Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ ετοιμάζεται να αναλάβει και πάλι καθήκοντα ως πρόεδρος των ΗΠΑ, πολλοί διερωτούνται αν θα υλοποιήσει τη δέσμευσή του να κάνει μαζικές απελάσεις μεταναστών, που έχει πει ότι πρέπει να γίνουν «πάση θυσία».
Στις πρώτες δημόσιες τοποθετήσεις του μετά την εκλογική του νίκη, ο Τραμπ δήλωσε ότι προτεραιότητά του θα είναι να καταστήσει τα σύνορα των ΗΠΑ «πανίσχυρα».
«Δεν είναι θέμα κόστους. Πραγματικά, δεν είναι, δεν έχουμε άλλη επιλογή», είπε ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ στο NBC News.
Όμως πώς θα δούλευε στην πράξη ένα πρόγραμμα μαζικών απελάσεων;
Ποια είναι τα νομικά εμπόδια;
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικής ασφάλειας και της Pew Research, στις ΗΠΑ ζουν σήμερα 11 εκατομμύρια παράτυποι μετανάστες, αριθμός που παραμένει σταθερός σε παρόμοια επίπεδα από το 2005. Οι περισσότεροι από αυτούς, σχεδόν το 80%, κατοικούν στην Αμερική για πάνω από μία δεκαετία.
Οι μετανάστες που βρίσκονται στη χώρα χωρίς νόμιμο καθεστώς έχουν δικαίωμα σε δικαστική ακρόαση, πριν το δικαστήριο εισηγηθεί την απομάκρυνσή τους. Έτσι, μία δραστική αύξηση στον αριθμό των απελάσεων πιθανότατα θα συνεπαγόταν με πολλές καθυστερήσεις, μιας και το δικαστικό σύστημα των ΗΠΑ ήδη επεξεργάζεται τις υποθέσεις σχετικές με τη μετανάστευση με πολύ αργούς ρυθμούς.
Όπως αναφέρει το BBC, οι περισσότεροι παράτυποι μετανάστες μπαίνουν στο πρόγραμμα απελάσεων με εισήγηση της αστυνομίας και όχι της αρμόδιας υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE). Γεγονός που περιπλέκει τα πράγματα περαιτέρω, διότι κάποιες από τις μεγαλύτερες πόλεις των ΗΠΑ έχουν ψηφίσει νόμους που αποτρέπουν τις τοπικές αστυνομικές αρχές από το να συνεργάζονται με τους πράκτορες της υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE).
ICE agents rounded up more than 600 people in a massive raid that left families in shock and dozens of children stranded at schools with nowhere to go pic.twitter.com/PwvkquSm9k
— NowThis Impact (@nowthisimpact) August 8, 2019
«Είναι πολύ πιο εύκολο για τους πράκτορες της ICE να παραλάβουν κάποιον από τη φυλακή, στο πλαίσιο συνεργασίας με τις τοπικές αρχές, αντί να πρέπει να εντοπίσουν από μόνοι τους έναν παράτυπο μετανάστη», εξηγεί η Κάθλιν Μπους-Τζόσεφ, που εργάζεται στο Ινστιτούτο Μεταναστευτικής Πολιτικής, με έδρα την Ουάσινγκτον.
Ως παράδειγμα, η Μπους-Τσόσεφ ανέφερε μία υπόθεση από τη Φλόριντα, όπου τα γραφεία του Σερίφη σε δύο κομητείες ανακοίνωσαν τον περασμένο Αύγουστο ότι δεν θα συμμετέχουν σε οποιοδήποτε πρόγραμμα μαζικών απελάσεων.
«Υπάρχουν πολλά άλλα άτομα που δεν θα συμμορφωθούν με ένα σχέδιο μαζικών απελάσεων του Τραμπ», είπε. «Αυτό το κάνει πολύ πιο δύσκολο».
Μπορεί ο Τραμπ να έχει πει ότι θα λάβει μέτρα κατά αυτών των «πόλεων-καταφύγια», αλλά οι τοπικοί, πολιτειακοί και ομοσπονδιακοί νόμοι των ΗΠΑ είναι πιθανόν να επιβραδύνουν τη διαδικασία.
Μπορούν να γίνουν στην πράξη μαζικές απελάσεις;
Οι απελάσεις ατόμων που συνελήφθησαν στο εσωτερικό των ΗΠΑ- και όχι στα σύνορα- αριθμούν λιγότερες από 100.000 εδώ και μια δεκαετία, αφότου κορυφώθηκαν στις 230.000, τα πρώτα χρόνια της προεδρίας του Μπαράκ Ομπάμα.
«Για να αυξηθεί αυτός ο αριθμός, μέσα σε μόλις ένα χρόνο και να φτάσει το ένα εκατομμύριο, πρέπει να αφιερωθεί τεράστιος αριθμός πόρων, που πιθανότατα δεν υπάρχουν», δήλωσε στο BBC ο Αάρον Ράιχλιν-Μέλνικ, διευθυντής πολιτικής στο Αμερικανικό Συμβούλιο Μετανάστευσης.
Πρωτίστως, οι εμπειρογνώμονες αμφιβάλουν κατά πόσο οι 20 χιλιάδες πράκτορες του ICE αρκούν για να εντοπίσουν μόνο ένα κλάσμα των ατόμων που ο Ντόναλντ Τραμπ έχει υποσχεθεί ότι θα απελάσει.
Όμως ακόμη και αν οι αρχές συλλάβουν έναν παράτυπο μετανάστη, εκείνος αρχικά τοποθετείται σε ένα πρόγραμμα «εναλλακτικής στην απέλαση» και έπειτα οδηγείται ενώπιον δικαστή μετανάστευσης, ως μέρος μιας διαδικασίας που τυπικά κρατά χρόνια.
Μόνο τότε, οι κρατούμενοι απομακρύνονται οριστικά από τις ΗΠΑ, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει συνεργασία και από τη χώρα προέλευσής τους.
Με αυτά τα δεδομένα, ο Ράιχλιν-Μέλνικ λέει ότι ο ICE «απλά δεν έχει τη δυνατότητα να επεξεργαστεί εκατομμύρια ανθρώπους».
Ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν φαίνεται να πτοείται. Στο παρελθόν, έχει προτείνει την κινητοποίηση της εθνοφρουράς ή και των ένοπλων δυνάμεων των ΗΠΑ, για να βοηθήσουν στις επιχειρήσεις απελάσεων. Παραδοσιακά, ο στρατός εμπλέκεται σε θέματα μετανάστευσης μόνο όταν τα περιστατικά συμβαίνουν στα σύνορα της χώρας.
Πέρα από τις ένοπλες δυνάμεις, ο 45ος και 47ος πρόεδρος δεν έχει δώσει πολλές λεπτομέρειες για τα σχέδια του.
Σε συνέντευξή του στο περιοδικό Time, νωρίτερα φέτος, είχε μόνο δηλώσει ότι «δεν αποκλείεται» να κατασκευάσει νέες εγκαταστάσεις κράτησης μεταναστών και ότι θα παρέχει άσυλο στην αστυνομία από τις διώξεις «των φιλελεύθερων και των προοδευτικών».
Είχε, επίσης, προσθέσει, ότι θα μπορούσαν επίσης να δοθούν κίνητρα που θα κάνουν τις κρατικές και τοπικές αρχές επιβολής του νόμου να συμμετάσχουν στα προγράμματα απελάσεων, ενώ όσοι δεν το κάνουν «δε θα έχουν μερίδιο στα πλούτη».
Το οικονομικό κόστος
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το κόστος ενός εκατομμυρίου ή και περισσότερων απελάσεων θα ανέλθει σε δεκάδες αν όχι εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια. Ο προϋπολογισμός της ICE, της αρμόδιας υπηρεσίας, για το 2023 ήταν 420 εκατομμύρια δολάρια, με τους πράκτορες της να απελαύνουν λίγο περισσότερους από 140.000 ανθρώπους εκείνη τη χρονιά.
Για την εύρυθμη λειτουργία ενός προγράμματος σαν αυτό που ο Τραμπ έχει υποσχεθεί, σημαντικά ποσά θα έπρεπε να δαπανηθούν στις πτήσεις απομάκρυνσης των μεταναστών, ενώ μπορεί να χρειαστεί να κινητοποιηθεί και ο στρατός για αυτό τον σκοπό.
Επιπλέον, θα πρέπει να κατασκευαστούν πολλές περισσότερες δομές φιλοξενίας, που θα στεγάζουν τους παράτυπους μετανάστες όσο προχωράει νωχελικά η διαδικασία απέλασής τους.
Ως αποτέλεσμα, εκατοντάδες εκατομμύρια θα πρέπει να επενδυθούν ώστε να απελαθούν ένα εκατομμύριο μετανάστες σε βάθος χρόνου.
Με πληροφορίες από BBC