Καταρχάς, να σας ρωτήσω γιατί επιλέξατε Αριστοφάνη;
Γιατί αυτός ο σατιρικός ποιητής -ξεχνάμε μερικές φορές την ιδιότητα του Αριστοφάνη ως ποιητή, τον βλέπουμε μόνο ως επιθεωρησιογράφο- διεισδύει βαθιά στην ανθρώπινη ψυχή με χιούμορ και ανατρεπτικότητα.
Επίκαιρος είναι;
Όλοι οι μεγάλοι ποιητές είναι επίκαιροι. Κι όλες οι εποχές είναι λίγο πολύ ίδιες, με τα πάνω τους και με τα κάτω τους. Οι άνθρωποι παραμένουν γοητευτικά αδιόρθωτοι, οπότε πώς μπορεί να μην είναι επίκαιρος; Είναι τόσο επίκαιρος όσο και ο Ευριπίδης, είναι της ίδιας μεγαλοσύνης και της ίδιας βαθιάς ματιάς στα πράγματα. Είναι αληθινοί ποιητές.
Υπάρχει Αριστοφάνης στην Ελλάδα του 2010;
Όχι, δεν υπάρχει.
Η σάτιρα από τη μία είναι στο στόχαστρο κι από την άλλη εξυπηρετεί τα media...
Δεν είναι σωστό αυτό. Η σάτιρα ενοχλεί τους αστούς, τους βολεμένους, που δεν θέλουν κανείς να μιλάει για τα κακώς κείμενα, τους ανθρώπους που δεν έχουν ανατρεπτική διάθεση για τα πράγματα, τους ανθρώπους που έχουν αποκηρύξει τη ρήξη. Αυτοί λοιπόν δίκαια θα στραφούν εναντίον της σάτιρας, αυτούς όμως τους έχουμε γραμμένους εδώ και πολλά χρόνια, έτσι κι αλλιώς, στα παλιά μας τα παπούτσια.
Η κοινωνία την αντέχει τη σάτιρα;
Όχι απλά την αντέχει, μα την επιζητά. Είναι από τα καλύτερα συστατικά της κοινωνίας η σάτιρα. Υγιής κοινωνία δεν υπάρχει χωρίς τη σάτιρα. Δεν τίθεται θέμα αν την αντέχει, τη χρειάζεται απόλυτα. Τη μαλακία δεν αντέχει. Την ανοησία και όλα αυτά τα πράγματα που έχουν να κάνουν με οπισθοδρόμηση. Οι άνθρωποι κοιτάνε πάντα μπροστά και η σάτιρα αμείλικτα καταστρέφει και ειρωνεύεται οτιδήποτε ο χρόνος το 'χει τελειώσει και στρέφει προς τα εμπρός για μία νέα εποχή.
Ποιος είναι ο λόγος που επιλέξατε τον Βασίλη Χαραλαμπόπουλο για τον ρόλο της Λυσιστράτης;
Είναι από τους αγαπημένους μου συνεργάτες, εδώ και δέκα χρόνια δουλεύουμε μαζί. Δουλέψαμε μαζί πρόσφατα με τον Βροχοποιό...
Εννοούσα γιατί επιλέξατε άντρα ηθοποιό για τη Λυσιστράτη.
Η Λυσιστράτη είναι ένα έργο γραμμένο για τον πόλεμο και για την ουτοπική εξέγερση των γυναικών εναντίον των ανδρών προκειμένου να σταματήσει επιτέλους αυτή η ιστορία του πολέμου. Είναι μια ποιητική σάτιρα για τον άντρα και τη γυναίκα, για τον έρωτα, για τον πόλεμο. Η διανομή των ρόλων δεν είναι μόνο σε άντρες, η Λυσιστράτη είναι όμως άντρας -όπως και οι υπόλοιποι γυναικείοι ρόλοι που παίζονται από άντρες σε μια ειδική συνθήκη που έχει η παράσταση- σε μια προσπάθεια να κατανοήσουμε τη θηλυκή πλευρά του εαυτού μας, να γοητευτούμε από μια γυναικεία αντίληψη των πραγμάτων, για να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη αίσθηση της πραγματικότητας. Οι γυναίκες στο έργο λειτουργούν σαγηνευτικά, φαντασιωτικά και ταυτόχρονα ως στοιχεία επιθυμίας, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί αυτό που οι μελετητές του Αριστοφάνη ονομάζουν «ιερός γάμος», δηλαδή «η μεγάλη συνουσία», για να σταματήσει και ο πόλεμος, να σταματήσουν και όλα αυτά που μας φέρνουν πιο κοντά στον θάνατο. Είναι η επιθυμία της άνοιξης, και για να πραγματοποιηθεί αυτή η επιθυμία της άνοιξης πρέπει πρώτα να δημιουργηθεί η απόλυτη ερωτική σχέση μεταξύ ενός άντρα και μίας γυναίκας. Αυτό λοιπόν το παιχνίδι του αντρικού και του γυναικείου στοιχείου στην παράσταση με έκανε να θέλω οι άντρες να βουτήξουν βαθιά στη θηλυκή νοοτροπία και αίσθηση για να γίνουν πιο πλήρεις.
Γιατί πάλι Λυσιστράτη, τι νέο έχει να προσφέρει η δική σας παράσταση;
Εννιά έργα έγραψε όλα κι όλα ο Αριστοφάνης, άρα κάποια στιγμή θα ανεβεί ξανά στην Επίδαυρο. Κι είναι έργο δυνατό, είναι έργο αιχμηρό, είναι έργο που αγαπάει ο κόσμος, ένα έργο που χτυπάει καίρια στα ζητήματα, έχει πλάκα, είναι βωμολόχο, είναι αστείο, είναι ανατρεπτικό, γιατί να μην ανεβαίνει; Ένα έργο με τέτοιες αρετές δεν μπορεί να μένει στα αζήτητα. Είναι ένα έργο που οι ηθοποιοί χαίρονται ιδιαίτερα να το παίζουν, άντρες και γυναίκες, επειδή έχει καταπληκτικούς ρόλους.
Σκηνοθετικά, τι νέο έχει να προσφέρει η δική σας Λυσιστράτη;
Σκηνοθετικά είναι όλο ανατρεπτικά ανεβασμένο, από την αρχή μέχρι το τέλος. Είναι ιδωμένο με σύγχρονη, σημερινή ματιά, δεν ανατρέχει σε ρετρό καταστάσεις του '20 και του '50 ή του '60. Το έργο γίνεται τώρα και ανατέμνει με σατιρική διάθεση πρώτα απ' όλα τη σχέση άνδρα-γυναίκας και μετά τη σχέση πόλεμος-άνθρωπος. Δεν είναι ένα ήσυχο, συντηρητικό ανέβασμα η Λυσιστράτη, είναι ένα ανέβασμα που ψάχνει το νόημα του έργου, ακόμα και τη φόρμα του αριστοφανικού ανεβάσματος. Για να μην ανεβαίνουν τα έργα με τρόπους που δοκιμάστηκαν και επιβεβαιώθηκαν στη δεκαετία του '80, κάνουμε μια πρόταση για το πώς μπορεί να ανέβει σήμερα, με σημερινά ερεθίσματα ο Αριστοφάνης. Εκεί θα έρθει το καινούργιο. Λεπτομέρειες όταν δείτε στην παράσταση.
σχόλια