Δρ. Λύτρας στη LIFO: «Και χωρίς πίεση στο ΕΣΥ, οι ασθενείς Covid-19 κινδυνεύουν περισσότερο στις ΜΕΘ εκτός Αττικής»

Ο καθηγητής Λύτρας μιλά στη LiFO για την έρευνα ΜΕΘ θνητότητα Facebook Twitter
0

Ένα από τα ελάχιστα εύστοχα δημοσιογραφικά κλισέ είναι αυτό που θέλει τους αριθμούς «να μιλούν από μόνοι τους» και, στην περίπτωση της μελέτης των καθηγητών Σωτήρη Τσιόδρα και Θεοδώρου Λύτρα, τα νούμερα όχι μόνο επιβεβαιώνουν την πραγματικότητα που πολλοί υποπτεύονταν για τη νοσηλεία εκτός ΜΕΘ, αλλά αποκαλύπτουν και μία απρόσμενη γεωγραφική ανισότητα απέναντι στον κίνδυνο θνητότητας που αντιμετωπίζουν οι βαριά ασθενείς, ανάλογα με το αν νοσηλεύονται στην «σωτήρια» Αττική ή σε κάποια άλλη εντατική της υπόλοιπης Ελλάδας. 

φ
Θεόδωρος Λύτρας

Ο Επίκουρος Καθηγητής Δημόσιας Υγείας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου Δρ. Λύτρας, μίλησε στην LiFO φωτίζοντας τις πιο λεπτές πτυχές της έρευνας, για τη θνητότητα των διασωληνωμένων ασθενών Covid-19 σε σχέση με τον φόρτο του εθνικού συστήματος υγείας, την περιοχή και τη νοσηλείας εκτός ΜΕΘ, από τον Σεπτέμβριο του 2020 έως τις αρχές Μαϊου του 2021.

Αν και όλα τα ΜΜΕ εστίασαν αρχικά - και εύλογα - στο ότι η θνητότητα φαίνεται σημαντικά αυξημένη όταν οι διασωληνωμένοι ασθενείς σε όλη την επικράτεια ξεπερνούν τους 400, ο καθηγητής εξηγεί πως η ανισότητα παραμένει ακόμα και με πολύ λιγότερους ασθενείς σε ΜΕΘ. 

— Αυτός ο αυξημένος κίνδυνος θνητότητας, παραμένει και κάτω από το όριο των 400 διασωληνωμένων, σε ό,τι αφορά την γεωγραφική παράμετρο; Είναι εν ολίγοις πιθανότερο να σωθείς στην Αττική απ' ότι στην επαρχία, ακόμα κι όταν δεν υπάρχει καμία πίεση - όταν έχουμε π.χ μόνο 200 διασωληνωμένους σε όλη την Ελλάδα; 

Ναι ο κίνδυνος παραμένει. Αυτό είναι ένα μοντέλο στατιστικό Poisson, το οποίο εξετάζει κάθε έναν από τους παράγοντες σταθμίζοντας για τους υπόλοιπους. Άρα για ορισμένη ηλικία, ορισμένο φόρτο ασθενών, η γεωγραφική περιοχή έχει αυτή τη συσχέτιση. Παρομοίως για ορισμένη γεωγραφική περιοχή και ορισμένη ηλικία ασθενών, το φορτίο των διασωληνωμένων διατηρεί τη στατιστική συσχέτιση. 

— Υπήρξαν ασθενείς που ενώ θεωρητικά χρειάζονταν ΜΕΘ, νοσηλεύτηκαν εκτός εντατικής, είχαν ελαφρώς μεγαλύτερη ηλικία και, σύμφωνα με την μελέτη σας, σε κάποιες περιπτώσεις οι γιατροί ενδεχομένως θεώρησαν πως ήταν πάρα πολύ βαριά περιστατικά και ούτως ή άλλως δεν θα τους ωφελούσε η μονάδα εντατικής θεραπείας. 

Ακριβώς. 

— Μιλάμε ουσιαστικά για περιπτώσεις που οι γιατροί αποφάσισαν ότι δεν είχε καν νόημα να τους κάνουν εισαγωγή στην εντατική;

Δεν έχουμε τέτοια πληροφορία για κάθε έναν ασθενή ξεχωριστά αλλά έχουμε τα επιδημιολογικά δεδομένα και βλέπουμε μία συσχέτιση: αυτοί που δεν μπήκαν στην ΜΕΘ - για την ακρίβεια αυτοί που νοσηλεύτηκαν, για όσο χρόνο νοσηλεύτηκαν, εκτός ΜΕΘ - είχαν για τον χρόνο αυτό 87% μεγαλύτερη θνητότητα. Αυτό το εύρημα μπορεί να αποδοθεί σε δύο πιθανές αιτίες: η μία είναι η αναμφισβήτητη διαφορά περίθαλψης που λαμβάνει κάποιος ασθενής εντός και εκτός ΜΕΘ και η δεύτερη είναι ότι γίνεται μία διαλογή.

Ασθενείς που είναι πάρα πολύ βαριά, και κατά συνέπεια δεν αναμένεται να ωφεληθούν από την νοσηλεία τους στη ΜΕΘ, οι γιατροί αποφεύγουν να τους εισάγουν στη ΜΕΘ. Είναι κάτι το οποίο το γνωρίζουμε, συμβαίνει και ορθώς συμβαίνει. Άρα λοιπόν, η συσχέτιση αυτή, το +87% για τους εκτός ΜΕΘ, μπορεί να αποδοθεί και στους δύο παράγοντες. Δεν έχουμε όμως τα στοιχεία για να πούμε σε τι βαθμό είναι το ένα και σε τι βαθμό είναι το άλλο. 

— Όμως σε περίπτωση που υπήρχαν διαθέσιμες ΜΕΘ και αυτά τα πολύ βαριά περιστατικά έμπαιναν στην εντατική, ίσως υπήρχε πιθανότητα σωτηρίας για κάποιους εξ αυτών. 

Ασφαλώς. Για αυτό κιόλας το συγκεκριμένο εύρημα για τις ΜΕΘ το προβάλουμε σαν τρίτο. Διότι υπάρχει αυτός ο περιορισμός. Μπορεί να φταίει το ένα, μπορεί να φταίει και το άλλο. Ξέρουμε ότι γίνεται διαλογή. Και δεν έχω στοιχεία να σας πω πόσο από το +87% οφείλεται στο ένα ή στο άλλο. Αλλά για τα άλλα δύο ευρήματα, φόρτο ασθενών και γεωγραφική περιοχή, εκεί το πράγμα είναι πολύ πιο ξεκάθαρο. 

Οι δύο ερευνητές ανέλυσαν 6.282 περιπτώσεις ασθενών, εκ των οποίων οι 3.988 πέθαναν (ποσοστό 63,5%). Οι περισσότεροι ασθενείς πέρασαν μέρος της νοσηλείας τους σε ΜΕΘ και η διασωλήνωση εκτός ΜΕΘ ήταν ισχυρά συσχετισμένη με την θνητότητα, όπως και η ηλικία, ιδίως μετά τα 60 έτη. Στη Θεσσαλονίκη, οι ασθενείς ήταν νεότεροι από αυτούς στην Αθήνα.

Από τους 3.988 θανάτους οι 1.535 συνδέονται με «παθογένειες» και υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσαν ακόμα και να έχουν αποφευχθεί:

-947 αποδίδονται από τους καθηγητές στον μεγάλο φόρτο από τους διασωληνωμένους στο ΕΣΥ

-ο θάνατος ακόμη 133 ασθενών αποδόθηκε στο γεγονός πως διασωληνώθηκαν εκτός ΜΕΘ

-656 θάνατοι φαίνεται να συνδέονται απλώς και μόνο με το γεγονός πως είχαν την «ατυχία» να νοσηλευτούν σε νοσοκομείο εκτός Αττικής.

Κατά την διάρκεια της περιόδου που μελετήθηκε, η Ελλάδα χτυπήθηκε από δύο διαδοχικά πανδημικά κύματα. Το πρώτο κορυφώθηκε τον Νοέμβριο του 2020, με επίκεντρα την κεντρική και βόρεια Ελλάδα. Το δεύτερο, συνδέθηκε με το στέλεχος B.1.1.7 και επηρέασε ολόκληρη την χώρα. 

— Μιλάμε για 1.535 θανάτους από τον περσινό Σεπτέμβριο έως τον Μάιο που αποδίδονται ανά περίπτωση σε νοσηλεία εκτός Αττικής, νοσηλεία εκτός ΜΕΘ και μεγάλο φόρτο στο Ε.Σ.Υ. Άρα περισσότερες εντατικές με περισσότερο εκπαιδευμένο προσωπικό, θα είχαν μειώσει την θνητότητα εκείνη την περίοδο;

Ασφαλώς ισχύει αυτό, αν είχαμε μεγαλύτερη ενίσχυση του ΕΣΥ σε όλα τα επίπεδα, είναι πιθανό ότι πολλοί από αυτούς τους ασθενείς θα μπορούσαν να έχουν ζήσει. Στο μοντέλο βάλαμε και τον χρόνο σαν μεταβλητή, και όντως υπήρξε μία μικρή πτωτική τάση στην θνητότητα, όσο προχωρά η πανδημία. Μία πολύ, πολύ μικρή τάση η οποία είναι καλή. Ενδεχομένως να φανερώνει ότι το σύστημα, συν τω χρόνω, ανταποκρίνεται καλύτερα. Βεβαίως θα δούμε την επόμενη φορά που θα αναλύσουμε στοιχεία από το τρέχον κύμα. 

— Γράφετε ότι, για τα συγκεκριμένα στοιχεία, δεν υπάρχει συσχετισμός θνητότητας με το φύλο, ενώ τους πρώτους μήνες της πανδημίας, τονιζόταν πως πρόκειται για μία νόσο που πλήττει περισσότερο τους άνδρες. Ισχύει αυτό ακόμα και, αν ναι, τι σημαίνει το γεγονός πως εδώ δεν έχουμε καμία συσχέτιση με το φύλο; 

Κατά τεκμήριο οι άνδρες έχουν περισσότερες συννοσηρότητες από τις γυναίκες, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούμε να έχουμε περισσότερους θανάτους στους άνδρες - ελάχιστα περισσότερους, αν πάρουμε τον πληθυσμό όσων νόσησαν. Αλλά επειδή εδώ μιλάμε για άτομα διασωληνωμένα ήδη, με πολύ βαριά πρόγνωση, σε αυτό το σημείο δεν υπήρξε διαφορά στα δικά μας στοιχεία μεταξύ ανδρών και γυναικών. Δεν αναιρεί το ένα το άλλο.

Κλείνοντας, δεν γίνεται να αγνοήσει κανείς δύο από τα Tweet που έκανε ο επίκουρος καθηγητής, στον απόηχο της μελέτης που συνυπογράφει με τον Σωτήρη Τσιόδρα.  «Με άλλα λόγια, το αν θα επιβιώσεις της διασωλήνωσης φαίνεται πως εξαρτάται από το που ζεις, και σε ποιά περίοδο (με τι φόρτο στο ΕΣΥ) έτυχε να αρρωστήσεις. Το αν αυτό είναι αποδεκτό, ας το κρίνει ο κάθε πολίτης και ας βγάλει τα όποια συμπεράσματα» γράφει στο πρώτο, και λίγα λεπτά μετά προσθέτει: «Η ανάλυση αυτή έγινε τέλος Μαϊου, κι ως οφείλαμε σαν λειτουργοί της Δημόσιας Υγείας τη γνωστοποιήσαμε άμεσα κ επανειλημμένα σε όλους όσους λαμβάνουν τις αποφάσεις στο «ανώτατο» επίπεδο. Τώρα, μετά από το peer review, έφτασε η ώρα της δημοσίευσης για να τη διαβάσουν όλοι.»

Τech & Science
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΗΠΑ: Ομάδα φοιτητών εκτόξευσε «ερασιτεχνικό» πύραυλο πιο ψηλά από ποτέ

Τech & Science / Φοιτητές Ελληνοαμερικανού κοσμήτορα μηχανικής εκτόξευσαν «ερασιτεχνικό» πύραυλο πιο ψηλά από ποτέ

Η επιτυχία έχει και ελληνικό χρώμα, καθώς ο διακεκριμένος Ελληνοαμερικανός επιστήμονας, Γιάννης Γιόρτσος είναι Κοσμήτορας της σχολής μηχανικής του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, στην οποία σπουδάζουν οι φοιτητές που έσπασαν το ρεκόρ
LIFO NEWSROOM
Τεχνητή νοημοσύνη με συνείδηση; Ναι, μέχρι το 2035 - Οι φόβοι για κοινωνική ρήξη

Τech & Science / Τεχνητή νοημοσύνη με συνείδηση; Ναι μέχρι το 2035 - Οι φόβοι για κοινωνική ρήξη

Η προοπτική για συστήματα τεχνητής νοημοσύνης με δικά τους συμφέροντα και ηθική αξία «δεν είναι πλέον ένα θέμα μόνο για την επιστημονική φαντασία ή το μακρινό μέλλον» λένε οι επιστήμονες
LIFO NEWSROOM
Τα φάρμακα «μπλοκμπάστερ» για την απώλεια βάρους αποκαλύπτουν όσα ακόμη δεν κατανοούμε για την παχυσαρκία

Τech & Science / Η παχυσαρκία είναι ασθένεια: Τι δείχνει πολυετής έρευνα στα νέα φάρμακα για την απώλεια βάρους

Πώς λειτουργούν τα GLP-1 φάρμακα - Η αμφιλεγόμενη χρήση, οι παρενέργειες, το υψηλό κόστος και η διαπίστωση πως οι περισσότεροι σταματούν έπειτα από 12 εβδομάδες
LIFO NEWSROOM
Open Business: Η νέα πλατφόρμα κάνει την ίδρυση επιχειρήσεων διαδικτυακή και πιο εύκολη από ποτέ

Τech & Science / Open Business: Η νέα πλατφόρμα κάνει την ίδρυση επιχειρήσεων διαδικτυακή και πιο εύκολη από ποτέ

Μέσα στους επόμενους μήνες αναμένεται να ξεκινήσει η λειτουργία της Open Business, της νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την αδειοδότηση των επιχειρήσεων που «ανοίγει παράθυρο στο μέλλον»
LIFO NEWSROOM