund στο βιολί και στην κιθάρα και την Anette Thorsheim στο ακορντεόν και στο τραγούδι. Παίζουν παραδοσιακή μουσική από τη Νορβηγία και τη Σουηδία, βαλς, ερωτικά και θρησκευτικά τραγούδια, μπαλάντες ως επί το πλείστον. Καταθέτουν τη δική τους άποψη στο μύθο του Αδάμ και της Εύας εν είδει ποιητικής αλληγορίας όποτε δεν ηχογραφούν χορευτικούς σκοπούς της γενέτειρας τους. Μελοποιούν επίσης ποιητές (Ola R. Midtboe) ή διασκευάζουν συνθέτες του 19ου και του 20ου αι. (Henrik Mjatveit, Karl Ovretveit). Ο ορισμός της folk μουσικής από τη μακρινή Σκανδιναβία και ένας καλόγουστος δίσκος μπαλάντας μέσα από την ηδύτητα που μεταφέρει η φωνή της Ebba Jacobsson και η συνακρόαση των ακουστικών οργάνων. Κρίμα μόνο που στο επιμελημένο ένθετο της έκδοσης απουσιάζει η αγγλική μετάφραση των στίχων!
ΘΕΜΟΣ ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ
Θ. 13 ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΚΚΡΕΜΕΣ
Τον πάω τον Θέμο Σκανδάμη! Κι όχι τώρα, μ' αυτή την πρώτη ποιητική συλλογή του που περιέχει επισυναπτόμενο το δεύτερο προσωπικό του άλμπουμ (ή το τρίτο, συμπεριλαμβανομένης και της δισκογραφικής συνεργασίας του με τη Μάρθα Φριντζήλα), αλλά από το 2008 που είχε κυκλοφορήσει το Μακροβούτι του. Έχω την αίσθηση πως σε εποχές όπου κάθε Έλληνας τραγουδιστής, τραγουδοποιός κλπ. βγαίνει και δηλώνει με την πρώτη ευκαιρία πόσο τον έχει επηρεάσει ο Tom Waits, ο Σκανδάμης είναι ο μόνος που φτιάχνει τραγούδια απολύτως συγγενικά ως αίσθημα με τον μεγάλο Αμερικανό δημιουργό! Ακούστε λόγου χάριν το Alcohol Tango με τη δυνατή ερμηνεία του ή το Μολυσμένο κουνούπι του Νείλου με την εμπνευσμένη jazzy ενορχήστρωση και εύκολα θα συνειδητοποιήσετε πως δεν μοιάζει με κανέναν άλλον συμπατριώτη ομότεχνό του, του οποίου η κιθάρα αποτελεί προέκταση του χεριού του. Τα τραγούδια του Σκανδάμη διαθέτουν ένα διαβολεμένο εγκεφαλικό χιούμορ, ευθύβολους ανεπιτήδευτους στίχους (εξ ου και δικαιολογείται απόλυτα η παρούσα έκδοση τους ως ποιητική συλλογή), συχνά καταπιάνονται με την ''αναρχική δομή του γυναικείου σώματος'' (τη γνωρίζει καλά ο Σκανδάμης, εξίσου καλά με τη γυναικεία ψυχοσύνθεση) και θυμίζουν απ' την άποψη της κατασκευής τους τις folk μπαλάντες, τις αφηγούμενες ιστορίες, των σημαντικών προκατόχων του. Εξαιρετικές τόσο η έναρξη του cd (το τραγούδι Κωπηλάτες με σαμπλαρισμένη τη φωνή του ποιητή Νίκου Καρούζου), όσο και το κλείσιμο του (Το ίδιο εκείνο με την όμορφη χρήση του τσέλου του Γιώργου Καλούδη). Παραθέτω αυτούσιο το τετράστιχο από Το ίδιο εκείνο: Δυο πνιγμένους ξέβρασε χθες/ το ίδιο εκείνο κύμα που σου χάιδευε τα πόδια/ Το κορμάκι μου έκαψε χθες/ η ίδια η φλόγα που μέσα απ' τα μάτια σου γελούσε...Πέραν του Θέμου Σκανδάμη που τραγούδησε, έγραψε τη μουσική και τους στίχους (στο κομμάτι Αμφιβάλλω οι στίχοι είναι του Κώστα Βραχνού) και έπαιξε μπαγλαμά και κιθάρα, στο cd συμμετέχουν μουσικοί σαν τον Σωτήρη Λεμονίδη στο πιάνο, τον Παναγιώτη Τσεβά στο ακορντεόν, τον Μανούσο Κλαπάκη στα κρουστά και τον Γιώργο Καλούδη στο τσέλο και στη λύρα.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΖΑΜΑΝΗ
MUMA
SUI GENERIS
Δυο χρόνια μετά το άλμπουμ Varligali, η πληθωρική Ματούλα Ζαμάνη επανέρχεται με το Muma, που σημαίνει στα βλάχικα Μητέρα Φύση, απ' όσο μας πληροφορεί το δελτίο Τύπου. Πρόκειται για ένα μίνι άλμπουμ με οχτώ τραγούδια σε μουσική, στίχους και ερμηνεία της Ζαμάνη. Δύο από αυτά είναι συνθέσεις του Εισβολέα και του Κώστα Τοστ Νικολόπουλου, ενώ υπάρχει και μια διασκευή σε country-ska ύφος του Ακορντεόν του Μάνου Λοΐζου. Αφού χαρακτηρίσω καλύτερες στιγμές του cd, την εναρκτήρια και μουσικά υπέροχη Μύγα του Μάη, την αγγλόφωνη μπαλάντα Easily, το Πονηρό δάσος (ντουέτο της Ματούλας Ζαμάνη με τον Φώτη Σιώτα), το δημοτικοφανές Η γενναία του Βορρά και τη Μπανιστηρτζού με τη συμμετοχή του Ηλία Εισβολέα Παπανικολού που θυμίζει εξηλεκτρισμένο σμυρναίικο, έχω να παρατηρήσω πως η Ζαμάνη καταθέτει έναν παρεΐστικο καινούργιο δίσκο, το υλικό του οποίου ακροβατεί δεξιοτεχνικά μεταξύ μιας πειραματικής διάθεσης και ενός λυρισμού με έκδηλο τον έντονο κοινωνικο-πολιτικό προβληματισμό της. Στα συν του Muma, το ραδιοφωνικό air-play που διαθέτουν και τα οχτώ τραγούδια, καθώς και η συμμετοχή μουσικών σαν τους Burger Project, τον Δημήτρη Μπρέντα στο κλαρίνο και στο καβάλ, τον Φώτη Σιώτα στα έγχορδα, τον Σπύρο Moshi Μοσχούτη στα κρουστά, τη Μαρίνα Δακανάλη στα φωνητικά κ.α.
ΤΑΣΟΣ ΓΚΡΟΥΣ - ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΦΥΛΑΞΟΥ! ΜΥΘΟΙ & ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΓΙΑ ΖΟΡΙΚΟΥΣ ΚΑΙΡΟΥΣ
(ΤΡΑΓΟΥΔΟΥΝ: ΦΩΤΕΙΝΗ ΒΕΛΕΣΙΩΤΟΥ - ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΒΕΤΤΑ - ΤΑΣΟΣ ΓΚΡΟΥΣ)
Ο ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΓΑΤΟΣ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΩΝ
Αθόρυβος ως συνθέτης ο Τάσος Γκρους, παρ' ότι εντάχθηκε νωρίς στην οικογένεια του χατζιδακικού Σείριου και υπέγραψε μεγάλες επιτυχίες (σαν τη Χαλκίδα σε β΄εκτέλεση με τον Μανώλη Λιδάκη), τα τελευταία χρόνια ασχολείται με το πάντρεμα μουσικής και λογοτεχνίας, φτιάχνοντας τραγούδια για ένα απαιτητικό ακροατήριο απ' την άποψη της αισθητικής του κατεύθυνσης. Έτσι, μία τριετία μετά το βιβλίο - cd με τίτλο Γενιές σημαδεμένες, βασισμένο στην ποίηση του Bertolt Brecht, επανέρχεται με ακόμη ένα βιβλίο - cd, αυτή τη φορά σε στίχους και μύθους του Ιωάννη Πανουτσόπουλου. Ακούγοντας και τα 15 καινούργια κομμάτια - τα 11 με τη Φωτεινή Βελεσιώτου και τα υπόλοιπα με τις φωνές του συνθέτη και της Καλλιόπης Βέττα - έχω κατ' αρχάς την εντύπωση πως ο Πανουτσόπουλος είναι ένας από τους καλύτερους στιχουργούς που διαθέτει τη στιγμή αυτή το ελληνικό τραγούδι. Ένας αυθεντικός τεχνίτης του λόγου με ιδιαίτερα ευαίσθητη ματιά τόσο στο ερωτικό, όσο και στο πιο κοινωνικό περιεχόμενο των στίχων του (Θα κλάψει απόψε ο Κολωνός, Μ' αρέσει, Το πάρτι). Οι στίχοι ακριβώς, όπως και η χαρακτηριστική φωνή της Βελεσιώτου φαντάζομαι, ενέπνευσαν τον Γκρους να γράψει μια σειρά καθαρόαιμων λαϊκών τραγουδιών σε στιβαρούς δρόμους που χάραξαν ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο Γιώργος Ζαμπέτας και ο μεταγενέστερος τους, Δήμος Μούτσης. Απτάλικα ζεϊμπέκικα και λαϊκότροπες μπαλάντες χωρίς να λείπουν και οι εκπλήξεις σαν το ατμοσφαιρικό Άφησα ίχνη με τα απόκοσμα φωνητικά της Καλλιόπης Βέττα και το εξόδιο ροκίζον Φυλάξου που ερμηνεύει ο συνθέτης. Καλλιτεχνικός συνοδοιπόρος του Γκρους, εδώ και 30 χρόνια σχεδόν, ο συνθέτης και πιανίστας Γιάννης Κ. Ιωάννου που ενορχήστρωσε όλο το υλικό και επιμελήθηκε την παραγωγή. Το cd διατίθεται στα βιβλιοπωλεία μαζί με 12 παραμύθια του Πανουτσόπουλου, όχι αποκλειστικά για μικρούς, εικονογραφημένα καλαίσθητα από τον Βαγγέλη Χερουβείμ.
σχόλια