________________
1.

Η αναζήτηση του έρωτα είναι μια (υπο)δύναμη. Μας εξουσιάζει χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε επακριβώς. Μας υπονομεύει και παρακολουθεί την κάθε μας κίνηση. Άλλες φορές κάνει ένα διάλειμμα και μας αφήνει να υποθέτουμε ότι την νικήσαμε. Μας αφήνει να πάρουμε μια κάποια ανάσα. Αλλά πάλι επιστρέφει. Δεν αφήνει το θήραμα του για πολύ καιρό εκτεθειμένο. Και κάνει ξανά την κίνηση της. Αυτή η αρχέγονος δύναμη που μας καθηλώνει. Μας κάνει να αισθανόμαστε ανήμποροι, μόνοι και ευάλωτοι. Ευάλωτοι σε ευκαιριακές σχέσεις , σε υποκατάστατα. Ίσα ίσα για να μας κάνει να νιώσουμε ένα κάτι. Μπορεί αυτό το κάτι να είναι αξιολύπητο, καταστροφικό, γεμάτο λάθη ή και όμορφο. Στην αρχή όλα είναι υποκειμενικά. Με την υποκειμενικότητα την οποία ο καθένας έχει αναθρέψει μέσα του. Πρέπει να νιώσουμε το αεράκι να μας δροσίζει.

Αυτή την ανατριχίλα της μοναξιάς για να αντιληφθούμε ότι πάλι οδεύουμε σε αυτό το αέναο και ατέρμονο μονοπάτι ζωής. Στροφές, λακούβες, ανηφόρες, κατηφόρες αλλά ξέρουμε πολύ καλά ότι όποιες δυσκολίες ή ευκολίες και αν συναντήσουμε, από όσα άτομα και αν συνοδεύουν την παρέα μας, μόνοι μας το διαβαίνουμε. Μέχρι το ''τέλος''. Και ας είναι ατέρμονο.

Και κάπου εκεί έρχεται αυτή η επιθυμία. Να νιώσουμε εκλεκτοί. Μοναδικοί. Να αγαπηθούμε και να αγαπήσουμε ή και το αντίστροφο. Και εκεί αρχίζουν και τελειώνουν σχεδόν όλα. Είναι ζωή. Θα μπορούσε να παρομοιαστεί σαν οξυγόνο που μας ανεβάζει στην επιφάνεια ύστερα από ένα βαθύ μακροβούτι στην θάλασσά μας. Έχουμε υπολογίσει το μακροβούτι μας..όλοι παίρνουμε μια βαθειά ανάσα πριν βουτήξουμε. Κοινώς έχουμε αποθέματα. Αν και λιγοστεύουν όσο διαβαίνεις αυτό το μονοπάτι. πότε θα διαχωρίσουμε τα θέλω μας και τις ανάγκες μας? Πότε θα πάψουμε να βλέπουμε στα μάτια άλλον τον πατέρα μας, την μητέρα μας, γενικά πότε θα σταματήσουμε να ψάχνουμε τον προστάτη μας? ή αυτόν που θα ήθελε την προστασία μας? Πότε θα είμαστε 100% σίγουροι ότι μπορούμε να σταθούμε στα πόδια μας? Πόση δουλειά θέλει..και στην τελική είναι απαραίτητο? Μήπως αυτή η αναζήτηση απροσδιόριστων αναγκών μας διαμορφώνουν και δεν θα πάψουν ποτέ να εκλείπουν από μέσα μας?- ελλη λου

Πόσο πολύ αποφεύγουμε να κάνουμε μια δική μας, πρωτότυπη σκέψη, που δεν υπαγορεύεται από τα αερόλογα κλισέ της σάπιας μπουάτ; Γιατί μας ικανοποιούν τόσο και μας νανουρίζουν γλυκά οι έτοιμες ατάκες της ξύλινης μποφιλιακής διαλέκτου που πιστεύουμε ότι είναι ολοδικές μας; Πόσα χρόνια θα περάσουμε ακόμα ακόμα πιστεύοντας ότι οι λέξεις «ατέρμονος» και «αέναος» είναι ψαγμένες; Γιατί αυτά τα λόγια τα ωραία λόγια αχταρμάς, βγαλμένα από τη μονταζιέρα του θλιβερού έντεχνου της πενταροδεκάρας, συνταιριάζουν αρμονικά με τα αγγλικά ερωτηματικά και είναι σαν ένα αέναο και ατέρμονο ζευγάρι, μα την Παναγία;

________________
2.

καλή μου α-μπα.. έχω κρίσεις μελαγχολίας, δηλαδή εκεί που είμαι καλά, μπορεί να μελαγχολήσω και να κάνω άσχημες σκέψεις που με στεναχωρούν. είμαι και αρκετά κυκλοθυμική. είναι φυσιολογικό αυτό, δηλαδή συμβαίνει σε όλους λίγο πολύ ή όχι; εσένα σου συμβαίνει; υπάρχει κανένας τρόπος να μην με επηρεάζει τόσο πολύ τουλάχιστον, να καταφέρω να το διαχειριστώ;;

Λίγο πολύ σε όλους συμβαίνει, ναι, αλλά το λίγο με το πολύ έχει διαφορά και σημασία. Η λέξη «κρίσεις» και «αρκετά κυκλοθυμική» μπορεί να πηγαίνει και προς το πολύ, αλλά δεν είναι για υποθέσεις αυτό το πράγμα, είναι σοβαρό. Αν σε ταλαιπωρεί και σου δυσκολεύει την καθημερινότητα, χρειάζεται διάγνωση από ειδικό, όχι επειδή δεν λύνεται, και σίγουρα δε θέλω να σε τρομάξω. Το θέμα είναι ότι ένας ειδικός έχει την εμπειρία και τις γνώσεις για να σε καθοδηγήσει σωστά. Δε χρειάζεται να εφεύρεις εσύ τον τροχό, έχει εφευρεθεί ήδη.

________________
3.

Αγαπητή Λένα,
δεν αγαπώ τον εαυτό μου όσο θα ήθελα. Έχω χαμηλή αυτοεκτίμηση, κάθε ώρα και στιγμή κρίνω τον εαυτό μου, αγχώνομαι ότι δεν είμαι αρκετά ενδιαφέρουσα και ότι όλοι θα καταλάβουν το άγχος μου στις συναναστροφές μου, είμαι εύθικτη, ό,τι και να μου πουν το εκλαμβάνω σαν κριτική και έτσι αντιδρώ αμυντικά και θυμωμένα. Δεν μπορώ να σταθώ αξιοπρεπώς στη δουλειά μου, νιώθω σαν ένα φοβισμένο παιδάκι που συνεχώς φοβάται ότι θα το μαλώσουν. Δεν ξέρω από που πηγάζει το πρόβλημα. Σίγουρα υπάρχει χαμηλή αυτοεκτίμηση αλλά γιατί τόσο πολύ? Ιδιαίτερα οικογενειακά προβλήματα ποτέ δεν είχα, ενδιαφέροντα έχω, διαβάζω, βγαίνω, αγαπώ τις τέχνες και τα ταξίδια. Τα λέω και τα ξαναλέω στον εαυτό μου και μετά με πιάνω να κοκκινίζω σαν το χαζοπούλι ή να μην ξέρω πώς να αντιδράσω σε κάποιο σχόλιο. Ίσως φταίει που δεν μου αρέσει καθόλου η δουλειά μου, δεν είμαι καλή σε αυτήν και νιώθω ανεπαρκής σχεδόν καθημερινά. Από την άλλη ίσως και άλλη δουλειά να έκανα να ήμουν πάλι έτσι, πραγματικά δεν ξέρω. Σε ψυχολόγο έχω πάει για πολύ καιρό, δεν με βοήθησε, ήταν σαν να τα λέω σε μια καλή φίλη αλλά καμία παραπάνω καθοδήγηση. Είναι σαν να ζω με μια μόνιμη αίσθηση στενοχώριας, άγχους και ανεπάρκειας (με μικρά διαλείμματα ανά φάσεις). Τι σκατά να κάνω για να με αποδεχτώ επιτέλους? Με έχω κουράσει. Ετών 30.- sick and tired

Νομίζω ότι οι ερωτήσεις που σχετίζονται με τη χαμηλή αυτοπεποίθηση είναι πιο πολλές και από τις ερωτήσεις για τους έρωτες, και όλες είναι από γυναίκες. Δε νομίζω ότι είναι σύμπτωση και πολύ με στενοχωρεί. Κάπως θα εξηγείται, ίσως οι άντρες που κάνουν αυτές τις σκέψεις τις κρατάνε για τον εαυτό τους και δεν διανοούνται να τις εκφράσουν δημόσια. Επειδή μόνο τη γυναικεία πλευρά μπορώ να φανταστώ, νομίζω ότι οι γυναίκες δεν έχουν διδαχτεί ότι η αυτοπεποίθηση ΧΤΙΖΕΤΑΙ, δεν είναι προϊόν αυτοσυγκέντρωσης ή απόφασης «τώρα θα έχω αυτοπεποίθηση». Δεν έχουν μάθει ότι χτίζεται και δεν έχουν διδαχτεί από τους γονείς τους με ποιον τρόπο γίνεται αυτό, γιατί οι γυναίκες αρκεί –σε γενικές γραμμές- να είναι γλυκές, εξυπηρετικές, καλόβολες και όμορφες και δε χρειάζεται να προσπαθούν να σχηματίζουν ανεξάρτητη προσωπικότητα (άρα και αυτοπεποίθηση).

Το έχω ξαναπεί, γιατί αυτή η ερώτηση έρχεται πολύ συχνά και δε θέλω να σας κουράζω: ο πιο εύκολος και ο καλύτερος τρόπος να χτίσεις αυτοπεποίθηση είναι να σου την έχουν μεταφέρει οι γονείς σου και να έχεις μια καλή αφετηρία. Αν χάσατε αυτό το τρένο, μην χάσετε όλη σας τη ζωή κατηγορώντας τους. Τόσα ήξεραν, τόσα έκαναν. Το πιο πιθανό είναι ότι δεν σας χάρισαν αυτοπεποίθηση, γιατί ούτε αυτοί είχαν. Τώρα τι κάνουμε, αυτό έχει σημασία.

Αυτοπεποίθηση αποκτάς όταν η ζωή σου επιβεβαιώνει ότι οι επιλογές που κάνεις είναι σωστές ή/και όταν άνθρωποι που εκτιμάς σε ενθαρρύνουν ή/σε αποδέχονται. Για να κάνεις σωστές επιλογές στη ζωή και σωστές επιλογές ανθρώπων χρειάζεσαι διάφορα όπλα, όπως 1)γνώσεις 2) καλλιέργεια 3)θάρρος 4)λίγο θράσος 5)τύχη. Την τύχη δεν την ελέγχεις, άρα δε σε απασχολεί. Το θάρρος και το λίγο θράσος έρχονται μόνο μετά από κάποιες αποδεδειγμένες επιτυχίες, οπότε το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να αναπτύξεις γνώσεις, δεξιότητες και καλλιέργεια.

Τα «ενδιαφέροντα», το «διαβάζω, βγαίνω, αγαπώ τις τέχνες και τα ταξίδια», δεν αναπτύσσει δεξιότητες και καλλιέργεια. Αν η υπόθεση δεν έχει κόπο, προσπάθεια, και δεν σου φαίνεται δύσκολη, δεν θα οδηγήσει σε δεξιότητες και στην καλλιέργεια. Αυτά που διαβάζεις, οι τέχνες που παρακολουθείς, τα ταξίδια που κάνεις, πρέπει να σε τρομάζουν κάπως, να σου φαίνονται πέρα από τις δυνάμεις σου, να απαιτούν μελέτη. Αλλιώς είναι σκέτη διασκέδαση.

Επίσης, το ότι η πρώτη ψυχολόγος δεν σου πέτυχε δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει στη γη ψυχολόγος ικανός να σε βοηθήσει. Το καταλαβαίνεις αυτό, ναι;

________________
4.

"Kοίτα να ζήσεις αυτή τη μια και μοναδική ζωή που έχεις ΤΩΡΑ μέχρι το μεδούλι, και όχι με φαντασιώσεις και υποθετικά ερωτήματα." έγραψες στις 24-1-14. (#7).

Τι γίνεται όταν το ΤΩΡΑ περιλαμβάνει δύο μικρά παιδιά;

Είμαστε μόνο γονείς κι όχι ζευγάρι. Οι διαμαρτυρίες μου επί του θέματος βρίσκουν τοίχο. Όταν δεν το θίγω ζούμε ήρεμα, περνάμε πολύ ωραία οι τέσσερις μας αλλά όταν είμαι μόνη μου ονειρεύομαι αγκαλιές και φιλιά από κάποιον που με γουστάρει. Δεν κρέμομαι από την οικογένειά μου: δουλεύω σκληρά (αυτός όχι), βγαίνω συχνά με δικές μου παρέες (χωρίς να τον ενοχλεί) και θεωρητικά θα μπορούσα απλώς να τον κερατώσω χωρίς να πάρει χαμπάρι. Όμως δεν μου αρέσουν τα one night stand απλώς για να ξεχαρμανιάσω από την έλλειψη σεξ. Ούτε θέλω να πληγώσω τα παιδιά μου που λατρεύουν τον μπαμπά τους.
Φοβάμαι πως παρόλο που ο Νο 1 στόχος είναι να μεγαλώσω δυο ανεξάρτητα κορίτσια που θα ζήσουν τη ζωή τους όπως και όπου διαλέξουν, σιωπηλά δίνω παράδειγμα διπρόσωπης ζωής. Μήπως απλώς είμαι εγωϊστρια και αχάριστη; Όταν κάνεις οικογένεια πρέπει να βάζεις τον εαυτό σου σε δεύτερη μοίρα όπως μου λένε κάποιοι (που δεν έχουν παιδιά...);- 39 παρά κάτι

Τι ρωτάς; Αν υπάρχει λύση χωρίς να χυθεί αίμα;

Όχι, δεν υπάρχει. Ό,τι και να κάνεις, κάποιου το αίμα θα χυθεί, και το σίγουρο είναι ότι θα είναι (και) δικό σου.
Αν το καταλαβαίνεις αυτό και είσαι ψυχολογικά έτοιμη να το αντέξεις, πρέπει να εξετάσεις όλα τα ενδεχόμενα. Ακόμα και το ενδεχόμενο να τα βλέπεις όλα εντελώς διαστρεβλωμένα και να κάνεις λάθος ακόμη και σ' αυτά που θεωρείς δεδομένα.

"Τα παιδιά". Δηλαδή αν δεν είχες παιδιά τι θα έκανες; Είσαι σίγουρη ότι δεν τα χρησιμοποιείς ως ασπίδα;

________________
5.

20 χρονών κοπέλα, ναι το ξέρω έχω ενηλικιωθεί, ακόμα βέβαια μένω με τους γονείς μου, και όταν αποφάσισα ότι θέλω να κάνω ένα τατουάζ μόνο που δεν έπεσαν να με φάνε! Ο πατέρας (αυστηρότατος) απάντησε ότι δεν θα με αφήσει να ξαναμπώ στο σπίτι, ελπίζω να το είπε με μια δόση υπερβολής και χωρίς να το εννοεί (από την στιγμή που είμαι μικρή και χαζή και θα το μετανιώσω να κάνω κάτι που θα μου μείνει για όλη μου τη ζωή, το οποίο είναι αντιαισθητικό και το έκαναν οι φυλακισμένοι, ξέρω είναι λίγο πίσω, κλασικός έλληνας 50άρης πατέρας). Γνώμη σου? Μαζεύω χρήματα και το κάνω και ο Θεός βοηθός ή απλά υπακούω τους γονείς που θέλουν ως γνωστόν το καλό μου? ή περιμένω να μεγαλώσω κι άλλο, να πάω σε δικό μου σπίτι (όπου δεν μπορεί να με διώξει) με δικά μου χρήματα (για να μην τους είναι και βάρος στη συνείδησή τους)? ή μήπως και τίποτα άλλο?...- :(

Η αλήθεια είναι ότι, όσο δεν έχεις τα δικά σου χρήματα και εξαρτάσαι από τους γονείς σου, είσαι υποχρεωμένη να υπακούς σε κανόνες, και ας είσαι 20. Τώρα ποιοι είναι αυτοί οι κανόνες, θα έπρεπε να είναι υπό διαπραγμάτευση, αλλά βλέπω ότι για τον πατέρα σου αυτό το θέμα είναι εκτός διαπραγμάτευσης.

Η γνώμη μου είναι ότι δεν σου απαγορεύει κάτι που θα εμποδίσει την εξέλιξη σου. Πάντα μπορείς να κάνεις ένα τατουάζ. Πιστεύω ότι πρέπει να διαλέγεις τις μάχες σου και δεν ξέρω αν υπάρχει λόγος να γίνετε μύλος οικογενειακώς για κάτι που πιθανόν για σένα να είναι ένα περαστικό καπρίτσιο. Μήπως είναι; Περίμενε λίγο, και θα καταλάβεις.

________________
6.

αγαπητη λενα,

σήμερα, 30/01 διάβασα την απάντηση σου στην ερώτηση σχετικά με την εμφάνιση και κατα πόσο παίζει ρόλο στο θέμα σχέσεις έλξη κλπ... και αυτόματα ήρθε στο μυαλό μου μια απο τις καλύτερες φίλες μου .Η φίλη μου η Σ. που λες έχει μια εμμονή: ψηλός, γυμνασμένος με κοιλιακούς και μπράτσα, ξανθός κατα προτίμηση αν όχι τότε μελαχρινός με ξυρισμένο κεφάλι ή πράσινα μάτια, πως να στο πω πολύ καλουπωμένα πράγματα ρε παιδάκι μου. Αν κάτι δεν ταιριάζει στα πρότυπα δεν μας κάνει δε πα να ναι ο καλύτερος χαρατήρας του κόσμου.7 χρόνια που την ξέρω το ίδιο κόλλημα, με αποτέλεσμα να βρίσκει ανθρώπους που.. πως να το πω. Δεν μπορείς να συζητήσεις μαζί τους τίποτα, δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον και γενικά της φέρονται πολύ άσχημα. Έχει κάνει πολλές άσχημες επιλογές και τις έχει τραβήξει απο τα μαλλιά για να τις κάνει να δουλέψουν (κατι που οκ βεβαια πολλοί το κανουν).Εμείς αυτά τα έχουμε πεί-δεν μας άκουσε βέβαια- της έχουμε υποδείξει τί πιστεύουμε πως φταίει τελικά. Η ερώτηση είναι η εξής: Τον τελευταίο ένα χρόνο πηγαίνει σε κάποια ψυχολόγο η οποία απο αυτά που μας λέει την έχει πνίξει στην βλακεία συγνώμη κιόλας. Έχει βγάλει ένα κάρο συμπεράσματα πέρα από το προφανέστερο όλων που είναι "κοπέλα μου οι επιλογές σου δεν είναι αντάξιες των προσδοκιών σου. στέκεσαι μόνο στην εμφάνιση και έπειτα υποφέρεις και χτυπιέσαι γιατί δεν σε αποδέχεται ως σύντροφο δεν έχετε τα ίδια ενδιαφέροντα και στη σχέση αυτή δεν έχεις την πρέπουσα για σένα αξία". Το αποτέλεσμα είναι να συνεχίζει, να μένει στα ίδια. Μόνο που αυτή τη φορά εκτός απο εμάς τα λέει και στην ψυχολόγο της και δεν ακούει άλλη γνώμη -πιστεύει πως τώρα δεν φταίει εκείνη πουθενά της φταίνε μόνο οι άλλοι. Έχω κάνει κ εγώ συνεδρίες στο παρελθόν( λόγω αγχους στο 4ο έτος σε μια δύσκολη επιστήμη)και ξέρω πόσο σημαντική είναι η σχέση με τον θεραπευτή, δεν θέλω να παρέμβω. Απο την άλλη βέβαια βλέπω οτι και δουλειά δεν γίνεται μόνο χάνει χρήματα, μη σου πω πως η κατάσταση που σου περιέγραψα μόλις έχει γίνει χειρότερη. Ευχαριστώ!-

Η φίλη σου η Σ. μόνο στη δική της ζωή μπορεί να κάνει κουμάντο και τα δικά της λάθη μόνο θα υποστεί.
Καταλαβαίνω την αγανάκτηση σου αλλά να ξέρεις: η πορεία της είναι λάθος ΓΙΑ ΣΕΝΑ. Δεν λέω ότι δεν έχεις δίκιο – λέω ότι ΔΕΝ ΕΧΕΙ σημασία αν έχεις δίκιο, γιατί τα πράγματα πάνε λάθος σύμφωνα με την δική σου κοσμοθεωρία. Που είναι μόνο δική σου, και δεν είναι η μόνη, ούτε η σωστή. Ούτε η λάθος.

Οι φίλοι δεν είναι για να μας επαναφέρουν στον ορθό δρόμο – σπάνια ο δρόμος μας είναι τόσο λάθος που χρειάζεται παρέμβαση. Είναι για να μας δέχονται και να μας στηρίζουν. Αν δεν τη δέχεσαι και δεν μπορείς να τη στηρίξεις, αυτό που πρέπει να σκεφτείς είναι τι είδους φιλία έχετε και αν σου αρκεί αυτό που είναι, αν τη σέβεσαι ως άνθρωπο και την αγαπάς με τα λάθη της, και όχι με ποιον τρόπο να της φέρεις το ότι πάει σε λάθος ψυχολόγο. Γιατί, όπως λες, έτσι ήταν πάντα. Οι ψυχολόγοι δεν είναι μάγοι, να σου αλλάξουν την προσωπικότητα. Μπορούν, στην καλύτερη περίπτωση, αν υπάρχει θέληση και συνεργασία, να σου υποδείξουν δρόμους που δεν είχες σκεφτεί, αν θέλεις να δουλέψεις με εργαλείο την ειλικρίνεια. Αν, επειδή πάει σε ψυχολόγο, ελπίζεις να γίνει πιο πολύ όπως είσαι εσύ... ε, αυτό δεν πρόκειται να γίνει, και δε φταίει κανένας ψυχολόγος.

________________
7.

Αγαπητή Α, μπα, μια απλή ερώτηση..τι σημαίνει για σένα να είναι κάποιος ο εαυτός του? Το 'χουμε ακούσει τόσες και τόσες φορές από μαμάδες, δασκάλους, διανοούμενους που άφησαν το στίγμα τους, καλλιτέχνες και δεν ξέρω γω τι άλλο (βλ. Όσκαρ Ουάιλντ: "Να είσαι ο εαυτός σου, όλοι οι άλλοι είναι ήδη πιασμένοι" ), αλλά μου μοιάζει μπέρδεμα η υπόθεση..γιατί? Να, γιατί ο εαυτός σου μπορεί να'ναι ταυτόχρονα και καλός και κακός, να έχει μια τάση για μετριφροσύνη αλλά και ξεσπάσματα αλαζονείας, να δείχνει συμπόνοια και αλλοτε να είναι φουλ αδιάφορος..και πάει λέγοντας. Ξέρω 'γω, σ'όλους δεν συνυπάρχει το καλό και το κακό? Πως το βλέπεις εσύ άραγε α, μπά μου, τι είναι να είσαι ο εαυτός σου?- ο εαυτός μου

Λοιπόν, νομίζω ότι πρόκειται περί μεγάλης παρεξήγησης.

Υπάρχει αυτή η φιλολογία και η εντύπωση ότι το «να είσαι ο εαυτός σου» είναι κάτι που προτείνεται από τα μεγάλα μυαλά, αλλά ο μοναδικός που το έχει πει ακριβώς με αυτά τα λόγια και εννοεί αυτό το εύκολο που καταλαβαίνουν όλοι, είναι η Τέιλορ Σουίφτ. Και ναι, δεν κάνω πλάκα.

Το σκέτο «να είσαι ο εαυτό σου» έχει σαρώσει στα τσαρτς των likes γιατί υπονοεί «δε χρειάζεται να κάνεις την οποιαδήποτε προσπάθεια, είσαι τέλειος έτσι κι αλλιώς». Δεν υπάρχει σοβαρός άνθρωπος που έχει πει τέτοιο πράγμα, και δεν το προτείνει ούτε η μαμά σου. Ίσως η μαμά σου, αλλά δεν το εννοεί. Περιμένει περισσότερα από σένα.

Η ατάκα του Όσκαρ Ουάιλντ, που κυκλοφορεί επίσης, είναι του Όσκαρ Ουάιλντ. Όποιος τον ξέρει έστω και λίγο, καταλαβαίνει το πνεύμα του. Είναι ένας από τους αφορισμούς του: ξεκινάει με κάτι γνωστό, για να το στριφογυρίσει στην επόμενη πρόταση, για να το βγάλει από την ισορροπία του. Δεν προτείνει να είσαι πάντα ο εαυτός σου επειδή είσαι φοβερός τύπος χωρίς προσπάθεια, αλλά επειδή τελικά, όσο και αν υποκρίνεσαι ότι είσαι κάποιος καλύτερος, δεν μπορείς να ξεγελάσεις κανέναν.

Αυτό που προτείνεται, αντιθέτως, από πολλούς, και αυτό που έχει παρανοηθεί, είναι να βρεις τον εαυτό σου, που είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Η αυτοπραγμάτωση, η ολοκλήρωση του εαυτού, είναι κάτι που γίνεται με προσπάθεια, και οδηγεί στην καλύτερη δυνατή μορφή του εαυτού σου. Όταν γεννιέσαι, παραλαμβάνεις χάος. Ο δρόμος της αποκάλυψης του εσωτερικού σου κόσμου και η παραδοχή των περιορισμών σου, αυτό σε κάνει άνθρωπο.