Μια διαφορετική εικόνα αντικρίζουν οι Αθηναίοι που περνούν από την Ομόνοια τις τελευταίες ημέρες. Εκατοντάδες είδη φυτών και δέντρων σπάνε τη γνωστή μουντή καθημερινότητα της πλατείας και δημιουργούν ένα καταπράσινο σημείο που μοιάζει να ξαναζεί. Όλα αυτά, βέβαια, έχουν ημερομηνία λήξης, την Τετάρτη 26 Οκτωβρίου, όταν και θα ρίξει αυλαία η Φθινοπωρινή Ανθοκομική Έκθεση. Παρ' όλα αυτά, δείχνουν προς την κατεύθυνση της αναζωογόνησης του πιο προβληματικού σημείου της πόλης. Η πολύπαθη πλατεία Ομονοίας μέσα σε μία μόλις γενιά έχει εξελιχθεί, από το αδιαμφισβήτητο κέντρο της πόλης, σε «υπόδειγμα» ασχήμιας και παρακμής. Τις δύο εβδομάδες της έκθεσης, όμως, που διοργανώθηκε από τον Δήμο Αθηναίων σε συνεργασία με τον Συνεταιρισμό Φυτωριούχων Αττικής για δεύτερη χρονιά σε αυτό το σημείο, η κατάσταση που έχουμε συνηθίσει άλλαξε – έστω και προσωρινά. Από τις 14 έως και τις 26 Οκτωβρίου και από τις 9 το πρωί έως τις 8 το βράδυ πλήθος κόσμου επισκεπτόταν την έκθεση με δωρεάν είσοδο για να προμηθευτεί σε προσιτές τιμές άνθη, φυτά και δέντρα από Έλληνες παραγωγούς, αλλά και να ενημερωθεί από γεωπόνους για τους τρόπους φύτευσης και συντήρησης οικιακών φυτών. Στο πρόσφατο επιτόπιο ρεπορτάζ της για την ιστοσελίδα της LifΟ η Κορίνα Φαρμακόρη εκφράζει αισιοδοξία για την πλατεία: «[...] βρέθηκα να πίνω τον καφέ μου στα τραπεζάκια του ιστορικού κτιρίου του ΝΕΟΝ, χαζεύοντας την κίνηση γύρω μου. Ήταν μια παρόρμηση της στιγμής – η περιοχή, για πρώτη φορά έπειτα από αιώνες, μου φάνηκε ελκυστική, αλλά και ασφαλής. Οι ελιές πάνω στην πλατεία, δείχνοντας αξιοθαύμαστη αντοχή, κατάφεραν να μεγαλώσουν, αμβλύνοντας την αίσθηση της ξεραΐλας που για καιρό τη χαρακτήριζε. Εκτός από τα δύο μεγάλα café που ήταν γεμάτα κόσμο, για πρώτη φορά πρόσεξα πως κι άλλα μαγαζάκια, ακόμα και "αρχαία" τυροπιτάδικα, έχουν τολμήσει να βγάλουν έξω τραπεζοκαθίσματα και όχι ματαίως. Τρίτη πρωί και η Ομόνοια έσφυζε από ζωή, μοιάζοντας απολύτως φυσιολογική, σε βαθμό που άρχισα να αναρωτιέμαι αν όντως τα πράγματα έχουν αλλάξει».
Αν και πολλοί εργαζόμενοι στην περιοχή με τους οποίους μίλησε στη συνέχεια δεν συμμερίστηκαν την αισιοδοξία της, το συμπέρασμα που βγήκε από το ρεπορτάζ είναι ότι η κατάσταση μπορεί να αλλάξει μέσω της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Για παράδειγμα, το πρώην 2 Fashion House Hotel ετοιμάζεται να ξανανοίξει ως Αthens Tiffany Hotel, ενώ λέγεται ότι θα ανοίξει ξανά και το Acropol που βρίσκεται ακριβώς απέναντι. Το Μπάγκειον και ο Μέγας Αλέξανδρος –έργα του Τσίλερ– αναμένουν επίσης τη σειρά τους, με το πρώτο προς το παρόν να αποτελεί τον βασικό εκθεσιακό χώρο της Μπιενάλε της Αθήνας. Η επιχειρηματικότητα και η ιδιωτική πρωτοβουλία συνιστούν τον έναν από τους δύο πόλους που μπορούν να αλλάξουν την κατάσταση στην πλατεία Ομονοίας. Ο άλλος συνδέεται με τον δημόσιο αστικό σχεδιασμό. Όμως, μετά από τόσες αποτυχημένες προσπάθειες αναβάθμισης της πλατείας, το φιάσκο του Rethink Athens και τη δεδομένη οικονομική δυσπραγία του δημόσιου ταμείου, τι μπορούμε να περιμένουμε; Ο Δήμος Αθηναίων, επιλέγοντας να διοργανώσει ξανά την έκθεση στην Ομόνοια και όχι στην Κοτζιά, όπως τα τελευταία χρόνια, έδωσε στον πολίτη μια καλή αφορμή για να επιστρέψει. Η επανοικειοποίηση των δημόσιων χώρων μέσω δράσεων που αφορούν το ευρύ κοινό είναι μια διαδικασία που παίρνει χρόνο, όμως έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα επιτυχημένη σε πολλές περιπτώσεις.
Η Αθήνα διανύει μια περίοδο άνθησηςόσον αφορά τις πρωτοβουλίες πολιτών, δηλαδή ομάδων ανθρώπων που συσπειρώνονται γύρω από ένα κοινό ενδιαφέρον και διοργανώνουν από αστικούς περιπάτους μέχρι αγώνες skate και προχωρημένα μουσικά φεστιβάλ. Με μια μικρή, περιορισμένου κόστους διαρρύθμιση και μια χαλάρωση των πολιτικών αδειοδότησης για ανάλογες δράσεις, η πλατεία Ομονοίας μπορεί να φιλοξενήσει μεγάλο αριθμό τέτοιων διοργανώσεων. Διαθέτει τα βασικά: βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της πόλης, εξυπηρετείται από τρένο, μετρό και λεωφορεία και γειτνιάζει με γνωστές πιάτσες που συγκεντρώνουν αρκετό κόσμο. Όπως έδειξε και η Ανθοκομική Έκθεση, αυτό που λείπει είναι μια καλή αφορμή.
Trivia
Πλατεία Ομονοίας (1)
Η πλατεία Ομονοίας προέκυψε από το πρώτο πολεοδομικό σχέδιο της Αθήνας, που έγινε κατόπιν παραγγελίας του Όθωνα το 1834. Τα σχέδια έγιναν από τους αρχιτέκτονες Κλεάνθη και Έντουαρτ Σάουμπερτ.
Πλατεία Ομονοίας (2)
Η πλατεία αρχικά ονομάστηκε πλατεία Ανακτόρων, καθώς εκεί επρόκειτο να χτιστούν τα βασιλικά ανάκτορα, όταν όμως τα σχέδια άλλαξαν, η περιοχή καθιερώθηκε ως το τέρμα του εξοχικού περιπάτου των Αθηναίων.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO
σχόλια