Με αφορμή το περιστατικό με την κορυφαία τραγουδίστρια Μαρινέλλα, η οποία κατέρρευσε έπειτα από σοβαρό αγγειακό εγκεφαλικό που υπέστη στη σκηνή του Ηρωδείου, η παθολόγος, καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου εξηγεί τι είναι και πώς προκαλείται.
Όπως αναφέρει οι κύριες αιτίες του εγκεφαλικού είναι δύο. Το ισχαιμικό εγκεφαλικό προκαλείται από φραγμένη αρτηρία στον εγκέφαλο, ενώ το αιμορραγικό εγκεφαλικό προκαλείται όταν ένα αιμοφόρο αγγείο στον εγκέφαλο διαρρηγνύεται. «Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν μόνο μια προσωρινή διαταραχή της ροής του αίματος στον εγκέφαλο, γνωστή ως παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο (ΠΙΕ). Ένα ΠΙΕ δεν προκαλεί μόνιμα συμπτώματα», σημειώνει.
Το ισχαιμικό εγκεφαλικό που είναι το πιο κοινό, συμβαίνει όταν τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου στενεύουν ή είναι φραγμένα. Αυτό προκαλεί μειωμένη ροή αίματος, γνωστή ως ισχαιμία. Η στένωση των αιμοφόρων αγγείων μπορεί να προκληθεί από εναποθέσεις λίπους που συσσωρεύονται στα αιμοφόρα αγγεία ή και από θρόμβους αίματος. Ενώ το αιμορραγικό, συμβαίνει όταν ένα αιμοφόρο αγγείο στον εγκέφαλο διαρρηγνύεται ή σπάει.
Από την άλλη πλευρά, η αιμορραγία στο εσωτερικό του εγκεφάλου, γνωστή ως εγκεφαλική αιμορραγία, μπορεί να προκύψει από πολλές καταστάσεις που επηρεάζουν τα αιμοφόρα αγγεία. Οι παράγοντες που σχετίζονται με το αιμορραγικό εγκεφαλικό περιλαμβάνουν:
- Υψηλή αρτηριακή πίεση που δεν είναι υπό έλεγχο.
- Υπερθεραπεία με αντιπηκτικά.
- Διογκώσεις στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, γνωστά ως ανευρύσματα.
- Τραύμα στο κεφάλι, όπως από τροχαίο ατύχημα.
- Εναπόθεση πρωτεϊνών στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων που οδηγούν σε αδυναμία στο τοίχωμα των αγγείων. Αυτό είναι γνωστό ως εγκεφαλική αμυλοειδική αγγειοπάθεια.
- Ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο που οδηγεί σε εγκεφαλική αιμορραγία.
- Μια λιγότερο συχνή αιτία αιμορραγίας στον εγκέφαλο είναι η ρήξη μιας αρτηριοφλεβικής δυσπλασίας (AVM).
Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου για τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια
Αρκετοί είναι οι παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού. Οι δυνητικά θεραπεύσιμοι παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό περιλαμβάνουν:
- Υπερβαρότητα ή παχυσαρκία
- Σωματική αδράνεια.
- Βαριά ή υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
- Υψηλή αρτηριακή πίεση.
- Κάπνισμα τσιγάρου ή έκθεση σε παθητικό κάπνισμα.
- Υψηλή χοληστερόλη.
- Διαβήτης.
- Αποφρακτική άπνοια ύπνου.
- Καρδιαγγειακές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής ανεπάρκειας ή του ακανόνιστου καρδιακού ρυθμού, όπως η κολπική μαρμαρυγή.
- Προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής προσβολής ή παροδικού ισχαιμικού επεισοδίου.
Άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού
- Ηλικία -Τα άτομα ηλικίας 55 ετών και άνω έχουν υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού από ό,τι οι νεότεροι.
- Φύλο – Οι άνδρες έχουν υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού από τις γυναίκες. Οι γυναίκες είναι συνήθως μεγαλύτερες όταν παθαίνουν εγκεφαλικά, και είναι πιο πιθανή η απώλεια ζωής από εγκεφαλικά, συγκριτικά με τους άνδρες.
- Ορμόνες – Η λήψη αντισυλληπτικών χαπιών ή ορμονικών θεραπειών που περιλαμβάνουν οιστρογόνα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο.
Επιπλοκές:
- Απώλεια μυϊκής κίνησης, γνωστή ως παράλυση. Μπορεί να υπάρξει παράλυση στη μία πλευρά του σώματος. Ή μπορεί να χαθεί ο έλεγχος ορισμένων μυών, όπως αυτοί στη μία πλευρά του προσώπου ή στο ένα χέρι.
- Δυσκολία στην ομιλία ή στην κατάποση. Ένα εγκεφαλικό μπορεί να επηρεάσει τους μυς στο στόμα και το λαιμό. Αυτό μπορεί να δυσκολέψει την καθαρή ομιλία, την κατάποση ή το φαγητό. Μπορεί επίσης να δημιουργήσει προβλήματα στη γλώσσα, συμπεριλαμβανομένης της ομιλίας ή της κατανόησης της ομιλίας, της ανάγνωσης ή της γραφής.
- Απώλεια μνήμης ή δυσκολία στη σκέψη. Πολλοί άνθρωποι που έχουν υποστεί εγκεφαλικά βιώνουν κάποια απώλεια μνήμης. Άλλοι μπορεί να έχουν πρόβλημα να σκεφτούν, να συλλογιστούν, να έχουν λογική κρίση και να κατανοήσουν έννοιες.
- Συναισθηματικά συμπτώματα. Τα άτομα που έχουν υποστεί εγκεφαλικά μπορεί να έχουν μεγαλύτερο πρόβλημα στον έλεγχο των συναισθημάτων τους. Ή μπορεί να αναπτύξουν κατάθλιψη.
- Πόνος. Πόνος, μούδιασμα ή άλλα συναισθήματα μπορεί να εμφανιστούν στα μέρη του σώματος που επηρεάζονται από το εγκεφαλικό. Εάν ένα εγκεφαλικό δημιουργήσει απώλεια αίσθησης στο αριστερό χέρι, μπορεί να αναπτυχθεί μια αίσθηση μυρμηγκιάσματος σε αυτό το χέρι.
- Αλλαγές στη συμπεριφορά και στην αυτοφροντίδα. Τα άτομα που έχουν υποστεί εγκεφαλικά μπορεί επίσης να χρειαστούν βοήθεια με την περιποίηση και τις καθημερινές δουλειές.
Με πληροφορίες από ΕΡΤ
