Εκτενές ρεπορτάζ με αφορμή την ολοκλήρωση του ελληνικού προγράμματος τη Δευτέρα παρουσιάζει το BBC.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ η κυβέρνηση και οι Ευρωπαίοι δανειστές παρουσιάζουν την ολοκλήρωση του τρίτου πράγματος σαν μια θετική εξέλιξη, αφού αποφεύχθη το Grexit, κάτι που θα οδηγούσε τη χώρα σε άγνωστα νερά. «Όμως για πολλούς Έλληνες, ειδικά για τους νέους, η ζημιά έχει ήδη γίνει», σημειώνει το BBC.
Τo ΒΒC επικαλείται δημοσκόπηση που αναφέρει πως τα 3/4 των Ελλήνων πιστεύουν πως τα πράγματα κινούνται σε λάθος κατεύθυνση. Το ίδιο ποσοστό πιστεύει πως τα μνημόνια έβλαψαν αν, αντί να σώσουν τη χώρα. Η φορολογία παραμένει υψηλή και το 90% πιστεύει πως οι δανειστές θα έχουν αυστηρή εποπτεία στην οικονομία της χώρας για αρκετά χρόνια.
Όπως τονίζεται η κρίση που χτύπησε όλους τους Έλληνες αποδείχθηκε ιδιαίτερα σκληρή για τους νέους.
Την οχταετία 2008-2016 το 4% των Ελλήνων - περισσότεροι από 400.000 άνθρωποι - έγινε μετανάστης με αποτέλεσμα ενώ το 2008 οι Έλληνες ηλικίας 20-39 ετών ήταν το 29% του πληθυσμού, μέσα σε μόλις 4 χρόνια μειώθηκαν στο 24% του πληθυσμού.
Στο BBC μιλά ο ανταποκριτής του Der Spiegel στην Ελλάδα, Γιώργος Χρηστίδης, ο οποίος το 2012 είχε γράψει ένα κομμάτι για το βρετανικό δίκτυο για τους Έλληνες φίλους του «που ένας-ένας φεύγουν από την Ελλάδα».
Όπως λέει, η βελτίωση στην οικονομία μετά την κορύφωση της κρίσης το 2012 δεν αποτέλεσε επαρκή λόγο για να αλλάξει αυτή η κατάσταση.
«Οι χαμηλοί μισθοί και οι υψηλοί φόροι για τους ελεύθερους επαγγελματίες έχουν μειώσει τις περιπτώσεις εκείνων των Ελλήνων που θα επιθυμούσαν επιστροφή στη χώρα αν έβρισκαν μια αξιόλογη εργασία και καλές προοπτικές. Ακόμα και στο καλύτερο δυνατό σενάριο μια μόνιμης θέσης εργασίας υπάρχουν δυσκολίες αν θέλεις να αποκτήσεις παιδιά και να έχεις μια γεμάτη ζωή» σημειώνει.
Οι άνθρωποι είναι πεπεισμένοι, και δικαίως, πως οι πολιτικές λιτότητας θα συνεχιστούν τα επόμενα χρόνια» λέει ο Βασίλης Λεοντίτσης, λέκτορας στο πανεπιστήμιο του Μπράιτον.
Το 2011 έγραψε ένα άρθρο σε μπλογκ για τη «χαμένη γενιά» και μια γυναίκα που είχε γνωρίσει σε καφετέρια της Αθήνας
«Ξέρω πως θα έχω δύσκολο μέλλον, εγώ και οι φίλοι έχουμε σταματήσει να προγραμματίζουμε. Ότι και να προγραμματίζουμε δεν υλοποιείται» του είχε πει. Ο κ. Λεοντίτσης παρακολούθησε την πορεία της. Ήταν ενθουσιασμένη που είχε βρει μια δουλειά με προοπτικές στις διαδικτυακές πωλήσεις. Όμως OI χαμηλές επιδόσεις της εταιρίας την ανάγκασαν να μείνει άνεργη σε 6 μήνες.
Από τότε έχει βρει μόνο part-time δουλειά και βασίζεται στην οικονομική βοήθεια της οικογένειας της.
«Όταν έγραφα για τη χαμένη γενιά, εννοούσα ακριβώς αυτό. Οι νέοι άνθρωποι δεν βλέπουν φως για εργασιακή προοπτική στην Ελλάδα. Χιλιάδες από νέους ανθρώπους, ανάμεσα τους πολλοί μορφωμένοι άνθρωποι, εγκατέλειψαν τη χώρα αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον στις χώρες της Ε.Ε και αλλού».
Αναφερόμενος ειδικά στον ΣΥΡΙΖΑ ο κ. Λεοντίτσης σημειώνει ότι «κατάλαβε ότι έπρεπε να υλοποιήσει τις πολιτικές λιτότητας από την Τρόικα. Η πολιτική και οικονομική κατάσταση που οραματίστηκε δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Ο ΣΥΡΙΖΑ μαζί με τον κυβερνητικό εταίρο του όχι μόνο διατήρησε τις πολιτικές λιτότητας αλλά σε αρκετές περιπτώσεις τις έκανε και πιο ισχυρές».
«Τρία χρόνια μετά (σ.σ. την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση) το τρίτο δανειακό πρόγραμμα τελειώνει. Αλλά οι συνέπειες θα είναι ορατές για δεκαετίες» σημειώνει το BBC.
Το άρθρο κλείνει ξανά με τον Γιώργο Χρηστίδη ο οποίος πλέον φοβάται για το μέλλον των δύο παιδιών του ηλικίας 5 και 11 ετών. «Φοβάμαι για το μέλλον τους εδώ. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι θα πάρει χρόνια ή δεκαετίες για την Ελλάδα να επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα ευδαιμονίας.
Γι' αυτό οι γονείς όπως εγώ προσπαθούν να κάνουν το καλύτερο δυνατό με βάση τις ικανότητές τους προκειμένου να εφοδιάσουν τα παιδιά τους με τις ικανότητες και γνώσεις που θα τα βοηθήσουν να αποκτήσουν ευκαιρίες γνώσης και εργασίας στο εξωτερικό - αν αυτό χρειαστεί».
Ωστόσο ο ίδιος σημειώνει: «Δεν τα παρατάω. Οι Έλληνες έχουν τεράστιες δυνατότητες. Πιστεύω ότι είναι καθήκον μας τουλάχιστον να προσπαθήσουμε να πετύχουμε στην Ελλάδα πριν να τα παρατήσουμε και γίνουμε μετανάστες».