[ΓΝΩΜΕΣ] Η αυτοεκπληρούμενη προφητεία ενός (ακόμα) μακελειού / Από τον Δημήτρη Τζίνη

Η είδηση του μακελειού σε δημοτικό σχολείο στο Κονέκτικατ σοκάρει. Έρχεται να προστεθεί στη μακρά λίστα παρόμοιων περιστατικών που δε τα χωράει ο ανθρώπινος νους, με πιο πρόσφατο αυτό της δολοφονίας δώδεκα πολιτών και τον τραυματισμό άλλων 50 σε κινηματογράφο τον περασμένο Ιούλιο.

Πολλοί αναρωτιούνται μήπως ήρθε η ώρα να αρχίσει μια δημόσια συζήτηση για το δικαίωμα στην οπλοκατοχή στις ΗΠΑ, με απώτερο σκοπό να αναθεωρηθεί προς το αυστηρότερο το «χαλαρό» νομοθετικό πλαίσιο. Για την βουλευτή Κάρολιν Μακάρθι, σύζυγο θύματος παρόμοιας επίθεσης το 1993, η ώρα αυτή έχει φτάσει εδώ και καιρό, μετά το προηγούμενο ή το προ-προηγούμενο παρόμοιο περιστατικό. Μαζί της συντάσσεται και ο δημοφιλής δήμαρχος της Νέας Υόρκης Μάικλ Μπλούμπεργκ.

Οι Ρεπουμπλικάνοι διαφωνούν. Ο πρόεδρος Ομπάμα είναι προσεκτικός και ιδιαίτερα επιφυλακτικός στις διατυπώσεις του. Ξέρει ότι τα χέρια του είναι δεμένα: οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, οπότε χωρίς τη συναίνεση τους δεν μπορεί να γίνει τίποτα.

Εντούτοις είναι ίσως η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που δημιουργείται ένα δυναμικό κίνημα που επιδιώκει την αλλαγή του υφιστάμενου status quo. Αρκεί αυτό; Είναι αμφίβολο. Δεν είναι μόνο η επιρροή των λόμπι που θα επιχειρήσουν να μπλοκάρουν οποιαδήποτε αλλαγή. Δεν είναι καν η πολιτική ηγεμονία των εξτρεμιστών του Tea Party εντός του Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Είναι και τα «συνταγματικά δικαιώματα των gun owners» που ανέφερε ο ίδιος ο πρόεδρος Ομπάμα.

Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο νομίζει κανείς. Η δεύτερη τροπολογία του αμερικανικού Συντάγματος αναφέρει ότι το δικαίωμα τον πολιτών «να κρατούν και να φέρουν όπλα δεν πρέπει να παραβιάζεται». Οι λόγοι είναι εν μέρει πολιτικοί και εν μέρει ιστορικοί· μας γυρίζουν πίσω στα χρόνια της αμερικάνικης ανεξαρτησίας. Έπειτα σε μια χώρα με μια τόσο έντονη φιλελεύθερη παράδοση, η παραμικρή απαγόρευση συνήθως ηχεί περίεργα στα αυτιά του κόσμου.

Όμως στην ουσία λοιπόν δεν πρόκειται για ζήτημα ελευθερίας αλλά κατά βάση για ζήτημα ηθικής. Όπως αναφέρει ο Σαντζάι Σανχόε στην «Huffington Post», σαν ένα πολιτισμένο έθνος, η Αμερική έχει μεγαλύτερη ηθική ευθύνη να προστατεύει τους πολίτες της από ό, τι να συμμορφώνεται με τη δεύτερη τροπολογία. Ούτως ή άλλως ακόμα και οι ιδρυτικοί πατέρες ή οραματιστές όπως ο Β. Φραγκλίνος αναγνώριζαν ότι οι καιροί αλλάζουν και μαζί τους αλλάζουν και οι αξίες των ανθρώπων.

Βέβαια ένα αυστηρότερο νομοθετικό πλαίσιο είναι αναγκαία αλλά όχι επαρκής συνθήκη για να μην ξαναζήσουμε περιστατικά όπως αυτό στο Κονέκτικατ ή στο Κολομπάιν (άραγε θυμάται κανείς τη σφαγή στο λύκειο Κολομπάιν το 1999;). Πρέπει εκτός των άλλων –σημειώνει ο Σανχόε– να καταπολεμηθούν και οι κοινωνικοί παράγοντες που θρέφουν τη «βία των όπλων»· η υπερ-προβολή της βίας στα μίντια, η ελλιπής ψυχική υγειονομική περίθαλψη, όλα αυτά τροφοδοτούν τη βία και τα όπλα είναι μόνο το ένα μέρος της εξίσωσης. Ο περιορισμός διαθεσιμότητας αυτόματων όπλων και ένα αυστηρότερο σύστημα ελέγχου πωλήσεων, πάντως, θα ήταν μια καλή αρχή.

Η ώρα λοιπόν είναι τώρα. Δε χρειάζεται να υπάρξει άλλο ένα περιστατικό με θύματα αθώα παιδάκια για να ξεκινήσει ο διάλογος για την οπλοκατοχή στην Αμερική. Πολλοί φιλελεύθεροι Δημοκρατικοί συμφωνούν πως «είναι ώρα να προχωρήσουμε μπροστά θεσπίζοντας αυστηρούς νόμους περί οπλοκατοχής». Όσο και αν διαφωνεί η παλαβή δεξιά, κάτι πρέπει να γίνει, επιτέλους. Αλλιώς σύντομα θα «σοκαριστούμε» ξανά από την αυτοεκπληρούμενη προφητεία ενός ακόμα μακελειού σε κάποιο δημόσιο χώρο...

Info:
"Obama's Cautious Call for Action Sets Stage to Revive Gun Debate", International Herald Tribune, 14.12.12
"Moral Nation: Why Our Constitution Demands Gun Control", Huffington Post, 14.12.12