Γιατί ο ουρανός είναι μπλε; Τι σχήμα έχουν τα άτομα; Πόσες πιθανότητες έχεις να κερδίσεις το Τζόκερ; Σ' αυτές και πολλές ακόμη ερωτήσεις προσπαθεί να απαντήσει μια νέα φουρνιά από YouTubers στην Ελλάδα, η οποία έχει ξεπηδήσει τα τελευταία 3 χρόνια και κάνει το ένα εκατομμύριο μετά το άλλο σε προβολές.
Ο Στέφανος Βαμβάκος σπουδάζει στο Φυσικό της Πάτρας. Ξαφνικά μια μέρα πέφτει πάνω σε ένα βίντεο φυσικής υπό τη μορφή animation που ήδη κάνουν θραύση στο αμερικανικό YouTube και σκέφτεται να μεταφέρει πρώτος στην Ελλάδα την ιδέα. «Το ξεκίνησα ως χόμπι. Στην αρχή ήθελα να μείνω σε επαφή με το αντικείμενό μου» εξηγεί ο ίδιος.
Για κάθε ένα λεπτό βίντεο, χρειάζονται περίπου 10 με 15 ώρες έρευνας και ανάλυσης. Αν προσθέσουμε και τις ώρες στο μοντάζ και το animation, τότε μιλάμε για 80 με 100 ώρες για την παραγωγή του κάθε βίντεο.
Σήμερα, 3 χρόνια μετά, το κανάλι του «Καθημερινή Φυσική» έχει κάνει περισσότερες από 2 εκατομμύρια προβολές στο YouTube, με τον ίδιο να καλείται να μιλήσει για την πρωτοβουλία του μεταξύ άλλων στο ΑΠΘ και το Athens Science Festival.
Ένα από τα τελευταία του βίντεο έχει τον τίτλο «Από τι είναι φτιαγμένο το σύμπαν;». Διαρκεί κάτι περισσότερο από 8 λεπτά. «Είναι πολύ δύσκολο να δώσεις όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες και γνώση σε τόσα λίγα λεπτά» παραδέχεται ο Στέφανος Βαμβάκος.
Από τι είναι φτιαγμένο το σύμπαν;
«Για κάθε ένα λεπτό βίντεο, χρειάζονται περίπου 10 με 15 ώρες έρευνας και ανάλυσης. Αν προσθέσουμε και τις ώρες στο μοντάζ και το animation, τότε μιλάμε για 80 με 100 ώρες για την παραγωγή του κάθε βίντεο» εξηγεί.
Ο ίδιος, παράλληλα με τα βίντεο, κάνει μαθήματα φυσικής σε μαθητές για να τα βγάλει πέρα. «Από το YouTube μπορεί να βγει ένα συμπληρωματικό εισόδημα, σε καμία περίπτωση, όμως, δεν μπορείς να ζήσεις από αυτό. Μερικές φορές τα λεφτά που δίνει το YouTube δεν φτάνουν ούτε για το ρεύμα του υπολογιστή».
Αυτός είναι και ο λόγος που δεν μπορεί να βγάζει κάθε βδομάδα καινούργιο βίντεο, όπως του ζητούν πολλοί από τους fans του. «Θα έπρεπε να δουλεύω 16 ώρες κάθε μέρα για να τα καταφέρω. Δεν ξέρω τι αντίκτυπο θα 'χε στην ψυχική μου υγεία η τόση φυσική» λέει γελώντας.
Όπως παραδέχεται ο ίδιος, το πιο σημαντικό κομμάτι στη δημιουργία ενός τέτοιου βίντεο φυσικής είναι να διαλέξει ποια στοιχεία θα βάλει σ' αυτό και τι θα αφήσει απ' έξω, εξαιτίας του περιορισμένου χρόνου. «Μιλάμε για μια απλούστευση. Δεν θα μάθει κανείς, για παράδειγμα, κβαντική φυσική σε 8 λεπτά».
Τον κίνδυνο της εκλαΐκευσης της επιστήμης, ιδιαίτερα, σε θέματα που έχουν να κάνουν με ερμηνείες και αναπόδεικτες θεωρίες, θέτει ο φυσικός, φροντιστής και αντιπρόεδρος του ομίλου φροντιστηρίων «Πουκαμισάς», Γιώργος Χατζητέγας. «Πρέπει να έχει ένα επιστημονικό υπόβαθρο και να διασταυρώνει τις πηγές που επικαλείται» σημειώνει ο φυσικός.
Δεν είναι λίγες οι φορές που ο Στέφανος Βαμβάκος ανοίγει τα σκονισμένα φοιτητικά του βιβλία, προκειμένου να εμπλουτίσει τις γνώσεις του για ένα θέμα που πρόκειται να καταπιαστεί.
Όταν ερευνά στο διαδίκτυο, όμως, είναι πιο προσεκτικός. «Υπάρχει πολλή σαβούρα στο Ίντερνετ αλλά με τον καιρό ξέρεις να διαλέγεις τις πηγές σου. Άλλωστε υπάρχουν επιστημονικά περιοδικά, όπως το Nature, που αυτό το οποίο λένε είναι κατά 99% έγκυρο».
Πολλές φορές χρησιμοποιεί και χιούμορ για να εξηγήσει κάτι. «Προσπαθώ τα βίντεο να μην είναι σαν διαλέξεις. Θέλω να δείξω πως το να μαθαίνεις φυσική μπορεί να γίνει διασκεδαστικό». Δεν είναι μάλιστα λίγοι οι 20αρηδες και οι 30αρηδες, οι οποίοι κατά καιρούς του στέλνουν πως τα βίντεό του τους «έκαναν να αγαπήσουν τη φυσική που μισούσαν στο σχολείο».
«Υπάρχουν πολλά παιδιά που μου γράφουν στα σχόλια ''για ποιο λόγο να πάμε στο σχολείο από τη στιγμή που βλέπουμε τα βίντεό σου;''. Δεν είναι έτσι. Είναι μια μορφή εκπαίδευσης, αλλά δεν μπορούν να αντικαταστήσουν το μάθημα που γίνεται στην αίθουσα ή ένα βιβλίο» εξηγεί ο Στέφανος Βαμβάκος.
Δεν είναι, βέβαια, λίγοι οι συνάδελφοί του φυσικοί που εργάζονται στα δημόσια σχολεία και του λένε πως πολλές φορές δίνουν στους μαθητές τους τα βίντεό του για συμπληρωματικό υλικό.
«Δεν είναι κακό να δίνεται καμιά φορά και αποσπασματική γνώση. Φτάνει να γνωρίζει κανείς πως πρόκειται για αποσπασματική» εξηγεί ο κ. Χατζητέγας.
«Γιατί μπορεί να έχουμε τις παραξενιές μας εμείς οι φυσικοί, αλλά κυκλοφορούν μερικά πραγματικά διαμάντια στο ελληνικό ίντερνετ. Άλλωστε δεν μπορούμε να παραβλέψουμε πως ζούμε μια επανάσταση, ίσως πολύ μεγαλύτερη ακόμη και από αυτή του Γουτεμβέργιου».
σχόλια