Φωτογραφίες: Xρήστος Δράζος
Στα γυρίσματα της εκπομπής, πολλές φορές έχω την αίσθηση ότι δουλεύω σε τατουατζίδικο και λιγότερο σε μια τηλεοπτική κουζίνα. Τέσσερα χρόνια τώρα, τα μάτια μου έχουν χορτάσει κεντημένα μπράτσα και λαιμούς, αετοί προβάλλουν τα φτερά τους και απειλούν να πετάξουν στο ανασήκωμα μιας μπλούζας, πονηρά φίδια αγκαλιάζουν αστραγάλους, εξωτικοί παπαγάλοι φωλιάζουν εκεί ακριβώς που αρχίζει ένα χαμηλοκάβαλο τζιν, ενίοτε χαζεύω τη βελούδινη, λακαριστή αίσθηση μιας tribal σύνθεσης στον καρπό του μάγειρα, περισσότερο από τη βελούδινη υφή της μπεσαμέλ του.
Το τατουάζ είναι ο νέος σκούφος του μάγειρα. Μια παγκοσμιοποιημένη κοινή αισθητική, η κατ'εξοχήν στολή κάτω από τη στολή του, το image που θα πουλήσει στις φωτογραφίσεις πριν από τα πιάτα του. Αν θελήσεις να ορίσεις την αρχή της μαγειρικής tattoo mania θα χαθείς ανάμεσα σε μια καλλιτεχνική φωτογράφιση των νέων ταλέντων της Αγγλίας στα τέλη των 90's και την εικόνα που πλάσαρε ο Άντονυ Μπουρντέν στο «Κουζίνα Εμπιστευτικό», λίγο αργότερα, το 2002. Ο δικός του μάγειρας πίνει, βρίζει, μαγειρεύει περισσότερο καταχρήσεις παρά γκουρμέ συνταγές, αλητεύει, ορκίζεται στο πιο «βρώμικο» μπέργκερ αλλά ξέρει να εκτιμήσει κι ένα στρείδι της Βρετάνης, ξερνάει σε καταγώγια με μεθυσμένους μεξικάνους, πετάει μαχαίρια στις κουζίνες αλλά μ'έναν τρόπο ξέρει να κάνει και τα Michelin να σέρνονται πισω του, άμα λάχει! Και φυσικά, έχει τατουάζ. Επί της ουσίας, το ίδιο έκανε κι ο παλιός, κλασικός γάλλος σεφ του τέως γκουρμεδισμού, μόνο που εκείνος, σου κότσαρε στο τέλος μια ατσαλάκωτη ποδιά, έναν αφ'υψηλού σκούφο δύο μέτρα, σου έκανε μια βερσαγιέζικη πιρουέτα a la 18ος αιώνας, σου σήκωνε και το φρύδι και κρατούσε τα προσχήματα.
Στο διαδίκτυο, όρεξη να' χεις να χαζεύεις σχέδια και options στα σάιτ που ειδικεύονται στα chef's tattoos, κάποια άλλα, όπως το knivesandneedles blog οι σεφ φωτογραφίζουν τα τατού και μετά τα πιάτα τους, απαντούν σε ερωτήσεις για το τελευταίο τατού και την τελευταία σπεσιαλιτέ τους συλλήβδην, στο τέλος δίνουν και μια συνταγούλα για την καλή όρεξη.
Μερικοί μυγιάγγιχτοι παραπονέθηκαν ότι ήμαρτον πια με τους τατουασμένους σεφ, το τατού είναι βρώμα και δυσωδία, απαγορεύεται από τα Yγειονομικά του πλανήτη και άλλα παρόμοια. Οι σεφ εραστές του βελονακίου απάντησαν πως δεν θα εμπιστευόντουσαν ποτέ έναν γιατρό ή ένα δικηγόρο με τατουάζ αλλά ευχαρίστως θα πήγαιναν για μπέργκερ στον συνάδελφό τους που το έχει χαραγμένο στο μπράτσο του, η μόδα ξεπέρασε τα σχόλια, κύλησε σαν ορμητικό ποτάμι και η πείρα μου κοντά σε 500 περίπου σεφ της νέας κατάστασης, μου λέει πως οι tattoo chef χωρίζονται στα δυό: στους μεγάλους, άξιους, ικανούς, αυτό που λέει η μαμά σου φτασμένους και στις wanna be στρατιές μικρομαγειρακίων που κάνουν πρώτα το τατουάζ, σαν ξόρκι, κάτι σαν διαβατήριο στον πλανήτη των προηγούμενων.
Ρωτάω επί τούτου τον Δημήτρη Κατριβέση (Oozora, Cash)-αυτός είναι από τους «φτασμένους» που λέγαμε. Μέχρι στιγμής έχει ζωγραφισμένα τα δάχτυλα, τα χέρια ως τους ώμους, το ένα πόδι ως το γόνατο και να υποθέσω ότι θα συνεχίσει ακάθεκτος μέχρι να του μείνει τίποτα σε δέρμα δερματί. «Δεν θέλω να το πιστέψω, λέει, αλλά υποψιάζομαι ότι πολλά πιτσιρίκια που μπαίνουν τώρα στη δουλειά, πρώτα κάνουν τατού και μετά μαθαίνουν να μαγειρεύουν. Όπως κάνουν πιάτα για να τα ανεβάζουν στο fb. Η τηλεόραση, τα μέσα παίζουν πια μεγάλο ρόλο. Η κουζίνα είναι φαινόμενο κοινωνικοπολιτικό. Συμβαδίζει πάντα με την εποχή της. Παλιά, ο μάγειρας ήταν ένας αφανής εργάτης, σχεδόν ένας αλήτης. Από τότε που έγινε σταρ και αξιοσέβαστος, λογικό είναι να ασχολούνται όλοι με την εικόνα του, τί φοράει, αν έχει τατουάζ.»
Όσο για το λόγο που κρύβεται πίσω από τα στολισμένα κορμιά της κουζίνας, ο Δημήτρης πιστεύει πως οι μισοί κάνουν τατουάζ από ανάγκη και οι άλλοι μισοί επειδή είναι μόδα. «Η ένταση μιας δύσκολης δουλειάς που σε κρατάει σε εγρήγορση 15 ώρες την ημέρα χρειάζεται τον πόνο του τατουάζ για να καταναλώσει την τεστοστερόνη, την αδρεναλίνη της. Με την ίδια λογική που από πάντα οι σεφ είτε έπαιρναν ναρκωτικά είτε γίνονταν αλκοολικοί.»
Όσο για τα σχέδια που επιλέγει ένας τεχνίτης της κατσαρόλας για να αφήσουν ανεξίτηλα σημάδια στο σώμα του, χωρίζονται κάπου στα 3: αυτοί που επιλέγουν φαγητικά θέματα, από μπέργκερ, χοτ-ντογκς μέχρι ραδίκια και καλαμπόκια, αυτοί που καταγράφουν πάνω τους τις σημαντικές στιγμές μιας επαγγελματικής πορείας και οι άλλοι, που προτιμούν τις αυστηρώς προσωπικές ιστορίες. «Τα τατού μου» λέει ο Δημήτρης, «είναι στιγμές από τα ταξίδια μου στον κόσμο, αναμνήσεις, προσωπικές στιγμές. Είμαι ρομαντικός, το τατουάζ το βλέπω σαν κάτι πολύ προσωπικό». Αντίθετα, ένας αμερικάνος, ο S. Monsur πιστεύει πως στην αρχή μπορεί να ξεκινήσεις από κάτι συμβατικό και μέσα από αυτό να ανακαλύψεις μια νέα ελευθερία έκφρασης, με καμβά το κορμί σου. Μια απελευθερωτική εμπειρία που καθρεφτίζεται και στον τρόπο που εξελίσσεις τη μαγειρική σου.
Μια πανάρχαια τεχνική που ταυτίστηκε με τις συμμορίες του πλανήτη, τους ναυτικούς και τους bikers, μπαίνει τώρα πια στις καλύτερες κουζίνες. Αναρωτιέμαι αν οι σεφ μεταξύ τους έχουν κοινά σύμβολα για να αναγνωρίζουν τις μεταξύ τους αδελφότητες, να συναντιούνται, ας πούμε, στη μέση του κάθε πουθενά, κι από ένα σχέδιο να καταλαβαίνουν ότι κάνουν την ίδια δουλειά και μαγειρεύουν τον μουσακά με τον ίδιο τρόπο. Ο Δημήτρης με προσγειώνει σε μια πιο γειωμένη πραγματικότητα. Όχι, το τατουάζ δεν είναι μασωνικό σύμβολο της κάθε κουζίνας. Ναι, μπορεί οι σεφ να πιάνουν κουβέντα για ένα σχέδιο ή για τον τατουατζή τους αλλά το ίδιο κάνουν και οι κομμώτριες και οι ροκ σταρς. «Στόχος μου δεν είναι να προβάλλω το τί έχω πάνω μου. Αλλά πίσω από κάθε τατού υπάρχει μια ωραία ιστορία. Είναι κι αυτός ένας τρόπος ν'ανοίξεις μια κουβέντα, όπως όταν κάποιος σε ρωτάει από που είσαι.»
Αντίθετα, υπάρχει μια ιδιαίτερη σχέση με τον καλλιτέχνη-τατουατζή. Ο οποίος στην Ελλάδα, έχει μυριστεί ότι υπάρχει μπόλικο ψωμί στις κουζίνες της επικράτειας, οπότε με ιδιαίτερες εμπνεύσεις προσπαθεί να προσελκύσει το κοινό της μαγειρικής. «Με τον τατουατζή μου πρέπει να ταιριάζουν τα χνώτα μας. Όπως όταν μπαίνω στην κουζίνα και μαγειρεύω για ένα συγκεκριμένο κοινό που θέλω να προσελκύσω, έτσι κι εκείνος, πρέπει να μου ταιριάζει».
Μας αρέσει ή όχι, μας ξενίζει ή όχι, ο σεφ του τώρα και του μετά-γιατί και να θες να σβήσεις τόσους τόνους μελάνι, δεν γίνεται σε μια δεκαετία-μέσα από τα χιλιάδες τοπία του κορμιού του, εκφράζει μια νέα ελευθερία της μαγειρικής. Εικόνας και γεύσης. «Το τατουάζ δεν είναι μουσακάς. Αλλά αποδομημένος μουσακάς, που λέει και ο Κατριβέσης».
σχόλια