Το Φεστιβάλ Δημόσιας Τέχνης είναι μια διοργάνωση του ανεξάρτητου πολιτιστικού ιδρύματος Studio 4 με εγχώριες και διεθνείς συμμετοχές. Έχει διετή συχνότητα και αποτελείται από πολιτιστικά δρώμενα που αφορούν εκφάνσεις της τέχνης η οποία απαντά στον δημόσιο χώρο, όπως η street art, το γκράφιτι –ειδικότερα με τη μορφή υλικού τεκμηρίωσης ή στο πλαίσιο συντήρησης σημαντικών έργων– καθώς και άλλες εικαστικές μορφές.
Βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον το γεγονός πως το φεστιβάλ τελείται με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων και, μεταξύ άλλων, στοχεύει στη συντήρηση των νέων ή των υφιστάμενων τοιχογραφιών και συγκεκριμένων έργων γκράφιτι, «τα οποία –για πρακτικούς λόγους– είναι αναντικατάστατα». Αποφάσισα να μιλήσω λίγο παραπάνω με τον Ανδρέα Φακή, τον επιμελητή του φεστιβάλ, και να καταλάβω πώς εξισορροπεί τη σχέση μεταξύ της δημοτικής αρχής, που έχει βάλει στο στόχαστρο τα γκράφιτι (περισσότερο τα tags), και των street artists.
— Η δημόσια τέχνη ταυτίζεται με τη street art;
Το 2010 ξεκίνησα να χρησιμοποιώ τον όρο «δημόσια τέχνη», αναφερόμενος σε κάθε μορφή εικαστικής ή νοηματικής τέχνης η οποία βρίσκεται σε τοποθεσία που επιτρέπει στον καθένα να έχει οπτική, ακουστική, φυσική ή άλλη επαφή άνευ όρων. Ήταν επίσης ένας τρόπος να λάβω υπόψη μου το έργο μιας γενιάς σημαντικών δημιουργών, όπως ο Στέλιος Φαϊτάκης, ο b. και ο Αλέξανδρος Βασμουλάκης, οι οποίοι ξεκίνησαν την εικαστική τους πορεία κάνοντας γκράφιτι, συνέχισαν εγκαθιδρύοντας άτυπα στη χώρα μας το κίνημα της street art και εξέλιξαν το έργο τους σε βαθμό που από ένα σημείο και μετά θα καθιστούσε ανακριβή και κάπως κλειστό τον χαρακτηρισμό τους ως street artists, ανεξάρτητα από τον αριθμό των έργων τους που εμφανίζονται στον δημόσιο χώρο. Το καλλιτεχνικό κίνημα της street art δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς τον δημόσιο χώρο και αποτελεί οργανικό τμήμα του, κάτι που βλέπω ότι σταδιακά γίνεται αντιληπτό, τόσο από το ευρύ κοινό όσο και από τους φορείς.
— Συμφωνείς με την άποψη που θέλει την Αθήνα να είναι το νέο Βερολίνο;
Νομίζω ότι αν κατανοήσουμε τη σημασία της φράσης «Athens is the new Berlin», θα συμφωνήσουμε όσοι αγαπάμε και γνωρίζουμε την Αθήνα. Πιστεύω ότι υπάρχουν στιγμές που λέμε ή ακούμε κάτι χωρίς να το κατανοούμε πλήρως. Η αισθητική αυτής της φράσης δεν με βρίσκει σύμφωνο, δεν θα μπορούσα όμως να διαφωνήσω με τη σημασία της. Η Αθήνα πάντα ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα πόλη και με όσα έγιναν ευδιάκριτα για όλους το 2010, κοινωνικά, οικονομικά, πολιτισμικά, η προσοχή του κόσμου είναι στραμμένη πάνω της. Αυτή είναι η δική μου ερμηνεία.
— Τι θέλεις να πετύχεις μέσα από το Φεστιβάλ Δημόσιας Τέχνης;
Eκτός από τη δημιουργία ενός διετούς ραντεβού μεταξύ των δημιουργών, του κοινού και των φορέων, το Φεστιβάλ Δημόσιας Τέχνης δημιουργήθηκε με σκοπό να συμβάλει ουσιαστικά στην έρευνα, στον αποσαφηνισμό, στην ανάπτυξη και στην ανάδειξη των διαφορετικών εικαστικών μορφών τέχνης που απαντούν στον δημόσιο χώρο, στην ανάπτυξη της εγχώριας πολιτιστικής κίνησης, στην αναβάθμιση του δημόσιου χώρου, τόσο αισθητικά όσο και εννοιολογικά, στην επιμόρφωση του ευρύτερου κοινού αναφορικά με τις εικαστικές μορφές τέχνης που βρίσκει κανείς στον δημόσιο χώρο, στη δημιουργία μιας εγχώριας πολιτιστικής πλατφόρμας τοπικού και διεθνούς ενδιαφέροντος, στην ενεργοποίηση πολιτών μέσα από πολιτιστικές δράσεις, στην έναρξη ενός κρίσιμου διαλόγου ανάμεσα στην καλλιτεχνική κοινότητα, τους πολίτες και τους θεσμούς και στη σταδιακή αναγωγή της Αθήνας σε διεθνές σημείο αναφοράς για τη δημόσια τέχνη. Είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό το ότι ήδη, άτυπα, δημιουργείται ένας πολυσυλλεκτικός διάλογος μέσα από τις δημόσιες εικαστικές δράσεις του Studio 4, του Νeon, της Documenta, του Φεστιβάλ Αθηνών, της Μπιενάλε, του Urban Dig και της Στέγης, oι οποίες, λίγο-πολύ, συμπίπτουν χρονικά και χωροθετικά.
Oι καλλιτέχνες που συμμετείχαν στην έκθεση Τhis, Must be Athens
b. (1982, Aθήνα)
Αλέξανδρος Βασμουλάκης (1980, Αθήνα)
Aργύρης Σαρασλανίδης (1978, Θεσσαλονίκη)
Simoni Fontana (1978, Κέρκυρα)
Cacao Rocks (1985, Aθήνα)
ath1281 (1983, Αθήνα)
D! (1984, Aθήνα)
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO
