Έπειτα από καθυστερήσεις και αναβολές, λόγω της πανδημίας, της γραφειοκρατίας και τεχνικών ζητημάτων, το σχολικό πείραμα μαθητών της Ξάνθης ταξίδεψε στο διάστημα και επέστρεψε στη Γη.
Πρόκειται για πείραμα της ομάδας TiS, μαθητών του 2ου Λυκείου Ξάνθης, οι οποίοι τον Μάιο του 2020 κέρδισαν το πρώτο βραβείο στον Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών, με τίτλο «Διαστημικές Αποστολές».
Οι πέντε μαθητές, τότε της Α’ και Β’ Λυκείου, η Άννα Κανατά, ο Γιώργος Κοσμίδης, ο Αναστάσης Παυλίδης, ο Θανάσης Προύντζος και ο Δημήτρης Μάνος συμμετείχαν στον διαγωνισμό με τη σύμπραξη των καθηγητών τους Θωμά Αλεξόπουλου και Αναστασίας Πεχτελίδου και την υποστήριξη του διευθυντή του σχολείου, Γιώργου Αργυρόπουλου.
Η ομάδα υλοποίησε ένα καινοτόμο πείραμα που έπειτα από δύο χρόνια ταξίδεψε πάνω από τη Γη, σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, μέσα σε έναν ειδικά διαμορφωμένο πύραυλο που μετέφερε πολλές διατάξεις από ολόκληρο τον κόσμο.
Το πρότζεκτ που βραβεύθηκε
Στον διαγωνισμό της ΕΕΦ, μαθητές από όλη την Ελλάδα κλήθηκαν να υποβάλλουν προτάσεις και σχέδια για μία πειραματική διάταξη που θα ταξίδευε στη στρατόσφαιρα. Η διάταξη έπρεπε να έχει συγκεκριμένες διαστάσεις και προδιαγραφές, υποστηρίζοντας την πραγματοποίηση ενός καινοτόμου πειράματος σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, που θα βοηθήσει την υλοποίηση διαστημικών ταξιδιών σε άλλους πλανήτες.
Η πειραματική διάταξη του 2ου Λυκείου Ξάνθης ήταν αυτή που βραβεύτηκε και επιλέχθηκε να τοποθετηθεί σε ειδική κάψουλα, μαζί με εκείνες από άλλες χώρες, σε πύραυλο της αμερικανικής διαστημικής εταιρείας BLUE ORIGIN.
Η πανδημία καθυστέρησε την εκτόξευση του πυραύλου, όμως το τελικό στάδιο υλοποιήθηκε τελικά στις 12 Σεπτεμβρίου.
Τι αφορούσε το πείραμα των μαθητών
Μετά τη βράβευσή τους στο διαγωνισμό τα παιδιά και οι καθηγητές σύστησαν μια ομάδα εργασίας με την ονομασία TiS (Thrace in Space), στην οποία συμπεριλήφθηκαν και οι καθηγητές Γιώτα Μαλέτσκα, Θανάσης Μπαλαφούτης, Γιώργος Τσικρικώνης, Κατερίνα Μαυροδή, Γεωργία Τσούγα και Μιχάλης Πολυχρονίδης.
Έτσι, ξεκίνησαν να δουλεύουν για την υλοποίηση του πειράματος. Η ομάδα επιδοτήθηκε από την ΕΕΦ προκειμένου να αγοραστούν όλα τα απαραίτητα υλικά, τα χημικά και ο εξοπλισμός ώστε να ολοκληρωθεί το πείραμα.
Το πείραμα των παιδιών αφορούσε το ένζυμο νιτρική αναγωγάση (NR) και πώς αυτό λειτουργεί σε συνθήκες μικροβαρύτητας. Πρόκειται για ένζυμο με τεράστια σημασία, τόσο για το περιβάλλον, όσο και για τον άνθρωπο, καθώς το άζωτο είναι από τα βασικά χημικά στοιχεία της ζωής. Αποτελεί την πρώτη ύλη για την παραγωγή πρωτεϊνών και νουκλεϊκών οξέων, χημικών ενώσεων πάνω στις οποίες στηρίζεται η δημιουργία και η εξέλιξη της ζωής.
Η πειραματική διάταξη (STEM project) που κατασκεύασαν τα παιδιά μαζί με τους καθηγητές τους μπήκε σε ειδικά διαμορφωμένο κουτί κατασκευασμένο από ανθρακονήματα. Το εσωτερικό του ήταν σχεδιασμένο ώστε να συμπεριλάβει τα αντιδραστήρια, ειδικούς αισθητήρες, μικροεπεξεργαστές καθώς και κάμερα καταγραφής. Ολόκληρος ο σχεδιασμός κράτησε πάνω από 12 μήνες.
Μαζί με άλλες πειραματικές διατάξεις διαφόρων εταιρειών και σχολείων εκτοξεύθηκε για τη τη στρατόσφαιρα με τον πύραυλο NS-23 της εταιρείας BLUE ORIGIN, όπου και έμεινε για σύντομο χρονικό διάστημα σε συνθήκες μικροβαρύτητας, για να επιστρέψει τελικά πίσω στην επιφάνεια της Γης.
Στόχος ήταν να μελετηθεί το πως θα αντιδράσει η νιτρική αναγωγάση (NR) σε αυτές τις πολύ ιδιαίτερες συνθήκες πάνω από την επιφάνεια της Γης, όπου η ατμόσφαιρα είναι πολύ αραιότερη και ταυτόχρονα επικρατούν συνθήκες μικροβαρύτητας.
«Με την επιστροφή της κάψουλας στη Γη, η ομάδα TiS θα λάβει πίσω την πειραματική διάταξη προκειμένου να κάνει τις απαραίτητες μετρήσεις και να εξάγει τα συμπεράσματα του πειράματος», δήλωσε η κ. Πεχτελίδου.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ
