Ο Γερμανός φιλόσοφος και κοινωνιολόγος Γιούργκεν Χάμπερμας πραγματοποίησε ομιλία με θέμα τον κοσμοπολιτισμό, στο πλαίσιο του 23ου Παγκόσμιου Συνέδριου Φιλοσοφίας που φιλοξενεί για πρώτη φορά η Αθήνα. Στο γεμάτο αμφιθέατρο της Φιλοσοφικής Σχολής, ο Χάμπερμας, έκανε έκκληση υπέρ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ώστε να ενισχυθεί η δημοκρατική νομιμοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να «αποκατασταθεί η ισορροπία ανάμεσα στην πολιτική και τις αγορές».
Σε συνέντευξη τύπου που ακολούθησε, αναφέρθηκε στον κίνδυνο της ανόδου του ακροδεξιού λαϊκισμού, τάχθηκε υπέρ ενός «ευρωπαϊκού σχεδίου για τους πολίτες» και επισήμανε την ανάγκη να αλλάξει ρότα η ευρωπαϊκή πολιτική.
Ο 84χρονος φιλόσοφος υπενθύμισε ότι τα τρία συστατικά στοιχεία κάθε δημοκρατικού συστήματος είναι «ο λαός ως φορέας της πολιτικής βούλησης, το κράτος ως οργανισμός που δίνει στους πολίτες τη δυνατότητα να δρουν συλλογικά, και η νόμιμα συγκροτημένη κοινότητα των πολιτών ως εθελοντική ένωση ελεύθερων και ίσων ατόμων».
«Σε μία υπερεθνική δημοκρατία», προσέθεσε ο φιλόσοφος, «οι πολίτες μπορούν να αποκτήσουν διττό ρόλο: πρώτα ως μέλη της μελλοντικής ένωσης κι έπειτα ως μέλη των κρατών από τα οποία αποτελείται αυτή η ένωση».
Κριτική και στην γερμανική κυβέρνηση
Ο Γιούργκεν Χάμπερμας άσκησε κριτική στη γερμανική κυβέρνηση επισημαίνοντας ότι υπό την ηγεσία της, η ΕΕ θέτει σε προτεραιότητα για την επίλυση της κρίσης τη δημοσιονομική ισορροπία κάθε κράτους - μέλους. «Στις χώρες που έχουν χτυπηθεί από την κρίση, η πολιτική αυτή πλήττει τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, τις δημόσιες υπηρεσίες, τα συλλογικά αγαθά. Το μεγαλύτερο κόστος, επομένως, καλούνται να το πληρώσουν τα λιγότερο ευνοημένα στρώματα της κοινωνίας».
Επίσης μίλησε για θέματα της αμέσου επικαιρότητας. Συγκριμένα:
Για το «GREXIT»: «Δεν νομίζω ότι το να φύγει η Ελλάδα από την ευρωζώνη θα ήταν μια καλή λύση οικονομικά και πολιτικά. Από την άλλη πλευρά θα έλεγα ότι για την αντιμετώπισης της κρίσης θα έπρεπε να υπάρξει μια συντονισμένη και θεσμοθετημένη υποστήριξη για κάθε χώρα της ευρωπαϊκής περιφέρειας που χρειάζεται επενδύσεις. Θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία και συντονισμός για να μην θυσιαστεί η ανταγωνιστικότητα, αυτή η ανταγωνιστικότητα που έχει θεοποιηθεί»
Για τις αντιευρωπαϊκές δυνάμεις: «Στις επόμενες ευρωεκλογές είναι πιθανό να δούμε αύξηση της δύναμης των κομμάτων που αντιστρατεύονται την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης. Πρέπει να αλλάξει η ευρωπαϊκή πολιτική και να περάσουμε από ένα πρότζεκτ των ελίτ σε ένα πρότζεκτ που θα αφορά όλους τους πολίτες. Και πρέπει να δούμε τις ευρωεκλογές κάτω από ένα άλλο πρίσμα. Έχουμε είκοσι χρόνια ευρωπαϊκό κοινοβούλιο αλλά δεν έχουμε κάνει ευρωεκλογές που να αξίζουν αυτό το όνομα».
Για την άνοδο της ακροδεξιάς: «Νομίζω ότι ακροδεξιός λαϊκισμός είναι επικίνδυνος, επειδή παρασύρει ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Οι πολίτες που βρίσκουν καταφύγιο στην ακροδεξιά δεν έχουν σωστή πληροφόρηση, είναι φοβισμένοι, γεμάτοι αγωνία για το μέλλον τους. Δεν βλέπουν άλλη λύση. Είναι μια πρόκληση να φέρουμε αυτούς τους πολίτες πίσω».
Για την ανεργία: «Το πρόβλημα είναι τεράστιο. Εχω αρθρογραφήσει, έχω υψώσει τη φωνή μου γι' αυτήν την εξοργιστική αδικία που προκαλείται από αυτήν την κρίση. Οι κυβερνήσεις και πρώτη η γερμανική, δεν έχουν αναλάβει την ευθύνη για τις συνέπειες της πολιτικής που έχει υιοθετηθεί για την αντιμετώπιση της κρίσης. Οι κυβερνήσεις πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη την πράξεών τους».
Για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση: «Δεν έχουν όλες οι κυβερνήσεις την απαραίτητη βούληση για να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα. Είναι απαραίτητο, πάντως, να αναληφθούν πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση, να αναθεωρηθούν οι συνθήκες».
Για τον ρόλο των φιλοσόφων: «Οι φιλόσοφοι γράφουν βιβλία και διδάσκουν. Ισως θα μπορούσαν να κάνουν πιο αισθητή την παρουσία τους καταθέτοντας τις απόψεις τους στον Τύπο. Αυτό που μπορούν να κάνουν πάντως είναι να βοηθήσουν τους πολίτες να αντιληφθούν καλύτερα τον σύγχρονο τρόπο ζωής».
Για το κλείσιμο της ΕΡΤ: «Δεν γνωρίζω τις λεπτομέρειες, έχω διαβάσει κάποια πράγματα στις εφημερίδες. Ηταν μια ενέργεια του Ελληνα πρωθυπουργού, που τουλάχιστον μοιάζει με πολιτική πράξη απελπισίας. Αλλά πάντως η απόφαση έχει εφαρμοστεί».
Για την μετανάστευση: «Είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα πρέπει οπωσδήποτε να μοιραστεί αυτό το βάρος. Κι εμείς οι πολίτες θα πρέπει να γίνουμε περισσότερο ανεκτικοί».
σχόλια