Αλλαγές αναμένονται σε ό,τι αφορά την απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών στα σχολεία, μετά την καταδικαστική για την Ελλάδα απόφαση από το Ευρωπαικό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων. Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Παιδεία, πιθανόν να γίνουν αλλαγές και στο πρόγραμμα σπουδών.
Η καταδίκη ακολουθεί και την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που ζητά από το υπουργείο να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο των απαλλαγών από τα θρησκευτικά, ώστε να μην περιλαμβάνει υποχρεωτικά αιτιολόγηση του λόγου απαλλαγής, και να γίνεται εφικτή μόνο με μία απλή επίκληση θρησκευτικών ή συνειδησιακών λόγων.
Η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως προτίθεται να αλλάξει τώρα τα Προγράμματα Σπουδών των Θρησκευτικών και τον τρόπο απαλλαγής των μαθητών.
Το Ιανουάριο του 2018, ενδιαφερόμενοι προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) του Ανθρώπου, για παραβίαση του δικαιώματός στον σεβασμό της ιδιωτικής τους ζωής, της θρησκευτικής τους συνείδησης και του δικαιώματος για πρόσβαση σε «αντικειμενική, κριτική και πλουραλιστική εκπαίδευση, χωρίς κατήχηση και αποκλεισμούς με κριτήριο τις θρησκευτικές πεποιθήσεις».
Η προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έγινε από γονείς και μαθήτριες κατά των επίμαχων υπουργικών αποφάσεων του 2018, επί ημερών Γαβρόγλου. Το ΕΔΑΔ σε απόφαση Τμήματός του έκρινε ότι η υποχρέωση του μαθητή να αποκαλύψει τις πεποιθήσεις του για να απαλλαγεί από τη θρησκευτική εκπαίδευση στο σχολείο είναι αντίθετη προς την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Οι δικαστές του ΕΔΑΔ έκριναν οτι με το σύστημα αυτό εγκυμονείται κίνδυνος αποτροπής των γονέων, από το να ζητούν απαλλαγή από τη θρησκευτική εκπαίδευση - ιδιαίτερα για οικογένειες που κατοικούν σε μικρές κοινωνίες όπως τα νησιά όσων προσέφυγαν, τη Μήλο και τη Σίφνο, «όπου η τεράστια πλειονότητα του πληθυσμού ανήκει σε συγκεκριμένη θρησκεία και όπου ο κίνδυνος στιγματισμού είναι σαφώς πιο αυξημένος απ' ό,τι στις μεγάλες πόλεις».
Οι δικαστές διαπίστωσαν επίσης πως επειδή δεν υπάρχει πρόταση για μάθημα αντικατάστασης, τα παιδιά «θα χάνουν ώρες μαθήματος μόνο και μόνο επειδή αποκάλυψαν τις πεποιθήσεις τους».
Με αφορμή την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ανακοίνωσε ότι δρομολογεί την τροποποίηση των κείμενων ρυθμίσεων (σε συμμόρφωση και με την υπ' αριθ. 1749/2019 πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας).«Το υπουργείο θα επεξεργαστεί και θα αντιμετωπίσει, με τρόπο συνεκτικό, όλα τα ζητήματα που εγείρονται από τις πρόσφατες σχετικές αποφάσεις των Δικαστηρίων», δήλωσε σχετικά η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Νίκη Κεραμέως.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πιθανότερη είναι η προκήρυξη νέων Προγραμμάτων Σπουδών. «αυτή η λύση δεν είναι άμεση ωστόσο εξασφαλίζει οτι θα καθίσουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς στο τραπέζι του διαλόγου και θα ξεμπλέξουν το "κουβάρι"», λένε στελέχη του υπουργείου που επικαλείται η εφημερίδα Πρώτο Θέμα.
«Στο πλαίσιο αυτό, αυτονοήτως θα τροποποιηθούν και οι ρυθμίσεις που αφορούν το πρόγραμμα σπουδών των Θρησκευτικών και τον τρόπο απαλλαγής από το μάθημα, ώστε να είναι απόλυτα συμβατές με το εθνικό και ενωσιακό δίκαιο καθώς και με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου», σημειώνει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο.
Αντιδρούν οι θεολόγοι
Η Πανελλήνια Ενωση Θεολόγων δεν αφήνει ασχολίαστες τις εξελίξεις: «Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουμε από σχολεία της χώρας, κάποιοι μαθητές ζήτησαν και πήραν την απαλλαγή τους, από το μάθημα των θρησκευτικών, χωρίς να αναφέρουν ότι δεν είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, πράγμα το οποίο είναι βαρέως αμφισβητούμενο για πολλούς λόγους. Π.χ. διότι αυτοι/έςοι μαθητές/τριες φέρουν ονόματα χριστιανικά και τεκμαίρεται ότι είναι βαπτισμένοι χριστιανοί ορθόδοξοι. Άλλωστε, στο θέμα αυτό, που είναι καίριο για την εφαρμογή του άρθρ. 16 παρ. 2 του Συντάγματος, η αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων δεν έχει αρμοδιότητα να επεμβαίνει, διότι, τυχόν δήλωση θρησκεύματος εις το οποίον ένας μαθητής ανήκει ή δεν ανήκει δεν γίνεται δια σκοπούς παραβιάσεως των προσωπικών δεδομένων, αλλά διότι ο μαθητής αυτός υποβάλλει ψευδή δήλωση ενώπιον δημόσιας αρχής, της οποίας το αξιόποινο δεν καλύπτεται με την επίκληση σεβασμού των προσωπικών δεδομένων, διότι αν ίσχυε το αντίθετο, θα είχαμε πλήρη ανατροπή της νομιμότητας και σε πολλούς άλλους τομείς και όχι μόνο στο μάθημα των Θρησκευτικών».
Η Πανελλήνια Ενωση Θεολόγων κάνει λόγο για «μύθο, ο οποίος καλλιεργείται από ορισμένες πλευρές ότι δηλαδή εις τα λοιπά κράτη της Ευρώπης το μάθημα των θρησκευτικών είναι πολυθρησκευτικό και όχι ομολογιακό», υποστηρίζοντας ότι και στα υπόλοιπα κράτη της Ευρώπης το μάθημα είναι ομολογιακό.
σχόλια