Χρειάστηκε να θυσιαστούν τόσοι άνθρωποι για να βγει στη φόρα όλη η παθογένεια του ελληνικού σιδηροδρόμου, ο οποίος χρόνια τώρα είναι παραγκωνισμένος από όλες τις κυβερνήσεις.
Κυρίαρχο γνώρισμα οι συμβάσεις που δεν ολοκληρώνονται και την ευθύνη φέρουν την τελευταία δεκαετία όλοι όσοι πέρασαν από κυβερνητικές θέσεις αλλά και διοικητικές θέσεις των οργανισμών. Εάν είχαν ολοκληρωθεί η πολύπαθες εργολαβίες για συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, σήμερα πιθανότατα δεν θα μιλούσαμε για αυτή την τραγωδία λένε στη «LIFO» έμπειροι σιδηροδρομικοί. «Μόνο με τη χρήση αυτών των συστημάτων δημιουργούνται συνθήκες ασφάλειας και απόλυτου ελέγχου της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας»
Δεν ευθύνεται μόνο η λάθος εντολή που οδήγησε το τρένο σε λάθος τροχιά μετωπικής σύγκρουσης. Εάν λειτουργούσαν τα συστήματα Τηλεδιοίκησης-Σηματοδότησης, τα λάθη θα μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί.
Η σηματοδότηση (GSM-R G) είναι για τον σιδηρόδρομο, ό,τι και τα φανάρια στους δρόμους. Ουσιαστικά «συνομιλούν» με τον μηχανοδηγό για την κατάσταση της γραμμής μπροστά του, αυξάνοντας τη σιδηροδρομική ασφάλεια.
Με το σύστημα ETCS που είναι ένα σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών, οι πληροφορίες μεταδίδονται από το σύστημα εδάφους προς το τρένο, όπου ένας υπολογιστής ταξιδιού τις χρησιμοποιεί για να υπολογίσει τη μέγιστη επιτρεπόμενη ταχύτητα, ενώ στη συνέχεια επιβραδύνει αυτόματα το τρένο.
«Η εξέλιξη των ηλεκτρονικών αυτών συστημάτων είναι μία παλιά και πολύπαθη ιστορία για τον ελληνικό σιδηρόδρομο, που περιλαμβάνει κακοδιαχείριση και ευθύνες των διοικήσεων αλλά και των εργολαβικών εταιρειών που έχουν αναλάβει την υλοποίησή τους», μας λένε.
Η πιο αμαρτωλή σύμβαση είναι αυτή που υπογράφηκε το 2014, η σύμβαση 717 για την ανάταξη της σηματοδότησης των γραμμών, που εκτελείται παράλληλα με τη Σύμβαση 10005 για την εγκατάσταση του συστήματος ETCS στα ίδια τμήματα. Μάλιστα, το σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών ETCS άρχιζε να κατασκευάζεται το 2000.
Τη Σύμβαση 717 έχει αναλάβει η κοινοπραξία των εταιρειών ΤΟΜΗ (θυγατρική του ΑΚΤΩΡΑ) και της γαλλικής Alstom. Την άλλη σύμβαση 10005 έχει αναλάβει η κοινοπραξία των ΤΕΡΝΑ και της γαλλικής THALES.
Όλα τα έργα αυτά αναμένονταν να ολοκληρωθούν μέσα στο 2023 με συμπληρωματικές συμβάσεις και εργολαβίες. Και όσο τα συστήματα αυτά είναι χειροκίνητα, πάντα ο κίνδυνος λάθος είναι μεγάλος. Το ζήτημα έχει επισημανθεί ξανά και ξανά από τους σιδηροδρομικούς γιατί μόνο μέσω της λειτουργίας τους μπορεί να αποφευχθεί το ανθρώπινο λάθος.
Για το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό ατύχημα που έχει συμβεί στη χώρα, δεν ευθύνεται σύμφωνα με τους σιδηροδρομικούς μόνο η λάθος εντολή που οδήγησε το τρένο σε λάθος τροχιά μετωπικής σύγκρουσης. Εάν λειτουργούσαν τα συστήματα Τηλεδιοίκησης-Σηματοδότησης, τα λάθη θα μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί.
Τι είναι τα συστήματα και τι ακριβώς κάνουν
Σύστημα ERTMS (ETCS & GSM-R)
Το διευρωπαϊκό σύστημα ERTMS (European Railways Traffic Management System) το οποίο συνίσταται από τα συστήματα ETCS (European Traffic Control System) και GSM-R (Global System Mobile for Rail) αυξάνει δραστικά την ασφάλεια της κυκλοφορίας, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζει την απαιτούμενη από την Ευρωπαϊκή Ένωση διαλειτουργικότητα μεταξύ σιδηροδρομικών δικτύων.
Το σύστημα ETCS (αυτόματης προστασίας συρμών) αποτελείται από δύο υποσυστήματα, το Σύστημα Συρμού και το Σύστημα Γραμμής, τα οποία επιτρέπουν:
- τη συνεχή επιτήρηση της μέγιστης επιτρεπόμενης ταχύτητας των συρμών
- την αυτόματη προστασία έναντι παραβιάσεων ταχύτητας με την εφαρμογή πέδησης λειτουργίας ή πέδησης ανάγκης, καθώς και την αυτόματη ακινητοποίηση του συρμού με πέδηση ανάγκης, σε περίπτωση παραβίασης ερυθρού φωτοσήματος
- την απεικόνιση των ενδείξεων των φωτοσημάτων στο θάλαμο μηχανοδήγησης με χρήση ηλεκτρονικών μονάδων γραμμής LEU (Lineside Electronic Units) και ραδιοφάρων (Εurobalises).
Το σύστημα GSM-R (σύστημα ραδιοκάλυψης) αποτελεί ένα ψηφιακό σύστημα επικοινωνίας, το οποίο στηρίζεται στο παγκοσμίως διαδεδομένο και αποδεδειγμένα αξιόπιστο σύστημα κινητής τηλεφωνίας GSM, που καλύπτει όλες τις ανάγκες ασφαλούς επικοινωνίας ενός σύγχρονου σιδηροδρομικού δικτύου.
