Μια δημόσια διαμάχη μεταξύ του Έλον Μασκ και της ΕΕ έχει οξύνει τις ανησυχίες στην Ευρώπη σχετικά με την ικανότητά της να ασκεί εξουσία επί της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης X, σε μια εποχή που η παραπληροφόρηση και τα deepfakes έχουν συμβάλει στην τροφοδότηση της πολιτικής διχόνοιας και στο ξέσπασμα της ακροδεξιάς βίας στη Βρετανία.
Η Ευρώπη έχει υιοθετήσει μια πιο αυστηρή προσέγγιση στη ρύθμιση των ψηφιακών πλατφορμών σε σχέση με τις ΗΠΑ, αλλά η εξαγορά του Twitter -που μετονομάστηκε σε Χ- από τον Μασκ πριν από σχεδόν δύο χρόνια, αναβάθμισε το ζήτημα στην ατζέντα των Βρυξελλών, αφού ο δισεκατομμυριούχος ιδιοκτήτης της Tesla μείωσε το προσωπικό, ενώ επανέφερε λογαριασμούς που είχαν απαγορευτεί προηγουμένως λόγω ρητορικής μίσους και διασποράς fake news.
Την ίδια στιγμή, η Πράξη Ψηφιακών Υπηρεσιών της ΕΕ έδωσε στο μπλοκ νέες εξουσίες για την επιβολή σαρωτικών κανόνων σε τομείς όπως η παραπληροφόρηση και η διαφήμιση, συμπεριλαμβανομένης μιας ποινής που ένας αξιωματούχος που εργάστηκε για τους κανόνες αποκάλεσε «πυρηνικό όπλο»: την αφαίρεση της πρόσβασης σε ένα κοινωνικό δίκτυο σε ολόκληρη την Ευρώπη.
«Βρισκόμαστε πραγματικά στο μεταίχμιο μιας εποχής σκληρής επιβολής» δήλωσε στους Financial Times ο Georg Riekeles, αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πολιτικής. Είπε ότι η αντιπαράθεση μεταξύ Μασκ και του μπλοκ σηματοδοτεί μια κρίσιμη στιγμή στη μάχη της ΕΕ να δράσει κατά των ισχυρών διαδικτυακών πλατφορμών.
«Ο Μασκ έχει δείξει πώς η τεχνολογία μπορεί να γίνει όπλο» πρόσθεσε.
Ο επίτροπος εσωτερικής αγοράς της ΕΕ, Τιερί Μπρετόν, ανήρτησε στο X -λίγες ώρες πριν ο δισεκατομμυριούχος πάρει συνέντευξη από τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ- μια «προειδοποιητική» επιστολή αναφορικά με την «πλήρη χρήση» των κυρώσεων στο πλαίσιο της DSA, εάν ο Μασκ δεν περιορίσει το «παράνομο περιεχόμενο».
With great audience comes greater responsibility #DSA
— Thierry Breton (@ThierryBreton) August 12, 2024
As there is a risk of amplification of potentially harmful content in 🇪🇺 in connection with events with major audience around the world, I sent this letter to @elonmusk
📧⤵️ pic.twitter.com/P1IgxdPLzn
Τόσο ο Μασκ όσο και η προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ αντέδρασαν οργισμένα. Ο Μασκ δημοσίευσε ένα meme από την ταινία Tropic Thunder υποδεικνύοντας στον Μπρετόν ότι θα πρέπει «να κάνει ένα μεγάλο βήμα πίσω και να γ@%* κυριολεκτικά το ίδιο του το πρόσωπο».
To be honest, I really wanted to respond with this Tropic Thunder meme, but I would NEVER do something so rude & irresponsible! https://t.co/jL0GDW5QUx pic.twitter.com/XhUxCSGFNP
— Elon Musk (@elonmusk) August 12, 2024
Ο Μασκ έχει αυτοχαρακτηριστεί ως υπέρμαχος της ελευθερίας του λόγου μέσω του X και έχει επικρίνει αυτό που αποκάλεσε λογοκρισία στο πλαίσιο της DSA, ενώ το επιτελείο της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ δήλωσε μετά την επιστολή του Μπρετόν:
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι εχθρός της ελευθερίας του λόγου και δεν έχει καμία αρμοδιότητα να υπαγορεύει τον τρόπο με τον οποίο θα κάνουμε προεκλογική εκστρατεία».
Η παρέμβαση του Μπρετόν αποκηρύχθηκε γρήγορα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία δήλωσε ότι «ο χρόνος και η διατύπωση της επιστολής δεν ήταν ούτε συντονισμένα ούτε συμφωνημένα» με τους συναδέλφους επιτρόπους.
Αύξησε τις εντάσεις που είχαν δημιουργηθεί από τότε που το X έγινε τον Δεκέμβριο η πρώτη πλατφόρμα που βρέθηκε αντιμέτωπη με έρευνα στο πλαίσιο της DSA για ζητήματα διαφάνειας όσον αφορά τη διαφήμιση και επέτρεψε τη διάδοση περιεχομένου που θεωρείται παράνομο στην ΕΕ. Η Κομισιόν έχει έκτοτε ξεκινήσει διαδικασίες και κατά της Meta, ιδιοκτήτριας των Facebook και Instagram, για παράβαση των κανόνων σχετικά με τη χρήση τους από ανηλίκους, καθώς και κατά του TikTok για ένα σύστημα ανταμοιβής.
Η DSA, που θεσπίστηκε το 2022, έδωσε στις Βρυξέλλες ισχυρά εργαλεία για να περιορίσουν το ψευδές διαδικτυακό περιεχομένο στις πλατφόρμες - τουλάχιστον θεωρητικά. Οι πλατφόρμες που διαπιστώνεται ότι παραβιάζουν τους κανόνες, οι οποίοι θέτουν νέα πρότυπα για την παρακολούθηση της ρητορικής μίσους, των deepfake εικόνων και βίντεο, καθώς και της παραπληροφόρησης, μπορούν να αντιμετωπίσουν πρόστιμα ύψους έως και 6% των εσόδων τους.
Εάν η πλατφόρμα εξακολουθεί να «προκαλεί σοβαρή ζημία», ο νόμος αναφέρει ότι η Κομισιόν μπορεί να δώσει εντολή στον πάροχο τηλεπικοινωνιών της χώρας όπου η εταιρεία εδρεύει εντός της ΕΕ να διακόψει την πρόσβαση στον ιστότοπο.
«Κάποια στιγμή υπάρχουν κάποια πολύ ισχυρά εργαλεία στην εργαλειοθήκη σας, αλλά το θέμα είναι αν θέλετε να τα χρησιμοποιήσετε», δήλωσε ο Riekeles.
Η απώλεια της πρόσβασης στην ΕΕ θα μειώσει σημαντικά τον αριθμό των χρηστών του X, το οποίο έχει πληγείμετά την εξαγορά του Μασκ. Σύμφωνα με την πλατφόρμα, η X είχε 111 εκατ. μηνιαίους ενεργούς χρήστες στην ΕΕ κατά το εξάμηνο έως τον Ιανουάριο, περισσότερο από το ένα έκτο των 600 εκατ. χρηστών που έχει δηλώσει ο δισεκατομμυριούχος Μασκ ότι είναι εγγεγραμμένοι.
Η Catalina Goanta, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο δίκαιο των καταναλωτών και την τεχνολογία στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, δήλωσε ότι η τρέχουσα «αντιπαράθεση» με την X ήταν μια «πολύ ατυχής» θέση για την Ευρώπη που θα μπορούσε να περιπλέξει την έρευνά της.
«Η Κομισιόν δεν μπορεί απλά να πει ότι θα επιβάλλει αυτούς τους κανόνες στη Meta και την TikTok και όχι στη X», δήλωσε.
Ο ίδιος ο Μασκ έχει 194 εκατ. ακολούθους, γεγονός που τον καθιστά το άτομο με τους περισσότερους followers στο X. Αλλά η ανάλυση του Κέντρου για την Αντιμετώπιση του Ψηφιακού Μίσους αυτό το μήνα διαπίστωσε ότι τουλάχιστον 50 από τις αναρτήσεις του σχετικά με τις εκλογές στις ΗΠΑ το 2024 - οι οποίες συγκέντρωσαν συνολικά περισσότερες από 1,2 δισ. προβολές στην πλατφόρμα - είχαν διαψευστεί από ανεξάρτητους φορείς.
Με πληροφορίες από Financial Times