Ένας διάστικτος, γεμάτος φλέβες βράχος που βρέθηκε από ένα ρόβερ της NASA στον Άρη περιέχει χαρακτηριστικά που υποδηλώνουν ότι μπορεί να φιλοξένησε μικροβιακή ζωή πριν από δισεκατομμύρια χρόνια.
Ο βράχος σε σχήμα αιχμής βέλους, που ονομάστηκε Cheyava Falls, ανακαλύφθηκε από το ρόβερ Perseverance της NASA στις 21 Ιουλίου, καθώς κινούνταν κατά μήκος της βόρειας άκρης του Neretva Vallis, μιας αρχαίας κοιλάδας ποταμού που χαράχτηκε από το νερό που έρεε στον κρατήρα Jezero του πλανήτη Άρη.
Η ανάλυση του βράχου αποκάλυψε σημάδια οργανικού υλικού, ενδιαφέρουσες επιφανειακές κηλίδες παρόμοιες με αυτές που σχετίζονται με απολιθωμένα μικρόβια στη Γη και ενδείξεις ότι το νερό κάποτε περνούσε μέσα από τον βράχο, ανέφερε η NASA.
Ο Κεν Φάρλεϊ, επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια, δήλωσε ότι ο καταρράκτης Cheyava είναι «ο πιο αινιγματικός, πολύπλοκος και δυνητικά σημαντικός βράχος που έχει ερευνηθεί από το Perseverance», αν και η ομάδα ξεκαθαρίζει ότι οι μη βιολογικές διεργασίες μπορεί να προκάλεσαν τα χαρακτηριστικά του.
«Από τη μία πλευρά, έχουμε την πρώτη επιτακτική ανίχνευση οργανικού υλικού, χαρακτηριστικές πολύχρωμες κηλίδες ενδεικτικές χημικών αντιδράσεων που η μικροβιακή ζωή θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ως πηγή ενέργειας και σαφείς ενδείξεις ότι το νερό, απαραίτητο για τη ζωή, πέρασε κάποτε μέσα από το βράχο», δήλωσε ο Φάρλεϊ. «Από την άλλη πλευρά, δεν μπορέσαμε να προσδιορίσουμε ακριβώς πώς σχηματίστηκε το πέτρωμα και σε ποιο βαθμό τα κοντινά πετρώματα μπορεί να έχουν θερμάνει τους καταρράκτες Cheyava και να έχουν συμβάλει σε αυτά τα χαρακτηριστικά» συμπλήρωσε.
Πριν από περίπου 3,8 δισεκατομμύρια χρόνια, ο Άρης ήταν ένας θερμότερος και υγρότερος πλανήτης. Αν η ζωή αναπτύχθηκε ποτέ εκεί, οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα ίχνη θα πρέπει να παραμένουν μέσα στους βράχους του, με τη μορφή οργανικού υλικού και ενδεχομένως απολιθωμένων υπολειμμάτων.
Πολλαπλές σαρώσεις του βράχου Cheyava Falls από το όργανο Sherloc του Perseverance υποδηλώνουν ότι περιέχει οργανικές ενώσεις. Τέτοια μόρια με βάση τον άνθρακα θεωρούνται τα δομικά στοιχεία της ζωής, αλλά μπορούν επίσης να παραχθούν από μη βιολογικές διαδικασίες.
Κατά μήκος του βράχου διακρίνονται μεγάλες λευκές φλέβες φωσφορικού ασβεστίου. Ανάμεσά τους υπάρχουν λωρίδες κοκκινωπού υλικού, πιθανότατα αιματίτη, μια από τις ενώσεις οξειδίου του σιδήρου που δίνει στον Άρη το σκουριασμένο του χρώμα. Η προσεκτικότερη εξέταση των λωρίδων αποκάλυψε δεκάδες μικρές κηλίδες. Κάθε μία από τις υπόλευκες κηλίδες περιβάλλεται από έναν μαύρο δακτύλιο που περιέχει σίδηρο και φωσφορικά άλατα.
Ο Ντέιβιντ Φλάνερι, αστροβιολόγος στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Queensland στην Αυστραλία και μέλος της αποστολής, χαρακτήρισε τις κηλίδες «μεγάλη έκπληξη», επειδή στη Γη παρόμοια χαρακτηριστικά «συχνά συνδέονται με το απολιθωμένο αρχείο μικροβίων».
Οι λευκές κηλίδες μπορούν να σχηματιστούν στα πετρώματα μέσω χημικών αντιδράσεων που αφορούν τον αιματίτη, παράγοντας σίδηρο και φωσφορικά άλατα, καθώς και ενέργεια με την οποία θα μπορούσαν να ζήσουν τα μικρόβια. Αν και τα χαρακτηριστικά είναι ενδιαφέροντα, τίποτα από όσα έχουν παρατηρηθεί μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να είναι πραγματικό απολιθωμένο μικρόβιο.
Οι ερευνητές προσπαθούν τώρα απεγνωσμένα να πάρουν στα χέρια τους δείγματα για πιο ενδελεχή έρευνα. Αλλά τα σχέδια της NASA για την επιστροφή των πετρωμάτων του Άρη στη Γη αντιμετωπίζουν δυσκολίες.
Η αποστολή της υπηρεσίας για την επιστροφή δειγμάτων στον Άρη έχει υπερβεί τον προϋπολογισμό των 11 δισ. δολαρίων και έχει καθυστερήσει σημαντικά, χωρίς καμία προοπτική να φέρει πέτρες πίσω πριν από το 2040. Η NASA αναζητά τώρα εταιρείες που θα επιστρέψουν δείγματα από τον Άρη νωρίτερα και με χαμηλότερο κόστος:
«Αυτό είναι το ζητούμενο για την επιστροφή δειγμάτων από τον Άρη. Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο από τον Άρη, ούτε στις συλλογές μετεωριτών από τον Άρη, ούτε με το Mars Science Laboratory ούτε με άλλους προσεδαφιστές», δήλωσε ο καθηγητής Τζον Μπρίτζις, συμμετέχων επιστήμονας στην αποστολή Mars Science Laboratory της NASA στο Πανεπιστήμιο του Λέστερ.
«Η πραγματικότητα είναι ότι πρέπει να πάρουμε αυτά τα δείγματα πίσω στη Γη για να κάνουμε λεπτομερή ηλεκτρονική μικροσκοπία και αναλύσεις ισοτόπων για να ελέγξουμε αν αυτά σχηματίστηκαν με αρχαία μικροβιακή δράση ή αβιοτικά», δήλωσε ο Μπρίτζις. Ο καθηγητής Τσαρλς Κόκελ, αστροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, δήλωσε:
«Αν και αυτά τα χαρακτηριστικά δεν παρέχουν αδιαμφισβήτητες αποδείξεις ζωής, επιβεβαιώνουν ότι ο Άρης ήταν ένας πολύ δυναμικός πλανήτης με όλα τα συστατικά για τη ζωή, συμπεριλαμβανομένου του οργανικού άνθρακα. Πρέπει να φέρουμε πίσω δείγματα, ή κατά την άποψή μου, ακόμη καλύτερα, να στείλουμε ανθρώπους, για να διαπιστώσουμε αν βλέπουμε τις υπογραφές της ζωής».
Με πληροφορίες από Guardian
