Η Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων είναι μία από τις πιο παλιές βιβλιοθήκες στη Ελλάδα. Ιδρύθηκε από τον δήμαρχο Ανάργυρο Πετράκη το 1835 και στεγάζεται σήμερα στο παραδοσιακό κτίριο επί της οδού Δομοκού 2 στον Σταθμό Λαρίσης. Η συλλογή της περιλαμβάνει σπάνιο εκδοτικό υλικό και αποτελείται από 65.000 τίτλους βιβλίων ποικίλης θεματολογίας, αρχείο εφημερίδων από το 1852 έως το 1999, 900 τίτλους περιοδικών από το 1849 έως σήμερα, ΦΕΚ από το 1833 έως το 2007 και πλούσιο βιβλιακό και φωτογραφικό υλικό για την ιστορία της πόλης.
Στο πλαίσιο της προσφοράς άμεσης πρόσβασης σε μια σπάνια συλλογή βιβλίων σχετικών με την Ιστορία της πρωτεύουσας, με πρωτοβουλία του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, δημιουργείται ένα νέο τμήμα, το οποίο θα είναι αφιερωμένο στην πόλη της Αθήνας και θα φέρει την ονομασία «Αθηναϊκή Βιβλιοθήκη» προς τιμή της πρώτης βιβλιοθήκης της πόλης, η οποία έφερε την ίδια ονομασία. Έτσι, εγκαινιάζεται μια νέα εποχή για τη συλλογή της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Δήμου Αθηναίων και με αυτό τον τρόπο οι λάτρεις του βιβλίου ‒και όχι μόνο‒ καλούνται να την ανακαλύψουν και να εξερευνήσουν γνωστές και άγνωστες πτυχές της πόλης.
Η συλλογή της περιλαμβάνει σπάνιο εκδοτικό υλικό και αποτελείται από 65.000 τίτλους βιβλίων ποικίλης θεματολογίας, αρχείο εφημερίδων από το 1852 έως το 1999, 900 τίτλους περιοδικών από το 1849 έως σήμερα, ΦΕΚ από το 1833 έως το 2007 και πλούσιο βιβλιακό και φωτογραφικό υλικό για την ιστορία της πόλης.
Η Αθηναϊκή Βιβλιοθήκη διαθέτει ήδη σπουδαίο υλικό που χρονολογείται από τον 19ο αιώνα ως σήμερα και καλύπτει τους τομείς της Ιστορίας, της Αρχιτεκτονικής, της Αρχαιολογίας, της Κοινωνίας, της Λαογραφίας, του Περιβάλλοντος και του Πολιτισμού, ενώ ανανεώνεται συνεχώς με νέες εκδόσεις.
«Είναι δανειστική και ακολουθεί τους κανονισμούς της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Δήμου Αθηναίων, όπου υπάρχει μια εξαιρετική συλλογή εφημερίδων και ημερολογίων, στην οποία έχουν πρόσβαση οι ερευνητές. Υπάρχουν τριάντα βιβλία του 19ου αιώνα, εξήντα εκδόσεις ως το 1930, εξήντα ως το 1960 και περίπου 1.000 ως σήμερα» λέει στη LiFO η τμηματάρχης της Βιβλιοθήκης, Βασιλική Λάμπρη.
Στόχος της Αθηναϊκής Βιβλιοθήκης είναι ο εντοπισμός και η συγκέντρωση έντυπου υλικού που θα αφορά την Ιστορία της Αθήνας, όπως αρχειακές συλλογές, χάρτες, χαρακτικά και έργα τέχνης, η συντήρηση παλιών βιβλίων, η ψηφιοποίηση του παλιού υλικού και η προβολή του στο Διαδίκτυο, η σύνδεση με το Ιστορικό Αρχείο και την Πινακοθήκη του Δήμου, η συνεργασία με μουσεία και άλλους φορείς, η ενθάρρυνση της εκδοτικής δραστηριότητας, καθώς και η δημιουργία αρχείου εικόνων της Αθήνας.
«Με το ενδιαφέρον των πολιτών να αυξάνεται συνεχώς για την Ιστορία και τον χαρακτήρα της Αθήνας, η Δημοτική Βιβλιοθήκη έρχεται να βοηθήσει αυτή την εξερεύνηση, ξεχωρίζοντας την Αθηναϊκή Βιβλιοθήκη ως τμήμα της τοπικής ιστορίας της Αθήνας» επισημαίνει η κ. Λάμπρη.
Η ξενάγησή μας ξεκινά από το τμήμα των εφημερίδων, όπου ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να επεξεργαστεί τον Τύπο παλαιότερων εποχών, π.χ. τις «Εφημερίες των Μαθητών» (1853), τον «Πρωινό Κήρυξ» (1867-68), τους «Καιρούς» (1884- 1919), αλλά και τον πιο πρόσφατο, ερχόμενος σε επαφή σε πρωτοσέλιδα του παρελθόντος και γεγονότα της επικαιρότητας. «Ωραία εικοσαετίς νεανίς ήτο αρχηγός επικινδύνου συμμορίας διαρρηκτών» διαβάζουμε σε ένα τυχαίο δημοσίευμα του 1962 στην εφημερίδα «Ακρόπολις».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι καρτ ποστάλ, στις οποίες αποτυπώνεται το αστικό τοπίο της πρωτεύουσας. Το Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», η Σταδίου και η Φιλελλήνων αλλά και ο ζωολογικός κήπος της πόλης στις αρχές του 1900 είναι μερικά από τα θέματά τους. Επίσης, εντυπωσιακά είναι τα Αθηναϊκά Ημερολόγια και η συλλογή θεατρικών προγραμμάτων, καθώς και το υλικό που αφορά την ιστορία των ιδρυμάτων, των οργανισμών και των συλλόγων της πόλης.
Παράλληλα, στον προσωρινά διαμορφωμένο χώρο έχουν τοποθετηθεί αρχειοθετημένα λευκώματα, μυθιστορήματα, δυσεύρετες χρυσόδετες εκδόσεις, φωτογραφίες, ιστορικά έγγραφα και ανεκτίμητα τεκμήρια. Σύμφωνα με όσα μας λέει η κ. Λάμπρη, στις αρχές του χρόνου αναμένεται να ολοκληρωθεί η μελέτη του Πολυτεχνείου Κρήτης με την εύρεση μειοδότη που θα αναλάβει το έργο. Από κει και πέρα, η Αθηναϊκή Βιβλιοθήκη θα είναι πανέτοιμη.
Επιπλέον, με αφορμή τη διοργάνωση Αθήνα 2018 - Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του Δήμου Αθηναίων, έχουν προγραμματιστεί δράσεις της Αθηναϊκής Βιβλιοθήκης με τίτλο «Αθήνα: Η ιστορία μια πόλης». Σε αυτές περιλαμβάνονται θεματικές εκδηλώσεις που πλαισιώνονται με εκθεσιακό υλικό. Η πρώτη εκδήλωση (30/11, 18:00) θα έχει τίτλο «Μνήμες από την Αθήνα του χθες» και ομιλήτρια τη συγγραφέα Άρτεμη Σκουμπουρδή, ενώ θα ακολουθήσουν οι εξής: «30 χρόνια Αθηναϊκά Ημερολόγια - αφιέρωμα στον Στρατή Φιλιππότη», «Το θέατρο στην Αθήνα, Ιστορία (1840-1940) - Υπαίθρια και χειμερινά θέατρα (1870-1913), «Ιστορία ενός δρόμου: Η Πανεπιστημίου από το Σύνταγμα ως την Ομόνοια», «Γυναίκες της Αθήνας», «Με τα μάτια των ξένων περιηγητών».
Ουσιαστικά, πρόκειται για μια πρωτοβουλία που στόχο έχει να δημιουργήσει μια κιβωτό πολιτισμού προς τιμή της Αθήνας και να αναδείξει τον μοναδικό πλούτο της Ιστορίας της. Ήδη τη θέση του στην Αθηναϊκή Βιβλιοθήκη έχει πάρει και το βιβλίο Έξι μέρες στην Ακρόπολη του Γιώργου Σεφέρη και όπως γράφει σε ένα σημείο: «Στην Ακρόπολη, κατά πανσέληνον, θα βρούμε την ενέργεια που θα κινήσει τα νερά μας για να κοινωνήσουν. Αλλά μπορεί να βρούμε και μιαν άλλη δύναμη που δεν είναι απίθανο να βοηθήσει το σκοπό μας. Τη δύναμη της κληρονομιάς των αθανάτων προγόνων μας...».
σχόλια