Η Φινλανδία αποφάσισε να τερματίσει το δοκιμαστικό πρόγραμμα «άνευ όρων» βασικού εισοδήματος στους πολίτες της.
Από τον Ιανουάριο του 2017, 2.000 τυχαία επιλεγμένοι, άνεργοι Φινλανδοί ηλικίας 25 έως 58 ετών λαμβάνουν 560 ευρώ κάθε μήνα, χωρίς καμία απολύτως υποχρέωση να ψάξουν ή να αποδεχτούν κάποια θέση εργασίας.
Η ιδέα του προγράμματος ήταν να καταργήσει το «πρόβλημα του αντικινήτρου» στους ανέργους, που συχνά αρνούνταν μια δουλειά με χαμηλά εισοδήματα από φόβο μη χάσουν τα οφέλη του «γενναιόδωρου» συστήματος κοινωνικής ασφάλισης της Φινλανδίας.
Στην χώρα των 5,5 εκατομμυρίων κατοίκων, η ανεργία έχει «παγώσει» τα τελευταία χρόνια γύρω από το 8%.
Ακόμα και όσοι από τους ωφελούμενους βρήκαν στο μεσοδιάστημα δουλειά, εξακολουθούν να παίρνουν αυτό το εισόδημα από το φινλανδικό κράτος. Αυτό όμως σύντομα θα αλλάξει.
Η Φινλανδία είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που δοκίμασε την ιδέα του βασικού εισοδήματος άνευ υποχρεώσεων αλλά όπως ανακοίνωσε πρόσφατα, δεν σκοπεύει να συνεχίσει το οικονομικό πείραμα μετά τον Ιανουάριο του 2019, οπότε και τελειώνει η δοκιμαστική του περίοδος.
Αντ' αυτού η Φινλανδία σκοπεύει να εξερευνήσει διαφορετικές μεθόδους κοινωνικής πρόνοιας και υποστήριξης των πολιτών.
Πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις προβλέπουν ορισμένα οφέλη και κίνητρα για όσους ανέργους είναι πρόθυμοι να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικά προγράμματα ή να δουλέψουν για 18 ώρες την εβδομάδα για τρεις μήνες.
Το πείραμα στόχευε στην παρατήρηση της εργασιακής κινητικότητας όσων λάμβαναν αυτό το βασικό εισόδημα.
Αν και τα 560 ευρώ δεν ήταν αρκετά για να ζήσει κανείς αυτόνομα, οι ειδικοί ήθελαν να καταγράψουν αν αυτή η οικονομική υποστήριξη, που εξομάλυνε κάπως τις οικονομικές ανισότητες, θα ενεργοποιούσε τους ωφελούμενους να ψάξουν για μια δουλειά.
Παράλληλα, διερευνήθηκε ο παράγοντας του άγχους και το κατά πόσο οι πληρωμές «άνευ όρων» θα μείωναν τα επίπεδα τους στρες στους πολίτες, επιτρέποντας στην κυβέρνηση θα απλοποιήσει το περίπλοκο σύστημα ασφαλίσεων σε μία επισφαλή αγορά εργασίας.
Όπως όμως λένε οι ερευνητές, τα συμπεράσματα δεν είναι ασφαλή.
«Δύο χρόνια είναι πολύ μικρή περίοδος για να βγάλουμε σαφή συμπεράσματα σε ένα τόσο εκτεταμένο πείραμα», σχολιάσει ο Όλι Κάνγκας, από τους ερευνητές που συμμετείχαν στην ομάδα ανάλυσης των δεδομένων.
«Θα έπρεπε να έχουν περισσότερα χρόνο και περισσότερα χρήματα για να πετύχουμε αξιόπιστα αποτελέσματα», προσθέτει.
Το πείραμα στηρίχτηκε στην ιδέα του παγκόσμιου, βασικού και άνευ όρων εισοδήματος.
Με την αυτοματοποίηση της εργασίας και την αντικατάσταση εκατομμυρίων εργαζομένων από εξελιγμένα ρομποτικά συστήματα, αρκετοί οικονομικοί επιστήμονες μιλούν για την αναγκαιότητα ενός επιδόματος που θα είναι αρκετό για να εξασφαλίσει ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.
Στο περσινό συνέδριο παγκόσμιας διακυβέρνησης στο Ντουμπάι, στην ιδέα είχε αναφερθεί εκτενώς και ο Νοτιοαφρικανός μεγιστάνας, μηχανικός και εφευρέτης, Έλον Μασκ.
Όπως προειδοποιούσε τον Φεβρουάριο του 2017 ο CEO της Space X και της Tesla, στο άμεσο μέλλον «θα είναι τόσες πολλές οι δουλειές που θα χαθούν τόσο γρήγορα», που οι κυβερνήσεις θα αναγκαστούν να θεσπίσουν ένα γενικό βασικό εισόδημα για τους άνεργους.
«Δεν νομίζω πως θα έχουμε επιλογή (...) θα γίνει απαραίτητο επειδή θα υπάρχουν όλο και λιγότερες δουλειές που ένα ρομπότ δεν θα μπορεί να κάνει καλύτερα από οποιονδήποτε άνθρωπο».
Με πληροφορίες από Guardian και CNBC
