Ποιος: Χουάν Έβο Μοράλες, πρόεδρος της Βολιβίας από τις 21/1/ 2006, επικεφαλής ως τότε του Σοσιαλιστικού Κινήματος (MAS). Πρώην καλλιεργητής κόκας με καταγωγή από την ινδιάνικη φυλή των Αϊμάρα, είναι ο πρώτος αυτόχθονας πρόεδρος στη Λατινική Αμερική και ο μακροβιότερος ως τώρα στο αξίωμα.
Πού: Σε μια από τις φτωχότερες ως την πρώτη εκλογή του χώρες της Λατινικής Αμερικής παρά τους όχι ευκαταφρόνητους πόρους της - φυσικό αέριο, κοιτάσματα πετρελαίου, μεταλλεύματα, σόγια, τροπικά φρούτα, κτηνοτροφικά προϊόντα αλλά και κόκα, για το δικαίωμα στην παραδοσιακή καλλιέργεια και χρήση της ο Μοράλες έδωσε μακροχρόνια «μάχη». Μια χώρα όπου μολονότι τα 2/3 του πληθυσμού είναι ιθαγενείς ή μιγάδες, την πολιτικοοικονομική εξουσία διατηρούσε κατ' αποκλειστικότητα μια λευκή ελίτ. Τόπος όπου «μαρτύρησε» κι ο Τσε Γκεβάρα το '67 προσπαθώντας να σηκώσει αντάρτικο, διαθέτει μακρύ παρελθόν αυταρχισμού, διαφθοράς, διακρίσεων, στρατιωτικών πραξικοπημάτων αλλά και ισχυρής εξάρτησης από ξένα συμφέροντα και κεφάλαια (βασικά αμερικανικά).
Γιατί: Διότι πρόσφατα επανεξελέγη μεν στο ύπατο αξίωμα της χώρας του για 4η φορά με ποσοστό 47%, οι επικρίσεις όμως στο πρόσωπό του ακόμα κι από τα αριστερά έχουν πυκνώσει για τον ταπεινής καταγωγής ακτιβιστή και πολιτικό που αναδείχθηκε ως ηγέτης και ελπίδα των μη προνομιούχων της Βολιβίας, καταφέρνοντας να πείσει και υπολογίσιμη μερίδα της μεσαίας τάξης.
Δια ταύτα: Πράγματι επί Μοράλες επιτεύχθηκε σημαντική άνοδος του βιοτικού επιπέδου χάρη και στις αναδιανεμητικές πολιτικές που περιλάμβαναν μεγάλες εθνικοποιήσεις. Ανέκαμψε η οικονομία, ανέβηκαν οι μισθοί, δόθηκε έμφαση στην παιδεία, τη δημόσια υγεία, στα δικαιώματα, στις υποδομές, μειώθηκε η εγκληματικότητα. Όμως οι ανισότητες δεν εξαλείφθηκαν και μεγάλα στρώματα του πληθυσμού παραμένουν στην ανέχεια. Οι καταγγελίες για διαφθορά και ευνοιοκρατία στα ανώτερα κυβερνητικά κλιμάκια πολλαπλασιάζονται, τον κατηγορούν επιπλέον ότι ξαναθέτοντας υποψηφιότητα καταστρατήγησε το Σύνταγμα που απαγορεύει 4η συνεχή προεδρική θητεία (αν και η συνταγματική αναθεώρηση που πρότεινε απορρίφθηκε στο δημοψήφισμα του '16, το Συνταγματικό Δικαστήριο έδωσε τελικά το «πράσινο φως» με τη συνδρομή μελών που φέρεται επί τούτου να διόρισε). Κάτι ακόμα που βρήκε αντίθετους μέχρι και υποστηρικτές του είναι ότι τα τελευταία χρόνια πέρασε νόμους που διευκολύνουν την επέκταση των ερευνών για φυσικό αέριο όπως επίσης για εξορυκτικές, γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες σε μεγάλη κλίμακα ακόμα και σε προστατευόμενα εθνικά πάρκα. Αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών ήταν το φετινό καλοκαίρι να δοκιμαστεί και η Βολιβία από εκτεταμένες πυρκαγιές που οι περισσότερες οφείλονταν σε εμπρησμούς - υπολογίζεται ότι κάηκαν πάνω από 4 εκ. εκτάρια δασικών, κυρίως, εκτάσεων. Περιβαλλοντικοί ακτιβιστές τον χαρακτήρισαν «δολοφόνο της φύσης» και του καταλόγισαν ολιγωρία ενώ εκείνος έριξε την ευθύνη στην υψηλή ξηρασία, τους ισχυρούς ανέμους και τους παράνομους υλοτόμους. Αν και του ασκείται σκληρή αντιπολίτευση με απεργίες και δυναμικές κινητοποιήσεις που συχνά καταλήγουν σε επεισόδια και βίαιες ταραχές, η «απέναντι πλευρά» που ο ίδιος ταυτίζει με τους ολιγάρχες δεν έχει αναδείξει κάποιον πολιτικό ικανό να του αντιπαρατεθεί, διατηρεί δε ακόμα ισχυρό λαϊκό έρεισμα. Παραμένει εντούτοις διαχρονική αλήθεια ότι η παρατεταμένη παραμονή στην εξουσία ακόμα και του πλέον χαρισματικού ηγέτη με τις αγαθότερες των προθέσεων μπορεί να κουράσει, να φθείρει και εντέλει να διαφθείρει.
σχόλια