Απελευθερώνονται, σύμφωνα με γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ, οι οργανωμένες και καθοδηγούμενες καταδύσεις σε 91 ναυάγια πλοίων και αεροπλάνων. Τα ναυάγια αποδίδονται στην καταδυτική κοινότητα για καταδύσεις αναψυχής.
Σύμφωνα με την εισήγηση της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, τα 91 ναυάγια πλοίων και αεροπλάνων, αποτελούν την πρώτη ομάδα ναυαγίων, τα οποία θα αποδοθούν στην καταδυτική κοινότητα για καταδύσεις αναψυχής, με συγκεκριμένους όρους. Τα επιλεγμένα ναυάγια από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, ανήκουν σε μεταλλικά πλοία και αεροσκάφη τα οποία βυθίστηκαν από το 1868 έως και το 1970 -τα περισσότερα από την περίοδο του Β Παγκοσμίου Πολέμου- και βρίσκονται σε βάθη που κυμαίνονται από 10 έως και 120 μέτρα.
Ο βαθμός τεκμηρίωσής τους δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις ο ίδιος. Μεταξύ των 91 αυτών ναυαγίων συμπεριλαμβάνονται ναυάγια, τα οποία βρίσκονται ήδη υπό καθεστώς εντατικής διερεύνησης από την Εφορεία και ναυάγια για τα οποία υπάρχουν λεπτομερείς αναφορές και στα οποία έχουν πραγματοποιηθεί εκτενείς φωτογραφικές σαρώσεις και κινηματογραφήσεις. Τέλος, για κάποια ναυάγια διατίθεται ελάχιστο υλικό τεκμηρίωσης, κυρίως λόγω του μεγάλου βάθους ή των συνθηκών θολερότητας της θάλασσας στις περιοχές που βρίσκονται.
Προκειμένου να ολοκληρωθεί η τεκμηρίωση των ναυαγίων αυτών, προβλέπονται συγκεκριμένοι τρόποι δράσης σε συνεργασία με τους παρόχους καταδυτικών υπηρεσιών, οι οποίοι θα ενταχθούν στο τελικό κείμενο της ΚΥΑ, που θα υπογραφεί από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Στον υποβληθέντα κατάλογο, διαχωρίζονται, επίσης, με ειδική σήμανση, τα ναυάγια πολεμικών πλοίων, αεροπλάνων και υποβρυχίων που βυθίστηκαν κατά τις εχθροπραξίες του Α΄ και Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τα οποία αντιμετωπίζονται ως ειδική ομάδα, καθώς το άνοιγμά τους για καταδύσεις αναψυχής προϋποθέτει την υπογραφή σχετικής ΚΥΑ του Υπουργείoυ Πολιτισμού και Aθλητισμού με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 7 του Νόμου 4688/2020, που καθορίζει ότι «Κατά την κατάδυση στα ναυάγια απαγορεύεται στους καταδυόμενους η οποιαδήποτε επέμβαση ή αλλοίωση στα ναυάγια, καθώς και η συλλογή, αποκομιδή ή και απλή μετακίνηση οποιωνδήποτε αντικειμένων ή τον βυθό πέριξ αυτών», εξασφαλίζεται τόσο η ακεραιότητα των ίδιων των ναυαγίων ως μνημείων, όσο και η ασφάλεια των καταδυόμενων επισκεπτών. Υπό την έννοια αυτή, οι επιτρεπόμενες καταδύσεις αναψυχής συνιστούν μία μη παρεμβατική δραστηριότητα που περιορίζεται στον υδάτινο χώρο που περιβάλλει τα μνημεία και δεν παρεμβαίνει επί των μνημείων, στο εσωτερικό τους.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Ο βυθός των ελληνικών θαλασσών αποτελεί ενάλια κιβωτό της Ιστορίας μας. Οι προστατευμένοι υποθαλάσσιοι χώροι, όπου βρίσκονται ναυάγια από τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, αφηγούνται σελίδες της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας. Ταυτόχρονα, παρουσιάζουν μια ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική, καθώς οι υποβρύχιες περιηγήσεις αποτελούν μία ειδική, εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μορφή τουρισμού που προσελκύει επισκέπτες υψηλού επιπέδου και εισοδήματος.
Τα εγκαίνια του υποθαλάσσιου μουσείου, στη νησίδα Περιστέρα της Αλοννήσου, τον περασμένο Αύγουστο, και η διεθνής προβολή την οποία προσέλκυσε, είναι η απόδειξη του έντονου διεθνούς ενδιαφέροντος που έχει αναπτυχθεί για τον καταδυτικό τουρισμό και τις προοπτικές που ανοίγει. Ο συνδυασμός των καταδυτικών πάρκων με τους υποθαλάσσιους χώρους που φιλοξενούν και προστατεύουν ιστορικά ναυάγια είναι μέγα πλεονέκτημα για την Ελλάδα. Οφείλουμε να το αξιοποιήσουμε, καθώς προσθέτει υπεραξία στον τουρισμό και δημιουργεί προϋποθέσεις για βιώσιμη ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών».
Ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού και πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων Γ. Διδασκάλου δήλωσε ότι «οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ εργάζονται συστηματικά για την τεκμηρίωση και την απελευθέρωση προς την καταδυτική κοινότητα και άλλων σημαντικών ναυαγίων, δημιουργώντας ένα απέραντο, επισκέψιμο, ενάλιο μουσείο».
Ακολουθεί ο κατάλογος των ναυαγίων ανά Περιφέρεια
Περιφέρεια Αττικής
1) Ελληνικό επιβατηγό ατμόπλοιο ΠΑΤΡΙΣ.
Βυθίστηκε, από ατύχημα, την 15η Ιουνίου 1927, πλησίον της νησίδας Πάτροκλος στον Σαρωνικό Κόλπο. Μέγιστο βάθος 72 μέτρα.
2) Βρετανικό καλωδιακό πλοίο RETRIEVER.
Βυθίστηκε από τη γερμανική αεροπορία, τον Απρίλιο του 1941, πλησίον του αεροδρομίου του Ελληνικού. Μέγιστο βάθος 54 μέτρα.
3) Βρετανικό φορτηγό ατμόπλοιο CLAN CUMMING.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε νάρκη, τον Απρίλιο του 1941, ανατολικά της Αίγινας. Μέγιστο βάθος 90 μέτρα.
4) Ιταλικό ναρκαλιευτικό R.D.7.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε νάρκη, την 15η Ιουνίου 1942, νοτιοδυτικά της Αίγινας. Μέγιστο βάθος 100 μέτρα. Πολεμικό πλοίο.
5) Ιταλικό φορτηγό ατμόπλοιο MONROSA.
Βυθίστηκε την 25η Οκτωβρίου 1941, ανοικτά της Αναβύσσου, από βρετανικό υποβρύχιο. Μέγιστο βάθος 92 μέτρα.
6) Ελληνικό φορτηγό ατμόπλοιο ΠΕΤΑΛΛΟΙ.
Βυθίστηκε από τη γερμανική αεροπορία την 6η Απριλίου 1941, βορειοανατολικά της Αίγινας. Μέγιστο βάθος 76 μέτρα.
7) Ιταλικό τορπιλοβόλο ALDEBARAN.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε βρετανική νάρκη την 20ή Οκτωβρίου 1941 πλησίον της νησίδας Σαν Τζώρτζης. Μέγιστο βάθος 102 μέτρα. Πολεμικό πλοίο.
8) Γερμανικό αποβατικό LOKFÄHRE.
Βυθίστηκε από συμμαχικά πυρά πλησίον της νήσου Αρσίδας, την 10η Οκτωβρίου 1944. Μέγιστο βάθος 108 μέτρα. Πολεμικό πλοίο.
9) Ιταλικό αντιτορπιλικό CURTATONE.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε νάρκη πλησίον των Φλεβών, την 20ή Μαίου 1941. Μέγιστο βάθος 96 μέτρα. Πολεμικό πλοίο.
10) Ελληνικό αντιτορπιλικό ΥΔΡΑ.
Βυθίστηκε πλησίον της νησίδας Λαγούσα (Αίγινα), την 22α Απριλίου 1941. Μέγιστο βάθος 54 μέτρα. Πολεμικό πλοίο.
11) Ελληνικό ατμόπλοιο ΡΟΖΑ ΒΛΑΣΗ.
Βυθίστηκε από μετατόπιση φορτίου ,νότια του Σουνίου, την 24η Δεκεμβρίου 1959. Μέγιστο βάθος 60 μέτρα.
12) Ελληνικό ναυαγοσωστικό ΜΙΜΗΣ.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε νάρκη ανατολικά της Αίγινας, την 29η Μαρτίου 1941. Μέγιστο βάθος 80 μέτρα.
13) ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ, Σαλαμίνα.
Βυθίστηκε την 21ή Απριλίου 1941, στη θέση Κακή Βίγλα Σαλαμίνας. Μέγιστο Βάθος 45 μέτρα.
14) Ιταλικό τορπιλοβόλο ALTAIR.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε βρετανική νάρκη, την 20ή Οκτωβρίου 1941, πλησίον της νησίδας Πάτροκλος. Μέγιστο βάθος 130 μέτρα. Πολεμικό πλοίο.
15) Ιταλικό αεροσκάφος Savoia-Marchetti SM 79 «Sparviero».
Κατέπεσε από έλλειψη καυσίμων, την 5η Αυγούστου 1944, πλησίον του Πόρου. Μέγιστο βάθος 60 μέτρα. Πολεμικό αεροπλάνο.
16) Γερμανικό υποβρύχιο U-133.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε νάρκη την 14η Μαρτίου 1942, ανατολικά της Αίγινας. Μέγιστο βάθος 74 μέτρα. Πολεμικό υποβρύχιο.
Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου
17) Υπερωκεάνιο Βρετανικός (HMΗS Britannic)
Βυθίστηκε την 21η Νοεμβρίου 1916, από πρόσκρουση σε νάρκη, έξω από το λιμάνι της Κέας. Ανώτατο βάθος 130 μέτρα.
18) Υπερωκεάνιο S/S Burdigala
Βυθίστηκε την 14η Νοεμβρίου 1916, δυο περίπου ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά του ακρωτηρίου Άγιος Νικόλαος της Κέας, από πρόσκρουση σε νάρκη. Ανώτατο βάθος 73 μέτρα.
19) Τροχοφόρο ατμόπλοιο ΠΑΤΡΙΣ
Βυθίστηκε την 23η Φεβρουαρίου 1868 μετά από πρόσκρουση σε ύφαλο στην Κούντουρο της Κέας. Ανώτατο βάθος 55 μέτρα.
20) Αντιτορπιλικό «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ»
Βυθίστηκε την 26η Σεπτεμβρίου 1943 στο Λακκί της Λέρου, κατόπιν αεροπορικής επιδρομής της Luftawafe. Ανώτατο βάθος 40 μέτρα. Πολεμικό πλοίο.
21) Επιβατηγό ΠΑΝΟΡΜΙΤΗΣ, Τέλενδος
Βυθίστηκε την 26η Ιανουαρίου 1966, ταξιδεύοντας από την Λέρο στην Κάλυμνο, κατόπιν πυρκαγιάς και πρόσκρουσης στα βράχια της ακτής. Ανώτατο βάθος 40 μέτρα
22) Φορτηγό πλοίο ΒΔ του ακρωτηρίου Κοραή, Λέρος.
Βυθίστηκε τον Σεπτέμβριο 1943, από τορπίλη γερμανικού αεροσκάφους στον όρμο Παρθένι, βόρεια της Λέρου. Ανώτατο βάθος 43 μέτρα.
23) Αμερικάνικο αποβατηγό στο Λακί Λέρου
Τα στοιχεία ταυτοποίησής σου δεν είναι γνωστά, ούτε και οι συνθήκες βύθισής του. Είναι αμερικανικής κατασκευής και προφανώς αποτελεί τμήμα της βοήθειας του δόγματος Τρούμαν στην μεταπολεμική Ελλάδα. Βρίσκεται σε βάθος 40 μέτρων. Πολεμικό πλοίο.
24) Λέρος, Γερμανικό αποβατικό τύπου.
Βυθίστηκε την 12η Νοεμβρίου 1943, στα ΒΑ της βραχονησίδας Στρογγυλή στη Λέρο κατόπιν κανονιοβολισμού. Ανώτατο βάθος 20 μέτρα. Πολεμικό πλοίο.
25) Ελληνικό φορτηγό ατμόπλοιο ΑΡΤΕΜΙΣ ΠΙΤΑ.
Επιταγμένο από τον γερμανικό στρατό κατοχής, βυθίστηκε από συμμαχικά αεροσκάφη την 21η Φεβρουαρίου1943, στον Αδάμαντα της Μήλου. Μέγιστο βάθος 45 μέτρα.
26) Ισπανικό φορτηγό ατμόπλοιο SAN EDUARDO.
Βυθίστηκε από βρετανικό αεροσκάφος την 9η Μαίου 1943 νοτιοδυτικά της Σερίφου. Μέγιστο βάθος 52 μέτρα.
27) Ιταλικό φορτηγό ατμόπλοιο CITTA DI TRIPOLI.
Βυθίστηκε από το βρετανικό υποβρύχιο HMS TORBAY, την 2α Ιουλίου 1941, βορειοδυτικά της Κέας. Μέγιστο βάθος 120 μέτρα.
28) Γαλλικό επιβατηγό πλοίο THEOPHILE GAUTIER.
Βυθίστηκε από το βρετανικό υποβρύχιο HMS TALISMAN την 11η Ιουνίου 1941, στα βόρεια της Κέας. Μέγιστο βάθος 110 μέτρα.
29) Ελληνικό φορτηγό ατμόπλοιο ΣΙΦΝΟΣ.
Βυθίστηκε από τη γερμανική αεροπορία, τον Απρίλιο του 1941, βόρεια της Μήλου. Μέγιστο βάθος 76 μέτρα.
30) Βελγικό φορτηγό πλοίο PORTUGAL.
Βυθίστηκε, λόγω πρόσκρουσης, την 4η Οκτωβρίου 1957, στον ύφαλο Τρυπητή (βορειοδυτική Μακρόνησος). Μέγιστο βάθος 35 μέτρα.
31) Bristol Beaufighter, Πάρος
Καταρρίφθηκε από γερμανικά πυρά το φθινόπωρο του 1943 στα νοτιοανατολικά της Πάρου. Μέγιστο βάθος 40 μέτρα. Πολεμικό αεροσκάφος.
32) Βρετανικό αεροσκάφος Vickers Wellington Mk.XIIΙ.
Καταρρίφθηκε από γερμανικά πυρά, την 7η Νοεμβρίου 1943, ανατολικά της Σίφνου. Βάθος 72 μέτρα. Πολεμικό αεροσκάφος.
33) Bristol Beaufighter, Νάξος.
Το αεροπλάνο καταρρίφθηκε, τον Νοέμβριο 1943, κατόπιν αερομαχίας με δύο γερμανικά Arado 196. Προσθαλασσώθηκε μισό μίλι ανοιχτά από το ακρωτήριο
Κούρουπας, στην Δυτική ακτή της Νάξου. Βάθος 34 μέτρα. Πολεμικό αεροσκάφος.
34) Junkers 52, Λέρος
Κατέπεσε από συμμαχικά πυρά την 13η Νοεμβρίου 1943, στην Άνω Σύμη της Λέρου. Μέγιστο βάθος 51 μέτρα. Πολεμικό αεροσκάφος.
35) Junkers 52, Κέα
Προσθαλασσώθηκε, Σεπτέμβριο 1943, ανοιχτά της Κέας. Μέγιστο βάθος 63 μέτρα. Πολεμικό αεροσκάφος.
36) Arado Ar 196, Λέρος
Βρίσκεται ανατολικά του ακρωτηρίου Μαύρους Κάβους σε βάθος 20 μέτρων και μεταφέρθηκε στο σημείο παρασυρόμενο από δίχτυα αλιευτικού σκάφους. Πολεμικό αεροσκάφος.
37) Heinkel 111, Λέρος
Βρίσκεται βυθισμένο Β.Δ. του κόλπου Μπλεφούτι, σε βάθος 16 μέτρων. Μεταφέρθηκε παρασυρόμενο από δίχτυα αλιευτικού σκάφους. Πολεμικό αεροσκάφος.
38) Ιταλική φορτηγίδα, Λακκί Λέρος
Ιταλική φορτηγίδα καθέλκυσης μεταλλικού ανθυποβρυχιακού δικτύου προστασίας λιμένος. Βυθίστηκε Σεπτέμβρη ή Οκτώβρη, 1943. Μέγιστο βάθος 41 μέτρα.
39) Γερμανικό αεροπλάνο Arrado 196, Ηρακλειά
Καταρρίφθηκε, κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Βρίσκεται στον όρμο Αλιμνιά της Ηρακλειάς ,σε βάθος 11 μέτρων.
40) Αγνώστων στοιχείων ναυάγια στην Παλαιά Καμμένη, Σαντορίνης.
Σκάφος μήκους 30 μέτρων, που κατά τις μαρτυρίες, βυθίστηκε κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Βάθος 15 μέτρα.
Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου
41) Βουλγαρικό φορτηγό ατμόπλοιο BALKAN.
Βυθίστηκε από το βρετανικό υποβρύχιο HMS SPORTSMAN την 23η Δεκεμβρίου 1943, νότια του Μούδρου στη Λήμνο. Μέγιστο βάθος 100 μέτρα.
42) Βρετανικό επιβατηγό πλοίο PRINCESS ALBERTA.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε γερμανική νάρκη, Ιανουάριο 1918, νότια της Λήμνου. Μέγιστο βάθος 102 μέτρα.
43) Ελληνικό επιβατηγό ατμόπλοιο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΙΣ.
Βυθίστηκε, λόγω ατυχήματος, την 30ή Νοεμβρίου 1948, πλησίον της Άκρας Τηγάνι στη Λήμνο. Μέγιστο βάθος 58 μέτρα.
44) Martin Baltimore, Ικαρία
Κατέπεσε και προσθαλασσώθηκε, κατόπιν μηχανικής βλάβης, την 20ή Απριλίου 1945, ανοιχτά του χωριού Μαγγανίτης, Ικαρίας. Μέγιστο βάθος 18 μέτρα.
Περιφέρεια Κρήτης
45) Ελληνικό φορτηγό ατμόπλοιο ΚΥΡΙΑΚΗ.
Βυθίστηκε από τη γερμανική αεροπορία την 24η Απριλίου 1941, στη Σούδα, Κρήτη. Μέγιστο βάθος 85 μέτρα.
46) Βeaufighter, Σητεία.
Μέγιστο βάθος 35 μέτρα. Πολεμικό αεροσκάφος
47) Arado Ar 196.
Καταρρίφθηκε από συμμαχικά αεροσκάφη κοντά στα Χανιά (Κρήτη) την 3η Αυγούστου 1943. Μέγιστο βάθος 74 μέτρα. Πολεμικό αεροσκάφος.
48) Αυστραλέζικο Αποβατικό Α6 ή Α20, Μπάλος
Βυθίστηκε κατά τη μάχη της Κρήτης, 20ή Μαίου 1941. Βάθος 12 μέτρα.
49) Ιταλικό πλοίο τροφοδοσίας PIERRE LUIGI, Σούδα
Βυθίστηκε από αγγλικά αεροπλάνα, κατά τη μάχη της Κρήτης,την 20ή Μαίου 1941. Βάθος 33 μέτρα.
50) Γερμανικό πολεμικό αεροσκάφος στο Γεράνι Χανίων
Καταρρίφθηκε κατά την Μάχη της Κρήτης, την 20ή Μαίου 1941. Βάθος 8 μέτρα.
51) Ατμόπλοιο MINNEWASKA, Μαράθι Σούδας
Βυθίστηκε κατόπιν πρόσκρουσης σε νάρκη την 26η Νοεμβρίου 1916.
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
52) Βρετανικό ατμόπλοιο HMT MARQUETTE.
Βυθίστηκε από τορπιλισμό γερμανικού υποβρυχίου U-35,την 23η Οκτωβρίου 1915, στον Θερμαϊκό Κόλπο. Μέγιστο βάθος 80 μέτρα.
53) Ναυάγιο ΜΥΤΙΛΗΝΗ στον όρμο Κύψας, Κασσάνδρας.
54) Επιβατηγό ERMINE.
Βυθίστηκε την 2α Αυγούστου 1917, στον Στρυμονικό Κόλπο. Μέγιστο Βάθος 63 μέτρα.
55) Ατμοκίνητο ιστιοφόρο M/S ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, Ποσείδι Χαλκιδικής
Βυθίστηκε την 24η Μαίου 1960, στις ακτές της Χαλκιδικής, κοντά στο Ποσείδι. Μέγιστο βάθος 5 μέτρα.
56) Τουρκικό ναυάγιο στο Καλαμίτσι Χαλκιδικής
Βυθίστηκε τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Βάθος 5-18 μέτρα.
57) Βρετανικό ναρκαλιευτικό (μάλλον, το HMS BY GEORGE)
Βυθίστηκε στον Στρυμονικό κόλπο. Μέγιστο Βάθος 60 μέτρα.
58) Γερμανικό αποβατικό Kriegsmarine F 898
Βυθίστηκε στον Στρυμονικό κόλπο. Μέγιστο βάθος 47 μέτρα.
59) Γερμανικό αεροσκάφος Junkers 52
Κατέπεσε στον Στρυμονικό κόλπο. Μέγιστο Βάθος 60 μέτρα.
60) Γερμανικό αεροσκάφος Junkers 88 ή Dornier 17
Κατέπεσε στον Στρυμονικό κόλπο. Μέγιστο βάθος 55 μέτρα.
61) Βρετανικό (υπερωκεάνειο) SS NORSEMAN, άκρα Τούζλα
Προσάραξε και βυθίστηκε το 1916 (ανελκύστηκε μερικώς). Βάθος 10-16 μέτρα.
62) Επιταγμένο Εμπορικό Φορτηγό HELENA, Νέα Μηχανιώνα.
Σώζεται το κύτος και η υπερκατασκευή του πλοίου, σε βάθος έως τα 37μ.
Περιφέρεια Ιονίων Νήσων
63) Ιταλική κανονιοφόρος PELLEGRINO MATTEUCCI.
Βυθίστηκε πλησίον της Άκρας Δουκάτο της Λευκάδας, από πρόσκρουση σε νάρκη, την 21η Μαίου 1941. Μέγιστο βάθος 95 μέτρα. Πολεμικό σκάφος.
64) Υποβρύχιο Περσέας,(HMS Perseus – N36), Κεφαλλονιά
Βυθίστηκε την 6η Δεκεμβρίου 1941, κατόπιν πρόσκρουσης σε ιταλική νάρκη, ανοιχτά της Κεφαλλονιάς. Μέγιστο βάθος 52 μέτρα. Πολεμικό πλοίο.
65) Junkers Ju 88 στην Κέρκυρα
Προσθαλασσώθηκε, λόγω βλάβης, πιθανότητα την 26η Ιουνίου 1941, ανοιχτά από τον Άγιο Στέφανο ΒΔ Κέρκυρα. Μέγιστο βάθος 26 μέτρα. Πολεμικό αεροσκάφος.
66) ΣΑΡΑ, Οθωνοί
Βυθίστηκε την 2α Φεβρουαρίου 1925. Μέγιστο βάθος 35 μέτρα.
67) SS ARDENA, Κεφαλλονιά
Επιβατηγό ατμόπλοιο, βυθίστηκε στο στενό του Αργοστολίου, την 23η Οκτωβρίου 1943, κατόπιν πρόσκρουσης σε νάρκη. Μέγιστο βάθος 32 μέτρα.
68) Junkers Ju 88, Ιθάκη
Κατέπεσε, στο ΝΑ άκρο της Ιθάκης, πλησίον του ακρωτηρίου Αγ. Ιωάννης. Το συμβάν κατάρριψης δεν έχει ταυτοποιηθεί από αρχειακή έρευνα. Ωστόσο, χρονολογείται
μεταξύ των ετών 1940-1944. Σώζεται σε τρία αποσπασμένα μεταξύ τους τμήματα σε βάθη 21, 23 και 35 μέτρα.
69) CARINTHIA V, Κεφαλονιά
Yacht που βυθίστηκε το 1971 στο ΝΑ τμήμα της Κεφαλονιάς. Μέγιστο βάθος 64 μέτρα.
Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος
70) Ελληνικό φορτηγό ατμόπλοιο ΒΙΒΗ.
Βυθίστηκε μετά από πρόσκρουση σε νάρκη την 10η Νοεμβρίου 1940 πλησίον του ακρωτηρίου Πάπας στον Πατραϊκό Κόλπο. Βάθος 45 μέτρα.
71) Ελληνικό φορτηγό ατμόπλοιο ΔΑΡΜΑΣ.
Βομβαρδίστηκε και βυθίστηκε από τη γερμανική αεροπορία την 21η Απριλίου 1941 στη θέση Μποζαΐτικα του Πατραϊκού Κόλπου. Μέγιστο βάθος 45 μέτρα.
72) Βρετανικό τορπιλοβόλο HMS CHAMOIS.
Βυθίστηκε στον Πατραϊκό Κόλπο δύο ναυτικά μίλια βόρεια του Άραξου την 26η Σεπτεμβρίου 1904, λόγω ατυχήματος που προκλήθηκε κατά τη διάρκεια δοκιμών από αποκόλληση λεπίδας από την προπέλα του. Βρίσκεται σε βάθος 54 μέτρων. Πολεμικό σκάφος.
73) Γερμανικό φορτηγό ατμόπλοιο MARGEURITE.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε νάρκη την 13η Οκτωβρίου 1943, στον Πατραϊκό Κόλπο. Μέγιστο βάθος 84 μέτρα.
74) Ολλανδικό φορτηγό ατμόπλοιο MARS.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε νάρκη την 30ή Μαίου 1945 στον Πατραϊκό Κόλπο. Μέγιστο βάθος 45 μέτρα.
75) Ελληνικό φορτηγό ατμόπλοιο ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ.
Βυθίστηκε λόγω καιρικών συνθηκών την 13η Ιανουαρίου 1921, στον Πατραϊκό Κόλπο. Μέγιστο βάθος 45 μέτρα.
76) Ελληνικό ναρκαλιευτικό ΝΕΣΤΟΣ.
Βυθίστηκε στον Ψαθόπυργο την 23η Απριλίου 1941 από τη γερμανική αεροπορία. Μέγιστο βάθος 48 μέτρα. Πολεμικό πλοίο.
77) Βρετανικό ναρκαλιευτικό ΒΥΜS 2077.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε νάρκη, την 25η Οκτωβρίου 1944, στον Πατραϊκό Κόλπο. Μέγιστο βάθος 60 μέτρα. Πολεμικό σκάφος.
78) Νορβηγικό φορτηγό ατμόπλοιο SVEN JARL.
Βυθίστηκε από πρόσκρουση σε νάρκη την 17η Ιανουαρίου 1948 ,κοντά στις εκβολές του ποταμού Εύηνου. Μέγιστο βάθος 42 μέτρα.
Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος
79) Μότορσιπ «ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ», Ακιό, Πλατουράδα
Βυθίστηκε την 28η Φεβρουαρίου 1973, στην νήσο Πλατουράδα ή Ακιό του Νότιου Ευβοϊκού κατόπιν προσάραξης στα αβαθή. Ανώτατο βάθος 28 μέτρα.
80) Γαλλικό ατμόπλοιο PARANA.
Βυθίστηκε από τορπιλισμό του γερμανικού υποβρυχίου UC-74, την 24η Αυγούστου 1917, πλησίον του Καφηρέα. Μέγιστο βάθος 75 μέτρα.
81) Βρετανικό ατμόπλοιο HELMSTEDT.
Βυθίστηκε την 22α Μαρτίου 1880, νοτιοανατολικά της νησίδας Μαντίλι στη Κάρυστο. Μέγιστο βάθος 70 μέτρα.
82) Ελληνικό ατμόπλοιο ΚΛΕΙΩ.
Βυθίστηκε την 6η Ιανουαρίου 1904, στη βραχονησίδα Δίψα, του Νότιου Ευβοϊκού, από πρόσκρουση στην ακτή.
83) Τσιμεντόπλοιο PIONEER I, Λιχάδες Εύβοιας
Βυθίστηκε την 8η, Ιουλίου 1944 κοντά στη νήσο Αγ. Γεώργιος Λιχάδων Ευβοίας. Μέγιστο βάθος 10 μέτρα.
84) Ιταλικό φορτηγό ατμόπλοιο DELFIN.
Βυθίστηκε στον νότιο Ευβοϊκό, από τορπιλισμό του βρετανικού υποβρύχιου HMS TACU, την 14η Δεκεμβρίου 1942. Μέγιστο βάθος 100 μέτρα.
85) Τσιμεντόπλοιο, SS CRETELAND, Αγ. Γεώργιος Εύβοιας
Φορτηγό ατμόπλοιο (ελληνικής σημαία) που βυθίστηκε το 1930. Βάθος 8-13 μέτρα.
Περιφέρεια Πελοποννήσου
86) Ελληνικό ατμόπλοιο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ.
Βυθίστηκε από τη γερμανική αεροπορία, στον κόλπο των Πλύτρων (Λακωνικός κόλπος) την 26η Απριλίου 1941. Μέγιστο βάθος 28 μέτρα.
87) Άγνωστο εμπορικό πλοίο, Πρώτη Μεσσηνίας
Βυθίστηκε στα ρηχά της νήσου Πρώτη Μεσσηνίας, στον κόλπο Βουριάς, το 1942. Μέγιστο βάθος 5 μέτρα.
Περιφέρεια Ηπείρου
88) Βρετανικό ναρκαλιευτικό H.M.S. REGULUS (J 327).
Βυθίστηκε την 12η Ιανουαρίου 1945 κατόπιν πρόσκρουσης σε νάρκη στα Σύβοτα. Μέγιστο βάθος 63 μέτρα. Πολεμικό Πλοίο.
Περιφέρεια Θεσσαλίας
89) Junkers 88, Ψαθούρα Βορείων Σποράδων
Προσθαλασσώθηκε, την 27η Μαίου 1942, έμπροσθεν του φάρου της Ψαθούρας. Μέγιστο βάθος 32 μέτρα. Πολεμικό αεροσκάφος.
90) Γερμανικό ατμόπλοιο VOLOS.
Βυθίστηκε στον ύφαλο Λευτέρης (Μαγνησία) από σφάλμα, την 21η Φεβρουαρίου 1931. Μέγιστο βάθος 57 μέτρα.
91) Σλέπι ΧΡΗΣΤΟΣ, Πτελεός Μαγνησίας
Υπολείμματα μικρού φορτηγό που βυθίστηκε κατά την διάρκεια του Β’ ΠΠ. Μέγιστο βάθος 22 μέτρα.
![Aρχαία ναυάγια ανακαλύφθηκαν στον θαλάσσιο χώρο της Κάσου [ΕΙΚΟΝΕΣ]](/sites/default/files/styles/landscape_mini/public/articles/2021-01-20/kasos-nayagio.jpg?h=59255d9c&itok=VryomIDq)
