Είναι μεσημέρι Σαββάτου και στο Πρώτο Κανάλι της Δημόσιας Γερμανικής Τηλεόρασης ARD-Das Erste η βάρδια βρίσκεται σε επιφυλακή. Μία ακόμη σύσκεψη στο Μαξίμου βρίσκεται σε εξέλιξη. Κατάσταση γνώριμη τις τελευταίες εβδομάδες. Τα μιντιακό "άνδρο" των Γερμανών βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας, σε ένα διαμέρισμά πολυκατοικίας. Από τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και έπειτα, η δουλειά εδώ έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Δεν υπάρχουν Σάββατα, δεν υπάρχουν περασμένα μεσάνυχτα και όσο το κυβερνητικό επιτελείο ακολουθεί φρενήρεις ρυθμούς, τόσο ο επικοινωνιακός πυρετός ανεβαίνει. Οικοδεσπότης μας είναι ένας Γερμανός που τα τελευταία πέντε χρόνια έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Αθήνα. Ο επικεφαλής ανταποκριτής της γερμανικής τηλεόρασης Peter Dahlheimer ξεκίνησε την καριέρα του στη δημοσιογραφία το 1999. Επισήμως είναι ο βασικός ανταποκριτής για την Μάλτα, την Ιταλία και το Βατικανό αλλά τα φώτα είναι στραμμένα στην Αθήνα εδώ και αρκετό καιρό. Τον περιμένουμε στον χώρο υποδοχής. Μας ζητά συγγνώμη που θα πρέπει να κάνουμε υπομονή έως ότου τελειώσει η σύσκεψη Τσίπρα-Βαρουφάκη που βρίσκεται σε εξέλιξη γιατί θα πρέπει να είναι σε ετοιμότητα για ζωντανή σύνδεση. Λίγα λεπτά αργότερα εμφανίζεται στο γραφείο και μοιάζει ανακουφισμένος που δεν έγιναν δηλώσεις. Αρχίζουμε...
"Η πρώτη μου φορά στην Ελλάδα ήταν σε αποστολή για την επίσκεψη Κλίντον το 1999. Νομίζω πως ήταν Νοέμβριος. Δεν ήταν μια καλή πρώτη αρχή. Θυμάμαι τα επεισόδια με λεπτομέρεια ακόμη και τώρα. Όλη αυτή η βία ήταν σοκαριστική. Επέστρεψα αρκετές φορές στην Ελλάδα για να καλύψω μεγάλα γεγονότα όπως εκλογές ή επισκέψεις ηγετών. Από το 2009 και μετά, ο περισσότερος χρόνος της δουλειάς μου αφιερώνεται εδώ. Η Αθήνα μονοπωλεί την επικαιρότητα από την περίοδο που άρχισε η οικονομική κρίση. Πριν από εκείνη την περίοδο, η Αθήνα έμοιαζε με Παράδεισο. Τα χρόνια που έχω περάσει στην χώρα σας μου έχουν δώσει την πλήρη εικόνα της αλλαγής. Είδα την κρίση να διεισδύει στην πόλη και να την αλλάζει. Καταστήματα που υπήρχαν χρόνια στην γειτονιά αυτή, έκλεισαν μέσα σε μια νύχτα και άρχισαν να εμφανίζονται όλο και περισσότεροι άστεγοι στους δρόμους. Ο κόσμος έψαχνε στα σκουπίδια να βρει φαγητό. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την εικόνα ενός άντρα που τον είδαν να προσπαθεί να κοιμηθεί μπροστά από την είσοδο πολυκατοικίας ενώ η θερμοκρασία ήταν 0 βαθμοί. Δεν πίστευα ποτέ όταν πρωτοήρθα πως θα μπορούσε να γίνει έτσι η Ελλάδα. Εδώ πάντως θα πρέπει να σας πω πως σε πολλά άλλα πράγματα η Αθήνα παραμένει μια πόλη ιδανική. Είναι πολύ καλύτερη από την Ρώμη. Στην ιταλική πρωτεύουσα δεν λειτουργεί σχεδόν τίποτα σωστά. Οι δρόμοι και οι υποδομές είναι σε πολύ χειρότερη κατάσταση και η εγκληματικότητα είναι περισσότερη."
Από αυτό το διαμέρισμα στην οδό Νίκης έχουν παρελάσει δεκάδες πολιτικοί. Η ταράτσα της πολυκατοικίας έχει θέα στην Ακρόπολη και εκεί, ανάμεσα στις κεραίες και τις οροφές, στήνεται το σκηνικό των ζωντανών συνδέσεων. Πρόσφατος φιλοξενούμενος της ταράτσας, αμέσως μετά την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν και ο Μάρτιν Σουλτς. Την περασμένη Δευτέρα στο μικρό στούντιο της ΑRD βρέθηκε και ο Γιάνης Βαρουφάκης προκειμένου να μιλήσει στην εκπομπή του Γκούντερ Γιάουχ. Αυτή η επίμαχη συνέντευξη πυροδότησε και την συζήτηση για το υψωμένο δάχτυλο που έμελλε να είναι μακρά, μπερδεμένη και σκανδαλιστική και που μονοπώλησε το ενδιαφέρον του Τύπου σχεδόν όλη την εβδομάδα. Εδώ αρχίζει και συζήτηση για τα γερμανικά και ελληνικά media, την εγκυρότητα, την παραπολιτική και το κυνήγι της είδησης που χάνεται στην μετάφραση. Φταίνε και τα δημοσιεύματα και τα ρεπορτάζ για την ένταση Αθήνας - Βερολίνου;
Η ένταση που υπάρχει, αναζωπυρώνεται και από τις δύο πλευρές. Εμείς προσπαθούμε να είμαστε αντικειμενικοί και εκτός από πολιτικό και οικονομικό ρεπορτάζ κάνουμε πολλά κοινωνικά θέματα, οδοιπορικά τουριστικού ενδιαφέροντος και πολιτιστικά θέματα. Η αλήθεια είναι πως αυτό που πουλάει περισσότερο είναι το σκάνδαλο.
"Δεν είναι μονομερές το πρόβλημα. Η ένταση που υπάρχει, αναζωπυρώνεται και από τις δύο πλευρές. Εμείς προσπαθούμε να είμαστε αντικειμενικοί και εκτός από πολιτικό και οικονομικό ρεπορτάζ κάνουμε πολλά κοινωνικά θέματα, οδοιπορικά τουριστικού ενδιαφέροντος και πολιτιστικά θέματα. Η αλήθεια είναι πως αυτό που πουλάει περισσότερο είναι το σκάνδαλο. Υπήρξα φορές που απ' έξω μας ζήτησαν να κάνουμε συγκεκριμένα θέματα και είπαμε "Όχι" γιατί ήταν ήσσονος σημασίας ή απλά ήταν πράγματα που δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα. Από την άλλη όμως το παράδειγμα της Bild που είναι μια εφημερίδα που προτιμά την σκανδαλοθηρική απόδοση, γίνεται αμέσως αναπαραγωγή στην Ελλάδα, αλλά τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό θα πρέπει να τους αναζητήσετε στους δικούς σας δημοσιογράφους. Από την μία το κατανοώ πως αν ο Σόιμπλε βγει και πει απλά πως η κατάσταση είναι δύσκολη και εργαζόμαστε για μια λύση, το ενδιαφέρον είναι λίγο. Μόλις αναφερθεί σε Grexit, όλοι οι τίτλοι γράφουν αυτό. Το πιθανότερο όμως είναι πως στην ίδια συνέντευξη έχει πει δεκάδες άλλα πράγματα, αλλά τα μέσα μεταφράζουν, αναμεταδίδουν και επικεντρώνονται σ' αυτό. Και αυτό είναι κάτι που συμβαίνει και στις δύο χώρες. Θυμάμαι πάντως πως στην αρχή της κρίσης κάποια στιγμή μου είχαν ζητήσει να ασχολούμαι με ρεπορτάζ για την εξαθλίωση και μου μετέφεραν πως τα θέματα για την φτώχεια, τους άστεγους και τα συσσίτια είναι βαρετά και δεν πουλάνε. Τώρα θέλουν και πάλι τέτοια θέματα. Θέλουν την πραγματική εικόνα της πόλης και την κατάσταση της κρίσης όπως είναι."
Το τεχνικό επιτελείο, οι δημοσιογράφοι και το προσωπικό του γραφείου της ARD είναι στην πλειοψηφία τους Έλληνες που εργάζονται για λογαριασμό της Γερμανικής Τηλεόρασης και πληρώνονται από αυτή. Ο Peter Dahlheimer είναι ευγενικός, ήρεμος και επαγγελματίας μου λένε τα παιδιά του γραφείου. Ο ίδιος δεν το διαφημίζει και δεν το πολυπαραδέχεται δημοσίως, αλλά αγαπά πολύ την Αθήνα και τη ζωή εδώ. "Όταν μιλώ με Έλληνες υπερασπίζομαι την Γερμανία και όταν μιλώ με Γερμανούς υπερασπίζομαι την Ελλάδα" αναφέρει. Σύμφωνα με την δική του οπτική η ένταση μεταξύ των δύο λαών είναι εν μέρει δικαιολογημένη, αλλά σίγουρα όχι όσο μεγάλη διατυμπανίζεται.
Για εσάς η Γερμανία αυτή την στιγμή είναι το μεγαλύτερο σας πρόβλημα και ο μεγάλος εχθρός. Για την Γερμανία και την υπόλοιπη Ευρώπη, το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτή την στιγμή δεν είναι η Ελλάδα. Είναι η Ρωσία και η Ουκρανική κρίση.
"Παλιότερα ήταν ξεκάθαρο και αποδεδειγμένο στατιστικά πως οι Γερμανοί ήθελαν πάση θυσία την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρώπη. Τώρα το ποσοστό έχει μειωθεί και εκτός από την κακή πολιτική φταίνε και τα μέσα. Το πάθος για κόντρα είναι μεγάλο και από τις δύο μεριές. Ίσως λίγο περισσότερο από την πλευρά σας." συμπληρώνει και μου εξηγεί πώς βλέπουμε την κατάσταση εμείς και πως είναι κατά την δική του κρίση τοποθετημένες οι προτεραιότητες στην Ευρώπη και τη Γερμανία."Για εσάς η Γερμανία αυτή την στιγμή είναι το μεγαλύτερο σας πρόβλημα και ο μεγάλος εχθρός. Για την Γερμανία και την υπόλοιπη Ευρώπη, το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτή την στιγμή δεν είναι η Ελλάδα. Είναι η Ρωσία και η Ουκρανική κρίση. Το πρώτο πράγμα που έγινε όταν κορυφώθηκε η οικονομική κρίση στην Ελλάδα, ήταν να απομακρυνθούν η Γαλλία και η Γερμανία από το επίφοβο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Αυτό ολοκληρώθηκε και πλέον ένα Grexit δεν θα έπληττε με τόση σφοδρότητα την Ευρώπη. Αυτό δεν σημαίνει πως επιθυμείται κάτι τέτοιο, αλλά πως η Γερμανία αν και θέλει την Ελλάδα στο ευρώ, δεν είναι διατεθειμένη να το κάνει με κάθε τίμημα."
"Αυτή τη στιγμή ο Βαρουφάκης είναι ίσως ο πιο ενδιαφέρον άνθρωπος στην Ευρώπη. Αν όχι ο Νο1 τότε σίγουρα λίγο πιο πίσω από τον Πούτιν" αναφέρει ο Dahlheimer όσο συζητάμε για το προφίλ της νέας κυβέρνησης και προσπαθούμε να αναλύσουμε την εικόνα της στο Βερολίνο. "Είναι top interesting και πουλάει πολύ στη Γερμανία. Κάθε τι που λέει γίνεται είδηση. Μπορεί ο Βαρουφάκης να έχει δίκιο σε πολλά πράγματα, αλλά κατά τη γνώμη μου κάνει ένα λάθος. Παίζει το παιχνίδι της πολιτικής σαν οικονομολόγος καθηγητής. Αυτή η στρατηγική είναι όμως λάθος στην πολιτική. Εδώ οι κινήσεις πρέπει να είναι συγκεκριμένες". Ο Dahlheimer επιμένει πως ο Πούτιν είναι ο μεγάλος βραχνάς της Ευρώπης και αυτός είναι ο λόγος που το φλερτ Ελλάδας- Ρωσίας προκάλεσε τόσο θόρυβο στους εταίρους. Ωστόσο αυτό κρίνει πως ήταν ένα ακόμη παιχνίδι τακτικής από την Ελλάδα. "Ο Πούτιν δεν έχει χρήματα για να καλύψει την Ελλάδα και ο Βαρουφάκης το ξέρει πολύ καλά." αναφέρει.
Νομίζω πάντως πως αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο στοίχημα είναι να ξεκινήσει ουσιαστικός διάλογος μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης και να πέσουν εκατέρωθεν οι τόνοι.
"Στις αρχές του Φθινοπώρου, όταν υποψιάστηκα πως η Ελλάδα πάει σε εκλογές ευχόμουν να μην γίνει πραγματικότητα κάτι τέτοιο. Όταν πια έγινε σίγουρο ήξερα πως θα βγει ο Τσίπρας και πως θα έρθει μια περίοδος μεγάλης ρήξης. Η γνώμη μου είναι πως είναι πολύ νέος πολιτικά για την κατάσταση, αλλά από την άλλη το παλιό σύστημα έπρεπε να φύγει. Δεν έχω γνωρίσει πάρα πολλούς Έλληνες πολιτικούς από κοντά. Δεν έχω πλήρη εικόνα από προσωπική γνωριμία, παρά μόνο από τις πολιτικές τους κινήσεις και την επικαιρότητα. Νομίζω πάντως πως αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο στοίχημα είναι να ξεκινήσει ουσιαστικός διάλογος μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης και να πέσουν εκατέρωθεν οι τόνοι. Από πλευράς Γερμανίας νομίζω πως αυτό που πρέπει να γίνει προκειμένου να κατανοηθεί η κατάσταση στην Ελλάδα είναι οι επαφές. Οι Γερμανοί πρέπει να δουν και άλλα πράγματα από την Ελλάδα. Πρέπει να έλθουν αντιμέτωποι ιδίοις όμμασι με την κρίση όπως είναι στους δρόμους της Αθήνας, να δουν τα συσσίτια και την εξαθλίωση για να κατανοήσουν την ανθρωπιστική κρίση.
Ο Peter Dahlheimer θα παραμείνει για λίγες ακόμη μέρες στην Αθήνα και μετά φεύγει για μια σύντομη αποστολή στο Βατικανό. Το πόστο του εδώ θα καλύψουν άλλοι ανταποκριτές. Το γραφείο είναι πάντα επανδρωμένο όσο οι εξελίξεις τρέχουν. Ελπίζει επιστρέφοντας η κατάσταση να έχει κάπως εκτονωθεί. Κλείνοντας του ζητάμε να μας πει ποιον Έλληνα πολιτικό ή ποια προσωπικότητα της χώρας ξεχωρίζει. "Kαλή εντύπωση μου έχει κάνει ο Παπούλιας. Δεν τον έχω γνωρίσει από κοντά, αλλά όσες φορές έχω βρεθεί στο Προεδρικό Μέγαρο για ανταπόκριση η στάση του ξεχώριζε. Ο πιο ιδιαίτερος και σημαντικός όμως για μένα είναι ο Μανώλης Γλέζος. Τον συνάντησα λίγο μετά τον θάνατο ου Νέλσον Μαντέλα και ενώ εκείνη την περίοδο γινόταν μεγάλη συζήτηση για χαρισματικούς ανθρώπους και ηγέτες. Δεν θα ξεχάσω ποτέ πως όταν μιλούσαμε,λ έβγαλε το καπέλο του και σε μια τρύπα στο εσωτερικό του, μου έδειξε το τελευταίο σημείωμα του αδελφού του λίγο πριν την εκτέλεση του από τους Γερμανούς. Απέναντί του στεκόμουν εγώ. Ένας Γερμανός. Και όμως, μου μιλούσε με αγάπη, σεβασμό και ανθρωπιά σαν να ήμασταν φίλοι από χρόνια."
σχόλια