Πώς γίνεται να είναι κανείς και με τον Μαδούρο και με τον Τραμπ; Αν είσαι ο Αλέξης Τσίπρας, μάλλον γίνεται, αλλά είναι ίσως το μοναδικό παράδειγμα πολιτικού στον κόσμο που εγκωμιάζει και τους δύο αντιπάλους.
Οι στενές σχέσεις της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ με τη Βενεζουέλα, από τότε που ήταν ακόμα ένα μικρό κόμμα της αντιπολίτευσης, είναι γνωστές. Εκείνη την εποχή ο Αλέξης Τσίπρας μιλούσε για μια χώρα-παράδειγμα.
Οι σχέσεις αυτές έγιναν ακόμα πιο στενές όταν ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε στην αξιωματική αντιπολίτευση. Όταν όμως πήρε την εξουσία, τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν, αφού ο Τσίπρας προσπαθούσε με κάθε τρόπο να κερδίσει τη στήριξη των ΗΠΑ και γι' αυτό άρχισε να κρατά κάποια απόσταση.
Οι σχέσεις της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν μόνο ιδεολογικές και πολιτικές με την κυβέρνηση του Μαδούρο. Τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά το 2012, η συνεργασία τους είχε και πιο πρακτικό χαρακτήρα (βλ. ταξίδι του Παππά μαζί τον κύπριο δικηγόρο Αρτέμη Αρτεμίου, εξπέρ στις offshore).
Λίγες μέρες μετά την εκλογική του νίκη, ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, τον συνεχάρη για τη «νίκη του προγράμματος κατά της λιτότητας» που νόμιζε ότι θα καταργούσε και τον προσκάλεσε να επισκεφθεί τη χώρα του.
«Κάλεσα τον σύντροφο Αλέξη να επισκεφθεί τη Βενεζουέλα το συντομότερο δυνατό. Σχεδιάζει να έρθει στη Λατινική Αμερική. Ανέφερε όλες τις πιέσεις που του ασκούνται, εξαιτίας του βάναυσου νεοφιλελεύθερου συστήματος που έχει εφαρμοστεί στην Ελλάδα» είχε δηλώσει τότε ο Μαδούρο.
Η επίσκεψη αυτή δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Δύο χρόνια πριν, πάντως, το 2013, ήταν ο Αλέξης Τσίπρας που έστελνε τα συγχαρητήριά του στον Μαδούρο:
«Αγαπητέ σύντροφε Πρόεδρε Νικολάς, ο λαός της Βενεζουέλας, με απόλυτα δημοκρατικό τρόπο και διαφανείς διαδικασίες, με τη συμμετοχή εκατοντάδων διεθνών παρατηρητών των εκλογών (ανάμεσά τους και δύο Έλληνες), αποφάσισε τον αμετάκλητο δημοκρατικό δρόμο των αντι-νεοφιλελεύθερων δομικών αλλαγών στη χώρα σου με στόχο τον σοσιαλισμό του 21ου αιώνα.
Εκ μέρους όλων των μελών και φίλων της ριζοσπαστικής αριστεράς στην Ελλάδα σε συγχαίρω για μια δύσκολη, αλλά αποφασιστική, ιστορική νίκη του λαού σου.
Είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι ότι οι δημοκρατικές, προοδευτικές, αριστερές αλλά και επαναστατικές πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις στη χώρα του Μπολίβαρ αλλά και στις άλλες χώρες της περιοχής που αποτίναξαν ξενοκίνητες δικτατορίες στο πρόσφατο παρελθόν και διεφθαρμένα πολιτικά καθεστώτα δεν θα επιλέξουν την ιστορική οπισθοδρόμηση. Όπως λέει ο λαός μας, το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω.
Αλέξης Τσίπρας, πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ»
Από τότε, όμως, κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Ο Τσίπρας συντάχθηκε πλήρως με τον Τραμπ και οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν στην κυβέρνησή του ότι είναι η πιο φιλοαμερικανική των τελευταίων ετών στην Ελλάδα, η οποία τους έχει δώσει ό,τι της ζητήθηκε. Στην τελευταία επίσκεψή του στις ΗΠΑ, άλλωστε, ο Αλέξης Τσίπρας δεν δίστασε να μιλήσει για κοινές αξίες που έχει με τον Ντόναλντ Τραμπ και να του πλέξει το εγκώμιο.
Στη δύσκολη θέση που έχει βρεθεί τώρα που η πίεση των ΗΠΑ αυξάνεται απέναντι στην κυβέρνηση του Μαδούρο, ο Τσίπρας προτίμησε να κρατήσει διπλή στάση.
Ως κυβέρνηση (που είναι αυτό που ενδιαφέρει τις ΗΠΑ) επέλεξε να ταυτιστεί σε γενικές γραμμές με τη θέση της Ε.Ε., ενώ άφησε το κόμμα (που δεν ενδιαφέρει κανέναν ιδιαίτερα) να εκφράσει την αλληλεγγύη του στην κυβέρνηση της Βενεζουέλας.
Τον περασμένο μήνα ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ, Πάνος Σκουρλέτης, κατόπιν συνεννόησης με τον Αλέξη Τσίπρα, συναντήθηκε με τον επιτετραμμένο της πρεσβείας της Βενεζουέλας στην Αθήνα, Freddy Fernandez, και συζήτησαν για την κατάσταση εκεί.
Ο γραμματέας του κόμματος, μετά το τέλος της συνάντησης, δήλωσε ότι «o ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει την αμέριστη στήριξη και την αλληλεγγύη του στον νόμιμο Πρόεδρο της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο ύστερα από την ενέργεια του ηγέτη της αντιπολίτευσης και προέδρου της Εθνικής Συνέλευσης της χώρας, Χουάν Γκουάιδο, να ανακηρύξει τον εαυτό του προσωρινό Πρόεδρο της χώρας, αμφισβητώντας με αυτόν τον τρόπο, η αντιπολίτευση, το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του περασμένου Μαΐου. Η πράξη αυτή έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά ενεργειών της αντιπολίτευσης το τελευταίο διάστημα, που ως στόχο έχουν να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνηση και να εμφανίσουν τον Πρόεδρο της χώρας ως παράνομο».
Λίγες μέρες μετά, ο Γιώργος Κατρούγκαλος, ως αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, δήλωνε ότι η θέση της κυβέρνησης δεν αποκλίνει από τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ, αναφερόμενος στον Χουάν Γκουαϊδό, υποστήριζε ότι «σεβόμαστε και υποστηρίζουμε τις αρμοδιότητες και της Εθνοσυνέλευσης της Βενεζουέλας και του Προέδρου της στην άσκηση των συνταγματικών τους αρμοδιοτήτων προς την κατεύθυνση διεξαγωγής εκλογών με τα χαρακτηριστικά που περιγράψαμε».
Η ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠ.ΕΞ. ήταν ακόμα πιο προσεκτικά διατυπωμένη, με καθαρά διπλωματικό τρόπο, χωρίς καμία έκφραση αλληλεγγύης στον Μαδούρο, το όνομα του οποίου παραλείφθηκε εντελώς.
Ο Αλέξης Τσίπρας εξακολουθεί να προσπαθεί να κρατήσει ικανοποιημένες και τις ΗΠΑ, που επιζητούν την ταύτιση όλων των δυτικών χωρών μαζί τους απέναντι στην κυβέρνηση της Βενεζουέλα και τον Νικολάς Μαδούρο, με τον οποίο τους ενώνουν παλιοί δεσμοί.
Οι σχέσεις της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν μόνο ιδεολογικές και πολιτικές με την κυβέρνηση του Μαδούρο. Τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά το 2012, η συνεργασία τους είχε και πιο πρακτικό χαρακτήρα (βλ. ταξίδι του Παππά μαζί τον κύπριο δικηγόρο Αρτέμη Αρτεμίου, εξπέρ στις offshore).
Παρ' ότι, πάντως, ο Μαδούρο τον αποκαλεί «σύντροφο», η στάση του Τσίπρα απέναντι στις ΗΠΑ δεν έχει καμία σχέση και ομοιότητα με τη δική του. Πέρα από την αριστερή ρητορική που υιοθετούσε μέχρι το 2012, ο Τσίπρας δεν συγκρούστηκε ποτέ με τις ΗΠΑ, ακόμα και όταν την εξουσία πήρε ο υπερ δεξιός Ντόναλντ Τραμπ. Αντιθέτως, ο Τσίπρας έγινε εξαρχής για την αμερικανική διοίκηση αυτό που φιλοδοξεί να γίνει τώρα ο αντίπαλος του Μαδούρο, ο Γκουαϊδό.
Για άλλη μια φορά ο Τσίπρας πατάει σε δύο βάρκες, πέρα από πολιτικές αρχές και ιδεολογίες. Θα καταφέρει να συνεχίσει να ισορροπεί;