Στους σεισμούς μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού αναφέρθηκαν ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) Ευθύμιος Λέκκας και ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Κώστας Συνολάκης.
Διυπουργική σύσκεψη θα πραγματοποιηθεί στις 9 το πρωί της Τρίτης, 4 Φεβρουαρίου στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας με αντικείμενο την κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού λόγω της σεισμικής δραστηριότητας στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης. Τη σύσκεψη συγκάλεσε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας και θα συμμετέχουν ΟΤΑ, Πυροσβεστικό Σώμα, ΕΛΑΣ, Λιμενικό Σώμα , Ένοπλες Δυνάμεις, ΕΚΑΒ, καθώς και εκπρόσωποι εμπλεκόμενων φορέων (ΟΑΣΠ, ΔΕΔΔΗΕ, ΤΕΕ κ.α.).
Ο κ. Λέκκας, που βρίσκεται στη Σαντορίνη, αναφερόμενος στη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή των Κυκλάδων και ειδικά, στην περιοχή της Σαντορίνης και της Αμοργού, είπε στο ΕΡΤΝews: «Η σεισμική δραστηριότητα παραμένει αμείωτη και σήμερα, έχουμε αρκετά μεγάλα μεγέθη, της τάξεως των 4 έως 5 βαθμών. Είναι μεγέθη τα οποία γίνονται έντονα αισθητά στους κατοίκους του νησιού και βεβαίως αυτή η δραστηριότητα αναπτύσσεται προς τα βορειοανατολικά πια, δηλαδή κοντά στην Αμοργό», τονίζοντας ότι δεν πρόκειται για ενεργοποίηση του ρήγματος που είχε δώσει τον μεγάλο σεισμό του 1956.
Έτσι λοιπόν, φαίνεται ότι «έχουμε την ενεργοποίηση ρηγμάτων τα οποία δεν αντιστοιχούν στο ρήγμα που έδωσε τον μεγάλο σεισμό του 1956. Ούτως ή άλλως δεν μπόρεσε αυτό το ρήγμα να δώσει μεγάλο σεισμό γιατί έχει εκτονώσει πολύ μεγάλη ενέργεια το 1956 και να γεμίσει πάλι ενέργεια. Θα πρέπει να περάσουν χιλιάδες χρόνια. Έχουμε λοιπόν την ενεργοποίηση μικρότερων ρηγμάτων προς τα βορειοδυτικά του ρήγματος της Αμοργού».
Διαφορές μεταξύ Αμοργού και Σαντορίνης
Συνέχισε λέγοντας πως: «Η δραστηριότητα περιορίζεται κοντά στην Αμοργό, συνεπώς αυτό είναι ένα θετικό στοιχείο, γιατί η Σαντορίνη είναι ιδιαίτερα ευάλωτη και τρωτή σε σχέση πάντα με την Αμοργό. Η Αμοργός έχει βραχώδεις σχηματισμούς, έχει λίγα κτίρια, δεν έχουμε μεγάλη έκταση, συνεπώς δεν ανησυχούμε, εάν τα επίκεντρα αυτά ήταν κοντά στην Σαντορίνη, η Σαντορίνη χαρακτηρίζεται από τους εντελώς αντίθετους παράγοντες και παραμέτρους. Συνεπώς είναι ένα θετικό στοιχείο. Όπως επίσης θετικό στοιχείο είναι το γεγονός αυτό που αναλύσαμε και στην Επιτροπή, ότι η παρούσα σεισμική δραστηριότητα δεν έχει καμία μα καμία σχέση με τις εξελισσόμενες σεισμοηφαιστειακές διεργασίες στην Καλντέρα και στο Κολούμπο. Δεν συνδέονται αυτές οι δύο δραστηριότητες, είναι τελείως διαφορετικά πράγματα, τουλάχιστον μέχρι στιγμής».
«Δεν υπάρχει σοβαρός λόγος ανησυχίας, βεβαίως είναι άνθρωποι που φοβούνται τους σεισμούς και αυτοί είναι φυσικό να απέρχονται από το νησί. Είναι εργαζόμενοι οι οποίοι εργάζονται κατά περιόδους στο νησί, οπότε και αυτοί φεύγουν από το νησί, ένας αριθμός. Αλλά εγώ πιστεύω ότι το σύνολο των κατοίκων του νησιού, εκτός αν είναι σε ειδική κατηγορία, είναι πολύ ψύχραιμοι και συμπεριφέρονται πολύ καλά στους σεισμούς. Μάλιστα κατά τη διάρκεια της ημέρας είχαμε τέσσερις αρκετά μεγάλος σεισμός της τάξεως των 4,8 που έγιναν ιδιαίτερα αισθητοί. Η αντίδραση ήταν πολύ φυσιολογική και πολύ ψύχραιμη θα έλεγε κανένας» πρόσθεσε.
«Μπορεί να έχουμε σεισμό λίγο μεγαλύτερο από 5»
Ο κ. Λέκκας δήλωσε ότι «εάν είχαμε έντονο σεισμικό φαινόμενο θα υπήρχε γρηγορότερη απόσβεση, εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με έναν κύριο σεισμό ο οποίος είναι αρκετά πιο μεγάλος από τους υπόλοιπους και θα πηγαίναμε σε μία φάση γρήγορης απόσβεσης της σεισμικής δραστηριότητας. Εδώ έχουμε μια μακρόσυρτη ακολουθία με σεισμούς που φτάνουν μέχρι τα 5 Ρίχτερ και αυτό μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες ή αρκετές βδομάδες. Δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε την εξέλιξη της ακολουθίας χρονικά».
«Τα δημόσια κτίρια είναι στη φάση ελέγχου, η αρμόδια υπηρεσία θα ελέγξει τα κτίρια. Από κει και πέρα, η Σαντορίνη χαρακτηρίζεται από έναν δομημένο ιστό όπου είναι σε ένα μεγάλο φάσμα. Δηλαδή από τα πολύ παλιά κτήρια, τα ερειπωμένα κτίρια, τα κτίρια που έγιναν τη δεκαετία του 60, του 70, του 80, τα σύγχρονα κτίρια, είναι όλο το φάσμα. Γι’ αυτό και εμείς στις επιτροπές έχουμε δώσει την οδηγία προς τους κατοίκους, να μην κατοικούν μέσα σε σπίτια τα οποία είναι πολύ παλιά ή να μην διέρχονται έξω από ερειπωμένα ή εγκαταλελειμμένα κτίρια. Και βέβαια να προσέχουν να μην διέρχονται από περιοχές όπου έχουμε μορφολογικές ασυνέχειες και είναι δυνατόν να εκδηλωθούν κατoλισθητικά φαινόμενα» συμπλήρωσε.
Tέλος, ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, επισήμανε πως «η Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου, η Επιτροπή Εκτίμησης Ηφαιστειακού Κινδύνου θα συνεδριάσει ξανά την Τετάρτη. Έχω κάνει πρόσκληση στα μέλη των δύο επιτροπών, 8 η ώρα το πρωί να συνεδριάσουμε, να δούμε τις εξελισσόμενες διεργασίες και από εκεί και πέρα δεν μπορούμε να προδιαγράψουμε τίποτα ως προς τη διάρκεια επαναλαμβάνω, γιατί το μέγεθος έχουμε πει ότι πολύ δύσκολα θα ξεπεράσει τα 5,5.
«Ένα απίθανο σενάριο είναι να πάει μέχρι τα 6, όπου είναι η ελάχιστη πιθανότητα να εκδηλωθεί ένας τέτοιος σεισμός. Εγώ πιστεύω ότι μπορεί να έχουμε κάποιο σεισμό λίγο μεγαλύτερο από 5, ο οποίος θα συμβάλει στην ταχύτερη απόσβεση του φαινομένου. Το λίγο πάνω από το 5 δεν θα έχει επίπτωση στη Σαντορίνη. Υπάρχει ένα σενάριο στα 5,5 όπου μπορεί να υπάρξουν κάποιες μικρές επιπτώσεις και βέβαια το σενάριο των 6 βαθμών, είναι ένα σενάριο που συγκεντρώνει ελάχιστες θα έλεγε κανένας πιθανότητες».
Συνολάκης: «Να μην υπάρχει πανικός»
Από την πλευρά του, ο κ. Συνολάκης, μιλώντας στο ΕΡΤΝews και την εκπομπή Update, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Προφανώς δεν πρέπει να ανησυχούμε και να είμαστε σε κατάσταση πανικού. Αυτό το οποίο γίνεται όλα τα μέτρα είναι προληπτικά και είναι κοινή λογική. Δηλαδή σε μέρη που μπορούν να γίνουν κατολισθήσεις στη Σαντορίνη και όπως ξέρετε στη Σαντορίνη, αυτά τα μεγάλα αδρανή, δηλαδή τους απότομους βράχους που είναι όλοι αυτοί οι περισσότεροι αυτοί από ηφαιστειακή πέτρα. Αυτό το οποίο γίνεται και μπορεί να συνεχιστεί, είναι οι κατολισθήσεις, γίνονται ακόμα και όταν δεν υπάρχουν σεισμοί. Πολλώ δε μάλλον όταν έχουμε σεισμούς σε μία γειτονική περιοχή, οι οποίοι φτάνουν μέχρι το 4,9».
Επίσης, για την πρόσβαση στα λιμάνια και αυτό έχει να κάνει γιατί, για παράδειγμα, για να πας στο λιμάνι, στο μικρό λιμάνι στα Φηρά πρέπει να κατέβεις κάτω δηλαδή και εκεί πέρα υπάρχει ρίσκο κατολισθήσεων. Και φυσικά υπάρχει πάντα το ρίσκο που μας απασχολεί ότι μπορεί να γίνει μια υποθαλάσσια κατολίσθηση σαν αυτούς τους σεισμούς ή ένας από αυτούς τους σεισμούς να είναι μεγαλύτερος και να γίνει ένα τσουνάμι, οπότε κανείς πρέπει να έχει, ο χρόνος για τη Σαντορίνη προειδοποίηση είναι πάρα πολύ μικρός, οπότε πρέπει όλοι να ξέρουν τι θα κάνουν. Αν είναι στο Κολόμπο στο ηφαίστειο, δηλαδή στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο που αν γίνει. Αν είναι σε αυτή την απόσταση μπορεί να είναι μέσα σε ανάλογα με το σημείο από 3 έως 10 λεπτά. Στο Καμάρι μπορεί να κάνει 10 λεπτά για να φτάσει. Αυτό δεν το ξέρουμε, αλλά όπως καταλαβαίνετε με τέτοιους χρόνους και το να βγει το 112 είναι, δηλαδή κανείς δεν έχει χρόνο. Οπότε πρέπει όλοι να είμαστε προετοιμασμένοι και οι κάτοικοι ότι υπάρχει αυτό το ενδεχόμενο. Κανένας δεν ξέρει αν θα γίνει».
«Κανείς δεν περιμένει έναν τόσο μεγάλο σεισμό σαν του 1956»
Επίσης ανέφερε ότι «τηρουμένων των αναλογιών στην περιοχή εκείνη, κοντά στην Άνυδρο, ένα πάρα πολύ μικρό νησάκι, το οποίο είναι ανάμεσα στην Ανάφη και στη Σαντορίνη, εκεί περίπου αυτή τη στιγμή μετακινείται όλη η σεισμική δραστηριότητα προς αυτό το μικρό νησάκι, την Ανάφη και εκεί υπάρχουν διάφορα ρήγματα που σε μεγάλο βαθμό είναι αχαρτογράφητα. Δεν έχουν γίνει έρευνες από γεωλόγους βυθού, να πηγαίνουν να δουν ακριβώς πώς πηγαίνουν τα ρήγματα. Αυτά τα ρήγματα είναι αχαρτογράφητα. Τηρουμένων των αναλογιών, δεν νομίζω ότι κανένας περιμένει έναν τόσο μεγάλο σεισμό σαν του 1956».
Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του τόνισε πως «πιστεύω ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος για πανικό. Κατ’ αρχάς, η Σαντορίνη τον 20ο αιώνα είχε κάνει τρεις μικρές εκρήξεις. Ξέρουμε ότι Σαντορίνη κάνει μικρές εκρήξεις κάθε περίπου 50 χρόνια. Η τελευταία ήταν το 1950. Είχαν γίνει μου φαίνεται το 22 και το 28. Σε αυτές τις μικρότερες εκρήξεις δεν είχαμε θύματα. Στον σεισμό του '56 όντως είχαμε θύματα. Αλλά αυτό που συνέβη τότε στη Σαντορίνη είναι ότι τα περισσότερα θύματα- γι’ αυτό ήταν και γνωστός σαν σεισμός της Σαντορίνης και όχι της Αμοργού- γιατί εκεί πέρα γίνανε οι περισσότερες καταρρεύσεις σπιτιών και τα περισσότερα σπίτια ήταν κτισμένα με θηραϊκή γη, δηλαδή με την ηφαιστειακή λάσπη και δεν είχαν καν ψηθεί».
«Αυτά τα τούβλα κάνανε τη λάσπη, τα άφηναν έξω να στεγνώσουν, δεν ήταν ψημένα τούβλα, οπότε στον σεισμό πάρα πολλά από αυτά τα τούβλα θρυμματίστηκαν. Οπότε είχαμε δυστυχώς πάρα πολλούς θανάτους. Τα σπίτια μας είναι πολύ καλύτερα χτισμένα, ειδικά όσα έχουν χτιστεί, οι κατασκευές με τους σύγχρονους οικοδομικούς κώδικες και ειδικά με τους αντισεισμικού κώδικες δεν θα έχουν πρόβλημα. Μέχρι να δούμε πώς εξελίσσεται αυτή η σεισμική δραστηριότητα. Αν αυτή δεν ηρεμήσει, δεν θα μπορούμε να πούμε ότι έχει τελειώσει. Εδώ πέρα μέσα σε 48 ώρες είχαμε περίπου πάνω από 400 σεισμούς. Όταν φτάσουμε να έχουμε έναν σεισμό την ημέρα ή την εβδομάδα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει σταματήσει η δραστηριότητα».
