Είναι νέος, γόης, σέξι, ταλαντούχος. Έχει την κοψιά «σκληρού καργιόλη», είναι «περπατημένος» κι αντικομφορμιστής, ταυτόχρονα όμως εύθραυστος και βαθιά ευαίσθητος.
Οι πρωταγωνιστικοί του ρόλοι στο Sauvage (βραβείο Lumière 2018 ως ο «πλέον υποσχόμενος νέος ηθοποιός») και το 120 BPM (βραβείο Κριτικής Επιτροπής στις Κάννες το '17), δυνατές όσο και «ακραίες» queer ταινίες που απευθύνονταν αρχικά σε ένα μάλλον περιορισμένο κοινό συζητήθηκαν πολύ κι έκαναν αίσθηση ευρύτερα, ανοίγοντάς του καινούργιους δρόμους.
«Ευνοούμενος» της Μπεατρίς Νταλ αφότου γνωρίστηκαν σε κάποιο μπαρ, ο Φελίξ Μαριτό θέλει κι ο ίδιος να δοκιμαστεί σε ακόμα πιο απαιτητικούς ρόλους, δίχως όμως καθώς λέει, να κάνει «εκπτώσεις»: «Δεν με ενδιαφέρει να γίνω αποδεκτός υποκρινόμενος κάτι διαφορετικό από αυτό που είμαι, με ενδιαφέρει να υποδύομαι όμορφους κι ενδιαφέροντες ανθρώπους ανεξάρτητα από τη σεξουαλικότητά τους».
Δεν με ενδιαφέρει να γίνω αποδεκτός, με ενδιαφέρει να μπορώ να υποδύομαι όμορφους κι ενδιαφέροντες ανθρώπους ανεξάρτητα από τη σεξουαλικότητά τους. Να μην μπαίνω εγώ σε κάποιο ρόλο αλλά να τον αφήνω να με κατακτήσει, να διαχυθεί σε μένα.
Στην τηλεφωνική κουβέντα που είχαμε με αφορμή τον ερχομό του στην Αθήνα για το Φεστιβάλ Outview, όπου θα τον δούμε τόσο στο Sauvage (υποδύεται έναν εκδιδόμενο οροθετικό που σε κάποια σημεία παραπέμπει στον Ρίβερ Φοίνιξ του My Own Private Idaho, όντας όμως ακόμα πιο χάρντκορ) όσο και στην τηλεταινία Jonas/Boys στον ρόλο της ξέφρενης ενήλικης «εκδοχής» ενός καταπιεσμένου γκέι εφήβου, ο 26χρονος αυτός τυπάς που έγινε ηθοποιός «από τύχη», καθώς λέει, μίλησε για τις κινηματογραφικές του εμπειρίες αποποιούμενος τα εύσημα του «ήρωα» και του «ζεν πρεμιέ».
Εξήγησε γιατί αυτοχαρακτηρίζεται faggot (πούστης) αντί του «πολιτικά ορθού« gay ή ΛΟΑΤΚΙ+, επέκρινε εκείνους τους προνομιούχους ομοφυλόφιλους που «αφήνονται να χρησιμοποιηθούν από το σύστημα υιοθετώντας με τη σειρά τους μάτσο, σεξιστικές και ρατσιστικές νοοτροπίες και συμπεριφορές», επισήμανε δε τον κίνδυνο αυταρχικοποίησης και φασιστικοποίησης της πολιτικής και της κοινωνίας στη Γαλλία και την Ευρώπη γενικότερα.
Προέβαλε τις αξίες της αγάπης, της τρυφερότητας, της ειλικρίνειας και της τιμιότητας, αναφέρθηκε στο «αλήτικο» παρελθόν του (οπότε είχε χτυπήσει κάτω από τον αφαλό του σε τατού τη φράση «Rien à foutre», «Δε γαμιέται» σε ελεύθερη μετάφραση) που τον δίδαξε πολλά και σε ένα μέλλον που ακόμα το ψάχνει, χωρίς να θέλει ή να εκβιάσει πράγματα ούτε στην επαγγελματική, ούτε στην προσωπική του ζωή καθώς η επιτυχία απαιτεί πριν από όλα «πολλή και σκληρή δουλειά».
Δεν γυρεύει, λέει, δόξες και πλούτη, του αρκεί «ένα γυάλινο σπίτι με έναν κατάφυτο κήπο δίπλα στους καταρράκτες ενός ποταμού, να ξυπνάω και να κοιμάμαι με τον ήχο των νερών που πέφτουν».
— Κέρδισες το βραβείο Lumière για την ερμηνεία σου στο Sauvage ως εκδιδόμενος οροθετικός. Σε κατατάσσουν στους πιο σέξι νέους ηθοποιούς στον πλανήτη, σε αποκαλούν «νέο ήρωα του queer cinema»...
Α, αυτά είναι για σας τους δημοσιογράφους! Εγώ προσπαθώ απλώς να κάνω τη δουλειά μου, να κάνω δηλαδή κινηματογράφο όσο καλύτερα μπορώ και ξέρω ότι έχω μπροστά μου πολύ δρόμο ακόμα.
Δεν με απασχολούν οι έπαινοι και οι κολακείες ούτε με ενδιαφέρει να γίνω ήρωας κανενός, είμαι μια χαρά έτσι όπως είμαι.
Επιπλέον δεν θεωρώ τους ήρωες θετικά πρότυπα για την κοινωνία γιατί συνήθως πρόκειται για μυθικές κατασκευές, που δημιουργούν ανάγκη για σωτήρες.
Πραγματικοί ήρωες είναι εκείνοι οι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι που προσπαθούν να επιβιώσουν αξιοπρεπώς κόντρα σε ασύλληπτα προβλήματα και αντιξοότητες.
Γεγονός είναι βέβαια ότι η δημοσιότητα σου αλλάζει τη ζωή, δεν μπορείς πια να επαφίεσαι στην ανωνυμία.
— Είχες παρομοιάσει την εμπειρία του Sauvage με acid trip.
Ναι, γιατί ήταν ένας πολύ απαιτητικός ρόλος, μια ολιστική, υπερβατική σχεδόν εμπειρία, οι αισθήσεις σου όλες βρίσκονταν διαρκώς στο μάξιμουμ, μια εμπειρία από αυτές που καταγράφονται βαθιά στα κύτταρά σου. Υπήρχαν μάλιστα «παρενέργειες» και μετά το τέλος των γυρισμάτων, χρειάστηκα δηλαδή κάποιο καιρό ώσπου να επανέλθω!
Κάναμε επιπλέον πολλή δουλειά πάνω στην κίνηση του σώματος εφόσον οι escorts όπως και οι ηθοποιοί χρησιμοποιούν το σώμα τους σαν εργαλείο, είχαμε μάλιστα τη συνδρομή χορογράφου.
Νιώθω περήφανος για την επιτυχία αυτής της δύσκολης και στη θεματολογία και στις ερμηνείες που απαιτούσε ταινίας, ήταν εξαιρετική η δουλειά τόσο του σκηνοθέτη μου Καμίλ Βιντάλ Νακέ όσο και των υπόλοιπων συντελεστών της.
Θεωρώ δε σημαντικό ότι είναι μια ταινία που δεν δίνει έτοιμες απαντήσεις ούτε έχει ηθικά διδάγματα, σε βάζει στη διαδικασία να σκεφτείς, να αναρωτηθείς, να αμφισβητήσεις.
— Διάβασα εντούτοις ότι δεν τη θεωρείς ακριβώς μια γκέι ταινία.
Πράγματι ο Λίο, ο ήρωας που υποδύομαι στο Sauvage, δεν έχει κάποια αυτοσυνείδηση της σεξουαλικότητάς του. Πορεύεται με γνώμονα την επιθυμία και το ένστικτο, κινείται όχι μόνο στο περιθώριο της κοινωνίας αλλά και έξω από αυτό που η κοινωνία αντιλαμβάνεται ως ομοφυλοφιλία. Αλλά και για τον κόσμο των εκδιδόμενων αγοριών είναι «περιθωριακός» εφόσον λειτουργεί έξω από τον κανόνα.
Είναι περισσότερο μια ταινία για την ανάγκη και την αξία της αγάπης, της φιλίας και της τρυφερότητας ακόμα και στα πιο αντίξοα περιβάλλοντα – κι αυτά είναι συναισθήματα πέρα από κάθε σεξουαλική ταυτότητα.
Είναι ακόμα μια ταινία για την ελευθερία... Δεν μου αρέσουν, ξέρεις, οι ταινίες που εστιάζουν μόνο στη σεξουαλικότητα, κάπως έχει παραγίνει αυτό.
Το 120 BPM π.χ. που αναφέρεται στην ιστορία της γαλλικής Act Up είναι μια ταινία με έντονο τόσο το πολιτικό όσο και το σεξουαλικό στοιχείο, προείχαν όμως η ειλικρίνεια και η τιμιότητα με τις οποίες προσέγγισε το θέμα της.
— Δεν φοβάσαι μήπως το ότι έχεις υποδυθεί ως τώρα queer χαρακτήρες –και μάλιστα «περιθωριακούς»– επηρεάσει αρνητικά την καριέρα σου;
Δεν με ενδιαφέρει να γίνω αποδεκτός, με ενδιαφέρει να μπορώ να υποδύομαι όμορφους κι ενδιαφέροντες ανθρώπους ανεξάρτητα από τη σεξουαλικότητά τους. Να μην μπαίνω εγώ σε κάποιο ρόλο αλλά να τον αφήνω να με κατακτήσει, να διαχυθεί σε μένα.
Ναι, εννοείται ότι θέλω να δοκιμαστώ και σε άλλους ρόλους, δεν θα το εκβιάσω όμως αυτό υποκρινόμενος κάτι που δεν είμαι.
Η «αναμέτρηση» με queer χαρακτήρες εμβάθυνε την αυτοσυνειδησία μου και καθόλου δεν μετανιώνω γι΄αυτές μου τις επιλογές. Προτιμώ πάντως να με κρίνουν όχι για τους ρόλους μου καθαυτούς αλλά για τη δουλειά που έκανα πάνω τους.
Όσο για το «περιθωριακός»... έζησα ξέρεις κι εγώ μια εποχή στην κόψη του ξυραφιού, έκανα καταχρήσεις, υπήρξα «κοινωνικά απροσάρμοστος», δεν ήξερα ποιος ήμουν και τι ήθελα – αυτά τα τελευταία, ακόμα τα ψάχνω!
Σε αντίθεση βέβαια με τους ήρωες που υποδύομαι στο Sauvage ή το Jonas/Boys, είχα κάποιες δικλείδες ασφαλείας, είχα τις σπουδές μου κι ανθρώπους που με αγαπούσαν. Δεν ένιωθα επίσης παρακμιακός ή «καταραμένος», διατηρούσα μια περιπετειώδη, παιγνιώδη διάθεση.
Το τρέιλερ του Boys (Jonas)
— Αποκαλείς εαυτόν faggot αντί για gay, κάτι που δημιούργησε αντιδράσεις.
Δεν έχω κανένα θέμα με τους όρους. Γκέι, κουίρ, ομοφυλόφιλος, ΛΟΑΤΚΙ κ.λπ., καθένας μπορεί να αποκαλείται όπως θέλει. Δεν θέλω καν να βάζω τις σεξουαλικές επιθυμίες καθενός σε κουτάκια, υπάρχουν άλλωστε πολλοί τρόποι να υπάρχεις ως ομοφυλόφιλος, στρέιτ ή ό,τι άλλο, προσωπικά ας πούμε κάποιες φορές λειτουργώ και σαν bisexual. Οι ονομασίες δεν είναι προφυλακτικά ώστε να χρειάζεται να τις «φοράμε» κάθε φορά που κάνουμε σεξ!
Αν δηλώνω faggot είναι επειδή πιστεύω ότι πρέπει να επανοικειοποιούμαστε τέτοιους προσβλητικούς, υποτίθεται, όρους και να τους επιστρέφουμε πίσω στην κοινωνία που τους «εφηύρε» προσδίδοντάς τους θετικό πρόσημο.
Ζήσαμε, ξέρεις, πολύ καιρό μέσα στον φόβο μη μας «βγει το όνομα», ας τους το πετάμε οι ίδιοι πλέον κατάμουτρα ώσπου να το συνηθίσουν, αποβάλλοντας έτσι κάθε αρνητική χροιά!
Θα μπορούσα, ξέρεις, να δηλώνω και «σκύλα» – και τι έγινε; Αν έτσι νιώθω, δεν νομίζω ότι προσβάλλω κανέναν. Όλα αυτά εξάλλου είναι απλώς παιχνίδια της γλώσσας και του μυαλού – οι επίσημοι, «πολιτικά ορθοί» όροι για την ομοφυλοφιλία είναι κάτι άλλο.
— Έχεις πάντως κι ο ίδιος παραδεχτεί ότι οι απόψεις σου για την γκέι σκηνή δεν ακούγονται πολιτικά ορθές, τα ίδια τα θέματα που θίγουν οι κινηματογραφικοί σου ρόλοι (εργασία στο σεξ, χρήση ουσιών, περιθώριο, ενδοκοινοτική βία και διακρίσεις) αποτελούν ταμπού για αρκετό κόσμο.
Είμαστε μάλλον υπερευαίσθητοι στις κριτικές ακόμα κι όταν προέρχονται μέσα από την ίδια τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Έχει νομίζω αποδειχθεί ότι οι προνομιούχοι λευκοί αστοί γκέι μπορεί να είναι εξίσου συντηρητικοί, «μάτσο», ρατσιστές και σεξιστές με τους αντίστοιχους στρέιτ.
Δεν θα ήθελα να γίνω κάτι τέτοιο, ούτε μου αρέσει αυτός ο υπεροπτικός τρόπος ζωής του στιλ να είμαι εγώ εξασφαλισμένος, να περνάω καλά κι όλοι οι άλλοι να πάνε να πηδηχτούν.
Είναι καλό να νιώθει κανείς περήφανος γι΄αυτό που είναι, συχνά όμως συμβαίνει οι ομοφυλόφιλοι και τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα να χρησιμοποιούνται από τις κυβερνήσεις.
Απεχθάνομαι τον κυνισμό, την απληστία, την υποκρισία, την κοινωνική αναλγησία και τις διακρίσεις κάθε μορφής, είτε οικονομικές, είτε κοινωνικές, είτε αφορούν το φύλο, τη φυλή ή τη σεξουαλικότητα.
Ο Ζαν Ζενέ έλεγε ότι αν δεις να χτυπούν ένα εργάτη, μια γυναίκα ή έναν μαύρο, μην βλέπεις τον εργάτη, τη γυναίκα ή τον μαύρο αλλά έναν άνθρωπο απροστάτευτο που τον βασανίζουν κι αυτό θα έπρεπε να σε εξοργίζει από μόνο του.
— Αναφέρεσαι συχνά στο σώμα ως εργαλείο. Εντάσσεται άραγε αυτό σε μια πολιτική του σώματος και αν ναι, θα πρέπει λες να ξαναεφεύρουμε, να αναδιατυπώσουμε αυτή την πολιτική;
Δεν έχω κάποια αποκαλυπτική εικόνα για το μέλλον, κάποια μυστικιστική και ιστορικά προδιαγεγραμμένη ερμηνεία του κόσμου όπως π.χ. ο καθολικισμός, εκτιμώ όμως ότι καταρχήν πρέπει να γνωρίσουμε καλύτερα τα σώματά μας και να συμφιλιωθούμε με αυτά. Πρόκειται για μια αυτογνωσία υπό συνεχή αναθεώρηση.
Εμείς, τα σώματά μας, οι επιθυμίες μας όπως κι ο κόσμος γύρω μας εξελίσσονται, μεταβάλλονται διαρκώς, ειδικά όσο διατηρείς ανοικτούς ορίζοντες. Όλο αυτό τώρα βεβαίως και έχει ή μπορεί να αποκτήσει επίσης πολιτική χροιά, είναι όμως καταρχήν βίωμα.
— Η άποψη σου για τον πρόεδρο Μακρόν και τα Κίτρινα Γιλέκα;
Η Γαλλία ήδη από το γύρισμα της χιλιετίας και με το πρόσχημα της τρομοκρατίας έχει μπει σε μια φάση στρατιωτικοποίησης και φασιστικοποίησης.
Υπάρχει πρόβλημα οικονομικό και κοινωνικό, έξαρση του αυταρχισμού και του εθνικισμού επίσης, η ατμόσφαιρα θυμίζει όσο πάει την Ιταλία και τη Γερμανία στις δεκαετίες του '20 και του '30. Εδώ βλέπεις μέχρι και γκέι να ψηφίζουν τη Λεπέν...
Ο Μακρόν είναι ένας τεχνοκράτης πολιτικός καριέρας και μάλλον «λίγος» για τις περιστάσεις, τα Κίτρινα Γιλέκα μια αναμενόμενη από καιρό αντίδραση.
Πρόκειται βέβαια για ένα κίνημα αρκετά πολύπλοκο για να το κρίνει κανείς με συμβατικούς όρους και να αποφασίσει αν αξίζει ή όχι να το στηρίξει, είναι εντούτοις μια ενδιαφέρουσα διαδικασία σε εξέλιξη.
— Η σχέση σου με τη «νονά» σου Μπεατρίς Νταλ;
Αγαπώ ιδιαίτερα την Μπεατρίς, είναι μια ξεχωριστή ηθοποιός και προσωπικότητα, έξυπνη, δοτική και γενναιόδωρη. Έχουμε γίνει πολύ καλοί φίλοι, όχι πάντως ζευγάρι όπως πιθανόν νομίζουν μερικοί!
Το καλύτερο είναι ότι γνωριστήκαμε τυχαία σε κάποιο μπαρ, δεν μας σύστησε κάποιος, δεν ήταν δηλαδή μια γνωριμία «προκάτ», υπήρξε μάλιστα εξαρχής αμοιβαία ειλικρίνεια και εκτίμηση.
— Άλλοι ηθοποιοί που θαυμάζεις και σε έχουν επηρεάσει;
Α, είναι πολλοί, το ίδιο και οι επιρροές μου! Μου αρέσει πολύ ο Ζεράρ Ντεπαρτιέ από τους «κλασικούς», ο Τζόναθαν Ρις Μέγιερς επίσης.
Προτιμώ όμως ξέρεις να αποφεύγω τέτοιου είδους κρίσεις γιατί πολλές φορές τυχαίνει άνθρωποι που θαυμάζεις να σε απογοητεύσουν εντελώς αν τους γνωρίσεις από κοντά. Για την ακρίβεια, είναι προτιμότερο να μη συναναστραφείς ποτέ τα ινδάλματά σου.
— Είναι η πρώτη σου φορά στην Ελλάδα;
Ναι και η ιδέα με έχει ενθουσιάσει! Χαίρομαι που χάρη στο Outview, ένα αξιόλογο κινηματογραφικό φεστιβάλ, θα έχω αυτή την ευκαιρία.
Γνωρίζω βέβαια πολλά από το σχολείο ακόμα για τα μνημεία, την αρχαία ιστορία και μυθολογία της, από εκεί άλλωστε ξεκινά η ιστορία της Ευρώπης, ευκαιρία οπότε να πάρω μια γεύση από την πραγματική, τη σημερινή Ελλάδα. Θα ήθελα επίσης πολύ να δω μια ανατολή στην Ακρόπολη.
— Τι θα επιθυμούσες περισσότερο;
Ένα γυάλινο σπίτι με έναν μεγάλο, κατάφυτο κήπο δίπλα στους καταρράκτες ενός ποταμού, να ξυπνάω και να κοιμάμαι με τον ήχο των νερών που πέφτουν.
— Μόνος;
Ας καταφέρω πρώτα να φτιάξω τη ζωή μου όπως τη θέλω και ύστερα βλέπω αν και με ποιο πρόσωπο αξίζει να τη μοιραστώ!
To τρέιλερ του Sauvage
Info
Ο Φελίξ Μαριτό θα παρευρεθεί στις προβολές των ταινιών του «Jonas» (19:20) και «Sauvage» (21:30), το Σάββατο 13 Απριλίου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, στο πλαίσιο του 12ου Outview Film Festival.
Mετά τις προβολές των ταινιών και το Q&A, μπορείτε να γνωρίσετε από κοντά τον Felix Maritaud στο Shamone.