Το site τού online αρχείου της ΕΡΤ δεν έχει τα πάντα φυσικά, γιατί πολλά τηλεοπτικά έχουν χαθεί δια παντός (κυρίως από τις δεκαετίες του '60 και του '70), έχει όμως πάρα πολλά. Δυστυχώς και αυτά τα πολλά δεν είναι εύκολο να τα εντοπίσεις στο πι και φι, επειδή το site είναι δύσχρηστο.
Ας πούμε στην κατηγορία «Αρχείο Τηλεοπτικού Προγράμματος» υπάρχουν 582 σελίδες, τις οποίες πρέπει να δεις μία-μία, με τη σειρά. Δεν έχεις δυνατότητα με "go to" να πας στη σελίδα 151, 235 ή 412, αποκτώντας σε σύντομο χρόνο μια γενική εικόνα τού τι θα βρεις στη συγκεκριμένη κατηγορία.
Επειδή επέμεινα, βρήκα δέκα εκπομπές που έχουν αξία φυσικά (είναι πάμπολλες οι καταχωρίσεις εκείνες με αδιαμφισβήτητη αξία στο site – δεν το συζητούμε αυτό), τις οποίες και σας προτείνω να δείτε, αυτές τις μέρες και τις νύχτες του εγκλεισμού.
Βεβαίως, ενημερώνεσαι πως έχεις να δεις π.χ. 1.370 «επιμορφωτικά ντοκιμαντέρ», αλλά και πάλι τούτα απλώνονται σε 137 σελίδες (με 10 ντοκιμαντέρ η κάθε μία), στις οποίες επίσης δεν υπάρχει "go to". Το λέμε, γιατί είναι άλλο να διαβάζεις γενικά «επιμορφωτικά ντοκιμαντέρ» και άλλο το να έχεις την δυνατότητα να τσεκάρεις χοντρικά το περιεχόμενό τους, σε σύντομο διάστημα.
Επίσης απαιτείται στο site χρονικός εντοπισμός του υλικού. Αν εγώ θέλω να δω τι υλικό υπάρχει από το 1977, στην κατηγορία «μουσικά προγράμματα - μουσικές εκπομπές», δεν έχω αυτή τη δυνατότητα.
Είναι 100% βέβαιο πως το site του αρχείου της ΕΡΤ θέλει πολλή δουλειά, για να είναι όσο εύχρηστο επιβάλλεται και απαιτείται, καθώς απουσιάζουν κατηγορίες και υποκατηγορίες, επιμέρους δυνατότητες εύρεσης και πλοήγησης, αναλυτικά index κ.λπ.
Θα την πω, λοιπόν, την αμαρτία μου. Κουράστηκα και απογοητεύτηκα από την πλοήγηση, αλλά επειδή επέμεινα, βρήκα δέκα εκπομπές που έχουν αξία φυσικά (είναι πάμπολλες οι καταχωρίσεις εκείνες με αδιαμφισβήτητη αξία στο site – δεν το συζητούμε αυτό), τις οποίες και σας προτείνω να δείτε, αυτές τις μέρες και τις νύχτες του εγκλεισμού.
1.
Ο Γιάννης Σπανός μελοποιεί Έλληνες ποιητές
«Αφιέρωμα στη μελοποίηση ελληνικής ποίησης από τον Γιάννη Σπανό. Στην εκπομπή, την οποία παρουσιάζει ο Γιώργος Παπαστεφάνου, φιλοξενούνται καλλιτέχνες και δημιουργοί από τον χώρο της ποίησης, της μουσικής και του θεάτρου».
Στην εκπομπή τραγουδούν η Αρλέτα και ο Κώστας Καράλης, ενώ εμφανίζονται με την σειρά οι Γιάννης Φέρτης, Γιάννης Σκαρίμπας, Λιλή Ιακωβίδου, Νίκος Μαμαγκάκης, Σπύρος Βασιλείου, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Ελένη Χαλκούση και Ελένη Χατζηαργύρη (άλλοι διαβάζοντας ποιήματα και άλλοι απλώς συμμετέχοντας).
Πότε να προβλήθηκε αυτή η θαυμάσια εκπομπή; Σίγουρα μετά το 1975, αφού το μουσικό μενού της είναι στηριγμένο στο άλμπουμ «Τρίτη Ανθολογία», που είχε κυκλοφορήσει εκείνη τη χρονιά από την Lyra.
Η εκπομπή είναι αληθινό ντοκουμέντο, όχι μόνο γιατί βλέπουμε και ακούμε τόσους ανθρώπους να τραγουδούν (άλλοτε με playback και άλλοτε, επί τόπου, live) και να μιλούν βεβαίως, αλλά και γιατί παρουσιάζονται τραγούδια που δεν μπήκαν στον ιστορικό αυτό δίσκο του Γ. Σπανού (όπως ένα ποίημα του Κώστα Βάρναλη, το «Γεια σου Κωνσταντή», που τραγουδάει ο Κ. Καράλης, και που είχε μελοποιήσει και ο Νίκος Μαμαγκάκης ένα χρόνο νωρίτερα στο LP του «Σκλάβοι Πολιορκημένοι»).
Επίσης ακούμε την Αρλέτα live να τραγουδά το «Ο Γιάννης και η Μαριώ» του Βασίλη Ρώτα από την «Ανθολογία Β» (1968) του Γ. Σπανού, τον Λευτέρη Παπαδόπουλο να καταφέρεται εναντίον της μελοποιημένης ποίησης και άλλα διάφορα με πολλαπλό ενδιαφέρον.
Μπορείτε να το δείτε εδώ.
2.
Νίκος Πουλαντζάς, Δέκα χρόνια απουσίας
«Εκπομπή-αφιέρωμα στην προσωπικότητα και το επιστημονικό έργο του διανοούμενου της Αριστεράς Νίκο Πουλαντζά με αφορμή τα δέκα χρόνια από το θάνατό του».
Πρόκειται για μιαν εκπομπή αφιερωμένη στον μεγάλο διανοητή της αριστεράς Νίκο Πουλαντζά (1936-1979), που προβλήθηκε προφανώς το 1989 – δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του. Επιμέλεια-παρουσίαση Νίκος Χουρδάκης και Κώστας Χριστοφιδόπουλος. Σκηνοθεσία: Βασίλης Βλαχοδημητρόπουλος.
Εντάξει, λίγο «βαριά» η επιλογή, για μια φάση σαν αυτή που ζούμε τώρα, όμως η εκπομπή βλέπεται άνετα, και κυρίως με ενδιαφέρον, γιατί είναι ωραία πλαισιωμένη.
Μαθαίνουμε για τα παιδικά, μαθητικά και φοιτητικά χρόνια του Νίκου Πουλαντζά (στην Ελλάδα) και εν συνεχεία για την πορεία του στη Γαλλία – για το πώς, μέσα σε λίγα χρόνια, μετατράπηκε σε ένα είδος «σταρ» για τις ιδέες της Αριστεράς, έτσι όπως εκείνες αναπτύσσονταν στα γαλλικά πανεπιστήμια βασικά (λόγω Μάη του '68 και όχι μόνο).
Μιλούν για τον Πουλαντζά η αδελφή του Ρινέττα Καρλάφτη, ο φίλος, συνοδοιπόρος και συνάδελφός του Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, η σύζυγός του Ανί Λεκλέρ (γνωστή συγγραφέας και ακτιβίστρια του φεμινιστικού κινήματος), ο Άγγελος Ελεφάντης (περιοδικό «Ο Πολίτης»), ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής και άλλοι, και κάπως έτσι αποκαλύπτονται και άλλα στοιχεία της προσωπικότητας του διανοητή, που έχουν να κάνουν με τον χαρακτήρα, την καθημερινότητά του κ.λπ.
Γίνεται λόγος, βεβαίως, για τους πνευματικούς πατέρες του Ν. Πουλαντζά (Σαρτρ, Αλτουσέρ κ.ά.), για τα ιστορικά βιβλία του, όπως το «Πολιτική Εξουσία και Κοινωνικές Τάξεις», το «Κρίση των Δικτατοριών (Πορτογαλία-Ελλάδα-Ισπανία)» ή «Το Κράτος, η Εξουσία, ο Σοσιαλισμός», για τις θεωρίες του όσον αφορά στην «εξουσία» και το «κράτος», που θεωρούνται πλέον κλασικές, και φυσικά γίνεται λόγος, στο τέλος, για τον εντελώς αναπάντεχο θάνατό του, που ακόμη και σήμερα αφήνει πολλά ερωτηματικά.
Ως γνωστόν ο Νίκος Πουλαντζάς αυτοκτόνησε στις 3 Οκτωβρίου 1979, στα 43 χρόνια του.
Μπορείτε να το δείτε εδώ.
3.
Οι Νότες και τα Λόγια, Σταύρος Κουγιουμτζής
«Οι Νότες και τα Λόγια» ήταν μια μουσική εκπομπή που παρουσίαζε, το 1990 στην ΕΤ1, η αείμνηστη Μαλβίνα Κάραλη. Το συγκεκριμένο επεισόδιο ήταν αφιερωμένο στον σπουδαίο συνθέτη-τραγουδοποιό Σταύρο Κουγιουμτζή (1932-2005).
Στο στούντιο είχαν βρεθεί αρκετοί τραγουδιστές για να τιμήσουν τον Κουγιουμτζή (Μαρία Δημητριάδη, Βάσια Ζήλου, Αιμιλία Κουγιουμτζή, Κώστας Σμοκοβίτης, Σταύρος Σακκάτος) και μαζί τους ο ποιητής, φίλος και συνεργάτης τού συνθέτη Ντίνος Χριστιανόπουλος. Στο στούντιο υπήρχε ορχήστρα (τις ενορχηστρώσεις είχε επιμεληθεί ο Τάσος Καρακατσάνης) και ό,τι ακουγόταν στην εκπομπή ήταν ζωντανό (δεν υπήρχε playback δηλαδή).
Τα τραγούδια αφορούσαν σε όλη την μέχρι τότε πορεία τού Κουγιουμτζή στο ελληνικό τραγούδι, καθώς ακούστηκαν και παλιά (μεγάλες επιτυχίες σαν τις «Στα χρόνια της υπομονής», «Ελεύθεροι και ωραίοι», «Κόκκινο φουστάνι», «Ήταν πέντε ήταν έξη», «Όλα καλά (κι όλα ωραία)», «Του κάτω κόσμου τα πουλιά») και πιο καινούρια (για τότε) κομμάτια.
Ο Κουγιουμτζής μιλάει στην Μ. Κάραλη για το ξεκίνημά του και για την πορεία του στο τραγούδι. Είναι σοβαρός, σεμνός, καίριος και ιδιαιτέρως συνειδητοποιημένος.
Στην ερώτηση γύρω από το πώς θα μπορούσε το ελληνικό τραγούδι να περάσει προς τα έξω και να κερδίσει ένα διεθνές κοινό, ο Σ. Κουγιουμτζής απαντά με τα εξής λόγια:
«Κοιτάξτε, εμένα δεν μ' ενδιαφέρει να κερδίσει ένα άλλο κοινό (το τραγούδι μου). Δεν είναι μέσα στις επιδιώξεις μου. Έναν γκαραζιέρη αν κερδίσει, εμένα αυτό με χαροποιεί. Τώρα αν οι Γερμανοί είτε οι Άγγλοι πούνε τραγούδια μου ή τραγουδήσουν αυτό ούτε κρύο μου κάνει ούτε ζέστη. Δεν μ' ενδιαφέρει αυτό. Μ' ενδιαφέρουν οι Έλληνες, οι συμπατριώτες μου».
Δείτε το εδώ.
4.
Θέατρο της Δευτέρας, Εμιγκρέδες, μέρος 1 και μέρος 2
Η κλασική θεατρική εκπομπή της ελληνικής τηλεόρασης, το Θέατρο της Δευτέρας.
Εδώ επιλέγουμε τους «Εμιγκρέδες» του Πολωνού δραματουργού Sławomir Mrożek (Σλάβομιρ Μρόζεκ), σε μετάφραση Έρσης Βασιλικιώτη και σκηνοθεσία Ανδρέα Αντωνιάδη, από το 1989. Πρωταγωνιστές οι Τάσος Χαλκιάς και Γιώργος Παρτσαλάκης. Κλασικό έργο, που έχει «ανεβεί» δεκάδες φορές και στην Ελλάδα (από πολλούς θιάσους).
Δύο μετανάστες βρίσκονται να συγκατοικούν σ' ένα άθλιο δωμάτιο. Ο ένας είναι διανοούμενος, ενώ ο άλλος πριμιτίβ, εργάτης. Δύο εντελώς αντίθετοι χαρακτήρες, που είναι εγκλωβισμένοι σ' ένα χώρο, μια παραμονή Πρωτοχρονιάς, μόνοι τους, σε θέσεις μάχης. Μια μάχη χωρίς νικητές και ηττημένους, ή μάλλον με διαδοχικές και εναλλάξ νίκες και ήττες, που αντιμετωπίζονται είτε σαν δράματα είτε σαν κωμωδίες – ή καλύτερα σαν ιλαροτραγωδίες.
Δυόμισι ώρες η διάρκεια, σε δύο μέρη, αλλά αξίζει. Ωραίες ερμηνείες από Χαλκιά και Παρτσαλάκη.
Δείτε το πρώτο μέρος εδώ και το δεύτερο εδώ.
5.
Το Καλλιτεχνικό Καφενείο
«Σειρά ψυχαγωγικών εκπομπών του 1986, με φόντο ένα καφενείο και καλεσμένους προσωπικότητες από τον καλλιτεχνικό χώρο που συζητούν με τους τρεις παρουσιαστές, τον Βασίλη Τσιβιλίκα, τον Μίμη Πλέσσα και τον Κώστα Φέρρη, για την καριέρα τους, την τέχνη τους και τα επαγγελματικά τους σχέδια. Καλεσμένοι σε αυτό το επεισόδιο ο Δημήτρης Μυράτ και η Βούλα Ζουμπουλάκη».
Από τις πιο πρωτότυπες (βασισμένη σε μια ιδέα του Λάκη Πάντα) και ωραιότερες, καλλιτεχνικές-πολιτιστικές, εκπομπές της ΕΡΤ, σε τηλεσκηνοθεσία Νέστορα Παβέλλα και γενική φροντίδα Κώστα Φέρρη, που άρχισε να προβάλλεται τον Ιανουάριο του 1986 (με το τελευταίο επεισόδιο να μεταδίδεται την 20η Ιουλίου 1988, όπως διαβάζουμε στο retrodb).
Σ' ένα στουντιακό «καφενείο» τρεις άψογοι οικοδεσπότες, ο ηθοποιός Βασίλης Τσιβιλίκας, ο συνθέτης Μίμης Πλέσσας και ο σκηνοθέτης Κώστας Φέρρης, φιλοξενούν προσωπικότητες της Τέχνης (θέατρο, κινηματογράφος, μουσική κ.λπ.), κουβεντιάζοντας χαλαρά και ουσιαστικά.
Στο συγκεκριμένο επεισόδιο χαιρόμαστε τους αξέχαστους Δημήτρη Μυράτ (1908-1991) και Βούλα Ζουμπουλάκη (1924-2015).
Εξαιρετικές διηγήσεις καθώς μαθαίνεις τόσα πολλά από την ιστορία του ελληνικού θεάτρου, τονισμένες με λεπτότητα, χιούμορ, ευγένεια, μεγαλοπρέπεια χωρίς ίχνος εγωπάθειας και άπλετη συγκίνηση.
Μέχρι Irish folk τραγουδούν και ακόμη (η Βούλα Ζουμπουλάκη) την συγκλονιστική «Πέτρα» του Μάνου Χατζιδάκι από το «Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε»! Μεγάλες στιγμές της ελληνικής τηλεόρασης!
6.
Παρασκήνιο, Νίκος Καρούζος
«Το επεισόδιο αυτό της σειράς ντοκιμαντέρ αποτελεί αφιέρωμα στον ποιητή Νίκο Καρούζο και περιλαμβάνει συνεντεύξεις και αφηγήσεις καλλιτεχνών, ακαδημαϊκών και φιλικών προσώπων του ποιητή με θέμα τη ζωή του, τον χαρακτήρα του και το ποιητικό του έργο».
Από τις πιο σημαντικές τηλεοπτικές εκπομπές, διαχρονικά – για το Παρασκήνιο ο λόγος, που ξεκίνησε το 1976, διατρέχοντας τις δεκαετίες πάντα με την ίδια αφοσίωση στην ουσία των πραγμάτων και την αδιαμφισβήτητη ποιότητα. Με τη μουσική-έμβλημα του Βαγγέλη Παπαθανασίου στους τίτλους (από το "L'Apocalypse Des Animaux") και με θέματα το ένα καλύτερο από το άλλο, το Παρασκήνιο είναι από μόνο του ένα proudly present της δικής μας τηλεόρασης.
Το παρόν επεισόδιο είναι αφιερωμένο στον ποιητή Νίκο Καρούζο (1926-1990).
Είναι ένα μεταθανάτιο πορτρέτο, στο οποίο ακούμε τη φωνή του ποιητή (και τον βλέπουμε), όπως και άλλους πολλούς να μιλούν για 'κείνον και το έργο του (Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Ελένη Δρούζα, Μαρία Σερβάκη-Blackstone, Χάρης Βρόντος, Ίκαρος Μπαμπασάκης, Αλέκος Φασιανός, Εύα Μπέη, Σάββας Μιχαήλ, Ανδρέας Μπελεζίνης, Κατερίνα Καρύδη, Αλέξης Σαββίδης κ.ά.).
Η ποίηση του Νίκου Καρούζου σε πρώτο πλάνο, μέσω της οποίας «έκφραζε όλη την έκπληξη, την αθωότητα, αλλά και το τραύμα του νεογέννητου μπροστά στον κόσμο» (όπως χαρακτηριστικά λέει ο Σ. Μιχαήλ), και από κοντά η ζωή του (που ήταν η ίδια η ποίηση), η σχέση του με την μουσική, την ζωγραφική κ.λπ.
Σπουδαίο ντοκιμαντέρ, αφιερωμένο σε μιαν εντελώς ακατάτακτη και μοναδική προσωπικότητα των ελληνικών γραμμάτων.
7.
Σπορ Ιστορίες, Χρήστος Αρδίζογλου
Οι Σπορ Ιστορίες του Δημήτρη Χατζηγεωργίου ήταν μια αθλητική εκπομπή, αφιερωμένη φυσικά σε προσωπικότητες του ελληνικού αθλητισμού. Κάθε σπορ και κάθε εποχής.
Απ' αυτή τη σειρά των εκπομπών επιλέγουμε το αφιέρωμα στον Χρήστο Αρδίζογλου, παλιό ποδοσφαιριστή του Απόλλωνα Αθηνών (τώρα Απόλλων Σμύρνης) και αργότερα της ΑΕΚ, που διέπρεψε στα γήπεδα στις δεκαετίες του '70 και του '80.
Ο Χρήστος Αρδίζογλου υπήρξε ο πιο ελεύθερος, ο πιο «αναρχικός» παίκτης που εμφανίστηκε ποτέ στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Ένα «καλούπι», που έσπασε όταν ο ίδιος αποσύρθηκε από τα γήπεδα και που δεν πρόκειται ποτέ να εμφανισθεί ξανά (με τον τρόπο που παίζεται πλέον, σήμερα, η μπάλα).
Χωρίς εμφανή θέση μέσα στο τερέν (έπαιζε όπου ήθελε, δεξιά, αριστερά, πίσω, μπροστά), με εκπληκτικά σωματικά προσόντα (σε ανοιχτό χώρο πετούσε σαν τον Πήγασο), με ίσια ντρίμπλα (απλώς τον έχανες από τα μάτια σου) και με τη βεβαιότητα της έκπληξης και της έκρηξης σε κάθε διασκελισμό του (ποτέ δεν μπορούσες να καταλάβεις τι σχεδίαζε και πού ακριβώς σκόπευε – βασικά ούτε εκείνος ήξερε, και γι' αυτό οι προπονητές του τον είχαν αφήσει ελεύθερο, να κάνει ό,τι ήθελε), ο Χρήστος Αρδίζογλου μπορεί να υπερηφανεύεται για πολλά, αλλά και για ένα ποίημα που το αφιέρωσε κάποτε (1985) ο σημαντικός ποιητής Γιώργος Μαρκόπουλος. Το ποίημα ακούγεται στην εκπομπή να το απαγγέλλει ο Άγις Γυφτόπουλος και είναι αυτό...
Ωδή για τον παίκτη της Α.Ε.Κ. και της Εθνικής Χρήστο Αρδίζογλου
Από το ότι, ορμώμενος, τα χρόνια περνούν γρήγορα
και αυτό το βρίσκω πικρό και άδικο
και από το ότι
ο ποιητής παλαιότερα Άρης Δικταίος
εκράτησε ως αφιλοκερδής τεχνίτης
στην πενιχρή αθανασία του
τον άλλοτε σπουδαίον παίκτη της ποδόσφαιρας
Ηλία υιόν του Υφαντή –του Ολυμπιακού Πειραιώς–
τονίζοντας τα κάλλη του και την ευμορφία του
παράλληλα με τον μακαρισμό
ευτυχισμένος ο Πειραιάς
που έχει φορτώσει τόσες απ' τις ελπίδες του
πάνω σε τέτοια αγόρια
θα υμνήσω και εγώ
με την φτωχή την πένα μου
τον μοναχικό πλην όμως φιλότιμο χαρακτήρα
του παίκτου της Α.Ε.Κ. και της Εθνικής
Χρήστου Αρδίζογλου.
Γιατί το παιδί αυτό
από τις ταπεινές τις γειτονιές του Περισσού προερχόμενο.
Της Ριζουπόλεως και της Σαφράμπολης.
Ήταν το μόνο από πολλούς άλλους
όπου παρά την υπεροψία της νεότητάς του
εκράτησε ενός λεπτού σιγή μυστικά
για τους αποχωρήσαντες βετεράνους
που δεν επέτυχαν
πολύτιμο γκολ σε κρίσιμη στιγμή
απορρίπτοντας έτσι ακόμα και τον θάνατο
μιας και αγνόησε όλους αυτούς τους αθλητές
που τώρα βρίσκονται στο χώμα.
Γιατί το παιδί αυτό
κατεβαίνοντας –όπως προείπα– από τους καλύτερους αέρηδες,
ήταν το μόνο όπου εγνώρισε όσο κανείς
την μοναξιά αυτού του σώματος
και πάντα με εύστροφες κινήσεις
επετύγχανε την εκπόρθηση της αντίπαλης εστίας
σε ξένα γήπεδα προπάντων
κάνοντας έτσι να ακουστεί ανά την υφήλιο
το όνομα της μικρής πατρίδας μας
ενώ συνάμα εχάριζε
λέγω εχάριζε με την πράξη του αυτή
μια ολοφώτεινη νύχτα Χριστουγέννων
στους αστέγους της πλατείας Ομονοίας
παρά το ότι ετούτο
εστοίχιζε εις τον ίδιον αρκετά
τον έκλεινε μόνο σε ένα σπίτι
αγρίμι τρομαγμένο
που έβλεπε το κορμί του
ερημικό ακρωτήρι.
Ω, δεν ημπορώ να φαντασθώ το γήρας
στα αλογίσια πόδια του παίκτου Χρήστου Αρδίζογλου.
Δεν ημπορώ να φαντασθώ την ώρα
που τα παπούτσια του θε να κρεμάσει
θα φύγει από τα γήπεδα
θα σταδιοδρομήσει
ως επιχειρηματίας ή χωροφύλαξ έστω
και θα βρεθεί υπό μετάθεσιν στην Αταλάντη
Στην Αταλάντη και πάλιν λέγω
όπου το παιδί του μη γνωρίζοντας
από γήπεδα, «αστέγους»,
φιστίκια-αστέρια
στα πανέρια των μικρών του σινεμά
θα γράφει στις εκθέσεις του
«Ο πατέρας μου εγεννήθη εις την Αθήνα.
Ήλθε στην Αταλάντη προς αναζήτηση εργασίας
όπου εγεννήθηκα και εγώ».
Τιμή και δόξα
στον παίκτη Χρήστο Αρδίζογλου
Που θα σηκώσει για άλλη μια φορά
τελεσίδικα πια
όπως οι τρελοί
τους επιταφίους των νεκροταφείων
την ασήκωτη μοναξιά μας
και θα φύγει.
8.
Μεθυσμένη Πολιτεία
Είναι το πολύ γνωστό σίριαλ της ΕΡΤ, που ξεκίνησε να μεταδίδεται το 1980.
Η Μεθυσμένη Πολιτεία ήταν βασισμένη στο μυθιστόρημα με τον ίδιο τίτλο τού Σωτήρη Πατατζή, πρωταγωνιστούσαν η Βέρα Κρούσκα και ο Γιάννης Βόγλης, ενώ η σκηνοθεσία ανήκε στον Κώστα Λυχναρά. Καταπληκτικό το τραγούδι των τίτλων, σε μουσική του τζάζμαν Μανώλη Μικέλη και σε στίχους του Δημήτρη Ιατρόπουλου. Τραγουδούσε, φυσικά, η Άννα Βίσση.
Η γενική περίληψη του σίριαλ από το retrodb.
«Στιγμιότυπα και χαρακτήρες από τη καθημερινή ζωή μιας μικρής πόλης, στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά. Ένας θίασος περιπλανώμενων και αποτυχημένων ηθοποιών καταφθάνει σε μια μικρή επαρχιακή πόλη της Πελοποννήσου για να παίξει Άμλετ. Η Οφηλία της παράστασης, μια νέα και προκλητικά όμορφη ηθοποιός, η Ρένα, αναστατώνει με τη παρουσία της τους κατοίκους. Κάποιοι θέλουν να την κατακτήσουν ερωτικά, κάποιοι άλλοι ονειρεύονται να την παντρευτούν, σε κάποιους άλλους θυμίζει τα φαντάσματα της νιότης τους, ενώ όλες οι γυναίκες της μικρής πόλης την αντιμετωπίζουν σαν ανεπιθύμητη και τη μισούν. Η παρουσία της θα ενεργοποιήσει τους πόθους, τα όνειρα και τις καταπιεσμένες φιλοδοξίες όλων, και η ζωή, για όσο χρονικό διάστημα διαρκέσουν οι παραστάσεις, θα στριφογυρίζει γύρω από τους θεατρίνους. Όταν μια μέρα αναχωρήσουν θα αφήσουν πίσω τους ένα κλίμα πικρίας και απογοήτευσης, καθώς η καθημερινή ζωή θα επανέλθει και πάλι στη συνηθισμένη πλήξη και μονοτονία...».
Η σειρά έχει προβληθεί κατ' επανάληψη από την τηλεόραση και εδώ είναι το πρώτο της επεισόδιο, για όσους δεν το έχουν δει ή θέλουν να το ξαναδούν.
9.
Καλή σου Νύκτα Κυρ' Αλέξανδρε...
«Μια ομάδα ηθοποιών αποβιβάζεται στη Σκιάθο. Εκεί, δραματοποιώντας αποσπάσματα από κείμενα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, θα επιχειρήσουν να ανασυστήσουν στιγμιότυπα από τη ζωή του».
Καταπληκτική ταινία του Γιάννη Σμαραγδή από το 1981, που προβλήθηκε στην τηλεόραση, με τον Βασίλη Διαμαντόπουλο στον πρώτο ρόλο και με μουσική της Ελένης Καραΐνδρου. Η ταινία διαθέτει δύο επίπεδα ανάγνωσης. Ένα πρώτο άμεσο, κι ένα δεύτερο βαθύτερο.
Στο πρώτο... είναι η δραματοποίηση λογοτεχνικών εικόνων του Παπαδιαμάντη, με τον πάντα εξαιρετικό Β. Διαμαντόπουλο να υποδύεται τον «άγιο» των ελληνικών γραμμάτων, με σκηνές που φέρνουν στη μνήμη, ανάμεσα σε άλλα, και το σέβεντις-σινεμά του Θόδωρου Αγγελόπουλου.
Στο δεύτερο επίπεδο... είναι η εντυπωσιακή χρονική άρθρωση της ταινίας, με το παρόν και το παρελθόν να ανακατεύονται, καθώς συγκλίνουν και συγχέονται η πραγματικότητα με την αναπαράστασή της, μέσα στη συνολική αναπαραστατικότητα του φιλμ (καθώς τούτο δεν είναι ντοκιμαντέρ, αλλά μια ταινία με υπόθεση).
Προσέξτε, για παράδειγμα, το φοβερό εύρημα της αρχής, εκεί όπου κάποιος περαστικός αναγνωρίζει τον ηθοποιό Διαμαντόπουλο χαιρετώντας τον ως «γεια σου κύριε Διαμαντόπουλε», και αμέσως μετά, όταν ο ηθοποιός έχει μεταμορφωθεί από την μακιγιέρ σε Παπαδιαμάντη, ένας άλλος περαστικός να τον χαιρετά ως «καλώς ορίσατε κυρ-Αλέξανδρε»!
Η ταινία είναι εντυπωσιακή – και τούτο, παρότι, προς στιγμήν, νιώθεις να καταρρέει εξ αιτίας του φορμαλισμού της. Ο Γ. Σμαραγδής είναι από τους ελάχιστους Έλληνες σκηνοθέτες που γνωρίζει να χειρίζεται τον φιλμικό χρόνο (κάτι που έχει αποδείξει και στις πιο εμπορικές ταινίες του – ανεξαρτήτως της πιο απλοποιημένης γραφής που έχει, σ' αυτές, υιοθετήσει), θυμίζοντας Μίκλος Γιάντσο και Κάρολι Μακ (τους μεγάλους φορμαλιστές του ουγγρικού σινεμά).
Κρίμα το «Καλή σου Νύκτα Κυρ' Αλέξανδρε...» να μην έχει την εικόνα και τον ήχο που πρέπει, στο αρχείο της ΕΡΤ, όταν στο YouTube το βλέπεις πολύ καλύτερα.
10.
Ο Άρχοντας των Τσιγγάνων – Αφιέρωμα στον Μανώλη Αγγελόπουλο
«Ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα στον λαϊκό τραγουδιστή Μανώλη Αγγελόπουλο. Συνεργάτες του, μουσικοί, στιχουργοί, συνθέτες και τραγουδιστές φωτίζουν πτυχές της προσωπικότητας και του μουσικού ταλέντου τού πρόωρα χαμένου λαϊκού καλλιτέχνη».
Ο Μανώλης Αγγελόπουλος (1939-1989) υπήρξε ένας από τους πιο μεγάλους λαϊκούς τραγουδιστές μας. Δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσουμε επί τούτου.
Στο ντοκιμαντέρ μιλούν για τον Μανώλη Αγγελόπουλο, τον άρχοντα των Τσιγγάνων, ο συνθέτης Θόδωρος Δερβενιώτης, που ήταν εκείνος που του έδωσε την πρώτη ευκαιρία, περί το 1956, ο στιχουργός Κώστας Βίρβος, ο συνθέτης Μπάμπης Μπακάλης, ο συνθέτης και μπουζουξής Θόδωρος Καμπουρίδης, οι τραγουδίστριες Πόλυ Πάνου, Χαρούλα Λαμπράκη και Ρίτα Σακελλαρίου, ο συνθέτης Τάκης Σούκας, ο δημοσιογράφος Πάνος Γεραμάνης και πολλοί άλλοι.
Μαθαίνουμε πολλά για τη ζωή και τον χαρακτήρα τού Μανώλη Αγγελόπουλου και ανάμεσα σε άλλα παρακολουθούμε φοβερές σκηνές από τον θρήνο που επακολούθησε, μετά την ανακοίνωση του θανάτου του (2 Απριλίου 1989) στην Αγία Βαρβάρα και βεβαίως την κηδεία του.
Δείτε το εδώ.
σχόλια