Η περίοδος της Σαρακοστής, και ιδιαίτερα το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, συνδέεται με την κατανάλωση συγκεκριμένων νηστίσιμων τροφίμων, όπως τα όσπρια, οι ελιές, τα λαδερά πιάτα και τα θαλασσινά. Στα παραδοσιακά σαρακοστιανά εδέσματα περιλαμβάνονται τα χταπόδια, καλαμάρια, θράψαλα, σουπιές, γαρίδες, μύδια, καθώς και προϊόντα όπως ο ταραμάς και το αυγοτάραχο. Επιδόρπιο-σύμβολο της Σαρακοστής είναι ο χαλβάς, που κυκλοφορεί πλέον σε διάφορες παραλλαγές.
Για να απολαύσουμε αυτά τα τρόφιμα με ασφάλεια, είναι σημαντικό να ακολουθήσουμε ορισμένες βασικές οδηγίες κατά την αγορά, μεταφορά, αποθήκευση και προετοιμασία τους.
Αγορά και αποθήκευση τροφίμων
Αλιεύματα & θαλασσινά:
- Προτιμήστε προϊόντα που έχουν φρέσκια μυρωδιά θάλασσας και όχι αμμωνίας.
- Το σώμα τους πρέπει να είναι γυαλιστερό, υγρό και σφιχτό στην αφή.
- Τα μάτια να είναι ζωντανά και καθαρά, ενώ τα πλοκάμια και οι βεντούζες να μην αποσπώνται εύκολα.
- Αν αγοράζετε κατεψυγμένα, ελέγχετε τη συσκευασία για το σήμα αναγνώρισης της εγκατάστασης όπου καταψύχθηκε το προϊόν.
- Τα αποψυγμένα προϊόντα πρέπει να αναγράφουν υποχρεωτικά τη λέξη "αποψυχθέν" στην πινακίδα πώλησης.
Οστρακοειδή:
- Τα νωπά οστρακοειδή πρέπει να είναι ζωντανά. Το κέλυφος πρέπει να είναι κλειστό ή να κλείνει όταν το πιέζετε ελαφρά.
- Το εσωτερικό τους να είναι υγρό, καθαρό και άοσμο.
Μαλακόστρακα (γαρίδες, καραβίδες, αστακοί, καβούρια):
- Πρέπει να έχουν λαμπερό θώρακα, καθαρό κεφάλι και σφιχτά κολλημένα πόδια.
- Οι γαρίδες πρέπει να είναι ανοιχτόχρωμες και χωρίς μαύρες κηλίδες.
Ταραμάς & αυγοτάραχο:
- Ο ταραμάς πρέπει να έχει ομοιόμορφο χρώμα, χωρίς σημάδια μούχλας ή τάγγισης.
- Το αυγοτάραχο πρέπει να αποθηκεύεται στη συντήρηση του ψυγείου, χωρίς να ξεπερνά το χρονικό όριο που προτείνει ο παρασκευαστής.
Χαλβάς & τουρσί:
- Στη συσκευασία του χαλβά πρέπει να αναγράφονται τυχόν αλλεργιογόνα συστατικά.
- Τα τουρσιά να διατηρούνται στο υγρό άλμης και να μην έχουν έντονη μυρωδιά ζύμωσης.
Σωστός χειρισμός και προετοιμασία τροφίμων
Ψύξη & διατήρηση
- Τα φρέσκα θαλασσινά και αλιεύματα διατηρούνται στη συντήρηση του ψυγείου και καταναλώνονται εντός δύο ημερών.
- Αν πρόκειται να καταναλωθούν αργότερα, τοποθετούνται στην κατάψυξη σε σακούλες κατάλληλες για τρόφιμα.
- Τα ωμά οστρακοειδή πρέπει να φυλάσσονται ξεχωριστά από άλλα τρόφιμα για αποφυγή επιμόλυνσης.
Μαγειρική ασφάλεια
- Χρησιμοποιούμε ξεχωριστά σκεύη και μαχαίρια για τα ωμά και τα μαγειρεμένα τρόφιμα.
- Τηγανίζουμε, ψήνουμε ή βράζουμε για τον απαιτούμενο χρόνο, σύμφωνα με τις οδηγίες του προμηθευτή.
- Αποφεύγουμε την κατανάλωση ωμών θαλασσινών από ευπαθείς ομάδες (ηλικιωμένοι, έγκυες, μικρά παιδιά).
Διατροφική προσοχή και υγειονομικοί κίνδυνοι
Προσοχή στις τροφικές αλλεργίες:
Οι συσκευασίες τροφίμων πρέπει να αναγράφουν τα αλλεργιογόνα συστατικά με έντονη γραμματοσειρά.
Κίνδυνοι τροφικής δηλητηρίασης:
- Νοροϊοί και βακτήρια μπορούν να μεταδοθούν μέσω ανεπαρκώς μαγειρεμένων θαλασσινών.
- Ορθές πρακτικές αποθήκευσης και μαγειρέματος μειώνουν τον κίνδυνο τροφιμογενών νοσημάτων.
- Με τις σωστές επιλογές και μέτρα ασφαλείας, η Σαρακοστή μπορεί να είναι μια περίοδος απόλαυσης και υγείας!