ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΑΝΗ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗ
Την επομένη των ευρωεκλογών ο διεθνής Τύπος, σύσσωμος, κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: η Ευρώπη περνά οικονομική κρίση, η κρίση φέρνει γκρίνια και οι πολίτες εκφράζουν την γκρίνια τους αυτή ψηφίζοντας κόμματα των δύο άκρων (Αριστερά-Δεξιά) για να τιμωρήσουν τους συστημικούς πολιτικούς του φιλο-ευρωπαϊκού «κέντρου». Υπονοούμενο αυτής της ερμηνείας είναι ότι η σταθεροποίηση των ευρωπαϊκών οικονομιών θα εξισορροπήσει και το πολιτικό σκηνικό, με τα «άκρα», τελικά, να υποχωρούν (καθώς θα μειώνεται η ανεργία) και τους εκλογείς να επιστρέφουν στα συστημικά κόμματα.
Πρόκειται για εσφαλμένη ερμηνεία. Καταρχάς, στις ευρωεκλογές οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι δεν αγκάλιασαν τα δύο «άκρα». Στράφηκαν μαζικά προς το ένα άκρο, την ξενοφοβική, αντι-ευρωπαϊκή ακροδεξιά. Στη Δανία, πρώτο κόμμα, πετυχαίνοντας πάνω από το 25%, αναδείχθηκε ό,τι πιο μισαλλόδοξο, ακροδεξιό και ανοιχτά ρατσιστικό έχει να επιδείξει αυτή η σπουδαία χώρα. Στη Γαλλία, η κ. Λε Πεν, και αυτή με περισσότερο από το ένα τέταρτο των ψήφων, συνδύασε την έντεχνη κριτική των ελίτ Παρισίων και Βρυξελλών με την ξενοφοβία. Το ίδιο ακριβώς συνέβη και στη Βρετανία του κ. Φαράζ. Στο μεταξύ, ακόμα πιο ακροδεξιές δυνάμεις πετύχαιναν ποσοστά 20% στην Αυστρία, 15% στην Ολλανδία και 13% στη Φινλανδία. Στη Γερμανία εκλέχτηκε για πρώτη φορά νεοναζί ευρωβουλευτής, ενώ, παράλληλα, το κόμμα AfD, που ζητά κατάργηση του ευρώ, πήρε ένα 7% που θα παίξει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση του ευρωσκεπτικισμού στα πιο συντηρητικά κρατίδια της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας. Και σαν να μην έφτανε αυτό, στην Ελλάδα και την Ουγγαρία οι νεοναζί ξεπέρασαν το 10%.
Μια ματιά στα αποτελέσματα της ευρωπαϊκής Αριστεράς αποκαλύπτει πως το μόνο κόμμα της που πραγματικά ενισχύθηκε είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Η ευρωπαϊκή Αριστερά δεν ενισχύθηκε, παρά μόνο ελάχιστα, και ως αντανάκλαση της υποψηφιότητας του Τσίπρα, η οποία έδωσε κάποιους πόντους σε μερικά αριστερά κόμματα (π.χ. στην Ιταλία), στερούμενα δικής τους, ενδογενούς δυναμικής. Όσο για τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι αστείο να καταγράφεται ως ακραίο, αντι-ευρωπαϊκό κόμμα. Ανεξάρτητα από το αν συμφωνεί κανείς μαζί του, αν εκτιμά τον λόγο του Αλέξη Τσίπρα, αν τον εμπιστεύεται ή όχι να κυβερνήσει, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τις ρίζες του στη φιλο-ευρωπαϊκή Αριστερά που σε κρίσιμες στιγμές πήρε το ρίσκο να εναντιωθεί στην υπόλοιπη ελληνική Αριστερά (ακόμα και στο ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του 1970), τασσόμενη υπέρ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακόμα και υπέρ του κοινού νομίσματος (τέλη της δεκαετίας του 1990). Μέχρι και σήμερα, παρά τον ανορθολογικό αυταρχισμό των Βρυξελλών που έσυρε τη χώρα στο τέλμα της απόγνωσης, χωρίς μέτρο ή λόγο, ο ΣΥΡΙΖΑ εμμένει στη φιλο-ευρωπαϊκή του στάση, ψάχνοντας για λύσεις εντός της Ε.Ε. και εντός της ευρωζώνης. Το ότι στο εσωτερικό του υπάρχει μια ισχυρή μειονότητα που αναρωτιέται αν θα έπρεπε να σκεφτούμε ξανά τη συμμετοχή μας στο κοινό νόμισμα, όσο και να δημιουργεί προβλήματα στην ηγεσία του, σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί άλλοθι για όσους τον κατατάσσουν στα ακραία κόμματα της Ευρώπης.
Ο λόγος που οι ελίτ αρέσκονται να μιλούν για ενίσχυση των «άκρων» και που ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζεται ως αντι-ευρωπαϊκό κόμμα είναι γιατί η παραδοχή ότι οι λαοί της Ευρώπης ενίσχυσαν το ένα άκρο μόνο, το ακροδεξιό, είναι επίπονη γι' αυτές. Κρύβονται πίσω από τον μύθο των δύο άκρων για να αποφύγουν να αποδεχθούν πως η οικονομική κρίση και οι ανορθολογικές τους πολιτικές που την ενισχύουν τροφοδοτούν μια πολύ συγκεκριμένη μορφή μισανθρωπισμού και ξενοφοβίας. Υποστηρίζοντας ότι οι ψηφοφόροι ελκύονται συμμετρικά τόσο από τους αντιρατσιστές αριστερούς εξτρεμιστές όσο και από τους ρατσιστές δεξιούς εξτρεμιστές, αφήνουν να εννοηθεί ότι η «πραγματική» Ευρώπη παραμένει κάπου στη μέση, μεταξύ της άκρας Δεξιάς και της άκρας Αριστεράς. Ότι είναι στον σωστό, μέσο δρόμο, παρά το γεγονός ότι κάποιοι Ευρωπαίοι ξεστρατίζουν προς τη μία και κάποιοι άλλοι προς την άλλη μεριά του δρόμου. Τους είναι δύσκολο να παραδεχθούν ότι (α) οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι τείνουν να τους απορρίπτουν και (β) «γέρνουν» προς τη μισαλλόδοξη Δεξιά, χωρίς να υπάρχει αντίρροπη δύναμη εξ αριστερών.
Έξι χρόνια πέρασαν από το διεθνές οικονομικό κραχ. Τέσσερα από τότε που το ωστικό κύμα εκείνου του σεισμού κλόνισε τα θεμέλια της ευρωζώνης και, συνεπώς, της Ε.Ε. Τριάντα σύνοδοι κορυφής της Ε.Ε. επιμελώς αρνήθηκαν να συζητήσουν τα αίτια της κρίσης και το αν οι ρίζες τους βρίσκονται στην αρχιτεκτονική του κοινού νομίσματος, καταλήγοντας να παίρνουν τη μία καταστροφική απόφαση μετά την άλλη. Η ερμηνεία σύμφωνα με την οποία οι πολίτες απλώς ξεστράτισαν συμμετρικά προς το αριστερό και το δεξιό άκρο του πολιτικού φάσματος δεν είναι παρά η μεταμόρφωση, και συνέχιση, της Μεγάλης Άρνησης που χαρακτηρίζει το πολιτικό προσωπικό στα κέντρα της ευρωπαϊκής εξουσίας.
σχόλια