3D Printing. Είναι η τεχνολογία που, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Τύπου και των ειδικών, πρόκειται να φέρει στο άμεσο μέλλον τη μεγάλη επανάσταση σε μια σειρά από τομείς που θα επηρεάζουν την καθημερινότητά μας και που συγκεντρώνει ήδη επενδύσεις πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.
Σε καθημερινή βάση δημοσιεύματα αναφέρουν ότι μέσω αυτής της τεχνικής, που μέρα με την ημέρα γίνεται πιο φθηνή και πιο προσβάσιμη σε όλους, έχουν ήδη εκτυπωθεί από μικροαντικείμενα, έπιπλα, αντικείμενα τέχνης, έως εξαρτήματα διαστημοπλοίων, ανθρώπινα όργανα και προσθετικά μέλη, ενώ, σχετικά πρόσφατα, ένα αρχιτεκτονικό γραφείο από το Άμστερνταμ χρησιμοποίησε το 3D printing για να εκτυπώσει σε μεγάλη κλίμακα (1:1) ένα ολόκληρο σπίτι.
Το 3D printing όντως μας δίνει την ευκαιρία να πειραματιστούμε με τη φόρμα, με τον χώρο γενικά, αφού μας βοηθάει να δώσουμε ασυνήθιστα σχήματα στο αρχιτεκτονικό μας σχέδιο και να το μεταφέρουμε από τον υπολογιστή στον εκτυπωτή.
Με τη βοήθεια της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών που πρόκειται να διοργανώσει την έκθεση «3D Printing: Μια έκθεση από το μέλλον... τώρα», η οποία θα διαρκέσει από 15/12 μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2015, βρεθήκαμε στις εγκαταστάσεις του αρχιτεκτονικού γραφείου DUS Architects, προκειμένου να δούμε από κοντά την τεχνολογία που ενδέχεται να αλλάξει προς το καλύτερο τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, προσφέροντας μια οικολογική λύση στο οικιστικό πρόβλημα πολλών χωρών. Μια τεχνική που συγκέντρωσε πρόσφατα την προσοχή των μεγαλύτερων ενημερωτικών δικτύων του κόσμου και προκάλεσε το ενδιαφέρον ακόμα και του Προέδρου των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, στον οποίο έγινε λεπτομερής παρουσίαση του έργου.
Στις φιλόξενες εγκαταστάσεις του 3D Print Canal House, ενός χώρου που δέχεται καθημερινά επισκέπτες αλλά και εθελοντές που επιθυμούν να συνεισφέρουν με κάθε τρόπο, είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε με τη συν-ιδρύτρια του αρχιτεκτονικού γραφείου DUS Architects, Hedwig Heinsman, και την Ελληνίδα αρχιτέκτονα και ειδικό επί θεμάτων 3D printing, Φωτεινή Σετάκη. Δύο ανθρώπους που οραματίστηκαν και κάνουν πράξη την τρισδιάστατη εκτύπωση ενός παραδοσιακού καναλόσπιτου, όπως αυτά που στολίζουν τα κανάλια του Άμστερνταμ.
Σε αυτή τους την προσπάθεια συνέβαλαν τόσο οι Δημοτικές Αρχές όσο και η εταιρεία Henkel, που προμηθεύει –ως μόνιμος συνεργάτης πια– τους DUS Architects με την οικολογική ανακυκλωμένη πρώτη ύλη.
Όπως μας εξήγησε η Hedwig Heinsman, το υλικό Macromelt, που προέρχεται από ένα μείγμα ανακυκλωμένου πλαστικού και φυτικών ελαίων, θερμαίνεται στους 170 βαθμούς και παίρνει σχήμα μέσω του μεγάλης κλίμακας 3D εκτυπωτή KamerMaker, ύψους 3 μέτρων, που βρίσκεται εγκατεστημένος στο σημείο κατασκευής του 3D Print Canal House. Από τον εκτυπωτή παράγονται τα εξαρτήματα, που σαν γιγαντιαία lego συναρμολογούν κατόπιν κομμάτι-κομμάτι το σπίτι.
Η περιοχή όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του 3D Ρrint Canal House ήταν ιδιοκτησία της Shell, που, όπως μας είπε η κ. Heinsman, «πουλήθηκε στον δήμο της πόλης για τη δημιουργία οικιστικής ζώνης, όμως μετά την κρίση τα σχέδια εγκαταλείφθηκαν και έμεινε ανεκμετάλλευτη». Αυτό το γεγονός έδωσε την έμπνευση στους DUS Architects να δημιουργήσουν εκεί έναν κόμβο καινοτομίας ανεγείροντας το τρισδιάστατα εκτυπωμένο σπίτι. Μάλιστα, όπως μας εξήγησε η Heinsman, «ο δήμος, που είναι πλέον συνεργάτης στο πρότζεκτ, χαρακτήρισε το συγκεκριμένο σημείο "Free Zone", πράγμα που σημαίνει ότι οι κατασκευαστικοί κανόνες και οι περιορισμοί έγιναν ελαστικότεροι, ώστε να έχουμε την ευκαιρία να πειραματιστούμε με την κατασκευή, αρκεί να τηρούνται οι κανόνες ασφαλείας. Αυτό μας έλυσε τα χέρια».
Ας δούμε, όμως, πώς ξεκίνησε η ιδέα του 3D Print Canal House πριν από περίπου τρία χρόνια.
H κ. Heinsman θυμάται ότι «είχαμε έναν μικρό 3D εκτυπωτή στο γραφείο μας και τον χρησιμοποιούσαμε για να κατασκευάσουμε μακέτες για τα έργα μας. Στην πορεία, όλο και συχνότερα ερχόταν στις συζητήσεις μας το πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το 3D printing σε μεγαλύτερη κλίμακα. Το γραφείο μας προωθεί την ιδέα μιας sexy, social αρχιτεκτονικής, που βασίζεται στο υψηλής ποιότητας design, με τη βοήθεια ψηφιακών interfaces αλλά και των social media, ώστε να είμαστε σε έναν συνεχή διάλογο με το κοινό μας. Ο λόγος που ξεκινήσαμε να χρησιμοποιούμε το 3D printing ήταν για να πυροδοτήσουμε έναν διάλογο για το κατά πόσο είναι εφικτό οι άνθρωποι να μπορούν να σχεδιάζουν από μόνοι τους τα κτίρια στα οποία θα ζήσουν και να τα υλοποιούν μέσω της τρισδιάστατης εκτύπωσης. Μας ενδιέφεραν και οι πιθανότητες που ανοίγονται μέσω αυτού».
Βλέπουμε τον εκτυπωτή KamerMaker περίπου όπως το CD player, μια συσκευή που ξεκίνησε την ψηφιοποίηση της μουσικής και μας έφερε σταδιακά στο σήμερα, στην εποχή του streaming και του Spotify
Οι DUS Architects, μάλιστα, αγόρασαν ένα container μέσω eBay και το εγκατέστησαν έξω από τα γραφεία τους, τοποθετώντας εκεί τον μεγάλο 3D εκτυπωτή KamerMaker. Έτσι, τράβηξαν την προσοχή τόσο των περίοικων όσο και των τοπικών media, γεγονός που οδήγησε σε μια άνευ προηγουμένου δημοσιότητα και προβολή από τα διεθνή media.
H δημοσιότητα αυτή, μας περιγράφει η κ. Heinsman, ήταν που άνοιξε τις πόρτες του δήμου κι έδωσε την ευκαιρία στο γραφείο να παρουσιάσει τα πλάνα του για την αναμόρφωση της περιοχής αυτής στην καρδιά της πόλης και τη μετατροπή της σε κόμβο καινοτομίας.
Στην ερώτησή μας για το μέλλον, τις προοπτικές και τις προκλήσεις που κρύβει αυτή η τεχνολογία τόσο για τους ανθρώπους όσο και για το ίδιο το επάγγελμα του αρχιτέκτονα, η κ. Heinsman μας απάντησε: «Βλέπουμε τον εκτυπωτή KamerMaker περίπου όπως το CD player, μια συσκευή που ξεκίνησε την ψηφιοποίηση της μουσικής και μας έφερε σταδιακά στο σήμερα, στην εποχή του streaming και του Spotify», εικάζοντας ότι κάτι παρόμοιο ίσως να συμβεί και με την αρχιτεκτονική.
Μας περιγράφει με χιουμοριστικό τρόπο ότι το 3D printing τους κάνει να νιώθουν λίγο σαν τον Λεονάρντο ντα Βίντσι όταν ανακάλυπτε τις χρήσεις ενός νέου εργαλείου. Παντογνώστες, δηλαδή, που μέσω του 3D printing καταφέρνουν να συνδυάζουν πολλές ειδικότητες (όπως αυτές του μηχανικού, του κατασκευαστή και του αρχιτέκτονα), εξελίσσοντας την επιστήμη τους και τις τεχνικές κατασκευής σπιτιών.
Της λέω ότι το εντυπωσιακό με το 3D Print House είναι ότι μοιάζει με ένα open source έργο (στα πρότυπα του λογισμικού ανοιχτού κώδικα), όπου ο καθένας μπορεί να συμβάλει σε αυτό αλλά και να μάθει πώς γίνεται, γεγονός που το καθιστά ακόμη πιο σημαντικό.
Και η κ. Heinsman αλλά και η Φωτεινή Σετάκη μου εξηγούν ότι ο κόσμος θέλει να βοηθήσει και να μάθει από αυτό το πρότζεκτ. Δέχονται συχνά επισκέψεις από καθηγητές πανεπιστημίων αλλά και στελέχη πολυεθνικών που έχουν σκοπό να μοιραστούν τη γνώση που αποκομίζουν καθημερινά από την τεχνική αυτή του χτισίματος ενός σπιτιού μέσω 3D printing. «Τηρουμένων των αναλογιών, ως έναν βαθμό είναι ένα open source project που στηρίζεται σε υλικά open source, όπως ο εκτυπωτής UltiΜaker, που υποστηρίζεται από μια τεράστια κοινότητα χρηστών οι οποίοι ανταλλάσσουν γνώσεις μέσω forum, και αρκετά συχνά στρεφόμαστε προς αυτούς, όταν αντιμετωπίζουμε κάποιο πρόβλημα».
Βέβαια, αυτή η οpen source φύση του πρότζεκτ, μας εξηγεί η κ. Heinsman, δέχεται κάποιες προκλήσεις, ιδίως μετά τη σύναψη συνεργασίας μεταξύ ενός μικρού και νεαρού σε ηλικία αρχιτεκτονικού γραφείου με πολυεθνικές, οι οποίες θέτουν νέα όρια ως προς το πόσο «ανοιχτό» μπορεί να είναι από ένα σημείο και μετά το πρότζεκτ.
Η συζήτησή μας με την κ. Heinsman περιστρέφεται γύρω από τα υλικά κατασκευής των τρισδιάστατα εκτυπωμένων σπιτιών αλλά και την ευελιξία που προσφέρει το 3D printing στον πειραματισμό με νέες αρχιτεκτονικές φόρμες, χαρακτηριστικά που δεν επιτρέπουν σε μεγάλο βαθμό τα παραδοσιακά υλικά, όπως το τσιμέντο.
«Το 3D printing όντως μας δίνει την ευκαιρία να πειραματιστούμε με τη φόρμα, με τον χώρο γενικά, αφού μας βοηθάει να δώσουμε ασυνήθιστα σχήματα στο αρχιτεκτονικό μας σχέδιο και να το μεταφέρουμε από τον υπολογιστή στον εκτυπωτή, για να δούμε κατά πόσο είναι εφαρμόσιμα. Φανταστείτε να δημιουργείται μια εφήμερη κατασκευή για μια έκθεση, φέρ' ειπείν, με ένα παράξενο σχήμα. Μετά το πέρας της χρήσης της μπορούμε να την ανακυκλώσουμε, λιώνοντάς την, για να κατασκευάσουμε κάτι άλλο με το υλικό αυτό. Αυτό που μας απασχολεί τώρα είναι πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε τρισδιάστατα εκτυπωμένα υλικά, όπως το ξύλο, μπολιάζοντας το υλικό μας με μπαμπού, κάτι που αποδεικνύεται ιδιαίτερα δύσκολο».
Μέσα από τη συζήτησή μας για τα υλικά κατασκευής του τρισδιάστατα εκτυπωμένου σπιτιού οι ιδέες της κ. Heinsman είναι χειμαρρώδεις. Μου λέει χαρακτηριστικά: «Γνωρίζω ότι η Ελλάδα παράγει υψηλής ποιότητας μάρμαρο. Ίσως θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε με εταιρείες εξόρυξης μαρμάρων και να χρησιμοποιήσουμε όλους αυτούς τους τόνους μαρμαρόσκονης στο μείγμα μας για να δημιουργήσουμε ένα υλικό που θα μοιάζει με μάρμαρο, δίνοντας νέες προοπτικές στο design».
Στο τέλος της συζήτησής μας τη ρωτάω ποιο είναι το όραμά της ως αρχιτέκτονα για την τεχνολογία του 3D printing.
Η κ. Heinsman μου απαντά: «Εν τέλει, μέσω του 3D printing ίσως ανακαλύψουμε τις κοινωνικές προεκτάσεις που έχει αυτή η τεχνολογία αλλά και τον ρόλο που θα κληθεί να παίξει ο αρχιτέκτονας στη νέα αυτή εποχή. Μην ξεχνάτε ότι όλα τα επαγγέλματα εξελίσσονται, ειδικά στην εποχή των ψηφιακών μέσων. Μόλις τώρα αρχίσαμε να ξύνουμε την επιφάνεια ενός νέου, συναρπαστικού κόσμου».
3D Printing: Μια έκθεση από το μέλλον... τώρα. Καθημερινά 12:00 - 21:00
15/12 /14- 31/1/15
Στον εκθεσιακό χώρο της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών.
Λεωφ. Συγγρού 107, 210 9005800
σχόλια