Αδίκως νομίζω είχε χαρακτηριστεί ατυχής ο τίτλος της ελληνικής μετάφρασης της περιβόητης μέσα στα χρόνια δυστoπικής νουβέλας της Μάργκαρετ Άτγουντ, The Handmaid's Tale που κυκλοφόρησε διακριτικά σχετικά το 1985 για να εξελιχθεί στη συνέχεια σε καλτ «αιρετικό» μπεστ σέλερ, high end φεμινιστική παραβολή και κατά καιρούς αντικείμενο αγωγών και μηνύσεων εκ μέρους υπερσυντηρητικών γονέων και φορέων στη βαθιά Αμερική, οι οποίοι κάποτε ήταν «γραφικοί» αλλά εδώ και μερικούς μήνες βρίσκονται στην εξουσία εκτοξεύοντας τις πωλήσεις του «επικαίρου και προφητικού» βιβλίου στα 
ύψη. Προσωπικά, βρίσκω εξαιρετικό τον τίτλο Η ιστορία της πορφυρής δούλης της ελληνικής έκδοσης του 1990 (Εστία, εξαντλημένο προ πολλού) σε μετάφραση Παύλου Μάτεσι, επειδή αποδίδει σωστά τη ρετροφουτουριστική δυστοπία ενός κοντινού μέλλοντος (ή ενός παράλληλου σύμπαντος) όπου έχει επικρατήσει, στις ΗΠΑ αλλά ενδεχομένως και αλλού, ένα καθεστώς θεοκρατικού / πατριαρχικού ολοκληρωτισμού δυτικού τύπου και όσες γυναίκες μπορούν ακόμα να τεκνοποιήσουν γίνονται αναπαραγωγικά εργαλεία («πορφυρές δούλες») της στείρας ολιγαρχίας.
Ατυχής μπορεί να χαρακτηριστεί ο τίτλος μόνο υπό την έννοια ότι δεν μπόρεσε να εκμεταλλευτεί η ελληνική έκδοση την κυκλοφορία μέσα στην ίδια χρονιά ακριβώς της κινηματογραφικής μεταφοράς του βιβλίου της Άτγουντ σε σενάριο Χάρολντ Πίντερ (το ψιλο - αποκήρυξε κατόπιν) και σκηνοθεσία Φόλκερ Σλέντορφ με τον τίτλο Η ιστορία μιας καμαριέρας. Παρά τον πιστό στο πρωτότυπο τίτλο όμως και το εκλεκτό καστ – η αδικοχαμένη Νατάσα Ρίτσαρντσον στον κεντρικό ρόλο πλαισιωμένη από τον Ρόμπερτ Ντυβάλ και την Φέι Ντάναγουεϊ – το έργο πήγε άπατο (όχι μόνο εδώ, παντού) απογοητεύοντας ειδικά όσους προσδοκούσαν από τον τίτλο κάτι σε σκαμπρόζικο σοφτ πορνό πολυτελείας. Η αποτυχία της ταινίας όμως ποσώς ανέκοψε την ανέλιξη του βιβλίου σε «κλασικό» σύγχρονο κείμενο μυθοπλασίας που βρέθηκε κατά την επόμενη δεκαετία στις λίστες με τα προτεινόμενα συνοδευτικά της επίσημης σχολικής ύλης αλλά και στη λίστα της American Library Association (ALA) με τα βιβλία που έχουν δεχθεί τις περισσότερες καταγγελίες, κατά κανόνα για άσεμνο και αντιθρησκευτικό περιεχόμενο. Το «προφητικό» στάτους του όμως έμελλε να απογειωθεί τριάντα και πλέον χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του.
Πρόκειται για κομψοτέχνημα που όμως δεν θυσιάζει στο βωμό του αισθητικού εντυπωσιασμού το σημαντικό συναισθηματικό και ιδεολογικό ειδικό βάρος του κειμένου.
Τις ημέρες που ακολούθησαν την εκλογή του Τραμπ, οι πωλήσεις του βιβλίου σημείωσαν άνοδο της τάξης του 200%, ενώ κατά την μεγάλη Πορεία των Γυναικών (Women's March) στην Ουάσιγκτον τον Ιανουάριο παρατηρήθηκαν ουκ ολίγα πλακάτ που αναγνωρίζοντας τις ανατριχιαστικά «ρεαλιστικές» διαστάσεις που έχει λάβει πλέον η επιστημονική φαντασία του βιβλίου, έγραφαν «Κάντε ξανά μυθοπλασία την Μάργκαρετ Άτγουντ» ("Make Margaret Atwood Fiction Again"). Εκείνες τις μέρες, και αφού είχε μαθευτεί ότι το βιβλίο γυριζόταν σε τηλεοπτική σειρά υψηλού κύρους, κυκλοφόρησε και το αστείο που έλεγε ότι «μέχρι να τελειώσουν τα γυρίσματα, θα είναι ντοκιμαντέρ για όσα συμβαίνουν στ' αλήθεια». Πριν κανένα μήνα επίσης, πριν την επίσημη πρεμιέρα της σειράς, γυναίκες στο Τέξας έκαναν πορεία διαμαρτυρίας ενάντια σε τροπολογία υπονόμευσης του δικαιώματος στην έκτρωση ντυμένες «πορφυρές καμαριέρες».
Με δεδομένο το παραπάνω πλαίσιο ραγδαίας επικαιροποίησης του βιβλίου, ήταν περίπου ότι σίγουρο ότι η πρεμιέρα της σειράς θα προκαλούσε έντονες αναταράξεις, συζητήσεις και πλήθος σχετικών δημοσιευμάτων ανεξαρτήτως του ύφους και του περιεχόμενου της. Το hype θα ξεφούσκωνε γρήγορα όμως αν το προϊόν δεν ήταν τόσο εξαίρετο - όπως και να το δει κανείς και ασχέτως φεμινιστικής οπτικής - σε κάθε επίπεδο. Στην πλοκή έχουν προστεθεί τοτέμ και ταμπού της σύγχρονης ψηφιακής εποχής όπως το Uber ή το Tinder (αν και τα κινητά, οι υπολογιστές και το ίντερνετ γενικά φαίνονται να απουσιάζουν από την καθημερινότητα μετά το πραξικόπημα), η γενική αισθητική αντίληψη πάντως παραπέμπει στο ρετροφουτουριστικό πνεύμα του βιβλίου όπου περιγράφεται ένα ακραίο νεοσυντηρητικό αυταρχικό σύστημα όπου έχουν καταλυθεί όλες σχεδόν οι ατομικές ελευθερίες, κυρίως των γυναικών και των πάσης φύσεως αντιφρονούντων και όπου όπως λέει σ' έναν από τους εσωτερικούς μονολόγους (που έγιναν εξωτερική αφήγηση στη σειρά) η ηρωίδα, «...μόνο το φεγγάρι φαίνεται ίδιο. Κάτι είναι κι αυτό. Όλα τα άλλα έχουν αλλάξει για πάντα».
Τον κεντρικό ρόλο της «καμαριέρας» της οποίας ο σύζυγος εκτελέστηκε και το παιδί αρπάχτηκε μέσα από την αγκαλιά της, ενώ η ίδια μετονομάστηκε σε Offred («of Fred», του Φρεντ, του «κυρίου» της δηλαδή με τον οποίο συνευρίσκεται παρουσία της συζύγου του που δεν μπορεί να κάνει παιδί) ενσαρκώνει με χαρακτηριστική άνεση και μοναδική έμπνευση η Ελίζαμπεθ Μος, για την οποία όλοι νοιώθαμε ότι δεν θα έμενε για πάντα γνωστή μόνο ως «η Πέγκι Όλσεν του Mad Men». Αισθητικά, η σειρά θυμίζει έναν σχεδιαστικά εξαίσιο μηχανισμό ακριβείας, είναι λουσμένη με το φως ενός έντονου ονείρου που γίνεται εφιάλτης και κάποια πλάνα είναι σαν ζωγραφικοί πίνακες που ζωντανεύουν όταν δεν το περιμένεις. Οι δημιουργοί της σειράς πέρασαν από συνεντεύξεις διάφορους σκηνοθέτες, κατέληξαν όμως ευτυχώς στην άγνωστη σχετικά διευθύντρια φωτογραφίας Ριντ Μοράνο παρά το ισχνό σχετικά βιογραφικό της (προσφάτως είχε δουλέψει στο «Lemonade» της Beyoncé και στο τραγικά βραχύβιο «Vinyl»), τους παρουσίασε ένα «lookbook» που περιείχε ακριβώς τον τόνο και το ύφος που είχαν ονειρευτεί. Πραγματικά, πρόκειται για κομψοτέχνημα που όμως δεν θυσιάζει στο βωμό του αισθητικού εντυπωσιασμού το σημαντικό συναισθηματικό και ιδεολογικό ειδικό βάρος του κειμένου. Ακούγονται ήδη μάλιστα και φήμες για επέκταση της σειράς και σε δεύτερο καταρχάς κύκλο πέρα από την πλοκή του βιβλίου αλλά προσωπικά δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι είναι καλή ιδέα να μετατραπεί κάτι μοναδικό, αυτοτελές και καίριο σε ένα φεμινιστικού τύπου «Hunger Games» για ενήλικες.
Η Μάργκαρετ Άτγουντ συζητά με την Ελίζαμπεθ Μος
Το επίσημο τρέιλερ της σειράς
