Η Αμερική ετοιμάζεται για μια δραματική κορύφωση της πανδημίας που ο γενικός αρχίατρος των ΗΠΑ αποκάλεσε το «Περλ Χάρμπορ» της εποχής, αλλά την ίδια στιγμή οι πρώτοι Αμερικανοί που ανέρρωσαν από κορωνοϊό, ζουν ελεύθερα δοκιμάζοντας τα όρια της ανοσίας τους.
Η Κρίστι Καράς με τον σύζυγό της και ένα φιλικό ζευγάρι ήταν οι πρώτοι άνθρωποι στις ΗΠΑ που διαγνώστηκαν με τον νέο κορωνοϊό. Και αυτή και ο σύζυγός της είχαν εκδηλώσει υψηλό πυρετό και ξηρό βήχα αλλά ο οργανισμός τους βγήκε τελικά νικητής από την μάχη με τον δυνητικά θανατηφόρο ιό. Ήταν ελεύθεροι, υγιείς και τους έλειπε η ανθρώπινη επαφή.
Πλέον έχει περάσει μιάμιση εβδομάδα από τα τελευταία συμπτώματα και δεν θεωρούνται φορείς ενώ ένας ερευνητής είπε χαρακτηριστικά στην Καράς ότι είναι από τα πιο ασφαλή άτομα σε όλη την χώρα. Τα δύο ζευγάρια από το Σιάτλ έχουν περάσει στην φάση που η υπόλοιπη Αμερική ονειρεύεται ακόμα. Στα μέσα Μαρτίου, μόλις 5.000 άτομα είχαν διαγνωστεί στις ΗΠΑ και αρκετοί από αυτούς εξακολουθούν να χρησιμοποιούν μάσκες οξυγόνου και να βήχουν. Άλλοι πέθαναν.
Όμως το πρώτο κύμα των ασθενών που επέζησαν αρχίζει να μεγαλώνει, απολαμβάνοντας αυτό που οι ειδικοί των λοιμωδών νοσημάτων αποκαλούν επίκτητη ή προσαρμοστική ανοσία. Ψωνίζουν στα σούπερ μάρκετ χωρίς μάσκες και γάντια, αγγίζουν πόμολα χωρίς να νοιάζονται. Κάνουν άσκοπες μετακινήσεις. Προσκαλούν φίλους. Αγκαλιάζονται.
Ενώ οι περισσότεροι Αμερικανοί προσπαθούν απεγνωσμένα να αποφύγουν την μόλυνση από το κορωνοϊό, ενώ τα κρούσματα έχουν ξεπεράσει τις 530.000 στην χώρα, αρκετοί ασθενείς που ανέρρωσαν, μιλούν στους New York Times για την πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνουν.
Γιατροί και νοσηλευτές που έγιναν καλά, επιστρέφουν στα νοσοκομεία και αναπληρώνουν για τους άρρώστους συναδέλφους τους που ακόμη το παλεύουν. Άλλοι έζησαν αλλά έμειναν άνεργοι και τώρα δωρίζουν το αίμα τους σε εταιρείες βιοτεχνολογίας, καθώς οι ερευνητές προσπαθούν να ανακαλύψουν τρόπους θεραπείας με βάση τα αντισώματά τους. Είναι ευγνώμονες που ζουν.
«Ο γιος μου συνεχώς με ρωτούσε "Θα πεθάνει ο μπαμπάς; Θα πεθάνει σήμερα;» θυμάται ο 38χρονος Κλέμεντ Τσο, καθηγητής κολεγίου, ο πρώτος ασθενής με Covid-19 που εισήχθη στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του πανεπιστημιακού νοσοκομείου της Γιούτα. Πρόσφατα πήρε εξιτήριο. «Ήταν καλό που είμαι σε θέση να πω στον γιο μου, "όχι"». Άλλαξε τον λογιαριασμό του στο Twitter σε «Κλέμνεντ "νίκησα τον COVID-19" Τσο».
Κάποιοι λένε ότι αισθάνονται ενοχές, για την πιθανότητα να διέσπειραν τον ιό, πριν η ύπαρξή του γίνει ευρέως γνωστή, με αποτέλεσμα άλλοι να μην αναρρώσουν. «Από το πλοίο μας πέθαναν 11», λέει ο 67χρονος Καρλ Γκόλντμαν, που πέρασε 29 ημέρες σε μονάδα απομόνωσης στη Νεμπράσκα, αφού αποβιβάστηκε από το κρουαζιερόπλοιο Diamond Princess. Στα μέσα Φεβρουαρίου, το κρουαζιερόπλοιο είχε τα περισσότερα καταγεγραμμένα κρούσματα εκτός Κίνας. «Θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε από εμάς», λέει για τους νεκρούς.
Στην Ιταλία, τοπικοί αξιωματούχοι πρότειναν πιστοποιητικά ανοσίας, που θα επιτρέπουν σε όλους όσοι έχουν αντισώματα στον ιό να κινούνται ελεύθερα και να επιτρέψουν στις δουλειές τους - μια ηθικά αμφιλεγόμενη πρόταση σχετικά με το ιατρικό απόρρητο που ωστόσο συζητείται και στον Λευκό Οίκο. Ακόμα και στην απουσία κάποιας επίσημης πολιτικής, οι άνθρωποι που ανέρρωσαν δηλώνουν ότι προβληματίζονται για τις ευθύνες που συνοδεύουν την δύναμη της πιθανής τους ανοσίας
«Γνωρίζω πολύ καλά το προνόμιο που έχω να μην φοβάμαι» έγραψε η κα Καράς, συγγραφέας και εκδότρια στην πέμπτη δεκαετία της ζωής της, σε άρθρο της στους Seattle Times.
Όμως η αβεβαιότητα στις ΗΠΑ. Ενώ ο Δρ. Άντονι Φαούτσι, κορυφαίος ειδικός της χώρας σε μολυσματικές ασθένειες, δηλώνει «πραγματικά πεπεισμένος» ότι όσοι αναρρώνουν δεν κινδυνεύουν να νοσήσουν, άγνωστη παραμένει η διάρκεια αυτής της πολύτιμης ανοσίας. Ασαφές παραμένει και το ακριβές χρονικό διάστημα, πέρα από το οποίο όσοι νόσησαν δεν θεωρούνται επίφοβοι να κολλήσουν κάποιον άλλον, ενώ δεν υπάρχουν πάντα διαθέσιμα τεστ που να βεβαιώνουν με αξιοπιστία αν κάποιος είναι πλέον αρνητικός στον κορωνοϊό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα κάποιοι από τους ανθρώπους που ανέρρωσαν να γίνονται στόχοι διακρίσεων και στίγματος από τους γείτονές τους, που φοβούνται ότι θα μολυνθούν.
Το βράδυ που παραδέχτηκαν δημοσίως από τι είχαν νοσήσει, η κα Καράς και ο σύζυγός της άνοιξαν ένα μπουκάλι κρασί που φύλαγαν για κάποια ιδιαίτερη περίσταση. Οι φίλοι τους παρήγγειλαν από ένα κοντινό εστιατόριο BBQ. Απέφυγαν να αναρτήσουν φωτογραφίες από το reunion στο Facebook, γιατί όσο κι αν ήθελαν να στείλουν ένα μήνυμα ελπίδας, φοβήθηκαν μην παρεξηγηθούν πως κομπάζουν για την τύχη τους. «Δεν υπάρχουν πολλοί ακόμα που να το πέρασαν και να είναι καλά».
«Η επιστροφή στην κοινωνία»
Η Ελίζαμπεθ Σνάιντερ δεν ήθελε να φανεί ότι παραβιάζει τους κανόνες για προστασία των γύρω της. Το υπουργείο Υγείας είχε δώσει οδηγία πως, όσοι βρίσκονταν θετικοί στον ιό, μπορούσαν να βγουν από την αυτο-απομόνωση το νωρίτερο επτά ημέρες μετά το πρώτο σύμπτωμα και τουλάχιστον τρεις ημέρες μετά τον τελευταίο πυρετό. Με αυτά τα κριτήρια, ήταν πια ελεύθερη να πετάξει από το Σιάτλ στο Τουξόν, για να επισκεφτεί τους γονείς της.
Η 37χρονη γυναίκα, με PhD στην βιο-μηχανική, είχε διαβάσει τα αποτελέσματα της έρευνας σε πιθήκους που καταδεικνύει ότι οι επιζήσαντες του νέου κορωνοϊού θα είχαν, έστω στην αρχή, ανοσία από επόμενη επιμόλυνση. Θα ήταν πιο χρήσιμο στο Τουξόν, καθώς θα μπορούσε να βγαίνει αυτή για να κάνει τα ψώνια. Σκεφτόταν την μητέρα της που υποφέρει από άσθμα και, ως εκ τούτου, ανήκε σε ομάδα υψηλότερου κινδύνου απέναντι στον κορωνοϊό που προσβάλει βαριά το αναπνευστικό σύστημα σε ποσοστό περίπου 15% των ασθενών.
Όμως η επανένταξη σε μία κοινότητα που είναι σε lockdown, προκαλεί μια αίσθηση διαφορετικής απομόνωσης όπως ανακάλυψε η Σνάιντερ. «Σκεφτόμουν, "πρέπει να τους αναφέρω ότι το πέρασα;"» λέει για τους συνεπιβάτες της στην σχεδόν άδεια πτήση, που όλοι μιλούσαν μεταξύ τους σχεδόν αποκλειστικά για την νόσο Covid-19. «Στο τέλος έκανα την "πάπια"». Μετά από δύο εβδομάδες στην απομόνωση, ο χρόνος με τους γονείς, τα επιτραπέζια και το μαγείρεμα σπιτικών συνταγών ήταν καταπραϋντικές εμπειρίες. Η πτήση επιστροφή στο Σιάτλ ακυρώθηκε, εξαιτίας έλλειψης επιβατών. Στην πτήση που κατόρθωσε να βρει, οι επιβάτες ήταν τόσο λίγοι και τόσο αραιά τοποθετημένοι, που δεν είχε δυνατότητα να μιλήσει με κανέναν.
Στην μέση της πρώτης, 12ωρης βάρδιας της στα επείγοντα περιστατικά, την περασμένη Κυριακή, όταν η Δρ. Ντάρα Κας σιγουρεύτηκε πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι κάποιος μπορεί να αποκτήσει ανοσία στον νέο κορωνοίό. Λίγες μέρες νωρίτερα, η Δρ. Κας είχε διαγνωστεί θετική - μία εξέλιξη όχι εντελώς απρόσμενη αφού τον Μάρτιο φρόντιζε ασθενείς με Covid-19 στο ιατρικό κέντρο του Ίρβινγκ, του πανεπιστημίου Columbia.
Όταν τελείωσε η περιπέτειά της έδωσε αίμα στο πλαίσιο μιας μελέτης, με την ελπίδα ότι θα βοηθούσε και άλλους ασθενείς. Η έρευνα διεξάγεται στο νοσοκομείο Mount Sinai, όπου οι γιατροί προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τα αντισώματα ανθρώπων που ανέρρωσαν, για την θεραπεία άλλων που είναι ακόμα σε άσχημη κατάσταση. Για να διαπιστωθεί αν μπορούν να δωρίσουν πλάσμα, οι εθελοντές εξετάζονται για αντισώματα. Εκείνη τα είχε και με μία δωρεά διάρκειας μίας ώρας, μπορούσε να προσφέρει αρκετό πλάσμα για τρεις ασθενείς.
«Με κάλεσαν» στην μέση της βάρδιας, θυμάται μιλώντας σε τηλεφωνική συνέντευξή της στους NYT, μέσα από το νοσοκομείο, με τις σειρήνες να ακούγονται από το τηλέφωνο και τον ιό να βρίσκεται «παντού» όπως λέει. Εκείνο το πρωινό, ανέβασε στο twitter μια φωτογραφία μέσα από το μετρό, όπου φορούσε μάσκα. «Στον δρόμο για την πρώτη μου βάρδια στα επείγοντα περιστατικά, μετά από τρεις εβδομάδες», έγραψε.
Οι συνάδελφοί της την προετοιμάζουν πλέον για την πρώτη γραμμή και, αν και δεν ήταν η ειδικότητά της, είναι έτοιμη να παρέμβει σε περίπτωση κάποιας καρδιακής ανακοπής ασθενούς, στην θέση συναδέλφων της που δεν έχουν ακόμα μολυνθεί. «Όταν μαθαίνεις ότι έχεις αντισώματα, σου δημιουργείται ένα συναίσθημα υποχρέωσης, να βοηθήσεις. Όλοι οι άλλοι κάνουν την δουλειά τους εξαιρετικά αλλά σε κάποιο επίπεδο υπάρχει ένα φίλτρο τύπου "είσαι αρκετά τυχερή που το πέρασες"».
Ιστορικά, οι επιζώντες λοιμών επωμίζονταν περισσότερες ευθύνες μετά την ανάρρωσή τους. Ο Θουκυδίδης περιγράφει πώς εκείνοι που επιβίωσαν του Λοιμού των Αθηνών, τον 5ο αιώνα π.Χ, φρόντιζαν άλλους που υπέφεραν. Το 1776, ο Τζορτζ Ουάσιγκτον που είχε και ο ίδιος περάσει ευλογιά, έστελνε στην Βοστόνη μόνο τους στρατιώτες που είχαν διαπιστωμένα αναρρώσει από την ασθένεια, εν μέσω της επιδημίας πριν την αναχώρηση των Βρετανών.
«Οι άνθρωποι κατανοούσαν από παλιά πως η ανάρρωση από μια συγκεκριμένη λοίμωξη τους παρείχε ανοσία», λέει ο Μίκαελ Όλντσοουν, επίτιμος καθηγητής ιολογίας και ανοσολογία στο ερευνητικό ινστιτούτο Scripps, και συγγραφέας του βιβλίου «Ιοί, Λοιμοί και Ιστορία». Ωστόσο η ιστορία δεν μπορεί να απαντήσει σε αυτούς, τους επιζώντες, για την ζωή τους εν μέσω lockdown. Με περισσότερους απο 44.000 ανθρώπους να έχουν αναρρώσει στις ΗΠΑ, στο Facebook ήδη σχηματίζονται γκρουπ όπως το Survivor Corps για οργάνωση και επικοινωνία. Αφήνουν μηνύματα στους γιατρούς τους και δεν είναι όλες οι ερωτήσεις εύκολες.
Είναι ασφαλές να βγουν έξω; Τι συμβαίνει όταν ο πυρετός έχει υποχωρήσει αλλά η γεύση και η όσφρηση δεν έχουν επιστρέψει; Επιτρέπεται να αγκαλιάζουν τους δικούς τους; Ένα τεστ αντισωμάτων είναι πάντα σωστό και έχουν σίγουρα, εγγυημένη ανοσία; Η σύγχυση επιτείνεται και από την διαρκή έλλειψη τεστ ενώ κάποιοι νιώθουν ότι στιγματίζονται στις τοπικές κοινωνίες που φοβούνται για πιθανή μετάδοση.
Ο Γουότερ Λάμκιν, 69 σύμβουλος μιας εταιρείας στο Σαιντ Λούις, βγήκε θετικός τον Μάρτιο και πήρε εξιτήριο στις αρχές του Απριλίου. «Δεν μπορώ να μολύνω κανέναν και δεν μπορώ να μολυνθώ», διαβεβαιώνει αλλά όπως λέει νιώθει πως οι άνθρωποι στην γειτονιά του τον επικρίνουν που κυκλοφορεί - κυρίως για τα ψώνια της οικογένειάς τους όπου όλοι οι υπόλοιποι δεν έχουν ακόμα νοσήσει. Όμως για την ώρα δεν μπορεί να βρει διαθέσιμο τεστ. «Αν κανείς δεν μπορεί να σε εξετάσει, τι κάνεις;»
Αυτό που κάνουν όλο και περισσότεροι ασθενείς που ανέρρωσαν πάντως είναι να συμμετέχουν σε έρευνες αντισωμάτων. «Αν υπάρχει μια πιθανότητα να βοηθήσω την ανθρωπότητα, είμαι "μέσα"», λέει ο Ρικ Ράιτ από την Καλιφόρνια. Ο Ράιτ βγήκε θετικός σε επανειλημμένα τεστ, σε βάθος εβδομάδων αλλά δεν είχε κανένα σύμπτωμα. Τελικά οι αρχές έδωσαν τέλος στην καραντίνα του και τώρα, οι επιστήμονες στην start-up φαρμακευτική εταιρεία Augmenta λένε ότι τα αντισώματά του μπορεί να έχουν ιδιαίτερη δυναμική.
Ο 26χρονος Τζέικομπ Μπράουν από το Μανχάταν, πήγε με το ποδήλατό του από το Ιστ Βίλατζ στο Άπερ Ιστ Σάιντ για να δωρίσει αίμα στο πλαίσιο της έρευνας του Mount Sinai. Πρόσφατα έχασε δύο δουλειές εξαιτίας της πανδημίας και δεν νιώθει «παντοδύναμος» με την ανοσία του. «Δεν είμαι εργαζόμενος στον τομέα της υγείας και έτσι δεν μπορώ να τεθώ στην πρώτη γραμμή. Ένας φίλος μου μου είπε, "θα μπορούσες να γλείψεις παγκάκια και να είσαι και πάλι καλά"».
Με πληροφορίες από New York Times
σχόλια