Στην Πάτρα, πύλη εξόδου για πολλούς παράνομους μετανάστες, κάνουν οδοιπορικό οι New York Times, αναδεικνύοντας τις τραγικές συνθήκες, μέσα στις οποίες ζουν, με την ελπίδα, να διαφύγουν στην Ιταλία.
Σε ερειπωμένα εργοστάσια, όπου βρίσκουν καταφύγιο, οι μετανάστες σχεδιάζουν τη διαφυγή τους εν πλώ, από την πόλη της Πελοποννήσου.
Οι άνδρες αυτοί, γράφουν οι New York Times, κατέληξαν στην Πάτρα, επειδή η Ελλάδα, μέσω των συνόρων της με την Τουρκία, είναι το πιο εύκολο πέρασμα για τους μετανάστες, ώστε να φτάσουν σ' αυτό που θεωρούν γη της επαγγελίας. Τη Δυτική Ευρώπη. Ωστόσο μετά από ένα μακρύ και επικίνδυνο ταξίδι, οι ίδιοι δεν βρίσκονται στην γη των ευκαιριών που είχαν οραματιστεί, αλλά σε μια χώρα που αγωνίζεται για την επιβίωση του ίδιου του λαού της και γίνεται όλο και πιο εχθρική προς τα κύματα των μεταναστών που φτάνουν από το Αφγανιστάν, το Ιράν, το Σουδάν και άλλα μέρη.
Απογοήτευση και απελπισία είναι τα πρώτα συναισθήματα των παράνομων μεταναστών. Κάθε μέρα οι άνδρες ελπίζουν να μπουν με κάποιο τρόπο σε ένα από τα φέρι στην απέναντι πλευρά του δρόμου, με κατεύθυνση προς διάφορα λιμάνια στην Ιταλία και στη συνέχεια, ίσως και αλλού στην Ευρώπη.
Ωστόσο είναι πολλοί αυτοί που έχουν εγκλωβιστεί εδώ και μήνες στην Πάτρα, προσπαθώντας να κάνουν τη διαβίωσή τους όσο καλύτερη μπορούν, κρυμμένοι από τα βλέμματα των Ελλήνων, οι οποίοι τους μιλούν προσβλητικά.
Μαζεύουν χρήματα που φτάνουν συνήθως για ένα γεύμα την ημέρα κι αυτό, ρύζι, ενώ αναγκάζονται να πηγαίνουν σε βρώμικες τουαλέτες. Μέσα στα εργοστάσια, οι μετανάστες χωρίζονται σύμφωνα με την ηλικία, τη χώρα προέλευσης και φυλετικές πεποιθήσεις.
Με την οικονομία τους σε τραγική κατάσταση, οι πολίτες της Ελλάδας, μόλις και μετά βίας επιβιώνουν, ενώ οι πόροι για τους μετανάστες που συρρέουν κατά χιλιάδες τα τελευταία χρόνια, έχουν μειωθεί δραματικά.
Ακόμη και εκείνοι οι μετανάστες που είναι ελεύθεροι να κυκλοφορούν σε όλη την Ελλάδα λένε ότι αντιμετωπίζουν απίστευτη εχθρότητα. Ανώτατος αξιωματούχος της αστυνομίας μάλιστα είχε καταγραφεί να λέει τον περασμένο Δεκέμβριο ότι «η ζωή των παράνομων μεταναστών θα πρέπει να γίνει αφόρητη.»
Οι μετανάστες ενημερώνονται από μέλη οργανώσεων να μην έχουν ουτοπικές προσδοκίες για το τι θα συναντήσουν σε άλλα μέρη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Αλλά τι να πεις;», λέει η Χριστίνα Tαμπακοπούλου, μέλος ομάδας εθελοντών, «Κίνηση για την Υπεράσπιση Προσφύγων και Δικαιωμάτων των Μεταναστών», η οποία επισκέπτεται τους άνδρες και βοηθά όταν μπορεί. «Εδώ, είναι χειρότερα».
Νωρίς το απόγευμα, θα φορέσουν σκούρα ρούχα και θα προσπαθήσουν να "γλιστρίσουν" μέσα στο λιμάνι. Οι νέοι άνδρες θα τολμήσουν να κρυφτούν μέσα σε κάποιο δοχείο, ή ακόμη και να κουλουριαστούν κάτω από τα φορτηγά, δίπλα στη ρεζέρβα, για να μεταφερθούν στην Ιταλία. Το να διαφύγεις όμως από την Ελλάδα, γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Ο 27χρονος και πανύψηλος Μοχάμεντ Μορσάλ, κουλουριασμένος στη ρεζέρβα ενός φορτηγού, εντοπίζεται εύκολα από ανθρώπους του λιμενικού και σύντομα καταλήγει με χειροπέδες. Όταν τον ρώτησαν πού είναι η οικογένειά του, ξέσπασε σε λυγμούς, λέγοντας «Είναι όλοι νεκροί».
Ο Τρύφων Κοροντζής αρχηγός του Λιμενικού Σώματος, λέει ότι έχει εμπλακεί σε ένα θλιβερό παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι, σκεπτόμενος ότι σε κάποια άλλα μέρη του κόσμου, υπάρχουν Έλληνες που παλεύουν να ζήσουν. Τις περισσότερες ημέρες οι λιμενικοί εντοπίζουν τουλάχιστον 2-3 άνδρες που κρύβονται στα φορτηγά. Μερικοί ένα βήμα πριν το θάνατο, αφού συνήθως κρύβονται σε ψυγεία ή θάβονται κάτω από σπόρους βαμβακιού για να μην εντοπιστούν.
Ο Μορσάλ έχει κάνει αίτηση για άσυλο πριν από πέντε χρόνια, αλλά η περίπτωσή του είναι μεταξύ των 25.000 που ακόμη εκκρεμούν. Η Ελλάδα χορήγησε άσυλο σε λιγότερο από το 5% των αιτούντων τον περασμένο χρόνο, σύμφωνα με τα στατιστικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Τρώμε από τα σκουπίδια, όπως τα ζώα» λέει ο Μορσάλ. «Αυτοί που οδηγούν τις μοτοσικλέτες μας πετούν μπουκάλια.»
Ο Μορσάλ έχει προσπαθήσει να βρεί δουλειά εδώ, όπως και οι περισσότεροι από τους άνδρες που ζουν στα εργοστάσια. Όχι πολύ καιρό πριν, δούλευε στα χωράφια φράουλας για ένα μήνα, αλλά ο γεωργός δεν θα τον πληρώσει.
Οι κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης λένε ότι οι παράνομοι μετανάστες στην Ελλάδα, δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση για άσυλο οπουδήποτε αλλού, οπότε ο Μορσάλ κατέθεσε τα χαρτιά του εδώ. Θα πρέπει να μείνει εδώ και να περιμένει.
«Δεν έχει επιλογές», εξηγεί ο Daniel Esdras, επικεφαλής του γραφείου του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης στην Αθήνα, το οποίο βοηθά τους μετανάστες να γυρίσουν πίσω. Πέρυσι, 10.000 μετανάστες επέλεξαν να επιστρέψουν στις πατρίδες τους, με πολλές Γεωργιανές γυναίκες που δούλευαν για χρόνια στην Ελλάδα ως οικονόμοι και έχασαν τις δουλειές τους.
σχόλια