Στο σπίτι που φιλοξενείται ο Αμίρ έχουν γιορτή. Έχουν στρώσει τραπέζι με φρούτα, ξηρούς καρπούς και κέικ επειδή περιμένουν την επίσκεψή μας. Στην πόρτα μας υποδέχεται με τα αδέρφια του, χαρούμενα μουτράκια που χαμογελάνε πλατιά. Ο λόγος που γιορτάζουν είναι επειδή ο Αμίρ κληρώθηκε να σηκώσει την ελληνική σημαία στο σχολείο του -και είναι ο πρώτος Αφγανός (και μουσουλμάνος) που θα παρελάσει με την «όμορφη σημαία». Έτσι την χαρακτηρίζει, και δηλώνει πολύ χαρούμενος που θα την κρατάει. «Είμαι πολύ περήφανος» λέει, «γιατί έχει πολύ ωραία χρώματα».
Ο Αμίρ Χουσέιν Ιμέντια είναι 11 χρονών και εδώ και 7 μήνες είναι μαθητής στο δημοτικό σχολείο Δάφνης. Μιλάει λίγα ελληνικά αλλά καταλαβαίνει πολλά και ζει με τη μητέρα του και τα δυο μικρότερα αδέρφια του σε ένα διαμέρισμα που τους παραχωρεί ο Δήμος Αθηναίων, το οποίο μοιράζονται με άλλη μία οικογένεια προσφύγων. Η οικογένειά του ήρθε στην Ελλάδα από το Αφγανιστάν πριν από 19 μήνες, μετά από ένα ταξίδι τριών εβδομάδων γεμάτο ταλαιπωρίες και κακουχίες, και αφού πέρασε έναν ολόκληρο χρόνο στο camp στη Λέσβο, έφτασε στην Αθήνα με το πρόγραμμα προσωρινής στέγασης προσφύγων της Ύπατης Αρμοστείας. Ανήκουν στην κατηγορία των ευάλωτων επειδή η μητέρα του, η Άρεζο, πάσχει από υψηλό ζάχαρο και τα τρία της παιδιά είναι ανήλικα χωρίς πατέρα. Είναι επιλεγμένα τα άτομα που στέλνει η Ύπατη Αρμοστεία από τα νησιά στην Αθήνα.
Συμβολικά είναι ο εκπρόσωπος όλων όσοι ζουν εδώ. Και θα πάει και στην εκκλησία να εκκλησιαστεί με τη σημαία, παρόλο που είμαστε μουσουλμάνοι. Φυσικά και θα πάμε στην εκκλησία μαζί του, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα.
«Ο άντρας μου έφυγε τότε που άνοιξαν τα σύνορα» λέει, «έφυγε πρώτος για να πάει στη Γερμανία πριν ξεκινήσουμε εμείς το ταξίδι και μετά τον ακολουθήσαμε. Αυτός κατάφερε να φτάσει στη Γερμανία, αλλά εμείς εγκλωβιστήκαμε στην Ελλάδα. Είναι ωραία η Ελλάδα, μας αρέσει εδώ και οι άνθρωποι μας έχουν βοηθήσει πολύ, δεν έχουμε κανένα παράπονο, αλλά θέλουμε να είναι όλη η οικογένεια μαζί. Κάναμε αίτηση για οικογενειακή επανένωση και μας την έχουν απορρίψει δυο φορές. Ο άντρας μου δεν μπορεί να φύγει από κει και να έρθει εδώ, δεν υπάρχει τρόπος, και εμάς δεν μας επιτρέπουν να πάμε να τον βρούμε, φαντάζεσαι τι αγωνία και τι απογοήτευση έχουμε νιώσει δυο φορές. Έχουν πει “δεν δεχόμαστε η οικογένεια να πάει να βρει τον πατέρα”. Έχουμε δικαίωμα να κάνουμε άλλη μία αίτηση ελπίζοντας να την εγκρίνουν και να φύγουμε, κι αυτή θα είναι η τελευταία μας ευκαιρία. Δεν ξέρω τι θα γίνει αν πάλι αρνηθούν. Είμαστε εγκλωβισμένοι σε μια κατάσταση που σε τρελαίνει. Επειδή έχουμε ζητήσει οικογενειακή επανένωση, δεν ζητήσαμε άσυλο από την Ελλάδα, παρόλο που θα μπορούσαν να μας αναγνωρίσουν ως πολιτικούς πρόσφυγες. Ως πολιτικοί πρόσφυγες είναι πιο δύσκολο να φύγουμε. Εδώ και 7 μήνες φιλοξενούμαστε από το πρόγραμμα στέγασης και η Ύπατη Αρμοστεία μας δίνει κάποια λεφτά, όλοι κάνουν ό,τι μπορούν, αλλά δεν είναι στο χέρι της Ελλάδας το τι θα γίνει. Από τη στιγμή που κάνεις την αίτηση, η Ελλάδα ετοιμάζει τα έγγραφα και τα στέλνει εντός τριών μηνών και μετά περιμένεις άλλους τρεις μήνες για να απαντήσει η Γερμανία. Ατελείωτες εβδομάδες αναμονής για να απαντήσει στην ελληνική υπηρεσία ασύλου “όχι”. Και τις δύο φορές».
«Η Ελλάδα μας αρέσει πολύ, οικογενειακώς, αλλά εγώ που είμαι άρρωστη, δεν ξέρω τι να κάνω», λέει η Άρεζο. «Πηγαίνω για παρακολούθηση στον Ερυθρό Σταυρό μια φορά την εβδομάδα γιατί είναι σοβαρή η κατάστασή μου. Στη Λέσβο ήρθαμε μαζί με τον αδερφό μου, αλλά ακόμα τον κρατάνε εκεί μετά από έναν χρόνο και εφτά μήνες. Δεν έχει καταφέρει να κάνει αίτηση ασύλου, εμείς ήρθαμε στην Αθήνα και αυτός έμεινε εκεί. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να είσαι στο περίμενε, γιατί δεν ξέρεις τι να κάνεις, δεν γνωρίζουμε και σε ποια κατάσταση βρίσκεται ο σύζυγός μου με τα έγγραφα, αν τον έχουν αναγνωρίσει ως πολιτικό πρόσφυγα ή είναι σε αναμονή να απελαθεί. Δεν μπορεί να μάθει ούτε ο ίδιος, απλά περιμένει. Η Γερμανία δέχεται πια μόνο 70 άτομα από όλο τον κόσμο κάθε χρόνο για να πάνε εκεί για οικογενειακή επανένωση και πρέπει να είσαι πολύ τυχερός να είσαι ανάμεσα σε αυτούς. Αν μας απορρίψουν ξανά, αναγκαστικά θα μείνουμε εδώ, αλλά μια μάνα μονογενεϊκής οικογένειας με τρία παιδιά, από όποια πλευρά και να το δεις, είναι πολύ δύσκολο να τα βγάλει πέρα».
Στον Αμίρ αρέσει πάρα πολύ η Αθήνα. Έχει 11 φίλους Έλληνες με δύσκολα ονόματα, το μόνο που μπορεί να προφέρει εύκολα είναι το «Γιάννης» το όνομα του φίλου του που είναι ο πιο ψηλός. «Οι Έλληνες είναι πολύ καλοί, όσο καιρό είμαστε στην Ελλάδα μας έχουν βοηθήσει πολύ» λέει. «Μου αρέσει το σχολείο και ας δυσκολεύομαι με τη γλώσσα, όλοι μου φέρονται καλά, και οι δάσκαλοι και οι συμμαθητές μου. Θέλω να μάθω τη γλώσσα και να γίνω μια μέρα οδοντίατρος».
«Τα παιδιά μου μεταφράζουν για μένα, με βοηθάνε στην επικοινωνία» λέει η μαμά, «αλλά το προσωρινό είναι ό,τι χειρότερο, γιατί δεν ξέρεις τι θα γίνει, θα φύγουμε ή θα μείνουμε, να μάθουν ελληνικά ή γερμανικά; Χαρήκαμε πολύ που κληρώθηκε ο Αμίρ, έγινε κλήρωση χωρίς να το γνωρίζουμε αλλά είναι ωραίο, γιατί κάνει περήφανους όλους τους Αφγανούς. Συμβολικά είναι ο εκπρόσωπος όλων όσοι ζουν εδώ. Και θα πάει και στην εκκλησία να εκκλησιαστεί με τη σημαία, παρόλο που είμαστε μουσουλμάνοι. Φυσικά και θα πάμε στην εκκλησία μαζί του, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα».
Φεύγοντας, ρωτάω τον Αμίρ τι κάνει όταν δεν πάει σχολείο. «Δεν κάνω πολλά πράγματα, κάθομαι την περισσότερη ώρα μέσα στο σπίτι και βλέπω τηλεόραση...»
