Η εξαγορά του Twitter από τον Έλον Μασκ έχει προκαλέσει φυγή χρηστών από το συγκεκριμένο μέσο κοινωνικής δικτύωσης με το Mastodon να αποτελεί μια όλο και πιο δημοφιλή εναλλακτική.
Το Mastodon, μια αποκεντρωμένη πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης έξι ετών, έχει γίνει αρκετά δημοφιλής κυρίως σε χρήστες που τοποθετούνται στα αριστερά του πολιτικού χώρου.
Το γεγονός ότι είναι αποκεντρωμένο σε αντίθεση με το Twitter που πλέον αποτελεί ιδιοκτησία του πλουσιότερου ανθρώπου στον πλανήτη, έχει φανεί ως ελκυστική εναλλακτική. Είναι χαρακτηριστικό, ότι μετά την εξαγορά του Twitter από τον Μασκ, το Mastodon μετρά επιπλέον 70.000 χρήστες.
Βέβαια, αν και ο αριθμός δείχνει μια δυναμική, δεν παύει να αποτελεί «σταγόνα στον ωκεανό» σε σύγκριση με τους 450 εκατομμύρια καθημερινά ενεργούς χρήστες του Twitter. Παράλληλα, το αποκεντρωμένο λογισμικό παραμένει δύσχρηστο για πολλούς ανθρώπους.
Συντάκτης του Guardian αποφάσισε, ωστόσο, να φτιάξει και αυτός λογαριασμό στο Mastodon. Όπως αναφέρει η προσαρμογή στο λεξιλόγιο της πλατφόρμας χρειάζεται κάποιο χρόνο: για παράδειγμα αντί για τουιτς υπάρχουν τα τουτς.
Το Mastodon δεν είναι ένας μοναδικός ιστότοπος αλλά ένα δίκτυο χιλιάδων ιστoτόπων που ονομάζονται «instances» ή αλλιώς διακομιστές. Αυτοί οι διακομιστές είναι «ομοσπονδιακοί», πράγμα που σημαίνει ότι διοικούνται από διαφορετικές οντότητες, και μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους χωρίς να χρειάζεται να περάσουν από ένα κεντρικό σύστημα.
Κατά την εγγραφή στο Mastodon, το πρώτο πράγμα που κάνει ο χρήστης είναι να επιλέξει έναν διακομιστή. Υπάρχουν διακομιστές γενικής χρήσης, όπως ο mastodon.social, καθώς και αυτοί που απευθύνονται σε ομάδες ενδιαφέροντος, όπως ο kpop.social ή ο linuxrocks.online. Υπάρχουν επίσης αστείοι διακομιστές, όπως ο dolphin.town, όπου το μόνο πράγμα που επιτρέπεται στους χρήστες να δημοσιεύουν είναι το γράμμα «e».
Ο διακομιστής γίνεται μέρος του ονόματος χρήστη (για παράδειγμα, [email protected]), και τα τουτς που βλέπει κάποιος στην αρχική σελίδα του είναι από φίλους του στον διακομιστή που έχει επιλέξει να βρίσκεται. Ωστόσο, δίνεται η δυνατότητα για δημόσια τουτς και οι διακομιστές δεν είναι εντελώς απομονωμένοι μεταξύ τους.
«Με αυτόν τον τρόπο το Mastodon δημιουργεί μια ενιαία παγκόσμια εμπειρία χωρίς να ελέγχεται από μία οντότητα», δήλωσε ο Γιουτζίν Ρόχκο, ιδρυτής και επικεφαλής προγραμματιστής του Mastodon με έδρα τη Γερμανία.
«Οι διακομιστές είναι πάροχοι υπηρεσιών, όπως είναι το Hotmail και το Gmail για το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι διάφοροι διακομιστές είναι απομονωμένοι μεταξύ τους», τόνισε. «Το να έχετε μόνο έναν λογαριασμό σας επιτρέπει να ακολουθείτε και να αλληλεπιδράτε με οποιονδήποτε σε αυτό το παγκόσμιο αποκεντρωμένο κοινωνικό δίκτυο».
Παρά ταύτα, το μοντέλο της Mastodon συνοδεύεται και από αδυναμίες. Για παράδειγμα, αν ο διακομιστής στον οποίο συμμετέχει ο χρήστης εξαφανιστεί τότε μπορεί να χαθούν τα πάντα, όπως ακριβώς αν κλείσει ο πάροχος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Ένας διαχειριστής του διακομιστή έχει επίσης τον απόλυτο έλεγχο σε ό,τι κάνετε: αν για κάποιο λόγο ο ιδιοκτήτης του kpop.social δεν θέλει να ανεβάσετε ένα τουτ από το dolphin.town, μπορεί να το αφαιρέσει ή ακόμα και να μπλοκάρει εντελώς όλα τα τουτς του dolphin από τον διακομιστή k-pop.
Επίσης, ο διαχειριστής του εκάστοτε διακομιστή μπορεί να δει τα ιδιωτικά τουτς του χρήστη ή να διαγράψει τον λογαριασμό του για οποιονδήποτε λόγο θεωρεί σημαντικό.