Η βελτίωση της ψυχικής και γνωστικής μας υγείας δεν απαιτεί πάντα δραστικές αλλαγές. Ακόμη και μικρές, απλές συνήθειες μπορούν να προστεθούν με την πάροδο του χρόνου στην καθημερινότητά μας, δημιουργώντας ένα αποτέλεσμα που βελτιώνει όχι μόνο τη λειτουργία του εγκεφάλου μας αλλά και τη συνολική ποιότητα της ζωής μας.
Από τη διαχείριση της έκθεσής μας στο φως κατά τις νυχτερινές ώρες, την υιοθέτηση προσεκτικών δραστηριοτήτων όπως η γιόγκα ή η κηπουρική, η απόλαυση του JOMO (ή -στα ελληνικά- της χαράς της απώλειας), ακολουθούν επτά επιστημονικές συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της υγείας του εγκεφάλου μας και της συναισθηματικής μας ανθεκτικότητας:
#1 Να κοιμόμαστε με μάσκα ματιών
Το υπνοδωμάτιό μας μάλλον δεν είναι τόσο σκοτεινό όσο θα έπρεπε. Ακόμη και μέσα από κλειστά βλέφαρα, το φως που ρέει από την τηλεόραση ή τον διάδρομο μπορεί να εισέλθει στον αμφιβληστροειδή μας και να επηρεάσει την πνευματική μας οξύτητα την επόμενη μέρα.
Οι επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία από τη νυχτερινή έκθεση στο φως είναι συγκλονιστικές. Έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμη και το σχετικά χαμηλό φως όταν κοιμόμαστε - όπως, ενδεικτικά, το αντίστοιχο φως του διαδρόμου - μπορεί να έχει εκπληκτικά βαθιά αποτελέσματα, αυξάνοντας τους καρδιακούς παλμούς, μειώνοντας τη διάρκεια σημαντικών σταδίων ύπνου και αυξάνοντας την αντίσταση στην ινσουλίνη. Σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, οποιαδήποτε έκθεση στο φως τη νύχτα συσχετίστηκε με υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας, διαβήτη και υπέρτασης. Επηρεάζει επίσης την ποιότητα του ύπνου, τη μνήμη και την εγρήγορσή μας.
Ευτυχώς, υπάρχει μια απλή λύση: Να φοράμε μάσκα ματιών όταν κοιμόμαστε.
#2 Να κάνουμε γιόγκα στον ήλιο
Η γιόγκα έχει συνδεθεί εδώ και πολύ καιρό με καλύτερη σωματική ευελιξία και υγεία, και τώρα συνδέεται και με τη βελτίωση της γνωστικής ικανότητας. Μια πρόσφατη μελέτη δείχνει επίσης ότι η γιόγκα μπορεί να ωφελήσει ορισμένους ηλικιωμένους που διατρέχουν κίνδυνο για γνωστική έκπτωση και νόσο του Αλτσχάιμερ.
Η ολιστική πρακτική νου-σώματος της γιόγκα παρέχει οφέλη σωματικής και ψυχικής υγείας μέσω τεσσάρων βασικών συνιστωσών: αναπνοή, σωματική χαλάρωση, διαλογισμός επίγνωσης και στάσεις.
Μαζί, συνθέτουν ένα «smorgasbord» (σσ. σουηδική λέξη που σημαίνει "πλούσιος μπουφές") που επιτρέπει στους ανθρώπους να αποκομίζουν οφέλη και να έλκονται σε αυτό που τους μιλάει περισσότερο, δήλωσε ο Sat Bir Singh Khalsa, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και αρχισυντάκτης του International Journal of Yoga Therapy, μιλώντας στην αμερικανική The Washington Post. «Πρόκειται για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας και της απόδοσής σας ως ανθρώπου σε όλα τα επίπεδα», είπε.
#3 Να εμβολιαζόμαστε με συνέπεια
Οποιαδήποτε σοβαρή ασθένεια, μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλό μας μακροπρόθεσμα. Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Aging επισημαίνει ότι οι σοβαρές λοιμώξεις, όπως η γρίπη, ο έρπης και οι λοιμώξεις της αναπνευστικής οδού, συνδέονται με επιταχυνόμενη εγκεφαλική ατροφία και αυξημένο κίνδυνο άνοιας χρόνια αργότερα. Υπονοεί επίσης τους βιολογικούς παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στη νευροεκφυλιστική νόσο.
Η τρέχουσα έρευνα είναι ένα «άλμα πέρα από προηγούμενες μελέτες που είχαν ήδη συσχετίσει τη μόλυνση με την ευαισθησία στη νόσο του Αλτσχάιμερ» και παρέχει ένα «χρήσιμο σύνολο δεδομένων», δήλωσε ο Ρούντι Τάνζι, καθηγητής νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και διευθυντής του Κέντρου Υγείας Εγκεφάλου στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης.
Άλλες πρόσφατες μελέτες έχουν βρει ότι το εμβόλιο κατά της γρίπης και το εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο άνοιας. Σοβαρές λοιμώξεις έχουν επίσης συνδεθεί με επακόλουθα εγκεφαλικά και καρδιακά επεισόδια.
#4 Να διαχειριζόμαστε την αρτηριακή πίεση
Για να έχουμε έναν υγιή εγκέφαλο καθώς γερνάμε, χρειαζόμαστε υγιή αρτηριακή πίεση. Ωστόσο, σχεδόν οι μισοί ενήλικες έχουν υπέρταση, η οποία είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη άνοιας δεκαετίες αργότερα, σύμφωνα με έρευνα.
Η υπέρταση, ή η χρόνια υψηλή αρτηριακή πίεση, είναι διπλή σύγκρουση για τον εγκέφαλο – καθιστώντας δυσκολότερο για το οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά να εισέλθουν στον εγκέφαλο και πιο δύσκολο για τον εγκέφαλο να απαλλαγεί από τα μεταβολικά απόβλητα. Η ασυνήθιστα υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να βλάψει τα μικρά αιμοφόρα αγγεία στον εγκέφαλο, προκαλώντας εγκεφαλική βλάβη και ατροφία και προκαλώντας νευροφλεγμονή.
Όταν οι άνθρωποι έχουν υπέρταση, ειδικά στη μέση ηλικία, «αρχίζουν να χάνουν τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο, αρχίζουν να έχουν επιπτώσεις στα αγγεία του εγκεφάλου», δήλωσε η Silvia Fossati, αναπληρώτρια καθηγήτρια νευρωνικών επιστημών και μεταβατική διευθύντρια του Κέντρου Αλτσχάιμερ στο Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Temple. «Και αυτό είναι παράλληλο και πρόσθετο με την παθολογία του Αλτσχάιμερ».
#5 Να δοκιμάζουμε το JOMO - τη χαρά της απώλειας
Οι φίλοι σας μάλλον διασκεδάζουν χωρίς εσάς. Για πολλούς, αυτή η γνώση θα πυροδοτούσε τον φόβο της απώλειας - αυτό που έχει επικρατήσει να ονομάζεται FOMO. Αλλά, η απώλεια δεν χρειάζεται να είναι κάτι που φοβόμαστε, αλλά κάτι που μπορούμε να απολαύσουμε.
Για καλύτερη ψυχική υγεία φέτος, αξίζει να δοκιμάσουμε να επαναπροσδιορίσουμε αυτά τα συναισθήματα του FOMO και αντ' αυτού να βρούμε το JOMO (Joy Of Missing Out) - τη χαρά της απώλειας.
«Το JOMO μάς υπενθυμίζει ότι δεν μπορούμε μόνο να μην φοβόμαστε ότι χάνουμε κάτι σημαντικό, αλλά πραγματικά απολαμβάνουμε να χάνουμε κάτι», δήλωσε ο Tali Gazit, αναπληρωτής καθηγητής της επιστήμης της πληροφορίας στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan του Ισραήλ.
Η έρευνα για το JOMO είναι εκκολαπτόμενη και επικεντρώνεται στις επιπτώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αλλά μπορούμε να βρούμε το JOMO και στην υπόλοιπη ζωή μας, επιλέγοντας πότε θέλουμε να απομακρυνθούμε. Το JOMO μπορεί να το νιώθουμε αναζωογονητικό γιατί μας βοηθά να σταματήσουμε να ασχολούμαστε με άλλους ανθρώπους.
#6 Να ασχοληθούμε με την κηπουρική για να συνδεθούμε με τη φύση και με τους φίλους μας
Αν ψάχνουμε για μια απλή αλλαγή που μπορεί να βελτιώσει τη σωματική, ψυχική και συναισθηματική μας υγεία, τότε αξίζει να δοκιμάσουμε την κηπουρική.
Οι άνθρωποι ασχολούντια με την κηπουρική σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, σε διαφορετικές καιρικές συνθήκες και κλίματα και με διαφορετικές εντάσεις και στόχους. Η έρευνα δείχνει σταθερά ότι η κηπουρική έχει θετική επίδραση στην ψυχική υγεία και ευεξία. Και οι αναδυόμενες έρευνες υποδηλώνουν ότι η κηπουρική μπορεί επίσης να είναι ένας τρόπος για υγιείς αλλαγές συμπεριφοράς.
Γιατί η κηπουρική είναι μια τόσο υγιεινή ενασχόληση; Η έρευνα δείχνει ότι υπάρχουν δύο βασικοί δρόμοι που οδηγούν όσοι ασχολούνται με την κηπουρική στην ψυχική ευεξία. Το ένα είναι μέσω της σύνδεσης με τη φύση και την αισθητική ομορφιά της. Αλλά ένα άλλο, ίσως εκπληκτικό, είναι πώς η κηπουρική μπορεί επίσης να είναι ένας τρόπος για να συνδεθούμε με άλλους ανθρώπους.
#7 Να βοηθήσουμε κάποιον
Αν θέλουμε να αυξήσουμε την ευτυχία και την ευημερία μας, ας ξοδέψουμε τα χρήματά μας, τον χρόνο ή την ενέργειά μας σε κάποιον άλλο άνθρωπο.
Η έρευνα διαπιστώνει με συνέπεια ότι πράξεις αλτρουισμού όπως η δωρεά χρημάτων, ο εθελοντισμός ή η αιμοδοσία ωφελούν τόσο τον δέκτη όσο και τον δωρητή — ακόμα και όταν ο δωρητής δεν περιμένει τίποτα σε αντάλλαγμα.
Το να βοηθάς τους άλλους μπορεί να δημιουργήσει έναν βρόχο θετικής ανατροφοδότησης: Επειδή το να κάνεις καλό είναι καλό, ο αλτρουισμός μπορεί να γεννήσει περισσότερο αλτρουισμό και καλύτερη ευημερία.
Με πληροφορίες από Washington Post