Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του για την επιστροφή του στην προεδρία των ΗΠΑ ότι θα μπορούσε να διαπραγματευτεί γρήγορα τον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Υπάρχει τώρα ανησυχία στην Ουκρανία και μεταξύ των συμμάχων της ότι μόλις ο Τραμπ ορκιστεί τον Ιανουάριο, οι ΗΠΑ θα υποχωρήσουν από την υποστήριξη της προσπάθειας για την αναίρεση της ρωσικής εισβολής.
Αξιωματούχοι σε χώρες στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ ανησυχούν ιδιαίτερα ότι αν η Ουκρανία αποδυναμωθεί σε σημείο να συμφωνήσει να παραδώσει εδάφη, αυτό θα ενθαρρύνει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και άλλους ηγέτες με εδαφικές φιλοδοξίες.
Τι έχει πει ο Τραμπ για τον πόλεμο στην Ουκρανία;
Σε ένα προεδρικό ντιμπέιτ τον Σεπτέμβριο, ο Τραμπ απέφυγε μια ερώτηση σχετικά με το αν ήθελε να πετύχει η Ουκρανία στην προσπάθειά της να εκδιώξει τους εισβολείς Ρώσους. Αντ' αυτού, δήλωσε επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ότι οι μάχες πρέπει να σταματήσουν και ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο «σε μια μέρα» μέσω ενός διακανονισμού. Ο υποψήφιος αντιπρόεδρός του, ο Τζέι Ντι Βανς, δήλωσε σε συνέντευξή του τον Σεπτέμβριο ότι μια συμφωνία θα συνεπαγόταν «πιθανότατα» ότι η Ρωσία θα διατηρούσε τα εδάφη που έχει καταλάβει στην Ουκρανία και ότι η Ουκρανία θα συμφωνούσε να παραιτηθεί από τον στόχο της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Ένα τέτοιο όραμα για το τέλος του πολέμου απέχει πολύ από εκείνο του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος δήλωσε ότι η χώρα του δεν θα μπορούσε να αποδεχθεί μια παγωμένη σύγκρουση ή την ανταλλαγή εδαφών για την ειρήνη. Ο Τραμπ έχει διαμαρτυρηθεί για την κλίμακα της αμερικανικής υποστήριξης προς την Ουκρανία, χωρίς να απειλεί ρητά ότι θα τη διακόψει. Υπάρχουν όμως ανησυχίες ότι θα χρησιμοποιήσει τη βοήθεια ως μοχλό πίεσης σε μια προσπάθεια να πείσει την Ουκρανία να κάνει παραχωρήσεις στη Ρωσία για να τερματίσει τον πόλεμο.
Πώς βοήθησαν οι ΗΠΑ την Ουκρανία;
Οι ΗΠΑ ήταν ο μεγαλύτερος πάροχος στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία με περισσότερα από 64 δισεκατομμύρια δολάρια που παραδόθηκαν από την έναρξη της πλήρους ρωσικής εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022, σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών. Το υλικό που έχουν στείλει περιλαμβάνει τρεις συστοιχίες αεράμυνας Patriot, 12 προηγμένα πυραυλικά συστήματα επιφανείας - αέρος NASAMS, περισσότερους από 3.000 πυραύλους επιφανείας- αέρος Stinger, περισσότερα από 40 πυραυλικά συστήματα πολλαπλών εκτοξεύσεων HIMARS, εκατοντάδες τεθωρακισμένα οχήματα, κανόνια και οβιδοβόλα, τρεις δεκάδες άρματα μάχης Abrams και αποθέματα πυρομαχικών. Οι ΗΠΑ απέφυγαν να δώσουν στην Ουκρανία κάποιο από τα δικά της σύγχρονα αεροσκάφη, παρόλο που άλλοι δυτικοί εταίροι έχουν παράσχει μικρό αριθμό αεροσκαφών F-16 αμερικανικής κατασκευής.
Η βοήθεια αποτελεί μέρος μιας συνολικής αμερικανικής βοήθειας ύψους 174,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων που περιλαμβάνει χρηματοδότηση για την ενίσχυση της ασφάλειας της Ουκρανίας, καθώς και βοήθεια προς τους περιφερειακούς εταίρους των ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους συμμάχους για την αναπλήρωση των αποθεμάτων που δόθηκαν στην Ουκρανία. Οι ΗΠΑ έχουν επίσης βοηθήσει την Ουκρανία στην απομάκρυνση ναρκών και βοήθησαν στην εκπαίδευση και τον εξοπλισμό των εργαζομένων σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Τι διαφορά έχει κάνει η αμερικανική βοήθεια;
Όταν η Ρωσία εξαπέλυσε την πλήρους κλίμακας εισβολή της τον Φεβρουάριο του 2022, η Ουκρανία αναγκάστηκε να πολεμήσει εναντίον ενός πολύ μεγαλύτερου στρατού που χρησιμοποιούσε ένα οπλοστάσιο όπλων που χρονολογούνταν κυρίως από τη σοβιετική εποχή. Η εισροή αμερικανικών όπλων αποδείχθηκε ζωτικής σημασίας για την Ουκρανία στον έλεγχο της αρχικής ρωσικής επίθεσης και στη συνέχιση της μάχης καθώς ο πόλεμος τραβούσε σε μάκρος. Στις πιο αμφισβητούμενες περιοχές, τα ουκρανικά στρατεύματα εφόδου αναπτύσσουν αμερικανικά οχήματα μάχης Bradley για να εισβάλουν στις ρωσικές θέσεις. Οι εκτοξευτές HIMARS δίνουν στις ουκρανικές δυνάμεις την ακρίβεια να πλήξουν ρωσικούς στόχους πίσω από τις γραμμές του μετώπου. Και τα συστήματα αεράμυνας Patriot έχουν βοηθήσει την Ουκρανία να καταρρίψει μερικούς από τους πιο προηγμένους και θανατηφόρους πυραύλους της Ρωσίας.
Την ίδια στιγμή, ο Ζελένσκι έχει επανειλημμένα παραπονεθεί ότι ενώ η στρατιωτική υποστήριξη από τις ΗΠΑ είναι επαρκής για να βοηθήσει την Ουκρανία να αποφύγει την ήττα, δεν είναι αρκετή για να επικρατήσει. Η Ουάσινγκτον μέχρι στιγμής δεν έχει συγκινηθεί από τα αιτήματά του να επιτρέψει στον στρατό του να χρησιμοποιεί αμερικανικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς για να πλήττει στόχους βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος.
Θα μπορούσε η Ουκρανία να πολεμήσει χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ;
Αν ο Τραμπ έκοβε τη βοήθεια χωρίς να εφαρμόσει μοχλούς που θα έκαναν τη Ρωσία να σταματήσει να πολεμά, η Ουκρανία θα αντιμετώπιζε το ενδεχόμενο ήττας. Τα χορηγούμενα από τις ΗΠΑ άρματα μάχης, οι εκτοξευτές και η αεράμυνά της θα ξέμεναν από πυρομαχικά μέσα σε λίγους μήνες.
Οι άλλοι βασικοί σύμμαχοι της Ουκρανίας - όπως η Γερμανία, οι χώρες της Βαλτικής και η Γαλλία - έχουν δηλώσει επανειλημμένα ότι θα συνεχίσουν να στηρίζουν τη χώρα υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Αλλά η βοήθειά τους δεν θα μπορούσε να αντισταθμίσει την απώλεια της υποστήριξης των ΗΠΑ. Ακόμη και αν η χρηματοδότηση συνέχιζε να ρέει, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουκρανίας δεν έχουν την παραγωγική ικανότητα να στείλουν σημαντικές προμήθειες όπλων.
Τι είπε ο Ζελένσκι για την εκλογική νίκη του Τραμπ;
Στον απόηχο της εκλογικής νίκης του Τραμπ στις 5 Νοεμβρίου, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι έδειξαν ένα γενναίο πρόσωπο. Ο Ζελένσκι, ο οποίος είχε μια προβληματική σχέση με τον Τραμπ, συνεχάρη τον πρώην και μελλοντικό πρόεδρο και χαιρέτισε την «προσέγγιση της ειρήνης μέσω της δύναμης» ως μια φόρμουλα που θα μπορούσε να προσφέρει μια διευθέτηση. Αξιωματούχοι προσκείμενοι στον Ζελένσκι δήλωσαν ότι δεν είναι ούτε δυσαρεστημένοι ούτε φοβισμένοι από το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών. Κάποιος είπε ότι είναι επικεντρωμένοι στις απαιτήσεις της καταπολέμησης του πολέμου.
Με πληροφορίες από Bloomberg