Αυτό που θυμάται περισσότερο από τη θητεία του στον στρατό της Βόρειας Κορέας είναι η αμείλικτη, συνεχής πείνα.
Έχασε 10 κιλά τον πρώτο μήνα της θητείας του στον στρατό της Βόρειας Κορέας, λόγω της διατροφής του με σπασμένο καλαμπόκι και μουχλιασμένο λάχανο. Τρεις μήνες μετά την εκπαίδευση, λέει ότι σχεδόν ολόκληρο το τάγμα του ήταν σοβαρά υποσιτισμένο και έπρεπε να σταλεί σε κέντρο αποκατάστασης για να πάρει βάρος. Όταν αργότερα αναπτύχθηκαν ως φρουροί πρώτης γραμμής στα σύνορα με τη Νότια Κορέα, το ρύζι αντικατέστησε το καλαμπόκι. Αλλά μέχρι να φτάσει στο μπολ τους, το μεγαλύτερο μέρος του είχε απορροφηθεί από τις μονάδες οπισθοφυλακής και το υπόλοιπο είχε αναμιχθεί με άμμο.
Ο Haneul λέει ότι η μονάδα του ήταν από τις καλύτερα ταϊσμένες, μια τακτική που αποσκοπούσε στο να τους εμποδίσει να αυτομολήσουν στη Νότια Κορέα. Αλλά δεν κατάφερε να αποτρέψει τον Haneul. Το 2012, έκανε μια παράτολμη πορεία θανάτου κατά μήκος της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης (DMZ) - της λωρίδας γης που χωρίζει τον Βορρά από τον Νότο. Η εμπειρία του και η εμπειρία άλλων στρατιωτικών αποστατών συμβάλλει στο να φωτιστεί η κατάσταση των χιλιάδων Βορειοκορεατών στρατιωτών που έχουν αναπτυχθεί στην πρώτη γραμμή του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Η Πιονγκγιάνγκ φέρεται να έχει στείλει περίπου 11.000 στρατιώτες για να βοηθήσει τις ρωσικές δυνάμεις να ανακτήσουν μέρος της περιοχής του Κουρσκ που κατέλαβε η Ουκρανία σε μια αιφνιδιαστική επίθεση το καλοκαίρι. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Σεούλ, η Ουάσινγκτον και το Κίεβο δήλωσαν ότι οι στρατιώτες έχουν πλέον εισέλθει στη μάχη «σε σημαντικό αριθμό» και ανέφεραν τις πρώτες απώλειες, με αξιωματούχους της Νότιας Κορέας να εκτιμούν ότι περισσότεροι από 100 έχουν ήδη σκοτωθεί και περισσότεροι έχουν τραυματιστεί.
Βορεια Κορέα: Επίλεκτοι αλλά ατάιστοι
Ο αριθμός αυτός δεν έχει επιβεβαιωθεί. Ωστόσο, αποστάτες και άλλοι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες δήλωσαν στο BBC ότι τα στρατεύματα αυτά δεν πρέπει να υποτιμώνται. Σύμφωνα με τις νοτιοκορεατικές μυστικές υπηρεσίες, οι περισσότεροι ανήκουν στην επίλεκτη μονάδα Storm Corps και έχουν «υψηλό ηθικό», αλλά «δεν κατανοούν τον σύγχρονο πόλεμο».
Μόνο οι ψηλότεροι, πιο αθλητικοί άνδρες επιλέγονται για το Σώμα Καταιγίδας, λέει ο αποστάτης Lee Hyun Seung, ο οποίος εκπαίδευσε τις ειδικές δυνάμεις της Βόρειας Κορέας στις αρχές της δεκαετίας του 2000 πριν αυτομολήσει το 2014. Τους δίδαξε πολεμικές τέχνες, πώς να ρίχνουν μαχαίρια και να φτιάχνουν όπλα από μαχαιροπήρουνα και άλλα σκεύη κουζίνας. Αλλά παρόλο που η εκπαίδευση των Σωμάτων «Καταιγίδα» είναι πιο προηγμένη από εκείνη των κανονικών βορειοκορεατικών μονάδων, οι στρατιώτες εξακολουθούν να υποσιτίζονται ή και να είναι στα όρια ασιτίας.
Διαδικτυακά βίντεο, σύμφωνα με πληροφορίες, από τα στρατεύματα στη Ρωσία, δείχνουν νεότερους, «εύθραυστους» στρατιώτες, λέει ο Haneul. Αποτελούν έντονη αντίθεση με τα προπαγανδιστικά βίντεο της Πιονγκγιάνγκ, όπου οι άνδρες εμφανίζονται να σπάνε σιδερένιες αλυσίδες και να συνθλίβουν όγκους πάγου με γυμνά χέρια. Καθ' όλη τη διάρκεια της θητείας του στο στρατό, ο Haneul λέει ότι έριξε μόνο τρεις σφαίρες σε μία μόνο εκπαίδευση με πραγματικά πυρά. Η πιο κοντινή του επαφή με τη μάχη ήταν όταν ένας πεινασμένος αγρότης σκόνταψε στη DMZ ψάχνοντας για λαχανικά. Ο Haneul λέει ότι αγνόησε τις οδηγίες να «πυροβολεί κάθε εισβολέα» και άφησε τον άνδρα να φύγει με μια προειδοποίηση.
Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πόσα έχουν αλλάξει στη δεκαετία που μεσολάβησε από τότε που αυτομόλησε ο Haneul, δεδομένης της έλλειψης πληροφοριών από τη Βόρεια Κορέα.
Βόρεια Κορέα: Ο υποσιτισμός είναι «μέρος της εκπαίδευσης»
Φαίνεται ότι ο ηγέτης της χώρας Κιμ Γιονγκ Ουν έχει κατευθύνει μεγάλο μέρος των περιορισμένων πόρων του σε πυραύλους και πυρηνικά όπλα και όχι στον μόνιμο στρατό του. Αλλά σύμφωνα με έναν άλλο στρατιώτη, τον Ryu Seonghyun, ο οποίος αυτομόλησε το 2019, τα τρία πρώτα χρόνια στον στρατό είναι «απίστευτα δύσκολα», ακόμη και για τις ειδικές δυνάμεις. Ο 28χρονος, ο οποίος εργάστηκε ως οδηγός στην πολεμική αεροπορία για επτά χρόνια, λέει ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του, οι συνθήκες επιδεινώθηκαν και το ρύζι σταδιακά εξαφανίστηκε από τα γεύματα: «Οι στρατιώτες στέλνονται στα βουνά για μέρες με μια μικρή ποσότητα ρυζιού και τους λένε ότι είναι μέρος της εκπαίδευσης επιβίωσής τους».
Δεδομένου ότι τα στρατεύματα αυτοί έχουν εκπαιδευτεί για να πολεμούν στην ορεινή κορεατική χερσόνησο, οι αποστάτες διερωτώνται πόσο καλά θα προσαρμοστούν στη μάχη στην πεδιάδα και στα χαρακώματα του Κουρσκ. Το κρίσιμο είναι ότι τα Σώμα Καταιγίδα δεν αποτελεί μονάδα πρώτης γραμμής. «Η αποστολή τους είναι να διεισδύουν στις εχθρικές γραμμές και να δημιουργούν χάος βαθιά μέσα στο εχθρικό έδαφος», λέει ο Ryu.
Αλλά, προσθέτει, ο Κιμ Γιονγκ Ουν δεν έχει άλλη επιλογή από το να στείλει ειδικές δυνάμεις, καθώς οι κανονικοί στρατιώτες περνούν τον περισσότερο χρόνο τους καλλιεργώντας, χτίζοντας ή κόβοντας ξύλα. «Ο Κιμ Γιονγκ Ουν έπρεπε να στείλει άνδρες που θα μπορούσαν να επιδείξουν τουλάχιστον ένα ορισμένο επίπεδο ικανότητας μάχης, για να αποφύγει να βλάψει τη φήμη της Βόρειας Κορέας στη Ρωσία».
Η γλώσσα και η πλύση εγκεφάλου της Βόρειας Κορέας
Το γλωσσικό εμπόδιο φαίνεται ότι δημιούργησε ένα πρόσθετο εμπόδιο. Την Κυριακή, η μονάδα αμυντικών πληροφοριών της Ουκρανίας δήλωσε ότι τα προβλήματα επικοινωνίας είχαν ως αποτέλεσμα οι Βορειοκορεάτες στρατιώτες να πυροβολήσουν κατά λάθος ένα ρωσικό τάγμα, σκοτώνοντας οκτώ. Με αυτές τις εκτιμήσεις, θα ήταν εύκολο να απορρίψει κανείς τα στρατεύματα ως «τροφή για κανόνια» και ως ένδειξη της απελπισίας του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Αλλά αυτό θα ήταν λάθος, λένε οι αποστάτες. Η αφοσίωσή τους στο καθεστώς και το μαχητικό τους πνεύμα θα μετρήσουν πολύ.
«Οι περισσότεροι στρατιώτες στα Σώματα Καταιγίδα προέρχονται από εργατικές ή αγροτικές οικογένειες, οι οποίοι είναι ιδιαίτερα υπάκουοι στο κόμμα και θα ακολουθήσουν τις διαταγές αδιαμφισβήτητα», λέει ο Haneul, του οποίου ο πατέρας και ο ξάδελφος ήταν στις ειδικές δυνάμεις. Οι εντατικές, ιδεολογικές συνεδρίες «πλύσης εγκεφάλου», που πραγματοποιούνται κάθε πρωί, θα διασφαλίσουν ακόμη περισσότερο ότι είναι διανοητικά έτοιμοι, προσθέτει ο Lee. Πιστεύει ότι τα βορειοκορεατικά στρατεύματα «θα εξοικειωθούν με το πεδίο της μάχης, θα μάθουν πώς να πολεμούν τον εχθρό και θα βρουν τρόπους επιβίωσης».
Ο Βορειοκορεάτες θέλουν να πολεμήσουν στο Κουρσκ
Παρόλο που οι στρατιώτες δεν θα είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν αν θα αναπτυχθούν, ο Ryu πιστεύει ότι πολλοί θα ήθελαν να πάνε. Οι φιλόδοξοι θα το δουν ως μια ευκαιρία να προωθήσουν την καριέρα τους, λέει. Και δεδομένου του πόσο σκληρή είναι η θητεία στη Βόρεια Κορέα, ορισμένοι θα έχουν απολαύσει την ευκαιρία να βιώσουν τη ζωή στο εξωτερικό για πρώτη φορά. «Νομίζω ότι θα είναι πιο πρόθυμοι να πολεμήσουν από τα ρωσικά στρατεύματα», προσθέτει, παραδεχόμενος ότι στη θέση τους θα ήθελε και ο ίδιος να σταλεί.
Ο Chun In-bum, πρώην διοικητής των ειδικών δυνάμεων της Νότιας Κορέας, συμφωνεί με τις εκτιμήσεις των αποστατών. «Επειδή τους λείπει η τροφή και η εκπαίδευση, δεν σημαίνει ότι είναι ανίκανοι. Θα εγκλιματιστούν γρήγορα». Ενώ 11.000 στρατιώτες είναι απίθανο να αντιστρέψουν την κατάσταση σε έναν τέτοιο πόλεμο - εκτιμάται ότι η Ρωσία υφίσταται περισσότερες από χίλιες απώλειες την ημέρα - ειδικοί και αξιωματούχοι πιστεύουν ότι αυτή θα μπορούσε να είναι μόνο η πρώτη δόση, με την Πιονγκγιάνγκ να είναι ενδεχομένως σε θέση να στείλει έως και 60.000 ή ακόμη και 100.000 αν εναλλάσσονται.
Σε αυτούς τους αριθμούς, ο κ. Chun πιστεύει ότι θα μπορούσαν τελικά να είναι αποτελεσματικοί. Επίσης, ο Κιμ Γιονγκ Ουν θα είναι σε θέση να επωμιστεί μεγάλες απώλειες χωρίς να επηρεάσει τη σταθερότητα του καθεστώτος του, λένε οι πρώην στρατιώτες. «Αυτοί που έχουν σταλεί θα είναι άνδρες χωρίς επιρροή ή διασυνδέσεις - για να το θέσω ωμά, αυτοί που μπορούν να θυσιαστούν χωρίς θέμα», λέει ο Haneul. Θυμάται ότι σοκαρίστηκε όταν έμαθε ότι δεν υπήρχαν παιδιά υψηλόβαθμων γονέων στη μονάδα του στην πρώτη γραμμή: "Τότε ήταν που συνειδητοποίησα ότι ήμασταν αναλώσιμοι." Δεν περιμένει μεγάλη αντίσταση από τις οικογένειες των νεκρών, οι γιοι των οποίων, όπως λέει, θα τιμηθούν ως ήρωες. "Υπάρχουν αμέτρητοι γονείς που έχασαν ένα παιδί αφού το έστειλαν στο στρατό", προσθέτει, υπενθυμίζοντας τον δεύτερο ξάδελφό του που έχασε τη ζωή του. Η θεία του έλαβε ένα πιστοποιητικό, επαινώντας τον γιο της για την ηρωική του προσφορά.
Η αφοσίωση των στρατιωτών και των οικογενειών τους θα μπορούσε να αμβλύνει τις ουκρανικές και νοτιοκορεατικές ελπίδες ότι πολλοί θα αυτομολήσουν μόλις μπουν στη μάχη. Το Κίεβο και η Σεούλ έχουν συζητήσει τη διεξαγωγή ψυχολογικών επιχειρήσεων κατά μήκος της μετωπικής γραμμής για να ενθαρρύνουν τους άνδρες να παραδοθούν. Φαίνεται όμως ότι δεν έχουν πρόσβαση σε κινητά τηλέφωνα. Σύμφωνα με τις ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες, ακόμη και τα τηλέφωνα των Ρώσων στρατιωτών κατάσχονται πριν συναντήσουν τα βορειοκορεατικά στρατεύματα. Έτσι, οι πιθανές στρατηγικές διείσδυσης περιλαμβάνουν τη μετάδοση μηνυμάτων μέσω μεγαφώνων ή τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών για τη ρίψη φυλλαδίων. Τόσο ο Ryu όσο και ο Haneul αποφάσισαν να αυτομολήσουν αφού διάβασαν προπαγάνδα κατά του καθεστώτος που στάλθηκε πέρα από τα σύνορα από τη Νότια Κορέα. Αλλά είναι αμφίβολο αν αυτό θα λειτουργήσει τόσο μακριά από την πατρίδα τους.
Βόρεια Κορέα: Η προσπάθεια δραπέτευσης
Λένε ότι χρειάζεται πολύς χρόνος για να αποκτήσει κανείς την επιθυμία και το θάρρος να αυτομολήσει. Επιπλέον, ο Haneul υποψιάζεται ότι οι αξιωματικοί θα έχουν διαταχθεί να πυροβολήσουν όποιον επιχειρήσει να διαφύγει. Θυμάται ότι οι σύντροφοί του άνοιξαν πυρ καθώς έκανε το τολμηρό σπριντ κατά μήκος της DMZ.
«Δώδεκα σφαίρες πέρασαν μόλις ένα μέτρο πάνω από το κεφάλι μου», λέει. Ακόμη και η αιχμαλωσία των βορειοκορεατικών στρατευμάτων μπορεί να αποδειχθεί πρόκληση για την Ουκρανία. Στον Βορρά, το να είσαι αιχμάλωτος πολέμου θεωρείται εξαιρετικά επαίσχυντο και χειρότερο από τον θάνατο. Αντιθέτως, οι στρατιώτες διδάσκονται να αυτοκτονούν, πυροβολώντας τον εαυτό τους ή πυροδοτώντας μια χειροβομβίδα.
Ο Ryu θυμάται ένα διάσημο στρατιωτικό τραγούδι με τίτλο Save the Last Bullet (Σώσε την τελευταία σφαίρα). «Σου λένε να φυλάξεις δύο σφαίρες, μία για να πυροβολήσεις τον εχθρό και μία για να πυροβολήσεις τον εαυτό σου». Παρ' όλα αυτά, ο πρώην εκπαιδευτής των ειδικών δυνάμεων Λι είναι αποφασισμένος να βοηθήσει. Έχει προσφερθεί να πάει στην πρώτη γραμμή για να επικοινωνήσει απευθείας με τους στρατιώτες. «Είναι απίθανο να αυτομολήσουν σε μεγάλους αριθμούς, αλλά πρέπει να προσπαθήσουμε. Το να ακούνε οικείες φωνές όπως η δική μου, και άλλες από τη Βόρεια Κορέα, μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογία τους», λέει. Ο Haneul ελπίζει απλώς να επιστρέψουν στη Βόρεια Κορέα. Γνωρίζει ότι υπάρχει πιθανότητα κάποιοι από τους συγγενείς του να βρίσκονται ανάμεσα στα στρατεύματα που έχουν σταλεί για να βοηθήσουν τη Ρωσία. «Ελπίζω απλώς να τα καταφέρουν και να επιστρέψουν με ασφάλεια».
Με πληροφορίες από BBC
