Το μήνυμα ότι η Ελλάδα έχει καταφέρει να λειτουργεί σε μία ασταθή περιοχή ως ένας πυλώνας σταθερότητας για την ειρήνη, την κοινωνική δικαιοσύνη, την ισότιμη και βασισμένη στο διεθνές δίκαιο σχέση, τον σεβασμό στον πολιτιστικό πλουραλισμό και την αντιμετώπιση όλων των προβλημάτων με διάλογο, έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς.
Κατά την ομιλία του στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Διεθνών Σχέσεων Μόσχας στην τελετή αναγόρευσής του ως επίτιμου διδάκτορα, ο κ. Κοτζιάς ως προς την εξωτερική πολιτική ανέφερε πως «Η Ελλάδα βρίσκεται στο κέντρο ενός τριγώνου αστάθειας -Ουκρανία, Λιβύη, Ιράκ και Συρία-, περιοχές όπου διακυβεύεται η σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής και απαιτούνται εξισορροπητικές κινήσεις από τα μέρη του συστήματος που είναι σε σταθερή κατάσταση, ώστε να μην συμπαρασυρθούν, αν αδρανήσουν, και αυτά στην αστάθεια και καταρρεύσει ολόκληρο το σύστημα».
Ο Ν. Κοτζιάς προέταξε επίσης τη σημασία της συμβολής της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας στην έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση και τη διαμόρφωση μίας πολιτικής ειρήνης, ώστε να γίνει ο «δυνατός κρίκος» της σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή και στην Ευρώπη συνολικότερα.
«Αυτό που ζήσαμε στην Ελλάδα -πριν η κυβέρνησή μας αναλάβει την εξουσία- ήταν μία διαρκής προσδοκία ότι οι εκκρεμότητες κάποια στιγμή θα λυθούν από μόνες τους και εμείς δεν πρέπει να φύγουμε από μια κατάσταση ακινησίας. Χαρακτηριστικά λέγαμε ως προς το ονοματολογικό πρόβλημα που έχουμε με την πΓΔΜ: "Τι θα γίνει με τα Σκόπια; Δεν χρειάζεται να κάνουμε κάτι. Θα αντιμετωπίσουν κάποια στιγμή δυσκολίες και τότε θα έρθει και η λύση στο ονοματολογικό. Τι γίνεται με την Αλβανία, με την οποία είχαμε προβλήματα εδώ και 70 ή 100 χρόνια; Θα περιμένουμε και κάποια στιγμή τα προβλήματα θα επιλυθούν ή θα εξαναγκαστεί η Αλβανία να εγκαταλείψει τις θέσεις της"», είπε χαρακτηριστικά ο Ν. Κοτζιάς.
Και πρόσθεσε: «Αυτή είναι μία πολιτική των προσδοκιών και των ευσεβών πόθων. Είναι μία πολιτική που κατά βάθος κρύβει μία εγωκεντρική και ανταγωνιστική θεώρηση των διεθνών σχέσεων, όπου η αδυναμία του γείτονα δεν αντιμετωπίζεται ως γενικότερο πρόβλημα σταθερότητας για την περιοχή, αλλά ως ευκαιρία επιβολής, επίτευξης "νίκης" στα διμερή θέματα. Είναι επίσης τόσο εξωπραγματική θεώρηση, όσο η προσδοκία κάποιων ότι η Ελλάδα θα υποχωρούσε από τα εθνικά της δίκαια και πάγιες θέσεις στην εξωτερική πολιτική, λόγω της οικονομικής κρίσης».
Ως παράδειγμα ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής στο ζήτημα της πΓΔΜ και την έντονα αρνητική προσωπικότητα του κ. Γρούεφσκι, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στα 21 Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), που διαμόρφωσε η Ελλάδα και «έσπασαν τον πάγο» ανάμεσα στις δύο χώρες.
Στη βάση αυτής της ενεργητικής πολιτικής, πρόσθεσε, πετύχαμε, π.χ. με την Αλβανία, να επιλύσουμε προβλήματα δεκαετιών, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «πάρα πολύ σύντομα θα ολοκληρώσουμε την διαπραγμάτευση, σε ένα πακέτο δέκα θεμάτων. Αυτό το πακέτο περιλαμβάνει τον καθορισμό των συνόρων και των θαλάσσιων ζωνών κοκ».
Ειδική μνεία έκανε ο Ν. Κοτζιάς στην Τουρκία ως «το πλέον δύσκολο σύστημα αντιφάσεων για εμάς», με παραδοσιακές αλλά και νέες αντιφάσεις που έχουν περισσότερο πολιτικό χαρακτήρα, ενώ οι παλιές σχετίζονται με το θέμα του έθνους τους.
«Η πιο καινοφανής, και ίσως μεγαλύτερη, αντίφαση είναι ότι η τουρκική ηγεσία ταλαντεύεται ανάμεσα στην αλαζονεία και την αυτοπεποίθηση» είπε μεταξύ άλλων και πρόσθεσε: «Κατάφεραν να αποτρέψουν το πραξικόπημα, εισέβαλαν στο Ιράκ και τη Συρία, ανήκουν στο G20, τις 20 σημαντικότερες οικονομίες στον κόσμο. Όλα αυτά ενισχύουν την αυτοπεποίθηση, κάποιες φορές όμως προκαλούν και αλαζονεία –και αυτό είναι κάτι που το έχουμε βιώσει και εμείς. Ορισμένες φορές, όμως, η ηγεσία της Τουρκίας καταλαμβάνεται από κάποια ανασφάλεια, ίσως και εξαιτίας του άθλιου πραξικοπήματος που επιδιώχτηκε το καλοκαίρι του 2016. Είναι μία ανασφάλεια συνδεδεμένη με φόβους. Και αυτή η ανάμειξη της αυτοπεποίθησης με την αλαζονεία, την ανασφάλεια και το φόβο καθιστά το σύστημα της Τουρκίας –τουλάχιστον όπως εμείς το ερμηνεύουμε και το βιώνουμε- εξαιρετικά νευρικό. Σαν ένα εκκρεμές που κινείται από το ένα άκρο στο άλλο, ακανόνιστα, όμως, νευρικά».
Αναφερόμενος και στις αναθεωρητικές τάσεις της Τουρκίας, ο Ν. Κοτζιάς τόνισε: «Εμείς, προσπαθούμε πάντοτε να χαλαρώνουμε τις εντάσεις, αλλά είναι μία τέχνη που πρέπει να κατέχει κανείς "δείχνοντας" ψυχραιμία και αποφασιστικότητα, γιατί μόνο έτσι κερδίζει τον σεβασμό του αντιπάλου του. Επίσης, να μην υποχωρεί από τις αρχές και τις αξίες του. Έχουμε διαφορετική αντίληψη για την αξία της ζωής ή για τη διεξαγωγή ενός πολέμου. Αυτή είναι μία πολιτική υπευθυνότητας».
Η αρχή η οποία διέπει ή κατευθύνει την πολιτική μας είναι αυτή του Διεθνούς Δικαίου, τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών επισημαίνοντας ότι «το Διεθνές Δίκαιο είναι το εργαλείο με το οποίο αντιμετωπίζει κανείς διεθνείς συγκρούσεις, τα συμφέροντα, τις αντιφάσεις. Και τούτο είναι πολύ χαρακτηριστικό στο Κυπριακό».
Στο πλαίσιο αυτό έκανε μία αναλυτική αναφορά στις διαπραγματεύσεις με έμφαση στο Κραν-Μοντανά της Ελβετίας εστιάζοντας σο ότι «εμείς στο Κυπριακό τασσόμαστε υπέρ μίας λύσης: η Κύπρος πρέπει να γίνει ένα κανονικό κράτος, μέλος της ΕΕ, μέλος του ΟΗΕ, να απολαμβάνει πλήρως όλων όσων δικαιούται ένα κανονικό κράτος, χωρίς παρεμβατικά "δικαιώματα" τρίτων».
Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι η χώρα μας είναι μια χώρα προσανατολισμένη στην ειρήνη: «Η Ελλάδα πρέπει να εμφανίζεται ως διαπραγματευτής, ως έντιμος μεσολαβητής -όπως είμαστε σε σχέση με τη Μέση Ανατολή και ως προς τις συγκρούσεις στα Βαλκάνια, στις οποίες δεν μετέχουμε- και ως μία χώρα που διαβουλεύεται. Πρέπει όλοι να συζητούμε περισσότερο, να σκεπτόμαστε περισσότερο, να μη βιαζόμαστε, όταν αυτό δεν είναι αναγκαίο».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ- ΜΠΕ